Democraat

Democraat is het ledenmagazine van D66 en wordt verspreid onder al haar leden.

Elke editie staat in het teken van een actueel thema dat wordt belicht door interviews, achtergrondreportages en innovatieve voorstellen die D66 op dat gebied doet. Daarnaast trekt de redactie regelmatig het land in om leden, afdelingen en bestuurders te portretteren en staan verenigingszaken centraal.

Contact opnemen met het redactieteam van Democraat kan via [email protected].

Een adreswijziging doorgeven kan je zelf doen via ledenportaal MijnD66.nl.


Lijsttrekker Rob Jetten heeft als minister van Klimaat & Energie de klimaatdoelen binnen bereik gebracht en gaat met nieuwe energie op campagne. We maken kennis met campagneleider Felix Klos, die onder andere uitlegt dat onderwijs het fundament is van het D66-gedachtegoed.

Het bedrijf 2050 van Naz Kawan maakt onze klimaatdoenertrui in samenwerking met vluchtelingen in Nederland. Ze deelt haar motivatie en ambities. En we blikken in deze Democraat terug op de Els Borst Netwerkdag, waar Jan Terlouw en Marjan Minnesma de urgentie van klimaatacties benadrukten.


Begin juni zijn Fatimazhra Belhirch & Willemijn Aerdts wegwijs gemaakt op hun nieuwe werkplek: de Eerste Kamer. Toetsing van uitvoerbaarheid en doelmatigheid zijn twee belangrijke aspecten in hun nieuwe rol. Kiki Hagen volgden we op haar werkbezoek in Rotterdam. Bevlogen deelt het Tweede Kamerlid in deze rapportage welke kansen ze ziet voor de circulaire economie. “Van niche naar de norm.”

Route66 en Pride66 vieren dit jaar een jubileum. Marja Lust is bestuurslid bij Pride66 en na een lange carrière bij de politie sinds vorig jaar D66 raadslid in Amsterdam. Hoe was die overstap? En we markeren een belangrijke gebeurtenis in de partijgeschiedenis; vijfentwintig jaar geleden nam Hans van Mierlo afscheid van de politiek.

Op de vraag “Welk verschil heb jij gemaakt?” wil Marlou Jenneskens graag een goed antwoord hebben. Als ambitieuze Limburgse lijsttrekker zoekt ze naar gedeelde waarden in een versplinterd politiek landschap.

Salima Belhaj en Linda Nooitmeer werkten intensief samen in het parlementaire proces naar de excuses van de Nederlandse Staat voor het slavernijverleden en blikken terug op de spannende aanloop naar 19 december 2022.

Een Grondwetswijziging met een echt D66 signatuur, Eelco Keij vertelt hoe dat tot stand kwam. En we geven een inkijkje hoe de Landelijke Talentencommissie gedrevenheid zoekt binnen onze vereniging.

Klimaat? Akkoord! Het ministerschap kwam voor Rob Jetten als een aangename verrassing. Hoe gaat het met het op peil houden van de Nederlandse energievoorraad?

Anne-Marijke zet zich vanaf 2021 als Tweede Kamerlid landelijk in op de thema’s asiel en migratie. In Democraat licht ze haar initiatiefnota ‘Meedoen vanaf dag één’ toe.

En onze twaalf lijsttrekkers voor de Provinciale Staten verkiezingen gaan op campagne. We reizen het land door en treffen ze één voor één met hun plannen aan op onze route.

“Staan voor culturele makers, voor een gezond medialandschap en vrije pers.” Staatssecretaris Cultuur en Media, Gunay Uslu, vertelt over het herstelplan voor de cultuursector en hoe ze mensen wil stimuleren cultuur weer te omarmen.

Partijvoorzitter Victor Everhardt blikt terug op het Congres in ’s-Hertogenbosch waar we eindelijk weer groots bijeen konden komen. We bezoeken Jarle Lourens in Schiedam die het stadsdichterschap nieuw leven inblaast.

En we spreken oud-wethouder en wielerfanaat Klaas Verschuure. De Utrechtse ‘Mister D66’ neemt afscheid en maakt ruimte voor nieuw talent.

