Pak medicijnfabrikanten Europees aan

Nu is het zo dat medicijnfabrikanten per Europees land onderhandelen over welke prijs wordt betaald voor bepaalde medicijnen en hoeveel van dat medicijn geleverd wordt. Grote landen als Frankrijk en Duitsland hebben door hun grotere markt een makkelijkere onderhandelingspositie ten opzichte van de medicijnfabrikanten. Dijkstra: ‘Door met een kopgroep van ongeveer twaalf lidstaten gezamenlijk te onderhandelen kunnen wij ervoor zorgen dat medicijnen voor Nederland goedkoper en beter leverbaar worden. Te vaak zijn broodnodige medicijnen niet op voorraad bij apotheken, zoals begin maart nog met de pil. En te vaak komt er een medicijn in het nieuws dat wel nodig is, maar waarvoor een absurde prijs wordt gevraagd. Zoals voor Spinraza, een medicijn tegen de spierziekte MS. Europese samenwerking kan er voor zorgen dat we kunnen onderhandelen over grote voorraden en eerlijke prijzen.’

Op medicijnen die door een fabrikant ontwikkeld zijn wordt een patent aangevraagd. Voor zo’n tien tot vijftien jaar krijgt een fabrikant dan het alleenrecht om het medicijn te verkopen. Op die manier kunnen de ontwikkelkosten worden terugverdiend. Maar soms wordt er gesjoemeld met het patentrecht. Dijkstra: ‘Een fabrikant trekt dan bijvoorbeeld een goedwerkend medicijn terug van de markt, past de formule een klein beetje aan, en vraagt vervolgens een nieuw patent aan. Op die manier kunnen fabrikanten langer een hogere prijs vragen, zonder dat er sprake is van een nieuw medicijn. Het patentrecht hebben we Europees geregeld. Wat D66 betreft moeten we het patentrecht op medicijnen dus ook Europees aanpakken. Alleen als er sprake is van een echt nieuw medicijn, kan wat ons betreft een patent worden verleend.’

Monopolies zorgen ervoor dat een macht slecht functioneert. De Europese Unie ziet er al op toe dat er geen monopolies ontstaan van bijvoorbeeld autofabrikanten of levensmiddelenindustrie. Hoewel de geneesmiddelenmarkt niet te vergelijken is met de auto- of levensmiddelenmarkt worden monopolies van geneesmiddelenfabrikanten nog te weinig aangepakt. Dijkstra: ‘De geneesmiddelenfabrikanten zijn zo groot dat je echt kan spreken van reusachtige bedrijven. De bijnaam van deze fabrikanten is niet voor niets Big Pharma. Er komen nauwelijks nieuwe bedrijven tussen die interessante geneesmiddelen weten te ontwikkelen. De EU moet veel strenger zijn tegen de geneesmiddelreuzen. Door overnames te blokkeren als dat nodig is, en door kleine bedrijven toegang te geven tot de markt. Zo komen er meer innovatieve, betaalbare en leverbare medicijnen op de markt die patiënten echt helpen.’