Het belang van Internationale Vrouwendag

Hoe heb jij de kracht gevonden om je hierover uit te spreken?
“Ik heb de moed gevonden om me uit te spreken, toen ik jong was, was ik erg stil. Mijn keerpunt kwam toen ik zeventien was. Mijn rijlesinstructeur zat naast me en die legde zijn hand op mijn been. Daar schrok ik enorm van. In de auto bleef ik stil, maar thuis werd ik woedend. En dat ben ik nog steeds. Sinds mijn 17de word ik steeds radicaler omdat ik dacht, dit gevoel wil ik nooit meer.”

Wat zou jij aan je dochter mee willen geven?
“Ik zou mijn dochter meegeven dat zij vanaf het begin een stem heeft, en dat die stem ook daadwerkelijk gebruikt kan worden. Mijn drijfveer is echt dat ik het heel graag bespreekbaar wil maken, en het taboe weg wil krijgen. Mijn dochter zou ik een boodschap van kracht meegeven, dat ze zich juist moet uitspreken. Elk probleem kan aangepakt worden, en dat kan ook echt, je moet desnoods door blijven drammen.”

Hoe steun jij vrouwen?
“Sowieso stimuleer ik de vrouwen om mij heen dat ze op alle vlakken iets assertiever mogen zijn in de dingen die ze willen bereiken. Of dat nou op het gebied van carrière is, of privé, of bij iets dat hen net is overkomen wat grensoverschrijdend is. Ik wil hen helpen die kracht te vinden. Als je iets overkomt, stop het niet in de doofpot. Ervaar je seksueel grensoverschrijdend gedrag? Name and shame them!”

Hoe kijk jij naar victim blaming?
“Ik draai het nog wel eens om of probeer een andere vergelijking ernaast te zetten: als er wordt ingebroken bij je thuis, dan vraag je je toch ook niet af wat heb ik misdaan? Dan geef je de daders de schuld.”

Hoe steun jij vrouwen?
“Ik ondersteun vrouwen door ze aan te moedigen, ze een stem te geven, nooit te oordelen en altijd heel goed te luisteren. Als we het gesprek hebben over vrouwen en de rechten van vrouwen dan probeer ik altijd uit te leggen dat daar vertrouwen voor nodig is. Je kan je niet zomaar uitspreken, als je je niet veilig voelt. Dat vertrouwen is essentieel in wat je voelt en wat je nodig hebt om alles uit jezelf te halen. Of dat nou met vrienden is, thuis of op je werk”
“Ik ondersteun vrouwen door ze aan te moedigen, ze een stem te geven, nooit te oordelen en altijd heel goed te luisteren. Als we het gesprek hebben over vrouwen en de rechten van vrouwen dan probeer ik altijd uit te leggen dat daar vertrouwen voor nodig is. Je kan je niet zomaar uitspreken, als je je niet veilig voelt. Dat vertrouwen is essentieel in wat je voelt en wat je nodig hebt om alles uit jezelf te halen. Of dat nou met vrienden is, thuis of op je werk”

Zou je jezelf omschrijven als feminist?
“Ik ben 100% een feminist, ik ga voor gelijke rechten. Ik kijk niet specifiek naar man-vrouw, ik kijk naar mensen en ik hecht heel veel waarde aan respect. Als je alles doet vanuit respect voor elkaar, dan is dat eigenlijk het begin van preventie, het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. En niet alleen richting vrouwen.”
“Preventie begint bij het juiste voorbeeld geven, dat doe je thuis bij je kinderen, dat toon je aan je familie, aan je partner, aan je vrienden, aan je vriendinnen. Maar daar moet je je wel veilig voor voelen.”

Hoe belangrijk zijn omstanders bij preventie?
“Er wordt nu veel gesproken over de rol van omstanders. Die kunnen zich alleen maar uitspreken als ze weten hoe ze dat moeten doen, en als ze weten dat ze beschermd worden, en dat het veilig is om je uit te spreken. Als jij als omstander weet dat in 42% van de situaties het grensoverschrijdend gedrag stopt omdat jij je durft uit te spreken, dan voelt iemand zich aangemoedigd. Dan wil ik dat voor iemand doen, omdat ik weet dat het effect heeft. Als ik iets zeg omdat een ander het op dat moment niet kan, dan geef je iemand een stem. En dat is ontzettend belangrijk. Want soms heeft het slachtoffer niet als eerste in de gaten dat er sprake is van grensoverschrijdend gedrag.”

