Dank u wel

Om te beginnen zou ik alle kiezers van Gouda willen bedanken die hun stem in de afgelopen dagen hebben uitgebracht. Zij konden dat doen in alle vrijheid. Een verworvenheid die we niet genoeg kunnen benadrukken. Vrijheid is nooit vanzelfsprekend, we worden er helaas weer dagelijks aan herinnerd. Vrijheid en democratische rechten liggen, soms letterlijk, onder vuur.

Dat brengt me direct tot mijn grote teleurstelling bij deze voor ons zo mooie uitslag, de lage opkomst. Het lijkt ons maar niet te lukken het belang van deze verkiezingen en dus ook het belang van de gemeenteraad ten volle onder de aandacht van de kiezer te brengen. Dat moet beter. Laten we in de komende periode minder met elkaar in dit huis en meer met inwoners in de stad bezig zijn, dat is wat D66 betreft de eerste opgave die uit deze uitslag is af te lezen.

Dan de uitslag zelf. Daaruit blijkt wat ons betreft dat de Goudse inwoner kiest voor een duurzame en groene toekomst. Met zetelwinst voor D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren en het stabiel blijven van Christen Unie en PvdA, die zich ook op groen en duurzaamheid profileren, lijkt dat een duidelijk signaal vanuit de kiezers.

Een tweede signaal is de steun van de kiezer voor het grootste deel van de partijen die de huidige coalitie vormen, met als kanttekening dat de onderlinge zetelverhoudingen van die partijen wel flink zijn veranderd. Het cement van de vorige coalitie bestond voor een deel uit de gelijkwaardigheid en het zetelaantal van de deelnemende partijen. Die numerieke gelijkwaardigheid is deels verdwenen. Wat voor D66 wel blijft is het besef dat de samenwerking in de vorige periode heel vruchtbaar was. De gewijzigde verhoudingen maken een voortzetting van die samenwerking echter geen automatisme. De kiezer heeft gesproken en wij hebben tot taak om die uitspraak zo goed mogelijk te vertalen.

Het derde en laatste signaal dat ik wil noemen komt voort uit de diversiteit van partijen die in de raad gekozen zijn. Een opvallende zaak daarbij is de constante omvang van de steun voor lokale partijen. Die steun is misschien minder overweldigend dan dat we elders in het land zien, maar wel significant. Er zijn binnen die groep verschuivingen te zien, maar de constante steun is een gegeven waar we goed rekening mee moeten houden. Dat geldt overigens niet alleen voor die lokale partijen, dat geldt ook voor de andere partijen die in de vorige periode geen deel uitmaakten van de coalitie. Het lijkt mijn partij dan
ook niet meer dan logisch om eerst ook met die partijen goed het gesprek aan te gaan om te inventariseren waar we tot samenwerking kunnen komen, en in welke vorm dat mogelijk zou zijn.

Op basis van de genoemde signalen stelt D66 het volgende voor: In de komende week gaat een verkenner in gesprek met alle partijen in de raad om te komen tot een eerste advies van mogelijke coalities. Deze verkenner brengt op korte termijn verslag uit aan de raad op basis van deze gesprekken. Met dit advies in de hand kan dan het tweede deel van de informatie- en formatiebesprekingen plaatsvinden, waarbij de partijen gezamenlijk het gesprek aangaan over samenwerking. Ik stel me voor dat die gesprekken dan begeleid worden door een externe begeleider, of externe begeleiders, die door de onderhandelende partijen zelf worden aangezocht. De verkenner is dus geen onderhandelaar, maar uitsluitend gericht op het verzamelen van informatie over stellingen, blokkades, breekpunten en minimumeisen van alle partijen. Op basis van die informatie volgt een, wat mij betreft bondig, advies voor vervolgstappen.

Collega’s,

Ik stel voor dat we snel aan de slag gaan. D66 neemt graag verantwoordelijkheid, samen met jullie. De stad verdient een stabiel bestuur en hoe sneller we stappen zetten hoe beter het voor de stad is. We nemen daarom graag het initiatief met het aanzoeken van een daadkrachtige verkenner.

Evert Bobeldijk