D66 wil een humane opvang voor vluchtelingen. We willen daarbij snel kunnen bepalen wie hier toegelaten kunnen worden en anders mensen later terugkeren naar het land van herkomst.
D66 staat voor een rechtvaardig en effectief asielbeleid, waarbij niet iedereen de mogelijkheid heeft om naar Nederland te komen of in Nederland te blijven. Het is voor D66 echter geen optie om van vluchtelingen te vragen hun gezin achter te laten in oorlogsgebied en zo gezinnen te scheiden.
We moeten blijven investeren in de Nederlandse krijgsmacht voor onze veiligheid, gezien de instabiliteit in de wereld. Extra middelen willen we effectief inzetten, zodat we onze verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid van onszelf en bondgenoten.
Er is een oorlog gaande op Europees grondgebied. Nederland en de NAVO mogen niet zwichten voor Poetin. We ondersteunen het Oekraïense volk met het bevrijden van hun land en de wederopbouw. We moeten Oekraïne ook steunen zodat ze voldoen aan alle nodige criteria voor toetreding. Dit zal de alliantie en onze veiligheid versterken.
Korte gevangenisstraffen zijn in veel gevallen weinig effectief bij het tegengaan van herhaling. Want veel gevangenisstraffen zijn te kort om aan gedragsverandering te werken maar lang genoeg om schade aan te brengen, zoals verlies van werk, inkomen, huisvesting en sociale relaties. Daardoor gaat de helft van de ex-gedetineerden opnieuw de fout in. We straffen effectiever met het type straffen die zorgen dat mensen minder snel de fout in gaan en dus veiliger voor de maatschappij zijn. Zoals een ‘vervangende taakstraf’ met een hoger aantal uren of elektronische detentie.
D66 wil zo veel mogelijk in actie komen voor het klimaat. Daarbij zetten zo veel mogelijk in op wind op zee en zon op dak, maar we hebben helaas niet de luxe om veel opties uit te sluiten. Daarom zijn we voorstander van twee kerncentrales, waarbij we zorgvuldig om moeten gaan met de risico’s en kosten.
D66 wil dat iedereen zichtbaar zichzelf kan zijn. Niemand kan voor jou beter bepalen hoe jij je voelt of identificeert. Dat weet je zelf het beste. Een aparte extra toestemming is daarom onnodig. Bovendien is die letter op je geboorteakte niet nodig voor identificatie.
D66 wil schone energie voor iedereen. Dat is goed voor het klimaat en voor een schone lucht. D66 wil er daarbij op wijzen dat op de lange termijn fossiele energie meer kost in de portemonnee omdat er altijd kosten verbonden zijn aan het opwekken van fossiele energie (inkoop van kolen, gas, olie). De wind en zon zijn bijna gratis, als een wind- of zonnepark eenmaal staat.
D66 wil een schone lucht en schoon water voor alle Nederlanders. We laten vervuilende bedrijven hun verantwoordelijkheid daarbij niet ontlopen. D66 wil bedrijven wel ondersteunen in de overgang naar groene productie om te voorkomen dat ze hun bedrijf naar het buitenland verplaatsen.
De wetenschap is het erover eens dat klimaatcrisis zorgt voor grote risico’s en onzekerheden. Zo lopen we in Nederland meer risico op hittegolven, overstromingen en droogtes. Dit is niet alleen gevaarlijk voor wie er direct mee te maken heeft, maar zorgt ook voor een onzekere voedselproductie. D66 wil schone energie voor iedereen.
D66 wil boeren ondersteunen naar een gezonder verdienmodel zonder oneindige groei ten koste van de leefomgeving. Dat betekent met meer boeren, minder dieren en een gezonde natuur. Dat willen we in eerste instantie doen met een goede vrijwillige regeling, maar als uiterste redmiddel kan een overheid ook verplichte uitkoop hanteren.
D66 gaat voor meer natuur, dat zorgt voor schone lucht en een goede gezondheid. Een deel kan op landbouwgrond komen aangezien dat nu het overgrote deel van het grondgebruik is. Dit kan ook bijdragen aan het verdienmodel van de boer en betere biodiversiteit.
D66 streeft naar een gezonde relatie tussen mens en natuur waarbij beide in veiligheid kunnen leven. Daarom willen we maatregelen nemen om mensen en vee te beschermen tegen risico’s van wolven in Nederland. Het afschieten van wolven is behalve onuitvoerbaar ook verstorend voor de Nederlandse natuur.