Wat is je advies aan vrouwen?
“Ontdek wat je grenzen zijn. Soms kom je er drie dagen later achter, ik heb er pijn in mijn buik van, ik slaap eigenlijk helemaal niet lekker. Dan kan je nog steeds actie ondernemen. We zijn sterker dan dat we denken.”

Hoe kan je als vrouw je steun aan andere vrouwen laten blijken?
“Dat kan je al tonen door te reageren op dingen die je hoort, ziet of leest in de media. Wat vind je ervan, ga het gesprek aan. Ga het gesprek aan met je kinderen, dit horen we op tv, lezen we in de krant, wat vinden jullie daarvan. Help ze om daarover een eigen mening te vormen, geef de ruimte hierover een open gesprek te voeren, verwelkom alle vragen. En deel hoe je als moeder naar deze dingen kijkt. Dat is ontzettend belangrijk, daar gaat heel veel kracht van uit, als een moeder zich daarover kan uitspreken.”

Hoe kunnen mannen de vrouwenzaak steunen?
Annemieke: “De rol van mannen is van groot belang. Het is voor hen ook ingewikkeld, de vraag die zij zich stellen is vaak “Wat kan ik wel doen en wat niet?” Kinderen moeten we van jongs af aan leren hoe om te gaan met consent. Dat is eigenlijk van belang voor alle leeftijden, ook mensen die al ouder zijn. In de opvoeding van jongens zou vaker naar voren moeten komen dat grapjes niet standaard ‘moeten kunnen’, en dat een reactie van een vrouw die dit benoemd geen gezeur is. Volwassenen zouden elkaar moeten kunnen aanspreken waarna er een wederzijds respectvol gesprek ontstaat. En dat men na zo’n gesprek ook samen verder kan gaan, omdat het is uitgesproken en beiden personen daarin hun verhaal, het gedrag, de ervaring en dus ook een grens hebben kunnen aangeven. Vrouwen moeten zich daarin durven uitspreken en zich realiseren, voor mannen is het soms ook ingewikkeld.”

Wat is er nodig om als samenleving samen vooruit te komen?
Veerle: “Het is een probleem dat zo diep in onze samenleving geworteld zit. Kijk naar het juridische systeem ten aanzien van verkrachting. Het is nog maar kort dat verkrachting ook zo heet als er ‘nee’ is gezegd. Dat was eerder niet zo, dan was er pas juridisch iets mogelijk als er sprake was van dwang. Vrouwen worden snel als slachtoffer gewezen op hun eigen schuld. Het victim blaming maakt dat vrouwen überhaupt geen aangifte doen, zo’n juridisch traject is ongelofelijk lastig. Daar zouden ook zaken in moeten veranderen zodat zo’n procedure voor het slachtoffer eenvoudiger wordt ten aanzien van de bewijslast, wat sowieso al heel ingewikkeld is. Dat zijn dingen die zouden moeten veranderen, daarna zie je daarvan het effect terug in de samenleving”

Annemieke: “En we moeten elkaar blijven aanspreken. Als Jeroen Pauw aan Sigrid Kaag vraagt of het ook niet een beetje haar eigen schuld is, dan moeten andere gasten aan tafel direct de vraag stellen aan de heer Pauw, realiseert u zich wel wat u nu aan het doen bent? Het is enorm belangrijk dat omstanders dan juist reageren. Het mooiste zou zijn dat er niet direct een aanval volgt, maar dat er een gesprek komt waarin er wederzijds begrip kan worden opgebracht.”

Uitspreken en grenzen stellen is een goed begin dus?
Annmieke: “Als je opgroeit in een gezin waar dingen worden afgedaan als ‘dat hoort er nu eenmaal bij, je moet niet zeuren. Zo blijven dit soort situaties bestaan zonder dat iemand zich uitspreekt. Dat is in een voetbalkantine ook, – heb ik me laten vertellen – daar worden hele flauwe grappen gemaakt over vrouwen. En als ik dat dan hoor en zo’n man om uitleg vraag ‘Joh, zeg jij dat soort dingen, dat past toch helemaal niet bij jou?’ Ik dan als antwoord krijg: ‘Ja, dat is in een voetbalkantine, dat moet je niet zo serieus nemen’. Daar kan je als ouders wel iets meegeven. Het past niet bij de boodschap die we delen dat we respectvol met elkaar omgaan. Dat doen we tenslotte overal en altijd.”