Initiatiefwet meerdaags stemmen bij verkiezingen

D66 wil dat meerdaags stemmen een blijvertje wordt. Dit betekent dat voortaan niet één, maar drie dagen kan worden gestemd bij verkiezingen.

D66-Tweede Kamerlid Joost Sneller en PvdA-Tweede Kamerlid Barbara Kathmann slaan hiervoor de handen ineen. Samen werken zij aan een initiatiefwet om meerdaags stemmen dit mogelijk te maken. Het ontwerp-initiatiefwetsvoorstel ‘Wet vervroegd stemmen in het stemlokaal’ is 18 november 2021 in internetconsultatie gegaan.

Bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen kon voor het eerst in de geschiedenis ook worden gestemd op de twee dagen voorafgaande aan de officiële verkiezingsdag. Door de stemlokalen dit keer op maandag, dinsdag én woensdag open te stellen, probeerde het kabinet de opkomst over drie dagen te verdelen en daarmee de kans op verdere verspreiding van het coronavirus beperken. Met name kwetsbare kiezers en ouderen konden zo relatief veilig hun stem uitbrengen.

“Verkiezingen vormen het cement van onze democratie. Hoe meer mensen naar de stembus gaan, hoe beter.”

Joost Sneller

Het meerdaags stemmen bij verkiezingen werd uit nood geboren, maar D66’er Sneller wil daar nu samen met zijn PvdA-collega Kathmann een blijvertje van maken. “Verkiezingen vormen het cement van onze democratie. Hoe meer mensen naar de stembus gaan, hoe beter. Als we stemmen makkelijker en toegankelijker kunnen maken door de stemlokalen op drie dagen te openen in plaats van één, moeten we dat doen. Zeker omdat kiezers aangeven hier behoefte aan te hebben,” aldus Sneller.

Uit onderzoek blijkt dat twee op de tien kiezers graag gebruik zou willen maken van meerdaags stemmen, als die mogelijkheid er zou zijn. Bovendien is gebleken dat het ook praktisch goed uitvoerbaar is. Met het wetsvoorstel stellen de initiatiefnemers daarom de permanente invoering van meerdaags stemmen voor. Zo wordt een stem uitbrengen toegankelijker en makkelijker omdat mensen meer tijd en flexibiliteit hebben zelf een geschikt moment te vinden om te stemmen. Hopelijk werkt dit ook een hogere opkomst bij de verkiezingen in de hand.

Sneller en Kathmann stellen daarnaast voor het maximum aantal volmachten te beperken tot één volmacht per persoon. Doordat kiezers straks op meerdere dagen naar de stembus kunnen, hoeven zij minder snel uit te wijken naar een volmacht die een bekende of familielid namens hen uitbrengt. Zo kunnen kiezers zonder beïnvloeding of druk van anderen, privé en in het geheim, gewoon zelf hun stem uitbrengen op één van de drie stemdagen.

Tot 31 december 2021 kan gereageerd worden op het concept-initiatiefwetsvoorstel. Na de internetconsultatiefase zullen de initiatiefnemers de gegeven reacties beoordelen en betrekken bij het verdere proces.