Een einde aan falende toeslagen

D66 komt met een omvangrijk voorstel om het falende toeslagenstelsel af te schaffen. Ieder Nederlands huishouden krijgt een korting op de belasting. De laagste inkomens, die geen belasting betalen, krijgen dit bedrag maandelijks uitgekeerd. Zonder formulieren, zonder voorschotten, en dus zonder terugbetalingen en schulden.

29.06.2020

Kamerlid Steven van Weyenberg: ‘Het toeslagenstelsel, oorspronkelijk bedoeld om mensen met een lager inkomen te helpen, is een gedrocht gebleken. Het is een administratief monster, voor zowel burgers als de overheid. Dat zagen we het duidelijkst met de toeslagenaffaire bij de kinderopvang. Veel mensen zijn daardoor in een enorme ellende terecht gekomen.’ Een ander probleem is dat de stap naar werken nu niet genoeg oplevert. Van Weyenberg: ‘Naast het vervangen van toeslagen voor een belastingkorting, zorgen we er ook voor dat werken meer gaat lonen, onder andere door het minimumloon te verhogen.’

‘Honderdduizenden mensen moeten nu nog toeslagen terugbetalen, vaak met heel vervelende gevolgen. Daarom wil de hele Tweede Kamer ervan af. Maar de vraag is hoe. Want heel veel mensen zijn voor hun inkomen wel afhankelijk van toeslagen.’

‘D66 legt nu een voorstel neer voor een oplossing. We geven iedere Nederlander een korting op de belasting. Wie zo’n laag inkomen heeft dat hij geen belasting betaalt, krijgt dit bedrag uitgekeerd. Per jaar gaat het om 2.600 euro voor paren, 3.600 euro voor alleenstaanden, 7.000 euro voor alleenstaande ouders en om 2.300 euro per kind. Het kan dus wél. Makkelijker én eerlijker. Daarmee maken we het mogelijk om alle toeslagen, en de bijbehorende rompslomp, af te schaffen. Werken gaat daarnaast meer lonen. Omdat dit voorstel ingrijpend is in de inkomens van mensen, en ook voor de overheidsfinanciën, doen we nog een aantal andere voorstellen tot hervormingen. We pakken het groot aan. Want alleen zo komen we van het toeslagenstelsel af en gaat werken meer lonen.’

Naast het vervangen van het toeslagenstelsel door een belastingkorting doet D66 de volgende voorstellen:

De kinderopvang wordt een gratis voorziening. Elk kind tot 4 jaar kan 4 dagen per week gratis naar de kinderopvang en alle kinderen tussen de 4 en 12 jaar kunnen elke weekdag tussen 8.00 en 18.00 terecht bij de buitenschoolse opvang als ouders daar gebruik van willen maken. Op die manier krijgen ouders zonder rompslomp te keuze om meer te gaan werken of hun werktijden anders in te richten.

De subsidie voor koopwoningen (de hypotheekrenteaftrek) en voor de sociale huursector (huurtoeslag) worden beiden volledig afgebouwd. Hoewel deze subsidies bedoeld zijn om betaalbaar wonen mogelijk te maken, werkt dit in de praktijk anders uit. Deze subsidies verstoren de woningmarkt. Het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek is, naast het bouwen van nieuwe woningen, een van de beste maatregelen om tekorten op de woningmarkt te verminderen.

De zorgpremies (nominale zorgpremies) worden gehalveerd. Dat maakt het voor huishoudens makkelijker om de zorgpremie te betalen en vermindert de afhankelijkheid en de noodzaak tot het hebben van een zorgtoeslag. Zorgverzekeraars worden gecompenseerd, zonder dat de inrichting van het zorgstelsel zelf op de schop gaat.

Het minimumloon wordt met 10% verhoogd, de uitkeringen met 5%. Mensen kunnen dan zelf gemakkelijker zonder (aanvullende) hulp hun vaste lasten betalen. Ook wordt het aantrekkelijker om vanuit een uitkering te gaan werken.

De lasten op inkomen en werk worden verlaagd. Daarmee dalen de inkomsten voor de overheid flink. D66 schuift geen rekening door naar volgende generaties, maar zet in op een verschuiving van het belasten van werk naar het aanpakken van belastingconstructies en het belasten van vervuiling en vermogen. Tegelijkertijd geeft de vormgeving van dit voorstel om de toeslagen af te schaffen andere partijen de ruimte om zelf keuzes te maken voor de dekking van dit tekort.

Van Weyenberg: ‘Met deze maatregelen willen we de Nederlandse economie op een eerlijke manier hervormen. We stoppen met het zinloos rondpompen van geld, werken gaat meer lonen en we verdelen de lasten eerlijker. Dit plan is een eerste aanzet om een verandering in te zetten die echt nodig is. We nodigen iedereen daarbij van harte uit om mee te denken over de precieze invulling ervan.’