Hoe werkt het wetsvoorstel voltooid leven? Een uitleg in twaalf stappen.
Als de wet aangenomen wordt kunnen ouderen op hoge leeftijd die hun eigen leven voltooid achten met hulp op een zelfgekozen moment hun leven beëindigen. Dit is een uitleg van…
Mensen die tot de conclusie komen dat hun leven voltooid is, moeten zelf kunnen bepalen hoe en wanneer ze willen sterven. D66 vindt dat het verstrekken van een ‘laatstewilpil’ onder strikte voorwaarden van zorgvuldigheid en toetsbaarheid in die situatie mogelijk moet worden. Er moet in ieder geval worden getoetst of het verzoek van hulp bij zelfdoding vrijwillig, weloverwogen en duurzaam is. Ook een tweede consulent moet hiervan overtuigd zijn.
2020
Naast waardig ouder worden, is er waardig sterven. D66 wil dat ouderen ouder dan 75 jaar met een ‘voltooid leven’ zelf kunnen beslissen over hun levenseinde. Kamerlid Pia Dijkstra werkte jarenlang aan de wet en diende deze in 2020 in. Als de wet wordt aangenomen, kunnen ouderen op hoge leeftijd die hun eigen leven voltooid achten met hulp op een zelfgekozen moment hun leven beëindigen.
Een eenduidige definitie bestaat niet, maar je kan het beschrijven als ‘lijden aan een voor mensen te lang geworden leven.’ Lijden is wat de oudere daar zelf onder verstaat. Alles van waarde ligt achter hen. Dikwijls is het een complex samenspel van factoren dat met ouderdom gepaard gaat, bijvoorbeeld een beleving van leegte en neergang in het bestaan, het ontbreken van een toekomstperspectief of de angst voor wat nog komt. Deze factoren kunnen tot gevolg hebben dat elke nieuwe dag wordt ervaren als een kwelling of als een ondraaglijke opgave. Deze ouderdomsproblematiek zal ook met de best denkbare ouderenzorg niet verdwijnen. Deze mensen ervaren een dusdanige fysieke, sociale of emotionele ontluistering dat zij een stervenswens ontwikkelen.
Gelet op het ingrijpende karakter van het wetsvoorstel is gekozen voor een leeftijd van 75 jaar en ouder. Uiteraard is iedere leeftijdsgrens willekeurig, maar we gaan ervan uit dat ouderen door de ervaring van het lange leven dat achter hen ligt, in staat zijn om te bepalen of het leven voor hen nog levenswaardig is. Daar komt bij dat het ook ouderen jonger dan 75 jaar rust kan bieden om te weten dat op een bepaald moment de mogelijkheid bestaat om het leven waardig te beëindigen.
De euthanasiewet gaat uit van een strikt medisch perspectief. In de nieuwe wet willen we dat zelfbeschikking leidend wordt. Ook ouderen die geen medische klachten hebben, moeten met alle zorgvuldigheid die daarbij noodzakelijk en wenselijk is, over hun eigen sterven kunnen gaan. Dat past in onze ogen bij onze beschaving.
Ook voor pasgeborenen en kinderen die ernstig, ondraaglijk en uitzichtloos lijden, behoort actieve levensbeëindiging in overleg tussen ouders en gespecialiseerde dokters tot de mogelijkheden. Op dit moment komen kinderen onder de twaalf jaar niet in aanmerking voor euthanasie, terwijl ook zij uitzichtloos en ondraaglijk kunnen lijden. D66 wil dat de feitelijke wilsbekwaamheid van het kind leidend is. De arts kan wilsbekwaamheid vaststellen. Als een kind niet wilsbekwaam is volgens de arts, kan bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden ook besloten worden tot actieve levensbeëindiging. Dit gebeurt wederom in samenspraak tussen ouders en gespecialiseerde artsen.
Mede door D66 is er door medici goed in kaart gebracht welke mogelijkheden er zijn voor 1 tot 12 jarige kinderen die ernstig, ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Uit onderzoek blijkt dat er kinderen zijn voor wie andere behandelingen niet voldoende werken en voor wie actieve levensbeëindiging de manier is om het lijden weg te nemen. Aan dit onderzoek dient recht gedaan te worden waarbij D66, indien artsen hierom verzoeken, een mogelijkheid voor nieuwe regelgeving om het lijden te eindigen niet uitsluit.