Digitale dilemma’s verdienen politieke prioriteit

In het afgelopen decennium is digitalisering uitgegroeid tot een serieus politiek thema. Na de introductie van het internet in de vorige eeuw reageerden politici aanvankelijk enthousiast en hielden ze gepaste afstand. Later kregen ze oog voor de keerzijden van digitalisering en dataficatie maar bleven ze lang passief vanwege het complexe, ongrijpbare, private en grensoverschrijdende karakter ervan.

Inmiddels is niet alleen duidelijk dat digitale technologieën vergaande invloed hebben op maatschappelijke verhoudingen en burgerrechten, maar doen politici steeds serieuzere pogingen om digitalisering aan te jagen, bij te sturen en te begrenzen. Digitalisering raakt kernwaarden als vrijheid, gelijkheid en verbondenheid in het hart. Digitalisering is een politiek thema. Nu het eindelijk op die politieke agenda staat, moeten we concrete stappen zetten om de vele aspecten en verschillende dimensies van digitalisering in goede banen te leiden. Zodat alle mensen profiteren. Zodat menselijke autonomie en persoonlijke keuzevrijheid gewaarborgd blijven. Zodat Europa een kansrijke positie behoudt in de wereld. Zodat we de nationale veiligheid kunnen waarborgen. Oftewel: zodat de digitale samenleving van de toekomst humaan blijft.

Bij deze opdracht is het nodig een scherp oog te tonen voor de digitale dilemma’s die
op ons pad liggen. Deze vormen de kern van de politieke discussie van de komende
jaren. De zes belangrijkste:

Hoe ver mag de overheid gaan in het verzamelen van persoonsgegevens om mensen in de gaten te houden?

Hoe ver mogen techbedrijven gaan in het verzamelen van persoonsgegevens om geld te verdienen?

Hoe beperken we de toenemende hoeveelheid ontwrichtende desinformatie zonder te vervallen in censuur?

In hoeverre laten we externe leveranciers een bijdrage leveren aan binnenlandse digitale infrastructuur?

In hoeverre mogen overheidsinstanties gebruik maken van softwarefouten die ook kwaadwillenden kunnen gebruiken?

Hoe voorkomen we een (verdergaande) digitale tweedeling in de samenleving als gevolg van robotisering, automatisering en algoritmes?

Met deze dilemma’s in het achterhoofd heeft D66 voor de komende tien jaar een digitale agenda bestaande uit tien actielijnen, verdeeld over drie hoofdterreinen: digitale vrijheid, digitale veiligheid en digitale verbondenheid. Digitale ontwikkelingen gaan snel, we kunnen het ons niet langer veroorloven om dit voor ons uit te schuiven. Deze agenda vraagt tot slot om een betere digitale organisatie. D66 roept het huidige kabinet daarom op om in haar laatste maanden een begin te maken met de uitvoering van deze agenda, zodat het volgende kabinet hier meteen meters op kan maken. Dit is niet veel gevraagd en het geeft een hoop tijdwinst.