Brief Sigrid Kaag aan de verkenners
Zojuist ging D66-leider Sigrid Kaag op gesprek met de twee verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren over de vorming van een nieuw kabinet. Lees hier haar brief aan de verkenners.
22.03.2021
Sigrid Kaag - D66-leider Sigrid Kaag na haar gesprekken met de verkenners. • Beeld: D66
Geachte mevrouw Jorritsma, geachte mevrouw Ollongren,
De voorlopige uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen laat zien dat er sprake is van een verdergaande versplintering in het parlement. In de Tweede Kamer zijn 17 fracties gekozen. Voor een meerderheid in de Tweede Kamer zijn minimaal vier partijen nodig, voor een meerderheid in de Eerste Kamer minimaal vijf partijen. Een stabiele en vruchtbare samenwerking tussen kabinet en Staten-Generaal zal, meer dan ooit, de verantwoordelijkheid van alle partijen zijn.
De twee grootste partijen, VVD en D66, hebben beide zetels gewonnen. Het ligt voor de hand dat het initiatief voor de verkenning van een coalitie bij deze partijen ligt. Gegeven de verdere zetelverdeling, zijn verscheidene opties mogelijk. Daarom ben ik van mening dat de vorming van een coalitie zou moeten starten langs inhoudelijke lijnen, in plaats van uitsluitend numeriek. Het is van belang dat in de verkenningsfase duidelijk wordt welke maatschappelijke problemen alle gekozen partijen de komende kabinetsperiode met prioriteit aangepakt zouden willen zien. Uit de gedeelde analyse moet blijken welke problemen tot een gezamenlijke aanpak kunnen leiden.
Prioriteiten van D66
Voor D66 staan de volgende prioriteiten centraal voor een zo progressief mogelijk kabinetsbeleid:
- Het omgaan met het coronavirus en het bevorderen van maatschappelijk en economisch herstel.
- Het tegengaan van de toenemende kansenongelijkheid, onder meer via forse investeringen in onderwijs, kennis en innovatie, kinderopvang en sociaal-economische vernieuwing.
- Het bestrijden van racisme en discriminatie.
- Een ambitieus klimaatbeleid om de doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs te halen en het verdienvermogen van Nederland te versterken.
- Een duurzame en houdbare aanpak van de stikstofproblematiek, mede om meer betaalbare woningen te kunnen bouwen, met goede (OV-)voorzieningen.
- Versterking van de democratische rechtsstaat en een overheid die toegankelijk is, levert en mensen beschermt (bijv. toeslagen).
- Een evenwichtig en integraal migratiebeleid, waaronder een humaan vluchtelingenbeleid en een verbindend integratiebeleid.
Voor een goede aanpak van deze prioriteiten is versterking van de Europese samenwerking en de muntunie noodzakelijk, waarin Nederland een voortrekkersrol dient te spelen.
Politieke cultuur
Naast de inhoudelijke prioriteiten vind ik het ook belangrijk om te spreken over de politieke cultuur. De afstand tussen coalitiefracties en kabinet is het afgelopen decennium kleiner geworden, waarmee ook de afstand tussen coalitie en oppositie is toegenomen. Verschillende parlementaire onderzoekscommissies en partijen wijzen op het belang van aandacht voor de uitvoering van wetgeving en meer kritische distantie tussen parlement en kabinet. Het is belangrijk dat deze ruimte er is, ook om nieuwe inzichten over de uitvoerbaarheid of gevolgen van beleid een plek te geven.
Medisch-ethische vraagstukken
De D66-fractie geeft u in overweging om in de gesprekken ook te verkennen welke inhoudelijke blokkades worden opgeworpen door partijen. Voor D66 is het van belang dat medisch-ethische vraagstukken zorgvuldig kunnen worden besproken in het parlement, zonder dat op voorhand een uitkomst vastligt.
Deelname PVV en FvD
Zoals ik voor de verkiezingen heb duidelijk gemaakt, is deelname aan een kabinet met PVV of FvD voor D66 geen optie.
Sigrid Kaag