Wij willen geen winter met lockdowns

Want stel je eens voor. Dat je voor de derde, vierde keer te horen krijgt dat je levensbepalende operatie wéér niet doorgaat. Dat je als hartpatiënt, vol spanning, na uren niet gegeten of gedronken te hebben, en met het infuus al in je arm je alsnog te horen krijgt: ‘Sorry, er is een spoedopname bijgekomen op de Intensive Care. Jouw operatie moeten we wederom uitstellen.’

Daar krijg je toch pijn van in je buik als je dat hoort? Als je bedenkt, dat de meeste opnames op de IC te voorkomen was met twee simpele prikjes?

In ons land is iedereen gelijk. Wie in het ziekenhuis belandt, krijgt de beste zorg die nodig is. Ongeacht of je gevaccineerd bent. Alle artsen hebben daarvoor een artseneed afgelegd, die komt van Hippocrates, die zei: “In ieder huis waar ik binnentreed, zal ik slechts komen in het belang van mijn patiënten.”
 
Artsen moeten niet hoeven kiezen. Dus voorzitter, is het terecht dat er nu actie wordt ondernomen. Maar laten we wel wezen. Het zijn opnieuw hele ingrijpende maatregelen. Want net als vorig jaar, verliezen ondernemers omzet, moeten studenten colleges vanuit hun kleine kamertje volgen en mogen we minder mensen thuis uitnodigen. Onze vrijheden worden ingeperkt.
 
De schaduwzijde van dit soort lockdown-achtige maatregelen kennen we inmiddels: leerachterstanden, depressies onder jongeren, ouderen die vereenzamen. Laten we dat allen hier, samen, wel heel goed tot ons laten doordringen.

Net als veel andere politici worstel ik ook met dit dilemma. We komen voor keuzes waar we eigenlijk niet voor willen staan. Tegelijkertijd, zijn wij juist daarvoor politici. Om alles afwegende –gehoord de wetenschap, gehoord de mensen in het land en indachtig ervaringen van andere landen– een zorgvuldige keuze te maken.
 
Laten we daarbij blijven zoeken naar de redelijke alternatieven. Ik hoor anderen zeggen: Moeten we niet beter de basismaatregelen naleven? Zorgen voor een hogere vaccinatiegraad? Inzetten op medicatie? Meer testen? Sneller boosteren? Beter gaan handhaven? Daarop zeg ik: ja!

Ik roep iedereen op: blijf thuis bij klachten, laat je testen en zet een raam open. Ik zeg ook hier: laat je alsjeblieft vaccineren. Doe het voor jezelf en voor elkaar. En ik vraag de minister wederom om alles op alles zetten voor een hoge vaccinatiegraad. Er zijn nog te veel mensen niet gevaccineerd in Nederland, vooral 50-plussers. Wat doet hij bijvoorbeeld met het onderzoek van het UMCG, waaruit blijkt dat mensen nog altijd wachten op een uitnodiging of denken dat vaccineren geld kost?
 
Gaat de minister toezien op eerlijke patiëntenspreiding? Wordt de testcapaciteit weer opgeschaald naar meer dan 130.000 per dag? Wanneer hebben alle 60-plussers een booster? En krijgen ouders keuzevrijheid als het EMA ergens komende weken een vaccin als veilig en effectief beoordeelt voor 5-11 jarigen?

En aan de minister van justitie vraag ik of met de uitbreiding van het coronatoegangsbewijs, er ook extra geld komt voor naleving en handhaving. Burgemeesters geven aan dat dat nodig is. En hoe kijkt hij terug op de afgelopen twee weken, waar uit protest de regels simpelweg genegeerd werden? En onderzoek van J&V zélf laat zien dat het niet goed gaat met die handhaving.

Voor het merendeel van deze Kamer, die hun informatie niet uit de Fabeltjeskrant haalt, zijn het allemaal punten waar we het snel over eens zijn.
 
Maar laten we ook eerlijk zijn: het is goed denkbaar dat de Intensive Cares verder bezwijken. Dan moeten we durven spreken over hoe we vrijheden zoveel als mogelijk kunnen waarborgen én tegelijkertijd de gezondheid van mensen zoveel mogelijk kunnen beschermen. Alleen toegang voor mensen die gevaccineerd of genezen zijn is daarbij een noodgreep. Een noodgreep voor het moment dat we moeten kiezen tussen sluitingen voor iedereen, of een tijdelijke beperking voor degene die onvoldoende beschermd zijn.

Want mensen die niet beschermd zijn, lopen nu een te groot risico om besmet te raken en in het ziekenhuis te komen. Dat gaat ten koste van hun eigen gezondheid. En ten koste van de toegang tot zorg voor iedereen. Ik vraag de minister daarbij wel: gaan we een uitzondering maken voor de mensen die niet gevaccineerd kúnnen worden?

Het zijn de moeilijke keuzes die we hier moeten maken. Ik hoop dat we daar vandaag een inhoudelijk debat over kunnen voeren. Dat is onze taak als politiek. We moeten wegen wat proportioneel is. En wegen wat de alternatieven zijn. Wij willen geen winter met lockdowns.

Het recht op gezondheid is óók een grondrecht. En de redelijke alternatieven zijn helaas schaars.