Beleidskaders sociaal domein

Dinsdag 12 april 2023 bespraken we in de raadsvergadering de actualisatie van de beleidskaders voor het sociaal domein. Het voorstel waar over gestemd kon worden was om de huidige kaders te verlengen tot het volgende moment van bijwerken (eerste kwartaal 2025). Er is wel een aanvulling hierop geschreven waarin een aantal nieuwe of aangepaste onderdelen zijn opgenomen, een zogeheten addendum. Die nieuwe of aangepaste onderdelen zijn een gevolg van onder andere het Gouds bestuursakkoord, en het landelijk regeerakkoord. 

Huiswerkbegeleiding voor minima

Een van de onderwerpen waar veel over gesproken is, is het nieuwe programma Huiswerkbegeleiding voor minima. In dat programma wordt geregeld dat ook mensen die niet over de financiële middelen beschikken om hun kind huiswerkbegeleiding aan te bieden, toegang krijgen tot deze vorm van ondersteuning. Niet alle partijen waar daar even enthousiast over, want is dit wel een taak van de gemeente, of hoort dit eerder bij de scholen? Versterken we hiermee niet juist het idee dat elk kind zo goed (lees: boven diens kunnen) mogelijk moet presteren? Want iemand met een praktisch opleidingsniveau is net zo waardevol in onze samenleving als iemand die theoretisch opgeleid is. En dat is allemaal waar. Toch zijn wij blij met deze toevoeging, omdat het de kansengelijkheid bevordert: niemand moet, maar iedereen kan er nu gebruik van maken. Of het nu is om dat ene vak bij te spijkeren, of omdat er thuis geen rustige en prettige leeromgeving is, het feit dat deze vorm van ondersteuning nu voor iedereen in Gouda beschikbaar is en niet alleen voor de ‘Lucky few’ maakt dat wij hier achter staan. 

Inburgering

Een ander onderwerp uit dit addendum was een versterking op de opgave ‘Inburgering’. Hierin wordt voornamelijk ingezet op de opbouw van duale trajecten, waarin nieuwkomers zowel oefenen met de taal in de praktijk en alvast kennis maken met de Nederlandse arbeidsmarkt. Heike Brandes, woordvoerder sociaal domein deed in de raad de volgende oproep: Het komend jaar hebben we grote opgaven als het gaat om de inburgering van onze nieuwe inwoners. We zien ook zeker de inzet op de duale trajecten en juichen deze ook toe, maar meedoen is meer dan dat. We roepen dan ook een ieder op om actief mee te denken over hoe we onze nieuwe inwoners ook echt gouwenaars kunnen laten zijn, want iedereen telt mee, vanaf dag 1’.

Routekaart Zorg

Naar aanleiding van deze actualisatie heeft D66 twee moties voorbereid. De eerste motie ging over de informatievoorziening over het Goudse zorgaanbod. Het Gouds zorglandschap is ingewikkeld en onoverzichtelijk. Voor een groot deel is dat te wijten aan de verschillende financieringsvormen die als het ware schotten zetten tussen het zorgaanbod. Een deel komt uit de wet langdurige zorg, een deel uit de zorgverzekeringswet, een groot deel ook uit de Wmo en de Jw, en voor een nog groter deel heb je helemaal geen indicatie of beschikking nodig; het zogeheten voorliggend veld. Op dit moment zijn er meerdere informatiebronnen beschikbaar en deze zijn veelal gebaseerd op de financieringsvorm waar het aanbod onder valt. Maar de zorgvraag van een burger, houdt geen rekening met die schotten. Die wil gewoon op een laagdrempelige manier weten waar deze heen kan met diens vraag en wat daar eventueel voor nodig is. Daarbij komt dat deze informatie veelal niet aangeboden wordt vanuit een burgerperspectief, maar vanuit een aanbodperspectief. In ons verkiezingsprogramma hebben we het over een Routekaart waarbij het zorgaanbod op een laagdrempelige manier wordt aangeboden, vanuit het perspectief van de burger. D66 vroeg in de motie om onderzoek te doen naar hoe zo’n routekaart er mogelijk uit zou kunnen zien. Heike verwoorde dit in de inleiding als volgt: 