In de strijd tegen etnisch profileren en institutioneel racisme deelt een bevlogen Mpanzu Bamenga zijn verhaal. Hij vertelt expliciet over systemen en hoe wij daarbinnen functioneren en deelt hoe individuele rechten van burgers onvoldoende worden bewaakt.

Victor Everhardt neemt ruime afdelingservaring mee naar het Landelijk Bestuur waar hij als nieuwe partijvoorzitter luistert en verbindt.

In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen vertellen lijsttrekkers en kandidaat-raadsleden over de lopende campagne. En we delen een inkijkje in de leidraad D66-Leiderschap; wat is jouw verhaal?

Hoe stuur je samen met de Griffie van de Tweede Kamer een organisatie aan van zeshonderd mensen? Vera Bergkamp maakt vlieguren als nieuwe Tweede Kamervoorzitter en vertelt openhartig over haar eervolle en passende rol. Twaalf lijsttrekkers delen de kansen die zij zien in hun gemeente voor een sociaal-liberaal geluid na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022. En vanuit Rome bericht voormalig klimaatgezant en huidig permanent vertegenwoordiger van de FAO – de voedsel en landbouworganisatie van de VN – Marcel Beukeboom, over zijn eerste maanden op zijn nieuwe post.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart behaalde D66 maar liefst 24 zetels! In deze Democraat stellen we Kamerlid Lisa van Ginneken graag aan je voor. Ondertussen zijn de voorbereidingen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022 alweer in volle gang. Is het raadslidmaatschap iets voor jou? Lees het hier en meld je deze zomer aan! Blader daarna verder voor mooie interviews en interessante zomertips van de Mr. Hans van Mierlo Stichting.

Na het aftreden van het kabinet zijn alle ogen gericht op 17 maart. Campagneleider Sjoerd Sjoerdsma neemt je mee in onze campagne en we geven 10 tips voor hoe je zelf (vanuit huis!) met ons mee kunt doen. Verder volgen we lijsttrekker Sigrid Kaag, presenteren we met trots onze kandidatenlijst vol nieuw talent én onze plannen om te hervormen naar een stelsel zonder toeslagen. Doe je mee?

Deze zomer kozen de D66-leden een nieuwe lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart. Wat kan Nederland van Sigrid Kaag verwachten? Verder in deze editie o.a.: Wouter Koolmees over het verkiezingsprogramma; Pia Dijkstra over tien jaar in de Kamer; een bezoek aan D66 Oisterwijk en interviews met bevlogen bestuurders in het land – zoals burgemeester Erik Boog en dijkgraaf Jan Bonjer.

En toen was daar – uit het niets, leek het wel – de coronacrisis. Democraat sprak met D66-senator Peter van der Voort, hoofd intensive care in Groningen, die het aantal ic-bedden op zijn afdeling in korte tijd moest zien te verdriedubbelen. Intussen stampte minister Wouter Koolmees (SZW) met het kabinet in een paar weken een noodmaatregel uit de grond om zoveel mogelijk te voorkomen dat bedrijven failliet gaan en mensen hun baan verliezen.

Ruim baan voor onderwijs! Wat gaat goed en wat moet beter? En hoe dan? Democraat sprak met diverse D66’ers die hun hart verpand hebben aan (basis-, speciaal-, voortgezet, én wetenschappelijk) onderwijs.

Verder in deze editie o.a.: de Canon van het sociaal-liberalisme, een gesprek met Kajsa Ollongren over (meer) vrouwen in politiek en bestuur, en een ontmoeting met Sigrid Kaag bij de Verenigde Naties in New York.

In de aanloop naar de Europese Parlementsverkiezingen van 23 mei stellen we graag ons team voor Europa aan u voor. Zowel ons eigen D66-team als het ‘Spitzenteam’ van ALDE, de Europese partij en fractie waar D66 deel van uitmaakt. Verder in deze editie o.a.: een gesprek met Kees Verhoeven & Sjoerd Sjoerdsma over Buitenlandse Zaken en een portret van onze minister van Gelijke Kansen: Wouter Koolmees.


