Het betoog
Afgelopen maanden hebben we met zijn allen de schrikbarende berichten kunnen lezen over de gesloten instelling voor Jeugdzorg, namelijk Woodbrookers te Kortehemmen. Inmiddels heb ik de portefeuille jeugdzorg al 4.5 jaar en laat ik me echt niet opportuun leiden door het eerste de beste schrikbarende bericht in de krant omtrent geweld of seksueel misbruik binnen de jeugdzorg. Echter de opstapeling van berichten de afgelopen jaren zorgen ervoor dat we nu tot actie zijn gekomen. Om een paar te noemen, het papieren meisje van begin dit jaar die af en toe zelfmoordpogingen deed door batterijen te slikken aangezien de behandeling maar niet van de grond kwam in WB. Het ronselen van jongens, door de specifieke ‘Woodbrook-geluidjes’ (door jongeren zelf zo genoem, een soort van gefluit buiten de instelling van drugsdealers, zodat ze weer drugs konden gaan dealen met hun netwerk buiten de instelling. Pedofielen die voor de poort van Woodbrookers gewoon wachten op het desbetreffende kind waar ze stiekem mee in contact zijn gekomen via de Social Media middels grooming. Oud medewerkers van Woodbrookers die, via ons anoniem uiteraard, melden dat ze eens moesten weten wat verder allemaal zich heeft afgespeeld. Of als laatste en meest recente voorbeeld, twee vrouwelijke medewerksters van de instelling die een 17-jarige jongen binnen de instelling oraal hebben bevredigd.
Nederland is kampioen uithuisplaatsen in Europa. Vaak ook in gesloten instellingen. Ze gaan achter tralies, er is geweld van personeel richting kinderen en agressie tussen kinderen onderling. Kinderen belanden er, onder het mom van veiligheid, veelvuldig in de isoleercel, soms naakt met alleen een menstonterende ‘scheurjurk’ aan. Kinderen zijn soms levenslang getraumatiseerd door al deze gebeurtenissen.
Genoeg is genoeg. De plek de juist een veilige haven zou moeten zijn voor één van de meeste kwetsbare groep uit onze samenleving, die eigenlijk nooit goed behandeld zijn door volwassenen, zouden juist hier een gevoel van geborgenheid en rust moeten ervaren volgens D66. Een plek waar ze langzaamaan zich kunnen herstellen en uiteindelijk een bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij en kunnen gaan leven. Er zijn inmiddels talrijke rapporten geschreven over geweld en seksueel misbruik in de jeugdzorg (Commissie de Winter 2019, Commissie Samson 2012), met uitstekende aanbevelingen, waar wij ook het college hebben over aangedrongen deze aanbevelingen ter harte te nemen. Nogmaals de oproep dit door te zetten en te intensiveren maar ook de aanbevelingen van het meeste recente rapport ‘Betrek mij gewoon’ over de transformatie van deze vorm van jeugdzorg mee te nemen. Een belangrijke aanbeveling uit dit rapport: monitor of hulp tot resultaat leidt. Weeg af of de voortzetting van hulp opweegt tegen mogelijk risico op schade. Dit klinkt heel logisch lijkt me, maar gebeurt te weinig.
Deze vorm van jeugdzorg heeft gelukkig nu een versneld eindstation door alle ontwikkelingen en politieke druk in Friesland. Niet meer 2025/2030, wat de staatssecretaris wil, maar al veel eerder. En eigenlijk hopen liever vandaag dan morgen dat Woodbrookers sluit, maar we begrijpen dat dit niet haalbaar is qua alternatieven, daarom vinden we de 1 juli als streefdatum van gemeenten/SDF in de door ons ontvangen brief een realistisch punt. We horen het graag zo snel mogelijk wanneer u meer weet. Ik wil hierbij ook wijzen op een recente uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens die hier naadloos op aansluit en ook zegt dat een overheid echt alles uit de kast moet trekken om een gesloten plaatsing te voorkomen. Het kan namelijk al. Als gedragsproblematiek zo ontwrichtend is, dan kan een minderjarige zo nodig in een psychiatrische instelling worden opgenomen. Dat is mogelijk op grond van de op 1 januari 2020 in werking getreden Wet verplichte ggz.” Wel moet dus de jeugd-ggz zo snel mogelijk op sterkte.
Uiteraard wil D66 ook via hier wel zeggen dat de goede jeugdzorgmedewerkers die daar nu werkzaam zijn, met veel passie en oprechte liefde voor het kind, een hart onder de riem steken. Het ligt niet aan jullie. Het ligt aan het systeem wat we met zijn allen hebben opgetuigd. Uit vrijwel alle onderzoeken blijkt dat kinderen die in een dergelijke instelling geplaatst zijn er vaak niet beter uitkomen. Een cijfer: 76% van de jongeren krijgen in hun tijd in een gesloten instelling er klachten bij zoals nachtmerries angsten, flashbacks en 84% kreeg niet de juiste behandeling. Wellicht ook bij Woodbrookers vanwege het tekort aan gedragswetenschappers.
En gelukkig gebeuren er in onze gemeente ook mooie dingen op het gebied van preventie oftewel voorkomen is beter dan genezen (motie PvdA/D66). Onze jeugdondersteuners onze scholen, onze POH’ers, de gezinsgerichte aanpak en het fors terugbrengen van het aantal jeugdzorgaanbieders van 300 naar hopelijk ver onder de 150 zullen ervoor zorgen dat we in onze gemeente veel meer aan de voorkant ouder en kind kunnen gaan helpen. Zodat we veel een veel minder en hopelijk nooit meer over gesloten plaatsing hoeven na te denken. Ga hiermee door wethouder en zoals u weet van D66 breidt die jeugdondersteuners uit naar iedere IKC in onze gemeente. Geen Woodbrookers meer betekent fors investeren in juist deze vormen van jeugdzorg.
Tenslotte voorzitter, ik kan namelijk nog wel een paar kantjes vullen over dit onderwerp. Ons punt is duidelijk, Woodbrookers moet sluiten en deze gemeente, samen met de andere gemeentes moet aan de slag met alle transformaties op dit vlak om voor deze jongeren WEL een juiste plek krijgen, met een effectieve behandeling, en een veilige haven waar gewerkt kan worden aan vertrouwen, structuur en rust voor deze groep. Ik zou graag willen eindigen met een fragment uit het boek ‘Kinderen van de Staat’, van Helene van Beek, een aanrader voor een ieder, de tranen springen je in de ogen bij het lezen van dit boek.
(Het citaat)
Dan ga ik nu voor tot het lezen van het dictum