Pools bederf van rechtsstaat is schadelijk voor de hele EU
Europa moet streng zijn voor landen die de rechtsstaat afbreken. Daarvoor pleit D66-Kamerlid Maarten Groothuizen zondag 4 oktober in zijn opiniestuk in het Financieele Dagblad.
Onafhankelijke rechters en minderheden zijn doelwit
Onafhankelijke rechters en minderheden zijn een doelwit van de Poolse regeringspartij PiS. Op 28 april vroegen 1200 Poolse rechters aan de OVSE om de presidentiële verkiezingen te monitoren. Als gevolg hiervan hangt deze rechters een disciplinaire procedure boven het hoofd.
Het is illustratief voor hoe de door de PiS-partij gedomineerde regering al jaren strijd voert tegen de rechtspraak. Ook de Poolse LHBTi-gemeenschap zit al jaren in de verdomhoek. Een aantal Poolse gemeentes nam ‘anti-LHBTi verklaringen’ aan en bij de presidentsverkiezingen bezigden politici beledigende, kwetsende en haatzaaiende taal.
Haaks op fundament van de EU
De rechterlijke macht aanvallen en mensen degraderen tot tweederangsburgers staat haaks op het fundament van de EU: the rule of law. Na jaren van communistische onderdrukking gloorde met EU-lidmaatschap een betere toekomst voor Polen. Vrijheid en recht zouden leidend zijn, niet het recht van de sterkste.
“De EU moet nu doorbijten. Warschau moet het eigen gedrag direct in de portemonnee voelen.”
Maarten Groothuizen, Tweede Kamerlid voor D66 en woordvoerder Justitie.
Boete opleggen
De EU moet nu dus doorbijten. Het niet opvolgen van uitspraken van het Europese Hof moet Warschau direct in de portemonnee voelen. De Europese Commissie moet snel het EU-hof verzoeken om een boete op te leggen. Daarnaast moet een democratische rechtsstaat een keiharde voorwaarde zijn bij de nieuwe Europese meerjarenbegroting. Daarover wordt nu onderhandeld.
Geen Europese subsidies
Lidstaten in de Raad, Nederland incluis, moeten streng durven zijn. Wordt een schending van de rechtsstaat vastgesteld? Dan geen Europese subsidies. De Commissie moet daarbij alternatieve manieren van financiering vinden, zodat de Poolse bevolking zo min mogelijk wordt geraakt, bijvoorbeeld door rechtstreekse financiering van maatschappelijke organisaties.
Daarmee bewijst de EU ook zichzelf een dienst. Door het negeren van oordelen van het Europese Hof kan een riskant domino-effect ontstaan. Het Poolse rechtsstaatbederf wordt dan de rot in onze Unie.