‘ …Wij vinden dat deze informatie voor iedereen beschikbaar moet zijn en dat de hulpvraag centraal moet staan, niet de wijze waarop wij dat georganiseerd hebben. Wij zijn van mening dat er verdere stappen gezet moeten worden om de vaak reeds beschikbare informatie beter bij onze Goudse inwoner te krijgen, en daarbij uit te gaan van de hulpvraag, een zogeheten Routekaart. Wij zijn ons echter ook bewust van het feit dat dit niet even makkelijk geregeld kan worden. Daarom roepen wij met deze motie op om te onderzoeken op welke wijze de verschillende informatiebronnen zoveel mogelijk terug gebracht kunnen worden tot 1 plek waar de Goudse inwoner terecht kan en hier zowel het voorliggend veld als het professionele aanbod in op te nemen, met de hulpvraag als uitgangspunt. Met deze uitkomsten kunnen we als raad dan een gewogen besluit nemen of de toegevoegde waarde van een dergelijke Routekaart opweegt tegen de benodigde investering. Want juist binnen het Sociaal Domein is het verstandig uitgeven van geld, van groot belang…’ 


Wethouder Anna van Popering gaf aan dat een dergelijke routekaart realiseren nagenoeg onmogelijk is. Juist door die complexiteit en de verschillende financieringsvormen zou het niet te doen zijn om dit voor elkaar te krijgen én actueel te houden. Wel onderstreepte de wethouder het feit dat het burgerperspectief het uitgangspunt zou moeten zijn bij al onze informatievoorziening. Ook deed zij de toezegging om de website www.goudawijzer.nl verder uit te breiden met informatie over het voorliggende veld en de raad uiterlijk in Q1 2024 te informeren over wat er gedaan is en wat de status is. Voor D66 zijn dit goede eerste stappen. De stip op de horizon blijft een mooi overzicht van het Goudse aanbod, maar wij beseffen ons ook dat hier tijd over heen zal gaan. Daarom accepteerde wij deze toezegging en is de motie ingetrokken. 

Schuldsanering

Dan de tweede motie, deze ging over schuldhulpverlening, en met name het overnemen of kwijtschelden van deze schulden. Ook hier nam Heike weer het woord: 


‘ Schulden verlammen, en schulden ontwrichten, hele gezinnen raken ontwricht. Het leed dat schulden met zich meebrengt is vaak onmenselijk groot en de stress die dergelijke schulden met zich meebrengt zorgt ervoor dat mensen onverstandige keuzes maken, zich laten leiden door korte termijn bevrediging en minder open staan voor hulp en advies. Met het gevolg dat schulden verder oplopen. Dat is geen eigen schuld dikke bult, maar bewezen het gevolg van langdurige stress. Een neerwaartse spiraal lijkt onvermijdelijk. Maar we kunnen wel wat doen. Het overnemen of kwijtschelden van deze schulden geeft een dusdanige rust in gezinnen dat er weer perspectief komt, dat er weer een weg omhoog is en ruimte komt om te leven. Binnen Gouda hebben we hier al mooie stappen in gezet in een pilot voor schuldovername bij jongeren. Middels deze motie vragen we de wethouder om op basis van de ervaringen uit deze pilot met een voorstel te komen voor het breder inzetten van instrumenten als het overnemen of kwijtschelden van schulden.’ 


Onze verbazing was groot toen de wethouder, Rogier Tetteroo, aangaf dat dit inmiddels al in ongeveer de helft van de gevallen in de praktijk wordt gebracht. Dit is niet eerder als zodanig in of met de raad besproken. Niet alleen D66 heeft dit als speerpunt benoemd, ook de partij van de wethouder zelf, PvdA heeft dit punt opgenomen in het verkiezingsprogramma. Ondanks dat de informatievoorziening hierover niet goed is geweest, zijn we blij met het feit dat deze motie hierdoor overbodig is geworden, en dat op deze manier vele Goudse gezinnen nu perspectief hebben om binnen 18 maanden schuldenvrij te zijn. Wel deed de wethouder een toezegging om voor de zomer met een memo naar de raad te komen waarin de cijfers en resultaten tot nu toe worden aangeboden en toegelicht. Wij zijn verheugd, én benieuwd. 

Heike Brandes - Beeld: Gemeente Gouda