In Memoriam: Ursie Lambrechts

1955-2024

Ursie Lambrechts is een van de belangrijkste grondleggers van D66 als onderwijspartij. Met haar overlijden verliest D66 bovendien een warme, toegankelijke en betrokken vrouw, die een groot hart had voor de vereniging.

Ursie werd geboren in Uden op 14 mei 1955. In een interview over haar jeugdjaren zei ze: ‘Ik was heel happy op school, altijd blij als de vakantie weer voorbij was.’ Ze haalde goede cijfers, ook voor de onderdelen vlijt en gedrag. “Men vond die onderdelen later achterhaald. Maar ze zeiden toch wel wat over leerlingen, en over welke waarden en normen je ze bijbracht.”

Ursie bleef zich sindsdien kenmerken door eenzelfde werklust en zorgvuldigheid. Ze studeerde achtereenvolgens geschiedenis en politicologie aan de Universiteit van North Carolina, en daarna kunstgeschiedenis en onderwijskunde in Nijmegen. Naast haar werk als kunsthistorica werd ze in 1982 actief voor D66 in de afdeling Uden, onder meer als afdelingsvoorzitter. Van 1987 tot 1994 was ze lid van de Provinciale Staten van Noord-Brabant en in 1994 werd ze gekozen als Tweede Kamerlid. D66 was gestegen naar 24 zetels. Ursie was een van de nieuwelingen.

In de twaalf jaar dat ze kamerlid was groeide ze uit tot een deskundig en alom gewaardeerde volksvertegenwoordiger. 

Ursie Lambrechts - Beeld: Schoolleidersregister PO


Als woordvoerder Onderwijs was ze wars van lege modieuze trends en hield zij steeds de focus op de kwaliteit van onderwijs en de positie van de leraar hierin. Zo pleitte Ursie vurig voor kleinere klassen, tot ergernis van toenmalig minister Netelenbos. ‘Dat is droomdenken, onhaalbaar.’ Maar Ursie hield stug vol en anderhalf jaar later werden de klassen verkleind. Mede door Ursie’s tomeloze inzet maakte D66 in de Paarse regeerperioden het thema onderwijs tot het voornaamste speerpunt, het onderwerp waar de sociaal-liberale waarden het meest concreet worden. Vele partijleiders zijn aan haar schatplichtig.

In de periode van 2003-2006, Ursie’s laatste periode als Tweede Kamerlid, bestond de fractie uit zes personen. D66 nam deel aan het kabinet Balkenende II, met CDA en VVD. Naast onderwijs werd Ursie woordvoerder asielbeleid. Met hartstocht verzette ze zich tegen het strenge asielbeleid van minister Rita Verdonk. Het gedwongen terugsturen van Iraanse homo’s die hun land waren ontvlucht, was voor Ursie een kabinetscrisis waard. Ze speelde het hard en minister Verdonk bond in.

De twaalf jaren dat Ursie Tweede Kamerlid was waren politiek gezien enerverende jaren. Daarbij was haar man Ad van Gils haar steun en toeverlaat.

Haar Brabantse afkomst vergat ze intussen nooit; ze was trouw bezoeker van lokale afdelingen en hield de lijnen kort. Iedereen die je spreekt over Ursie roemt haar deskundigheid én haar gemeende menselijke interesse. Ze herinnerde zich van al haar medewerkers persoonlijke details en had altijd een luisterend oor.

Ook na haar Kamerlidmaatschap bleef ze zeer betrokken bij het onderwijs. Ze was voorzitter van de Evaluatie- en adviescommissie passend onderwijs, lid van de Onderwijsraad en tussen 2013 en 2021 bestuursvoorzitter van het Schoolleidersregister PO, waarvan zij een belangrijke aanstichter was. Bij reünies van de fractie uit de periode 1994-1998 was Ursie altijd aanwezig, optimistisch, vrolijk en betrokken. 

Zij zal enorm worden gemist.

Boris Dittrich en Boris van der Ham, Den Haag, 22 april 2024.