Sinds februari 2022 woedt er een oorlog op het Europese continent. De Russische agressie heeft ons doen inzien dat het Europese streven naar vrijheid, democratie en veiligheid in één klap urgenter dan ooit is. We zijn met onze neus op de feiten gedrukt; het vredesdividend is weg en onze economische afhankelijkheid is blootgelegd. Te lang hebben we ons als Europa afhankelijk gemaakt van Rusland voor onze energie, van China voor onze welvaart en van Amerika voor onze veiligheid. Maar we hebben enorme veerkracht getoond door eensgezind Europees samen te werken en kunnen kwetsbaarheden omzetten naar kansen en mogelijkheden voor de toekomst.
Alles wijst erop dat we mondiaal moeten samenwerken om de wereld leefbaar te houden. Klimaatverandering is de wereld onleefbaar aan het maken en heeft een exponentieel effect op sociaaleconomische uitdagingen. We zien dagelijks mensen op de vlucht slaan voor geweld, vervolging en onleefbare omstandigheden door droogte, overstromingen en honger. Tegelijk biedt duurzaamheid sociale en economische oplossingen, juist ook in regio’s waar klimaatverandering het tastbaarst is.
In deze woelige wereld zijn onze waarden onze belangen. Voor Nederland en Europa is het belangrijk dat wij in een wereld wonen die niet gedijt op het recht van de sterkste, maar op regels, wetten en afspraken. Als sociaal-liberalen blijven wij geloven in de kracht van Europese integratie, internationale afspraken en open samenlevingen en economieën. Wij zijn Europa. De Europese Unie is evenzeer de som van zwaarbevochten compromissen als het resultaat van een compromisloze toewijding aan onze gedeelde idealen en waarden. Die waarden staan onder druk; binnen Europa, maar ook wereldwijd. Daarom blijven we werken aan een verbonden, dieper geïntegreerde en sterkere Unie. Alleen dan kunnen we samen een betere toekomst maken. Alleen in EU-verband kunnen we de dialoog aangaan met landen zoals China, India en Turkije en mondiaal effectief optreden.
Om onze veiligheid en onze vrijheid te garanderen, werken we in Europa aan één strategie op veiligheid en defensie. We hebben bindende afspraken nodig voor de versterking van de Europese defensiekracht, voor de eenwording van de Europese defensiemarkt en voor een collectieve Europese verdediging binnen het kader van de NAVO. Ook bij migratie ligt de kern van ons beleid in Europa. We willen betere afspraken over een eerlijke verdeling van vluchtelingen en meer veilige routes. We zetten meer in op hoogwaardige arbeidsmigratie, zorgen voor een stabiele en robuuste opvangketen met menswaardige opvang voor vluchtelingen en zijn strenger bij asielzoekers die geen kans hebben om hier te blijven.
We sluiten eerlijke en duurzame handelsakkoorden om mogelijkheden voor Nederland en de rest van de wereld te creëren. De transitie naar een duurzame wereld is dus niet alleen een noodzaak, maar de beste kans voor een gelijke en rechtvaardige toekomst. We stellen gezamenlijke prioriteiten om de groene transitie op een rechtvaardige manier te voltooien. Samen versterken we democratische waarden en komen we op voor bescherming van mensenrechten en de rechten, representatie en participatie van vrouwen en minderheden. Samen pakken we invloed in de wereld.
De Europese Unie is klaar voor verandering en versterking van de Europese democratie. In 2022 werden een jaar lang Europese burgerpanels georganiseerd onder de naam “Conferentie over de toekomst van Europa”. We volgen de aanbevelingen uit die burgerpanels op en beginnen daarbij bij Europese democratisering zoals Europese transnationale kieslijsten met een Europese lijsttrekker.
We pleiten voor een ‘EU-begroting’ die zich richt op de grote uitdagingen van deze tijd, zoals onze afhankelijkheid van autocratische grootmachten, klimaatverandering, nieuwe technologieën en de veranderende demografie op ons continent. De mogelijkheden voor de Europese Unie om eigen middelen te genereren moeten worden vergroot.
We houden vast ook na 2026 aan de norm van 2 procent BBP voor defensie. Dat vraagt om een forse investering, maar een veilige wereld is niet gratis. Oekraïne verdient blijvend onze steun in de oorlog tegen Rusland, op militair én humanitair gebied.
We verdubbelen het budget van het nieuwe (internationale) klimaatfonds en houden vast aan de internationale norm van 0,7 procent van het BNI voor het structurele budget voor ontwikkelingssamenwerking.
We zorgen voor een migratiebeleid dat werkt. We beschermen kwetsbare mensen op de vlucht. Zorgen voor een snelle en zorgvuldige asielprocedure. Zijn strenger voor asielzoekers die geen kans hebben om hier te blijven. We zetten in op hoogwaardige arbeidsmigratie en pakken misstanden aan. In de asielopvang wordt vanaf dag één les in de Nederlandse taal gegeven en moet iedereen sneller aan het werk kunnen.