D66 wil dat belastingen bijdragen aan een rechtvaardige economie, zodat het geld ingezet kan worden voor noodzakelijke investeringen in het onderwijs, klimaat of onze veiligheid. We willen daarbij dat werken loont en de vervuiler betaalt. Bedrijven met grote winsten mogen daarbij hun eerlijke bijdrage betalen, zodat zij niet hun verantwoordelijkheid ontlopen.
D66 wil op een effectieve manier de leefomgeving van mensen verbeteren, die nu last hebben van veel luchtvaart. Daarom sluiten we Schiphol in de nacht, passen we eerlijkere vliegbelasting toe en zetten we in op effectieve normen voor geluidsoverlast en een schone lucht. Dat is ook beter voor het klimaat.
D66 wil de enorme personeelstekorten in Nederland verminderen. Dat doen we door werken meer te laten lonen, maar ook door arbeidsmigratie op een verantwoorde en menselijke manier toe te staan. Vooral voor belangrijke sectoren zoals de zorg, techniek en bouw. Malafide uitzendbureaus en oneerlijke concurrentie pakken we aan.
D66 staat voor gezonde financiën en duidelijke begrotingsregels. Dat betekent dat we bij tegenvallers of nieuw beleid eerst kijken waar er ook minder uitgegeven kan worden. We ontzien daarbij met name de investeringen in onderwijs, klimaat of onze veiligheid.
Stijgende energiekosten en inflatie hebben veel invloed gehad op bestaanszekerheid. D66 is daarom in actie gekomen en wil dit versterken. Daarom zet D66 in het verhogen van het minimumloon en de uitkeringen en een rijke schooldag voor ieder kind.
D66 wil de AOW en andere uitkeringen verhogen zodat mensen erop vooruitgaan. D66 wil het minimumloon nog sterker laten stijgen, zodat mensen die werken rond kunnen komen. Behalve deze inhaalslag houdt D66 de automatische koppeling van de uitkeringen aan het minimumloon gewoon in stand.
De investeringen in kunst en cultuur versterken onze economie. Kunst en cultuur moeten voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk zijn. Bezuinigingen zorgen vooral dat kunstlessen voor kinderen verdwijnen of een concert duurder wordt. D66 wil investeren in kunst en cultuur in alle regio’s van Nederland.
D66 wil dat in Nederland niemand hoeft te kiezen tussen een warm huis of een warme maaltijd. Daarom helpen we mensen dat werken meer loont en willen we de energiebelasting voor huishoudens verlagen.
D66 wil dat Nederland de verantwoordelijkheid neemt om te kunnen helpen waar dat nodig en mogelijk is. Zo versterken we onze internationale handelspositie en versterken we de stabiliteit in de wereld. Dat is ook in het belang van Nederland zelf.
De Europese Unie zorgt ervoor dat Nederlanders veilig zijn. De EU beschermt onze economische veiligheid door handelsverdragen te sluiten met democratische partners en maakt namens ons een vuist tegen grote tech bedrijven. Daarbij profiteren we als Nederland enorm van de vrije handel met Europese lidstaten. We verdienen een derde van ons inkomen over de grens. Wat D66 betreft zitten er aan ons EU lidmaatschap vooral veel voordelen.
D66 wil latere selectie voor kinderen. Het biedt scholieren ruimte en kansen om achterstanden in te halen en in contact te blijven met een brede groep leeftijdsgenoten. Daarbij moet het mogelijk zijn om een gericht leerpad te kiezen, als vroeg duidelijk wordt dat een scholier uitblinkt op praktisch of academisch gebied.
D66 investeert flink in het aanbod en de infrastructuur voor het OV. Zo kan iedereen snel, schoon en betaalbaar naar school, werk of familie. Met een eerlijke kilometerprijs en het beter spreiden van verkeer over de dag verminderen we files en verminderen we de noodzaak van extra asfalt.
D66 wil voorkomen dat we met het afschaffen van het eigen risico zorgen dat de zorgpremie met honderden euro’s omhoog gaat. Daarom bevriezen we het eigen risico en zorgen we dat je in het ziekenhuis maximaal 150 euro per keer betaalt. Zo ben je niet in één keer het hele bedrag kwijt.
