Reactie landelijk bestuur op berichtgeving in De Volkskrant

Anno 2022 hanteert het bestuur voor de partij een duidelijke norm: grensoverschrijdend gedrag wordt niet getolereerd. Wij vinden het belangrijk dat iedereen veilig is binnen D66, dat we respectvol met elkaar omgaan en dat we naast mensen staan, zodat ze naar voren durven te stappen als zij een melding willen doen. 
 
De nieuwe partijvoorzitter werd kort na zijn aantreden geïnformeerd over de volledige casus, inclusief de vertrouwelijke bijlage die hoort bij het BING-onderzoek. Ook werd hem duidelijk dat de gesprekken met betrokkene(n) nog niet naar tevredenheid waren afgerond. Dit was voor hem aanleiding gesprekken hierover voort te zetten en opnieuw te bezien welke conclusies eventueel alsnog getrokken moeten worden uit het BING-onderzoek. Tegen die achtergrond gaat het gehele huidige landelijk bestuur in grote zorgvuldigheid het BING-rapport, dus het openbare en het vertrouwelijke deel, wegen om te bezien of zij daar eventueel andere conclusies uit trekken dan eerder is gedaan.
 
Onze partijleider Sigrid Kaag had en heeft geen inzage in de vertrouwelijke bijlage bij het BING-rapport. Dat hoort niet, want deze is alleen gedeeld met de opdrachtgever van het onderzoek. Dat was, aangezien het hier om zaken in de vereniging gaat, namens het bestuur de toenmalige voorzitter en de toenmalige vicevoorzitter.

Na het anonieme bericht van december 2020 over grensoverschrijdend gedrag in onze vereniging heeft Sigrid als partijleider het landelijk bestuur gevraagd een extern en onafhankelijk onderzoek in te stellen. Daarbij is het onderzoek verbreed door ook andere leden met ervaringen van mogelijk grensoverschrijdend gedrag op te roepen zich te melden. Het onderzoeksrapport van BING werd in februari 2021 gepubliceerd. Daarin staat over de situatie uit 2016, die nu ook in De Volkskrant weer uitgebreid wordt beschreven, dat in het onderzoek niet is gebleken dat sprake was van seksuele intimidatie of machtsmisbruik door betrokkene. BING stelt vandaag in een verklaring nog steeds achter die conclusie te staan.
 
Dat betekent niet dat er destijds geen sprake kan zijn geweest van ongewenst of grensoverschrijdend gedrag. In datzelfde rapport staat immers ook dat er wel sprake is geweest van gesprekken met de politie. Als voorbeeld wordt expliciet een gesprek van de politie met betrokkene genoemd “vanwege het zoeken van contact door betrokkene met de medewerker”. In het rapport is hierover niet meer informatie opgenomen, om te voorkomen dat tegen de wens van betrokkenen privacygevoelige informatie op straat zou komen te liggen. 
 
Die informatie staat wel in een vertrouwelijke bijlage. BING schrijft daarover: “In het onderzoek is informatie betrokken en geanalyseerd die tot personen herleidbaar is en daarmee privacygevoelige informatie over betrokkenen bevat.” De vertrouwelijke bijlage is om die redenen alleen met betrokkenen gedeeld en met de toenmalige voorzitter en toenmalige vicevoorzitter van het landelijk bestuur. Het initiatief en de wens tot vertrouwelijkheid komt niet van D66. We respecteren deze uiteraard wel en hierover heeft overleg met BING en betrokkenen plaatsgevonden. Deze vertrouwelijkheid kan alleen met toestemming van betrokkenen worden opgeheven. 

Uit het BING-rapport bleek ook dat er “onduidelijkheid en deels onvrede” heeft bestaan binnen de partij over de afhandeling toen. De partij kreeg “leerpunten uit de onduidelijkheid omtrent de afhandeling” aanbevolen, bijvoorbeeld de aanbeveling de meldstructuur bij ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie, pesten, discriminatie, agressie en geweld te verbeteren. Daarmee zijn we aan de slag gegaan.
 
Dat geeft ook aan dat we nu vinden dat de afhandeling toen beter had gekund. Duidelijk is dat in 2016 in de partij onvoldoende structuren bestonden voor afhandeling van meldingen en klachten. Dat hebben we nu beter, menselijker, professioneler en laagdrempeliger georganiseerd. Wij hopen dat de leden nu de veiligheid ervaren om zich te melden. 
 
We hebben dus veel geleerd sindsdien en dat doen we nog steeds. Alle aanbevelingen uit het rapport hebben we omarmd. Zo hebben we niet alleen een laagdrempeliger meldstructuur, maar ook een beter netwerk van vertrouwenspersonen, inclusief een externe vertrouwenspersoon. Ook hebben we nu een Commissie Integriteitsonderzoeken die op afstand van het partijbestuur eventuele meldingen onderzoekt. Daarnaast adviseert het Team Verantwoord Gedrag de partij gevraagd en ongevraagd over wat verantwoord gedrag is.

Dat proces is nooit af, we moeten altijd met elkaar kijken wat er nog beter kan als het gaat om een zo veilig mogelijke vereniging. Bij het verschijnen van het rapport hebben onze leden ook de gelegenheid gehad om erover met het landelijk bestuur en met elkaar in gesprek te gaan. Alles bij elkaar is dit een intensief en zorgvuldig proces in de partij. Want we realiseren ons ook: het verbeteren van structuren alleen is niet genoeg. Uiteindelijk moeten we als vereniging met elkaar de veilige sfeer creëren waarin grensoverschrijdend gedrag niet voorkomt en we respectvol met elkaar omgaan.
 
Daarom doen wij vandaag opnieuw een oproep: leden die zich willen melden of die niet tevreden zijn over de afhandeling van hun melding kunnen zich wenden tot de vertrouwenspersonen of de Commissie Integriteitsonderzoeken. Ook is het bestuur zeer bereid met hen in gesprek te gaan.
 
Iedereen moet zich veilig kunnen voelen bij D66. Mocht er niettemin sprake zijn van ongewenste omgangsvormen of een andere (mogelijke) integriteitsschending, dan is het belangrijk dat er adequaat gehandeld wordt en er opgetreden wordt tegen ongewenst gedrag. Waar nodig wordt dan een onderzoek opgestart. Alle informatie over het kenbaar maken van ongewenst gedrag of een andere (mogelijke) integriteitsschendig is te vinden op: https://d66.nl/vereniging/integriteit-en-verantwoord-gedrag/
 
Wij willen heel graag samen met jullie blijven werken aan een veilige vereniging voor iedereen.