Marktstad mixt met werelderfgoed

Het verkiezingsprogramma is af en de campagneposters liggen klaar. Op 24 november vinden er herindelingsverkiezingen plaats. Mark Intres, fractieleider en lijsttrekker van D66 Purmerend, en Astrud Wildschut, raadslid en campagneleider van D66 Purmerend, zijn er al sinds begin dit jaar druk mee. Mark Intres: ‘Er staat wat op het spel. Dit wordt een graadmeter voor de nationale gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022.’

tekst Leonie Sellies  foto’s Franciska van Eekelen-Prins
Dit stuk verscheen in Democraat (editie november 2021).

Het team van D66 Purmerend. - Beeld: Francisca van Eekelen – Prins

Per 1 januari 2022 fuseren gemeente Purmerend en gemeente Beemster. Daarom vinden dit jaar de gemeenteraadsverkiezingen in Purmerend en Beemster – en in nog negen andere gemeentes waar herindelingen komen – plaats in november. Met nog een kleine maand te gaan beginnen de verkiezingscampagnes nu echt op stoom te komen. Astrud: “Je voelt aan de toon en scherpte in de debatten dat dit de laatste fase voor de verkiezingen is.”

Mark: “We gaan met deze herindelingsverkiezingen de toon zetten. Dit is de eerste graadmeter sinds de Tweede Kamerverkiezingen in maart dit jaar. Daar zijn we ons goed van bewust.”
Astrud: “Je voelt een verantwoordelijkheid. Er wordt naar je gekeken.”
Mark: “We zijn er klaar voor. We hebben een goed programma en een sterke kandidatenlijst, maar je voelt dat het oog van het land op je gericht is. Daarnaast voelen we die druk sowieso al, omdat we in Purmerend al jaren de grootste landelijke partij in de raad zijn. Die positie willen we minimaal vasthouden of liever nog uitbouwen.”

Mark: “De stedelijke gemeente Purmerend fuseert met een plattelandsgemeente. Dat verandert de hele dynamiek. In Beemster heb je met hele andere belangen te maken. De economie drijft daar op de agrarische sector. En Beemster als droogmakerij is ook werelderfgoed. De Stelling van Amsterdam, ook een werelderfgoed, loopt voor een deel door de Beemster. Het is een unieke combinatie van twee werelderfgoederen, die een verantwoordelijkheid met zich meebrengt.”
Astrud: “Er zijn ook wel zorgen in Beemster over wat een samenvoeging met een stad als Purmerend teweeg gaat brengen. In Purmerend is veel woningnood en in Beemster willen ze de dorpskernen niet volbouwen, omdat ze het dorpse karakter willen behouden. Daar moet je aandacht voor hebben.”
Mark: “Purmerend heeft 80.000 inwoners en Beemster 10.000. Normaliter zou de focus in de campagne toch naar Purmerend gaan, omdat daar het grootste deel van het potentiële electoraat zit. Bij deze herindelingsverkiezingen gaat er toch iets meer aandacht naar Beemster dan naar Purmerend, omdat je de zorgen die daar leven serieus wilt nemen.”

Astrud: “We proberen veel werkbezoeken af te leggen in de Beemster. Bijvoorbeeld bij de agrariërs, maar ook bij bezorgde bewonersgroepen. Van de week zijn we nog bij de stichting Beemster Vanzelfsprekend geweest. Een groep betrokken burgers die hun zorgen ergens kwijt willen. Daar zijn we meteen langs gegaan. Gelukkig hebben we al jaren goede contacten met de D66-fracties van de omliggende gemeentes – waaronder D66 Beemster – met wie we elke acht weken een regiovergadering hebben. Dus we weten wat er speelt.”

Mark: “Inwoners van Beemster en Purmerend maken al jaren van elkaars voorzieningen gebruik. Persoonlijk maak ik ook wekelijks gebruik van de rust en stilte in de Beemster. In het complementaire van de twee gemeentes liggen ook allerlei kansen. Purmerend van oudsher marktstad, Beemster van oudsher de graanschuur van Amsterdam. Het vermarkten van wat er allemaal gemaakt wordt in de Beemster, daar valt op het gebied van handel en onderwijs een combinatie van te maken.”
Astrud: “Iedereen zag aankomen dat Beemster het zelfstandig niet ging redden om de gemeente draaiende te houden. Maar vanuit Beemster moet er wel genoeg vertrouwen zijn om zo’n proces aan te gaan.”
Mark: “Als Purmerend hebben we er altijd voor opengestaan, maar als grotere gemeente moet je je daar bescheiden in opstellen. Vanuit kleinere gemeentes is er wel koudwatervrees of zo’n grote gemeente hen niet gaat opslokken. In het proces met Beemster, en daar zijn we best trots op, hebben we laten zien hoe het ook kan. Het is op een hele harmonieuze manier gegaan, waardoor we nu tot een redelijk geruisloze fusie zijn gekomen.”

Mark: “Ik heb jarenlang voor de gemeente Zaanstad gewerkt. Die gemeente is in 1974 ontstaan uit de samenvoeging van Zaandam en zes kleinere gemeenten. Alle inwoners voelen zich nog steeds verbonden met hun eigen kern – Assendelft, Krommenie, etc – terwijl ze zich ook verbonden voelen met de Zaanstreek. Zolang die eigen identiteit niet verloren gaat, zie ik alleen maar voordelen van een grotere schaal. Vooral voor de bestuurskracht.”
Astrud: “Er moet geen drang achter zitten. Dan wordt het vervelend. Gelukkig is daar hier helemaal geen sprake van.”

Lijsttrekker Mark Intres en campagneleider Astrud Wildschut (Purmerend). - Beeld: Francisca van Eekelen – Prins

Mark: “Zeker. We zijn er klaar voor. Eigenlijk begon de campagne al op het moment dat we de eerste letters van het verkiezingsprogramma op papier gingen zetten en dat was in januari 2021. Ik kan nu niet wachten op de echte debatten net voor de verkiezingen. Het is natuurlijk ook heel fijn dat we dankzij minder strikte coronamaatregelen weer bijeenkomsten kunnen organiseren in de campagne en kiezers makkelijker op straat kunnen aanspreken.”
Astrud: “We krijgen in deze fase ook alle steun en aandacht van het landelijk bureau. In november doet D66 in drie herindelingsverkiezingen mee, dus daar is nu ook volop ruimte voor.”
Mark: “De opkomst bij herindelingsverkiezingen is altijd al flink lager dan bij reguliere gemeenteraadsverkiezingen. En bij reguliere gemeenteraadsverkiezingen gaat het bij ons al ongeveer om maar 50%. Het laatste weekend voor de verkiezingen komen hopelijk ook enkele landelijke kopstukken hier naartoe om een bijdrage te leveren aan de campagne. De korte lijntjes met landelijk zijn natuurlijk heel fijn. De Tweede Kamerleden begrijpen heel goed dat de ogen op ons gericht zijn en willen daar een bijdrage aan leveren. Dat is ontzettend prettig om te merken.”

Cultureel erfgoed in Beemster - Beeld: Nanette de Jong