Bouwen aan een weerbare rechtsstaat, een sterke overheid en een vitale democratie

D66 wil een vrij leven voor iedereen. Een sterke democratische rechtsstaat is voor dat streven onmisbaar. Over de grens blijkt dat die democratische rechtsstaat geen rustig bezit is. In talloze landen staat ze onder druk.

Dat is hier gelukkig niet aan de hand. Maar we zijn wel ongerust. Of mensen met een lager inkomen nog wel naar de rechter stappen, als ze steeds meer moeten betalen. Of sociaal advocaten nog wel kunnen rondkomen, als ze net wat meer tijd in de schrijnende zaak van een cliënt investeren. Of de uitvoeringsorganisaties van de overheid de basis goed op orde hebben. Of onze rechten wel goed beschermd zijn, nu een steeds groter deel van ons leven zich online afspeelt. Of in de schaduwkanten van de samenleving de misdaad niet om zich heen grijpt.

Investeren in recht en veiligheid

Daarom maken we fors meer geld vrij voor de rechtspraak, het OM, gerechtstolken, de reclassering, het gevangeniswezen, de forensische psychiatrie en psychologie en de sociale advocatuur.

D66 wil investeren in onze veiligheid: in politiemensen, inlichtingen- en veiligheidsdiensten en in terrorismebestrijding. Om nieuwe ontwikkelingen het hoofd te bieden, zoals digitale misdaad of het misbruiken van onze data, moeten we de rechtsstaat ook online tanden geven.

Een open, eerlijke en menselijke overheid

We willen dat onze overheid naast mensen komt te staan in plaats van tegenover hen. Een pijnlijk voorbeeld is de toeslagenaffaire, waar duizenden ouders hebben moeten vechten tegen de starre houding van de belastingdienst en door de Tweede Kamer afgedwongen hardvochtige wetgeving. Zeker weten dat je beschermd wordt tegen zulke fouten, ook dát is de rechtsstaat. En daar heeft onze rechtsstaat mensen hopeloos in de steek gelaten. Zoiets mag nooit meer gebeuren. Daar moeten we van leren.

De basis moet op orde zijn: goede dienstverlening, transparante verantwoording en begrijpelijke communicatie. Dit vergt investeringen in onze uitvoeringsorganisaties zoals de Belastingdienst, het UWV en het CBR. Dit gaat niet van vandaag op morgen. De organisaties moeten ook de tijd krijgen om deze verbeteringen te kunnen realiseren.

Een moderne democratie

Vanaf het allereerste begin is D66 gericht op het versterken van onze democratie. Dat is onverminderd actueel. Nog steeds voelen te veel mensen zich niet betrokken bij onze democratie. Dat willen we verhelpen, van lokaal tot Europees niveau. Met plannen als een gekozen minister-president, een nieuw kiesstelsel, een bindend correctief referendum en meer. Zo hebben mensen meer te zeggen.

Maar het vraagt ook iets van ons als politiek: een democratische houding en meer dualisme. Onze verkiezingen worden aangemerkt als vitale infrastructuur, zodat ze worden beschermd tegen manipulatie en beïnvloeding. Daarbij hoort ook een onafhankelijke pers en een sterk parlement, dat de overheid kan controleren.

Zo wil D66 bouwen aan een sterke, moderne democratische rechtsstaat zodat we ook in de toekomst in vrijheid kunnen leven.