Kinderen en jongeren moeten de zorg krijgen die ze nodig hebben. D66 wil dat gemeenten genoeg geld hebben om daarvoor te kunnen zorgen. Wel verwachten we van gemeenten dat ze goed kijken welke zorg werkt om jongeren beter te maken en kritisch kijken naar de kosten.
D66 wil dat Nederland van het gas af gaat. Dat is goed voor ons klimaat en leefomgeving. We zullen de komende tijd echter nog gas nodig hebben om zeker te zijn dat huizen verwarmd kunnen worden. Daarbij is een prioriteit voor D66 dat we de veiligheid van Groningers niet riskeren door daar gas te winnen. Ook de Waddenzee sluiten we uit voor gaswinning om de natuur te beschermen.
D66 wil meer betaalbare huizen voor mensen. Woningen moeten vooral gebouwd worden waar al OV, wegen en andere voorzieningen zijn: daar is het beter wonen, en bouwen sneller en goedkoper. We zijn waar nodig voor het bouwen van woningen op landbouwgrond, maar niet ten koste van natuur.
D66 wil dat minimaal eenderde van de nieuw te bouwen woningen sociale huurwoningen zijn, vooral in wijken en dorpen waar er een tekort aan sociale huurwoningen is. In andere wijken en steden bouwen we juist meer middenhuurwoningen en koopwoningen. Daarmee zorgen we ervoor dat de verschillende woning in wijken, dorpen en steden meer in balans
komt. Dat betekent niet dat het totaal aanbod van sociale huur mag afnemen.
D66 wil dat meer mensen een betaalbare woning kunnen vinden door de huurprijs te maximeren. Dit doen we voor zowel mensen met een klein als middeninkomen.
Als gemeenten tekort schieten, wil D66 dat het Rijk de regie neemt. Zodat er meer woningen worden gebouwd en er meer balans komt tussen (sociale) huur- en koopwoningen in wijken, dorpen en steden.
D66 wil een Nationaal Isolatieoffensief opstarten. Dat doen we door massaal en versneld woningen te kunnen verduurzamen. We starten bij de huishoudens die het meest last hebben van tochtige woningen en hoge energieprijzen, waaronder veel huurders van sociale huurwoningen.
Grond die bestemd is voor wonen, moet ook zo gebruikt worden. Als eigenaren dit niet uit eigen beweging willen doen, dan worden zij hiertoe verplicht zolang er zo’n enorm woningtekort is.
D66 wil voorkomen dat de bouw van betaalbare woningen stilvalt. Daarom komt er een doorbouwfonds om de bouw van betaalbare woningen op gang te houden.
Vanuit de landelijke overheid worden gemeenten niet verplicht om voorrang te geven aan statushouders, dat houden we ook zo. Wel moeten gemeenten zelf de ruimte hebben om op hun eigen manier statushouders te huisvesten. Daarbij is het aan de gemeenten zelf of zij statushouders urgentie geven of niet.
D66 wil dat minimaal eenderde van de nieuw te bouwen woningen sociale huurwoningen zijn, vooral in wijken en gemeente waar er een tekort aan sociale huurwoningen is. Het verkopen van sociale huurwoningen kan nodig zijn in wijken waar er nauwelijks koopwoningen zijn. D66 is daarom niet voor een totaalverbod op verkoop.
Woningcorporaties staan voor een grote opgave. Wat D66 betreft moeten we daarom goed kijken naar hun financiële positie en waar nodig bijspringen zodat het woningtekort zo snel mogelijk afneemt.
D66 wil dat gemeenten voldoende middelen hebben voor hun taken. We willen dat verzorgen door extra middelen. Ook willen we dat gemeenten meer beleidsvrijheid hebben met meer lokale belastingen, maar daar staat een lagere inkomenstenbelasting tegenover. Daarnaast zijn we wel voorstander van een OZB-macronorm voor gemeenten.
Er is een groot tekort aan woningen. Wat D66 betreft belasten we het bezit van meerdere huizen daarom zwaarder.
Ouderen kijken vaak op tegen een verhuizing uit hun grote woning, terwijl zij daarmee vaak ruimte kunnen vrijmaken voor een gezin. Wat D66 betreft mogen ouderen daarom geholpen worden, ook financieel, om kleiner te gaan wonen.
D66 wil zo veel mogelijk mensen helpen om hun huizen te verduurzamen en van het gas af te gaan. Uiteindelijk is dat ook goedkoper. We stimuleren dit waar mogelijk. Tegelijkertijd staan we voor keuzevrijheid.
