Kadernota 2025

Politieke beschouwing kadernota 2025
Woordvoering D66 Roermond  

Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen koos D66 voor de slogan kansenmakers vandaag en morgen. D66 is optimistisch over de toekomst van Roermond, maar realistisch over de mogelijkheden. Vooruitgang is voor ons het leidende principe. Door verder te durven kijken dan vandaag creëren we kansen voor een beter leef-, woon en werkklimmaat voor iedere Roermondse inwoner.
 
Financiële situatie
De gemeente Roermond staat er door meevallers financieel gelukkig goed voor. Vooral de incidentele financiële positie ziet er rooskleurig uit. De structurele financiële positie laat in 2026 en 2028 een risico zien. Dit risico kan met incidentele gelden opgevangen worden. Het college geeft aan dat zij vanwege de meerjarige financiële situatie in de voorliggende kadernota kiest voor realisme. In de kadernota staat: ‘er worden geen groslijsten opgevoerd met nieuwe beleidswensen en nieuwe ambities maar we pakken door op de aanzienlijke hoeveelheid zaken die in gang zijn gezet of bestaande ambities’. Wij vragen het college nog eens toe te lichten waaruit blijkt dat het college kiest voor realisme? Als we alle bestaande ambities nemen zoals die in het coalitieakkoord staan dan heb je wellicht alle gemeentebegrotingen nodig van de grootste drie gemeenten van Limburg. Is dat realistisch? Als we kijken naar voorstellen zoals Schöndeln, Singelring, Oranjelaan. Allemaal dossiers waaruit later bleek dat er geld bijgeraamd moest worden. D66 is hier kritisch op. Is dat realistisch begroten? D66 staat voor een gezonde overheidsfinanciën. Wij willen dat het college het dak repareert als de zon schijnt.
 
D66 wil nogmaals aandacht vragen voor de precaire situatie in de jeugdzorg. D66 staat voor de zorg van kwetsbare inwoners maar ook zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld. We zijn bekend met de financiële situatie bij Mutsaersstichting. Onlangs werden we ook geïnformeerd over de financiële problemen van Pactum-Vigo. Op 6 juni heeft D66 een motie ingediend met als doel een plan van aanpak op te stellen waarmee – bijvoorbeeld door een vorm van toezicht of bestuurlijke participatie- risico’s die samenhangen met gemeentelijke afhankelijkheid van dergelijke belangrijkste instellingen / partners beter en tijdig in beeld kunnen worden gebracht. Helaas vond het college deze motie overbodig en hebben de coalitiepartijen deze motie niet gesteund. Hoe beoordeelt het college de nieuwe situatie bij Pactum-Vigo? Is dit wederom een incident? Kan het college verzekeren dat dit de laatste keer is? Is het college alsnog bereid om een plan van aanpak op te stellen waardoor nieuwe situaties voorkomen kunnen worden?
 
Welke onderwerpen verdienen meer aandacht in 2025 en verder?
D66 érs zijn kansenmakers. Vandaag en morgen. We willen niet alleen naar Roermond kijken in 2024 maar ook beleid ontwikkelen die voor een langere periode nodig is. Politiek is voor ons vooruitzien, vernieuwing en degelijkheid. Voor de begroting 2025 hebben wij een aantal onderwerpen die voor ons nog de nodige aandacht verdienen.
 
Gezondheid 
Op 24 mei 2022 heeft ook D66 ingestemd met het verlengen van het preventie en gezondheidsbeleid Roermond Gezond. Het huidige Preventie en gezondheidsbeleid 2017-2021 ‘Roermond gezond’ is nog actueel. We leven inmiddels in 2024. Waar staan we nu? Waar ligt de focus van dit college op het gebied van geestelijke en fysieke gezondheid?
Wat doet Roermond aan de weerbaarheid, mediawijsheid en geestelijke gesteldheid van jongeren? Welk beleid voert de gemeente om toenemend overgewicht onder kinderen en jongeren een halt toe te roepen? Wat doet de gemeente Roermond concreet om een rookvrije generatie te krijgen? We zien ook dat het percentage inwoners met een goede gezondheid gedaald is van 73% ouder dan 18 in 2020 naar 64% in 2022. Heeft het college inzicht in de oorzaak hiervan? Wat heeft het beleid van de afgelopen jaren concreet opgeleverd? D66 wil hier antwoorden op. Dit onderwerp heeft voor D66 een hoge prioriteit.
 