In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen op 20 maart loopt de Democraat een middag mee met campagneleider Jan Paternotte. Want: waar D66 canvast, wordt meer op D66 gestemd! Verder in deze editie o.a.: op pad met onze lijsttrekker in Drenthe, waar de energietransitie een belangrijk verkiezingsonderwerp is, en een bezoek aan oud-partijleider Jan Terlouw, die al decennia pleit en strijdt voor een groene toekomst.

Tijd voor een nieuwe generatie: in deze Democraat leest u de afscheidsspeech van Alexander Pechtold, die hij uitsprak op het 108ste D66-congres in ’s-Hertogenbosch. Verder in deze najaarseditie o.a.: een kennismaking met onze twaalf lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen, die op 20 maart 2019 plaatsvinden; en een interview met Winnie Sorgdrager, die deze zomer werd benoemd tot minister van staat.

Ze is een topdiplomaat van de buitencategorie, maar voor veel D66’ers was ze tot voor kort een onbekende: Sigrid Kaag, onze minister van hulp & handel.

Verder in deze zomereditie o.a.: wie zijn onze nieuwe raadsleden en wethouders in het land (en wat zijn hun ambities?); welke verkiezingen zijn er in 2019; hoe staat het met de Democratie van Nu en een interview met onze Groenste Politicus. Fijne zomer!

Op 21 maart mag Nederland weer naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. In deze Democraat leest u hoe u mee kunt doen met onze campagne – hang de raamposter op, stap in de campagnebus of ga een middagje mee canvassen met uw lokale afdeling. Verder in dit nummer o.a.: een gesprek met onze ministers Kajsa Ollongren en Ingrid van Engelshoven, en een interview met ’s werelds beste burgemeester.

Na elf oppositiejaren in het kabinet – eindelijk! In dit nummer leest u wat D66 (o.a.) voor elkaar heeft gekregen in het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. De Democraat reisde ondertussen af naar Fryslân, waar op 22 november herindelingsverkiezingen plaats hebben; naar Rotterdam, waar dankzij D66 geëxperimenteerd zal worden met loting; én naar Brussel, waar Sophie in ’t Veld vertelt over Een Europees ID.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017 behaalde D66 maar liefst 19 zetels – een winst van 7 zetels! In deze Democraat stelt de nieuwe fractie zich graag aan u voor.
Ondertussen zijn lokale afdelingen in het hele land al volop bezig met de voorbereidingen voor de gemeenteraads-verkiezingen van 21 maart 2018. De redactie ging op bezoek bij een aantal D66-afdelingen om te zien hoe dat in zijn werk gaat.

D66-lijsttrekker Alexander Pechtold doet een dringende oproep aan álle leden in deze speciale campagne-editie: “De verkiezingen worden uiteindelijk gewonnen langs het veld, op het schoolplein en over de heg met de buren. Dus: kom uit de kast als D66’er, ga het gesprek aan en hang die poster voor je raam!”

In deze Democraat leest u meer over hoe u mee kunt doen en/of hoe u onze campagne kunt (onder)steunen.

Aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017 legt campagneleider Sjoerd Sjoerdsma uit waarom dit de belangrijkste verkiezingen ooit zijn.

Daarnaast blikt deze Democraat terug op het afgelopen jubileumjaar (#50jaarD66) en op het verkiezings- en jubileumcongres van 29 en 30 oktober, waar de leden het definitieve verkiezingsprogramma Samen sterker – Kansen voor iedereen hebben vastgesteld.

50 jaar geleden werd D66 opgericht in Hotel Krasnapolsky. In deze tweede jubileum-editie gaan we terug naar onze Amsterdamse beginjaren middels een historische stadswandeling.
Verder in dit nummer o.a.: een gesprek met het jongste & het oudste lid van D66 Dordrecht, een fotoverslag van de jubileum-fietsestafette en een tip van de sluier van het (concept)verkiezingsprogramma waar u over mee kunt stemmen op het a.s. verkiezings- én jubileumcongres.