Het verduurzamen woningen stimuleert D66 zo veel mogelijk. Een duurzaam huis levert weer geld op via de energierekening. Huiseigenaren die dit gemakkelijk zelf kunnen betalen, kunnen dit uit eigen zak doen. Mensen met een kleinere portemonnee ondersteunen we, zodat niemand in de kou komt te staan.
Het verduurzamen van woningen moedigt D66 aan. Mensen met een kleine portemonnee ondersteunen we, zodat niemand in de kou komt te staan. Daarom starten we een Nationaal Isolatieoffensief. We starten bij de lage inkomens, omdat zij het meest last hebben van tochtige woningen en de hoge energieprijzen.
D66 vindt dat zonnepanelen aantrekkelijk moeten zijn. Daarom hebben we subsidies voor huurwoningen en projecten waarmee mensen gezamenlijk energie kunnen opwekken. D66 vindt dat de salderingsregeling plaats moet maken voor een eerlijkere regeling, waarbij de terugverdientijd zeven jaar blijft.
Verduurzaming en het beschermen van vleermuizen kan hand in hand gaan door middel van natuurvriendelijk isoleren, dit is de Utrechtse methode. Wat D66 betreft zorgen we voor meer ondersteuning voor gemeenten en provincies om deze methode in het hele land in te zetten.
D66 wil dat lang leegstaande gebouwen versneld omgezet kunnen worden naar woningen. Dat doen we door het invoeren van een leegstandsregister en een in-gebruik-neem-plicht. Als een vastgoedeigenaar hier niet aan voldoet, wordt deze beboet.
D66 wil de huurprijs van een groot deel van de vrije sector aan banden leggen. We zetten de plannen voor het maximeren van de huurprijzen in de middenhuur door, zodat huurders worden beschermd tegen te hoge huurprijzen.
Op dit moment hebben woningzoekenden in de meeste gemeenten nauwelijks inspraak. D66 wil daarom in elke gemeente een raad van woningzoekenden zodat hun belangen ook mee worden genomen. Dit gaat niet ten koste van de stem van omwonenden.
D66 wil dat minimaal eenderde van de nieuw te bouwen woningen sociale huurwoningen zijn. Hierdoor zorgen we ervoor dat de woningvoorraad in wijken, dorpen en steden meer in balans komt.
D66 wil de verduurzaming van koopwoningen stimuleren via alles-in-één verduurzamingstrajecten. Huiseigenaren die niet direct de middelen hebben of opzien tegen het verduurzaming kunnen daardoor toch meedoen. Daarom voeren we gebouwgebonden financiering in.
D66 strijdt voor een beter klimaat. Daarvoor hebben we groene energie nodig. Met wind op zee zorgen we voor genoeg energie voor alle Nederlandse huishoudens en bedrijven. Zo worden we ook onafhankelijk van andere landen. D66 wil dat er goede afspraken worden gemaakt met vissers, zodat zij tussen de windmolens kunnen vissen.
D66 strijdt voor een beter klimaat. Zonnepanelen zijn hard nodig om genoeg groene energie op te wekken enoeg energie voor Nederlandse huishoudens en bedrijven. We plaatsen zonnepanelen op daken en gevels, op bedrijventerreinen of bermen van snelwegen. Als een gemeente of boer zonnepanelen op landbouwgrond wil neerleggen, houden we dit niet tegen.
D66 strijdt voor een schonere wereld en een beter klimaat. Daarom willen we zo snel mogelijk af van fossiele brandstof. We zetten vol in op de omslag naar duurzame energie en het besparen van gas. We beginnen met het stopzetten van gasboringen in Groningen en de Waddenzee, en ook in de Noordzee zo snel als kan.
D66 strijdt voor een schonere wereld en een beter klimaat. Daarom stimuleren we groene innovatie. Groene waterstof is een belangrijke brandstof van de toekomst. Met subsidies en normering helpen we Nederlandse bedrijven in de snelle ontwikkeling van waterstof . Zonder subsidies en ander beleid is er grote kans op vertraging of onvoldoende productie. Zo werken we aan een groene economie.
D66 wil een schoon en gezond Nederland voor iedereen. Als er stikstofruimte vrijkomt, moet we daar gezamenlijk van profiteren. Daarom vinden we dat woningbouw, schone energieprojecten, groene boeren en OV-projecten voorrang moeten krijgen bij het verdelen van stikstofruimte.