Vergroeningsopgave
Roermond geldt als een van de droogste plekken van Nederland. Na de zomer wordt de nieuwe groenvisie vastgesteld. Wij verwachten een zeer ambitieuze groenvisie. Minder tegels, meer groen. Meer ruimte voor biodiversiteit en minder ruimte voor grasmaaiers. En meer voedselbossen en minder slecht onderhouden perkjes. Wij verwachten ook een andere focus bij het onderhouden van groen in de openbare ruimte. Bomen snoeien in hartje zomer zoals gebeurde op het plein in Leeuwen is onacceptabel! D66 wil dat naast meer groen ook veel meer aandacht is voor spelen, bewegen en ontmoeten in de openbare ruimte. Ook dit zijn allemaal kansen voor morgen.
 
Burgerberaad
De meeste mensen in Roermond leven vreedzaam met elkaar. Toch zien we in Nederland en in Roermond polarisatie. Ook de opkomst bij verkiezingen zijn wat D66 betreft te laag. D66 staat voor democratische vernieuwing. Eerder hebben wij een voorstel ingediend voor het mogelijk maken van een referendum in Roermond. Dit voorstel heeft helaas geen meerderheid gekregen. D66 heeft het initiatief genomen voor een initiatiefvoorstel voor het burgerberaad. Op deze manier willen we onze inwoners nog meer en beter betrekken bij besluitvorming. In Maastricht, Texel en Utrecht heeft het gewerkt. Waarom in Roermond niet? Alle politieke partijen zeggen dat ze de kloof tussen samenleving en politiek willen verkleinen. D66 is benieuwd of we elkaar dit keer wel in meerderheid kunnen vinden om door middel van een burgerberaad de kloof te kunnen slechten. Na de zomer komen we met een voorstel.
 
Bewegen in de openbare ruimte
Sinds februari 2021 vraagt D66 hier al aandacht voor. We zijn blij om te zien dat er schot in de zaak zit. Vooruitlopend op het herijkte beleidskader onderzoekt het college of in 2024 al maatregelen kunnen treffen om bewegen en spelen in de openbare ruimte te stimuleren. Denk hierbij aan het realiseren van speelprikkels in de openbare ruimte als hinkelpaadjes en parcoursjes. Dit is een opmaat naar de gewenste beweegvriendelijke buitenruimte in de wijken en kernen. Hoe ver zijn we met de Quick scan? Zijn er al kansrijke locaties bekend? D66 wil dat in nieuwe woonwijken rekening gehouden wordt met bewegen in de openbare ruimte en de bestaande wijken heringericht worden. Hier liggen nog kansen voor morgen.
 
Wonen
Roermond is een van de weinige gemeenten in Limburg die tot ongeveer 2030 een groei in inwonersaantal laat zien. D66 vindt dat de gemeente Roermond moet nadenken welke stad we willen zijn en welke woningbouw daarvoor wenselijk is. De woonzorgvisie geeft een beeld van de demografische ontwikkeling. Misschien willen we juist ook andere groepen zoals bijvoorbeeld studenten en nog meer gezinnen met kinderen verleiden om in Roermond te komen wonen. D66 vindt het een gemiste kans dat er geen lokale woonvisie is. Hoe wil het college buiten de demografische ontwikkelingen bepaalde kansrijke doelgroepen aan Roermond verbinden? Wat is de visie?
 
Privacy en ethiek
Overheden gebruiken steeds meer data om beleid te maken. D66 is voorstander van het zogenaamde datagedreven werken, maar wel op een verstandige manier. We hebben kunnen zien wat er gebeurt als een overheid op een verkeerdere manier met data omgaat. Een actueel voorbeeld is de toeslagenaffaire. D66 zet zich al jaren in voor dit onderwerp. Op 22 november 2023 ontvingen we op ons verzoek een commissie-informatiebrief over dit onderwerp. In deze brief staat dat datagedreven werken in de kinderschoenen staat. Er wordt verwacht dat de komende jaren niet of nauwelijks met algoritmen en ethische kwesties gewerkt wordt. Voor het wijken en kernenbeleid, verkeersbeleid, in het sociaal domein en veiligheidsbeleid wordt door de gemeente min of meer gewerkt met data. We hebben ook te maken met de opkomst van kunstmatige intelligentie zoals chat bots en Chat GPT. Is het college net als D66 van mening dat de uitspraak zoals verwoord in de commissie informatiebrief inmiddels achterhaald is? Op welke manier krijgen ethische kwesties op dit moment een plek binnen de ambtelijke besluitvorming? Wat is het beleid van de gemeente Roermond op het gebied van Chat GPT? Is het college net als D66 van mening dat een ethische commissie zoals Eindhoven die heeft waardevol kan zijn voor Roermond?  
 
D66 ziet nog kansen voor de toekomst. Wij zijn kansenmakers vandaag en morgen.
 
Michael Kalthoff
 
Fractievoorzitter D66 Roermond