De ondertekenaars van het Appèl hadden het niet durven dromen: Democraten 66 bestaat 50 jaar!
In deze jubileum-editie leest u hoe het allemaal begon met een bijzondere bijeenkomst op 30 april 1966.

Verder in dit nummer o.a.: een portret van First Lady Anneke Goudsmit, Pater Familias Erwin Nypels, het verhaal achter de op-één-na-oudste D66-afdeling en 10 politieke mijlpalen van 50 jaar D66.

Wat voor lid bent u? In deze Democraat leest u hoe u (meer) betrokken kunt zijn bij onze politieke vereniging.

Verder: een interview met partijvoorzitter Letty Demmers, 7 nonsens-stellingen over het referendum (over samenwerking met Oekraïne), een kijkje bij de afdeling België & Luxemburg en een korte geschiedenis van de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB) – onze politieke voorouders.

Met het zomerreces voor de deur heeft Alexander Pechtold eindelijk tijd voor een kopje koffie met de Democraat. Wat gaan onze D66-parlementariërs eigenlijk doen deze zomer?

Verder in deze vakantie-editie: ruim aandacht voor het Els Borst Netwerk, een wandeling door het Amsterdam van Kajsa Ollongren en een modern koningssprookje van onze eigen Jan Terlouw. Fijne zomer!

Aan de vooravond van de Provinciale Statenverkiezingen portretteerde de Democraat onze twaalf lijsttrekkers op hun favoriete provincieplek.

Verder een gesprek met Thom de Graaf – lijsttrekker voor de Eerste Kamerverkiezingen – die inzet op dubbele cijfers, want uw stem telt dubbel op 18 maart. Ook kunt u kennis maken met onze ‘nummer 4’ in Brussel: @MatthijsvMilt.

In de aanloop naar het 100ste D66-congres blikt de Democraat terug op die eerste, roerige ledenvergadering van december 1966. En Jan Terlouw – spreker op het 100ste congres – kijkt terug op zíjn meest memorabele congressen als partijleider.

Maar we kijken natuurlijk ook vooruit. Zo legt Tweede Kamerlid Wouter Koolmees uit waarom hervormen áltijd en óveral nodig is.

In deze editie van de Democraat aandacht voor onze mensen in Europa: een achtergrondinterview met lijsttrekker Sophie, een middag op pad met ‘Team Gerbrandy’ en een verslag van het bijzondere werkbezoek van Marietje aan Iran.

En ALDE-leider Guy Verhofstadt legt nog één keer uit waarom u op 22 mei uw stem uit moet brengen voor een sterker Europa.

Op 19 maart mag Nederland weer naar de stembus voor de gemeenteraad. Belangrijke verkiezingen, want er wordt meer lokaal geregeld dan u denkt. In deze editie van de Democraat aandacht voor onze mensen die aan de weg timmeren in de dorpen en steden in het land. Verder o.a.: aan tafel bij een Stadsdiner in Amsterdam; in de collegebanken tijdens de Onderwijstour en een interview met de Amerikaanse oud-presidentskandidaat Howard Dean, tevens spreker op het 99ste Congres op 7 en 8 februari te Amsterdam.

In 2014 gaan de stembussen voor het Europees Parlement weer open. In deze editie van de Democraat aandacht voor onze mensen in de liberale Europese fractie: hoe zien Sophie, Gerben-Jan en Marietje de toekomst van Europa voor zich? Verder o.a.: een kijkje achter de schermen van lobbyparadijs Brussel en een interview met Europa-oudgediende Jan Willem Bertens over ‘het weergaloze project Europa’.

In deze editie van de Democraat aandacht voor een aantal van de lokale helden van D66, die al volop bezig zijn met de voorbereidingen voor de Gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Daarnaast o.a. een interview de nieuwe partijvoorzitter, Fleur Gräper – Van Koolwijk en een dubbelinterview met Fatma Koser Kaya en Steven van Weyenberg.

In deze editie van het ledenblad de Democraat blikt Alexander Pechtold terug op het afgelopen politieke jaar. Daarnaast artikelen over onderwijs en de ouderenzorg, een afscheidsinterview met Boris van der Ham, een interview met Wouter Koolmees en nog veel meer.