D66 strijdt voor een beter klimaat. De klimaatcrisis wacht niet. We moeten zo snel mogelijk over op groene energie. Lange vergunningenprocedures zijn het grootste risico voor vertraging van de energietransitie. Dat schaadt de groene economie en zorgt dat er geen nieuwe bedrijven worden opgestart. Daarom verdienen deze projecten voorrang zodat we snel energie onafhankelijk worden.
D66 wil dat iedereen een leerbudget krijgt, zodat iedereen de mogelijkheid heeft om een leven lang te leren. Mbo-studenten houden hierbij gemiddeld 30.000 euro meer over ten opzichte van universitair opgeleiden. Dit geld kunnen zij gebruiken om te investeren in zichzelf en hun ontwikkeling. Zo maken we het aantrekkelijker om voor het beroepsonderwijs te kiezen.
D66 zet vol in op groene energie voor een beter klimaat. Dat wekken we zelf op, of halen we uit betrouwbare landen. We willen niet dat Nederlands geld bijdraagt aan mensenrechtenschendingen of andere foute regimes zoals Rusland. Met volle inzet op wind op zee en zon op dak, zal dat ook niet nodig zijn. Met nationale en Europese regels over maatschappelijk verantwoord ondernemen verzekeren we dit.
D66 strijdt voor het klimaat. We zetten vol in op schone en duurzame energie. Nederland heeft momenteel nog te veel mest. Als we dat kunnen gebruiken om energie op te wekken is dat een win-win, daarom wil D66 dat stimuleren zolang er overschot is.
D66 wil van Nederland de Europese koploper maken tegen de opwarming van de aarde. Dat is niet alleen beter voor het klimaat, maar ook voor onze economie. Andere landen hebben vaak minder geld om te verduurzamen en hebben minder bijgedragen aan het klimaatprobleem. Ook daarom mogen we van Nederland een stapje extra verwachten.
D66 wil bouwen aan de groene economie van de toekomst. Zo zorgen voor een schone aarde én gaan bedrijven straks aan de energietransitie verdienen. In een gezonde economie is sprake van groei.
Voor D66 staat de gezondheid van Nederlanders voorop. Daarop doen we geen concessies. Bedrijven moeten daarom flink aan de slag om schoner te worden. Daar helpen we ze ook bij, bijvoorbeeld met een groen investeringsfonds. Zo zorgen we ervoor dat bedrijven hier blijven.
D66 zet zich in voor een schoon Nederland en een beter klimaat. Daarom willen we af van fossiele subsidies, zoals korting op de energiebelasting voor grootverbruikers. Schone energie en energiebesparing stimuleren we juist. Zo behouden we bedrijven die belangrijk zijn voor onze economie en maken we Nederland tegelijkertijd schoner.
D66 wil autorijden eerlijker maken door rekeningrijden in te voeren. Je betaalt dan voor gereden kilometers en niet voor de momenten dat je auto stilstaat. Met een tarief gebaseerd op CO2-uitstoot, plaats, tijd en gewicht houden we rekening met de regionale verschillen, zorgen we voor schonere lucht en verminderen we de file.
D66 wil een eerlijke vliegbelasting gericht op mensen die heel veel en ver vliegen. Daarnaast wil D66 privévluchten veel zwaarder belasten. Zo ontzien we het gezin dat af en toe op vakantie gaat.
D66 wil dat gezond en duurzaam eten betaalbaar wordt voor iedereen. We schaffen de btw op groente en fruit af. Dat compenseren we met een heffing op vlees en zuivel.
D66 wil de beste zorg voor iedereen. De Nederlandse zorg staat onder druk door lange wachtlijsten, hoge kosten en personeelstekorten. Daarom wil D66 het systeem veranderen door in te zetten op meer samenwerking en door kwaliteit en bewezen behandelingen voorop te stellen in plaats van productieprikkels.
D66 wil dat er een overzichtelijke verzekeringsmarkt is, zodat iedereen in Nederland een goed geïnformeerde keuze kan maken. Door de enorme hoeveelheid aan verzekeringen is het aanbod voor verzekerden ondoorgrondelijk. Polissen die met dezelfde inhoud, maar onder een ander merk en met een andere prijs worden verkocht, dringen we terug.
