Recht voor allen
Voor een sterke rechtsstaat is een goed uitgeruste rechtspraak een onmisbare steunpilaar. Maar de rechtsprekende macht staat onder druk. D66 wil bouwen aan een rechtspraak die toegankelijk en sociaal is.
De afgelopen tien jaar zijn we de overheid gaan zien als strenge politieagent. De toeslagenaffaire werd symbool voor de doorgeslagen jacht op mogelijke fraudeurs. Nietsvermoedende ouders werden het slachtoffer van onterechte verdachtmakingen en willekeurige boetes. Dat mag nooit meer gebeuren. Als mensen niet worden beschermd tegen willekeur en misbruik van de macht faalt de rechtsstaat. D66 wil dat de overheid weer de belangen van mensen gaat dienen. We leren van de fouten in de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst. De basis moet op orde zijn: goede dienstverlening, transparante verantwoording en begrijpelijke communicatie.
De overheid is er voor mensen, niet andersom. Kabinetsleden en besturen van provincies, gemeenten en waterschappen dienen de inwoners van Nederland. Daarom moet de overheid transparant zijn richting bevolking en parlement over de keuzes die zij maakt en op basis van welke informatie dit gebeurt. De Wet Open Overheid gaat uit van actieve openbaarmaking van overheidsinformatie. Dat is een goede stap naar een nieuwe politieke cultuur.
Om de financiering van politieke partijen transparanter te maken en beter te kunnen controleren, komt er een onafhankelijke autoriteit met de bevoegdheid om sancties op te leggen wanneer zaken niet of onjuist gerapporteerd worden. Aan geldstromen via lokale afdelingen en anonieme financiering via stichtingen worden extra voorwaarden en rapportageverplichtingen opgelegd.
Voor veel mensen is het huis waarin ze wonen, de zorg die ze krijgen of het pensioen waarvan ze (gaan) genieten een basisbehoefte. Maar meebeslissen daarover is nog niet altijd vanzelfsprekend. Tegenmacht en zeggenschap moeten in het publieke domein gegarandeerd zijn.
Van nationaal tot lokaal: elke bestuurslaag heeft eigen taken, maar voor een optimale uitvoering moet veel worden samengewerkt. Dat geldt van de zorg tot de fysieke leefomgeving en veiligheid. Gemeenten en provincies moeten hierbij weten waar ze aan toe zijn. Zij hebben behoefte aan meer stabiliteit en voorspelbaarheid van de landelijke overheid.
De menselijke maat moet terug in het contact tussen overheid en burger. Mensen moeten kunnen vertrouwen op een overheid die er voor hen is.