Handreiking Democratie van Nu

Van de achttien oorspronkelijke voorstellen uit ‘Democratie van Nu‘ zijn er negen geselecteerd die bij uitstek geschikt zijn voor de lokale politiek. In deze handreiking wordt beschreven hoe ze eenvoudig in de praktijk kunnen worden gebracht die je vandaag nog kunt lanceren in jouw gemeente, staten of waterschap.

Sommige voorstellen uit Democratie van Nu kunnen alleen via landelijke wetgeving worden ingevoerd. Maar voor veel plannen geldt dat ze relatief eenvoudig in de praktijk kunnen worden gebracht. Bekijk hier voorbeelden uit het land.

Op een voorstel dat in de raad of staten behandeld wordt, zou elke burger een wijziging moeten kunnen aanbrengen. D66 introduceert daarom het recht op burgeramendement. Het is een versterking van de democratie en vergoot de betrokkenheid bij de besluitvorming. Het initiatiefvoorstel regelt dat een burgeramendement door iedereen, die kiesgerechtigd is, kan worden voorgesteld. Het amendement kan worden ingediend mits er voldoende ondersteuningsverklaringen zijn voor het amendement.

Bestuurders worden bij voorkeur direct gekozen door de kiezer. Voor bestuurders die niet gekozen maar benoemd worden, vinden deze benoemingen zoveel mogelijk openbaar plaats. Dit initiatiefvoorstel legt vast in het reglement van orde dat elke benoeming door de raad een hoorzitting kan plaatsvinden. De gemeenteraad kan per sollicitatie bepalen of een hoorzitting nodig is, met uitzondering van wethouders. Daar zou het standaard onderdeel worden.

De parlementaire cultuur doorbreken kan in sommige raden en staten een flinke kluif zijn. Deze motie vraagt de rekenkamer om een onderzoek uit te voeren naar de politieke cultuur en hoe die verbetert kan worden. De rekenkamer is een onafhankelijk orgaan van de gemeenteraad die enerzijds de gemeenteraad van dichtbij meemaakt maar ook voldoende politieke afstand heeft tot diezelfde parlementaire cultuur die ze moeten onderzoeken.

Soms staan regels sympathieke initiatieven in de weg. “Bestuurlijke obstakels” kunnen het bijvoorbeeld moeilijk maken om in een wijk een energiecoöperatie te starten of thuiszorg te organiseren. De menselijke maat wordt onmogelijk gemaakt. Deze motie verzoekt het college om bij specifieke locaties (of zones) te werken op een regelluwe manier waarbij onderzocht wordt (met de betrokkenen) welke randvoorwaarden hiervoor nodig zijn.

Soms staan regels sympathieke initiatieven in de weg. “Bestuurlijke obstakels” kunnen het bijvoorbeeld moeilijk maken om in een wijk een energiecoöperatie te starten of thuiszorg te organiseren. De menselijke maat wordt onmogelijk gemaakt. Deze motie verzoekt het college om bij specifieke locaties (of zones) te werken op een regelluwe manier waarbij onderzocht wordt (met de betrokkenen) welke randvoorwaarden hiervoor nodig zijn.

Mensen starten vaak een burgerinitiatief, omdat ze ideeën hebben die ze samen of in samenspraak met de gemeente willen realiseren. D66 introduceert het Rechtop samenwerking. waarbinnen lokale maatschappelijke initiatieven samenwerking met de gemeente kunnen ‘afdwingen’. In deze motie wordt het college opgeroepen dit te onderzoeken en een verordening voor te leggen aan de raad om dit mogelijk te maken.