D66 wil werken aan de beste zorg voor iedereen. Dat begint bij de mensen die in de zorg werken, zoals de verpleegkundige en de arts. Zij kunnen veel beter hun werk doen als ze meer kunnen samenwerken met collega’s in plaats van ermee te concurreren. De Nederlandse zorg staat onder druk door lange wachtlijsten, hoge kosten en personeelstekorten. D66 vindt dat meer samenwerking een belangrijke oplossing is daarvoor. Wel wil D66 zoveel mogelijk keuzevrijheid behouden voor de patiënt.
D66 vindt dat excessieve winsten niet thuishoren in de zorg. Daarom stellen we er grenzen aan zodat er voldoende geld beschikbaar blijft voor goede kwaliteit van zorg. Waar beperkte winstuitkering voor meer investeringen in de kwaliteit van zorg kan leiden, staat D66 dit onder voorwaarden toe.
D66 wil de beste zorg voor iedereen. De Nederlandse zorg staat onder druk door lange wachtlijsten, hoge kosten en personeelstekorten. Daarom wil D66 het systeem veranderen door in te zetten op meer samenwerking. Wel wil D66 zoveel mogelijk keuzevrijheid behouden voor de patiënt.
D66 vindt dat toegang tot anticonceptie niet afhankelijk moet zijn van je portemonnee. Dat wil D66 dus voor iedereen beschikbaar en toegankelijk maken, of het nu gaat om een spiraaltje of om de anticonceptiepil. D66 wil namelijk dat iedereen de vrijheid krijgt zelf keuzes te maken bij gezondheid en zwangerschap. We willen dit direct financieren bij de apotheek of huisarts zodat de zorgpremie niet sterk stijgt.
D66 vindt dat iedereen recht heeft op kwalitatief goede zorg die bewezen effectief is. Om de zorg voor de toekomst houdbaar te maken, is het nodig om keuzes te maken. Zorg die niet langer voldoet aan de stand van de wetenschap en praktijk wordt niet meer vergoed. Zo komen we tot een beter, effectiever basispakket.
D66 vindt dat iedereen een gezond gebit moet kunnen hebben, vooral kinderen. Daarom houden we de tandarts gratis voor iedereen onder de 18. En brengen we de schooltandarts terug, om alle kinderen te bereiken. Daarnaast willen we gemeentes ondersteunen, zodat zij mondzorg voor mensen met een lager inkomen toegankelijk kunnen maken.
D66 wil de enorme personeelstekorten in Nederland verminderen. Dat doen we door werken meer te laten lonen en werken in de zorg aantrekkelijker te maken. Maar D66 wil alle zeilen bij zetten voor voldoende zorg voor iedereen, dus ook door arbeidsmigratie op een verantwoorde en menselijke manier toe te staan. Vooral voor belangrijke sectoren zoals de zorg, techniek en ict. Malafide uitzendbureaus en oneerlijke concurrentie pakken we aan.
D66 wil zorgen dat iedereen goede zorg ontvangt, maar dat de zorguitgaven en de zorgpremie niet de pan uit rijzen. Daarvoor is het nodig om goed te kijken naar financiële beloningen voor steeds meer behandelingen in de zorg. D66 wil daarom onder andere dat artsen in principe in loondienst gaan werken.
D66 staat voor een eerlijk loon voor het zorgpersoneel. Daarom willen we meer geld voor mensen in de verpleging en verzorging. Wel willen we er alles aan doen om oplopende zorgpremie te dempen, maar dat willen we niet doen door zuinig te zijn op de salarissen van verpleegkundigen en verzorgenden.
D66 ziet dat veel mantelzorgers geweldig werk doen voor hun naasten. Zij moeten beter ondersteund worden in hun zorg. D66 is er echter geen voorstander van om de problemen door personeelstekorten op te lossen door meer mantelzorgers in te zetten. We willen andere oplossingen, zoals het werken in de zorg meer aantrekkelijk maken, minder administratie en meer werken meer laten lonen. Zo houden we de zorg toegankelijk voor iedereen.
D66 wil dat mantelzorgers beter ondersteund worden. Dat kan met financiële ondersteuning waar nodig, bijvoorbeeld voor ouders die vanwege de zorg voor hun kind met een zeer ernstige meervoudige beperking niet kunnen werken. Maar het kan ook door mantelzorgers in het algemeen te ontlasten door de zorg tijdelijk of gedeeltelijk uit handen te nemen.
D66 wil dat mensen goede zorg krijgen die op maat is. Veel ouderen van nu willen daarin zelf eigen keuzes kunnen blijven maken over het inrichten van hun leven en D66 wil dat ondersteunen. Om dat goed te kunnen organiseren is het belangrijk dat mensen goed nadenken hoe ze oud willen worden. Bijvoorbeeld door te kijken of hun woning goed aangepast is. D66 wil dat de overheid daarbij ouderen wel helpt waar nodig.
Iedereen heeft recht op een plek waar ze de juiste zorg kunnen ontvangen. Het verpleeghuis moet daarbij toegankelijk blijven voor alle ouderen waarbij het thuis écht niet meer gaat. Veel ouderen zijn echter ook geholpen met goede zorg thuis of in geclusterde woonhofjes. Als we dat ook meer ondersteunen, valt de intensieve zorg voor de meest kwestbare ouderen beter te regelen.
D66 wil dat ouderen verzekerd zijn van goede zorg. Omdat het aantal ouderen stijgt, is het hard nodig meer geld voor ouderenzorg vrij te maken. D66 wil echter ook voldoende kunnen investeren in onderwijs, veiligheid en openbaar vervoer. Om die reden is het zaak dat de kosten van de ouderenzorg niet onbegrensd blijven doorgroeien en we maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat we grip krijgen op de uitgavengroei zonder dat kwetsbare ouderen hoeven in te leveren op de kwaliteit van hun zorg.
D66 vindt dat patiënten toegang moet hebben tot medicijnen die van toegevoegde waarde zijn tegen een eerlijke prijs. Nieuwe medicatie kan namelijk veel betekenen voor patiënten. De hoge winsten die farmaceuten maken zijn echter niet verdedigbaar. Daarom wil D66 exorbitante prijsverhogingen wettelijk aan banden leggen en in Europees verband krachten bundelen in onderhandelingen met de farmaceuten.
D66 wil dat zorgverleners beter informatie kunnen delen met elkaar. Zo kunnen zij beter samenwerken om mensen de beste zorg te kunnen geven. Minister Kuipers heeft hier goede stappen in gezet. Dat wil D66 doorzetten, waarbij de AVG uiteraard altijd leidend blijft.
D66 vindt dat mensen die bepaalde zorg digitaal willen doen, het recht moeten hebben om dat te kunnen vragen. We denken daarbij aan bijvoorbeeld een terugkerend gesprek bij een chronische ziekte. De eigen keuze van de patiënt staat daarbij voorop voor D66. Voor mensen bij wie digitale zorg geen uitkomst biedt, of zich hier niet prettig bij voelen, moet fysieke zorg uiteraard ook altijd toegankelijk en beschikbaar blijven.
D66 wil de gezonde keuze ook de makkelijke en goedkope keuze maken. We verlagen daarom bijvoorbeeld de btw op groente en fruit naar 0%, maar verhogen de belasting op suikerhoudende dranken naar Brits voorbeeld. Zo worden fabrikanten ook gestimuleerd om bijvoorbeeld minder suiker in hun frisdrank te maken.
D66 wil dat de basiskwaliteit van zorg overal in Nederland op orde is. Ook moeten zorgverleners niet in iedere gemeente te maken hebben met andere eisen en verantwoording. Dat levert veel te veel bureaucratie op. Gemeenten houden wel de ruimte om rekening te houden met lokale wensen.
D66 vindt dat kwalitatieve zorg voor iedereen in Nederland toegankelijk moet zijn. Patiënten met complexe aandoeningen moeten in gespecialiseerde ziekenhuizen terecht kunnen bij de beste zorgverleners en methodes. Voor de kwaliteit van zorg kan het nodig zijn om af te spreken waar welke zorg geleverd wordt. D66 houdt rekening met goede spreiding over het land, zodat de beschikbaarheid van gespecialiseerde zorg in de regio behouden blijft.
D66 wil dat mensen met mentale problemen goede hulp kunnen krijgen. We zien dat de wachtlijsten in de ggz te lang zijn. Naast dat er een personeeltekort is, zien we ook dat zorgaanbieders zich te veel richten op lichte problematiek, waardoor de meest kwetsbare mensen langer moeten wachten. Dat is onwenselijk. Daarom ondersteunt D66 bijvoorbeeld praktijkondersteuners bij de huisarts of hulp op school.
