Veelgestelde vragen over de Haagse formatie

Veel! De overheid komt dichter bij de bewoners te staan, de gemeente gaat daadkrachtiger de problemen van inwoners oplossen en Hagenaars worden meer betrokken bij het besturen van de stad.

Bovendien krijgen de bewoners meer kansen, worden de straten groener, en komt er meer regie op de ontwikkelingen in de stad.

Klik hier om meer te lezen over wat er in het nieuwe coalitieakkoord staat.

Op deze pagina zie je de belangrijkste drie plannen op elk thema.

Of luister naar de podcast met onderhandelaars Robert van Asten en Marieke van Doorn.

Het volledige nieuwe coalitieakkoord is hier terug te vinden.

D66 levert twee wethouders met grote en invloedrijke portefeuilles.

Lijsttrekker Robert van Asten wordt eerste locoburgemeester en krijgt in het nieuwe stadsbestuur de portefeuille stedelijke ontwikkeling, strategie en Europa. Zowel de ontwikkelingen op de Binckhorst en het CID, alswel de bibliotheken, vallen onder zijn verantwoordelijkheid.

Saskia Bruines is verantwoordelijk voor de portefeuilles financiën, cultuur en economie. 

Om goed te begrijpen wat er precies allemaal is gebeurd na de verkiezingen hebben we deze tijdlijn opgesteld:

De formatie van een nieuw stadsbestuur duurt inmiddels al maanden en Den Haag is de enige stad zonder een nieuw college. Waarom duurt het zo lang? Daar zijn drie redenen voor.

1: Er zijn eerst formatiepogingen gedaan die mislukt zijn. Zo duurde het twee weken na de verkiezingen voordat Hart voor Den Haag twee formateurs naar voren schoof, die na een aantal weken hun opdracht terug gaven. De huidige formatiepoging loopt pas sinds midden mei, zo’n twee maanden na de verkiezingen. In de meeste andere gemeenten was de uitslag simpeler en slaagde de eerste formatiepoging.

2: Den Haag zit in zwaar financieel weer. Daardoor moeten lastige keuzes worden gemaakt over o.a. bezuinigingen. Dat maakt het formeren van een nieuw stadsbestuur niet makkelijk.

3: Het zomerreces kwam er tussen door. Hoewel de onderhandelaars door hebben gewerkt in het reces vanaf hun vakantieadressen, zorgde het reces wel voor de nodige vertraging.

De onderhandelaars hebben op 3 september aangegeven dat een akkoord in zicht is.

Piet Hein Donner is door de gemeenteraad naar voren geschoven als adviseur. In die rol heeft hij de taak gekregen de formatie in Den Haag vlot te trekken en te zoeken naar een oplossing voor de impasse waar de formatie nu in zit. Van Asten. “Het is nu eerst van belang dat alle partijen die redelijkerwijs kunnen samenwerken ook samen antwoorden vinden op de problemen waar Den Haag voor staat”.

Inmiddels heeft Donner voor een doorbraak in de formatie kunnen zorgen.

We zijn het allemaal eens dat de bewoners van onze stad vertrouwen moeten hebben in hun stadsbestuur. Dat kan alleen als dat stadsbestuur boven elke twijfel verheven is.

De Mos wordt, samen met oud-wethouder Rachid Guernaoui en oud-raadslid Nino Davituliani, verdacht van onder andere corruptie, meineed, schending van het ambtsgeheim en lidmaatschap van een criminele organisatie. Dat zijn bijzonder zware aanklachten en dat nemen we dan ook heel serieus. In belang van de stad stappen we daarom niet in een coalitie met De Mos.

Uit het verslag van de informateurs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos* blijkt dat er geen coalitie te vormen is met die partij. Daarom hebben de informateurs in hun verslag aangegeven dat “het in het belang van de stad is om het initiatief nu door te geven aan de tweede partij: D66”.

D66 heeft daarna samen met de raad een nieuwe opdracht opgesteld die door twee nieuwe verkenners zijn uitgevoerd. Zij hebben inmiddels de conclusie getrokken dat er nog geen duidelijke meerderheidscoalitie mogelijk is. Piet Hein Donner is nu als adviseur aan de raad aan het zoeken naar een oplossing voor de impasse waar de formatie nu in zit. 

Wethouder of niet, De Mos is de centrale figuur binnen zijn partij. Hij heeft het programma geschreven, heeft de kandidaten hoogstpersoonlijk op de lijst gezet, is de fractievoorzitter, lijsttrekker en oprichter. Wij hebben er geen vertrouwen in dat Richard de Mos géén belangrijke machtspositie zal houden binnen zijn partij.

Ja, maar dat hoeft niet te betekenen dat we zomaar met Hart voor Den Haag/Groep de Mos* in een coalitie kunnen stappen. Corruptie, meineed, schenden ambtsgeheim en lidmaatschap van criminele organisatie zijn geen lichte verdenkingen en die nemen we daarom heel serieus.

Het stadsbestuur van Den Haag moet boven elke twijfel verheven zijn en dat is niet mogelijk met deze verdenkingen.

Sinds de inval door de rijksrecherche bij De Mos in 2019 zijn we duidelijk geweest: het stadsbestuur moet boven elke twijfel verheven zijn. Dit hebben we duidelijk herhaald tijdens de campagne. Het was voor veel van onze tienduizenden kiezers juist een belangrijke reden om op ons te stemmen.

Dat wil niet zeggen dat we niet meer luisteren naar de partij van De Mos of haar kiezers. Als de partij goede moties of initiatieven heeft, kunnen die op onze steun rekenen. Maar zolang deze verdenkingen rondom de partij hangen, kunnen wij niet samen in een coalitie treden.

De verkenners zijn Annelien Bredenoord (fractievoorzitter in de Eerste Kamer en rector magnificus van de Erasmus Universiteit) en Joost Sneller (Tweede Kamerlid en oud-raadslid in Den Haag). Samen vormen ze een sterk, ervaren en veelzijdig team dat dit lastige proces in goede banen kan leiden.

Hun opdracht is: “verken alle mogelijkheden om tot een gedragen meerderheidscoalitie te komen. Bespreek daartoe met alle partijen vertegenwoordigd in de Haagse Gemeenteraad de volgende vraagstukken:

– Wilt u toetreden tot een meerderheidscoalitie en zo ja, met welke partijen?
– Wat zijn de grootste uitdagingen waar Den Haag voor komt te staan? Te denken valt aan de klimaatcrisis, wooncrisis, groei van de stad, kansenongelijkheid en de gevolgen van de coronacrisis.
– Welke acties, in grote lijnen, moeten in de komende periode en op langere termijn worden genomen om deze uitdagingen het hoofd te bieden?
– Hoe moeten we de gemeente financieel gezond maken en houden, en tegelijkertijd de door u genoemde uitdagingen aanpakken?
– Hoe zouden college, gemeenteraad en de stad moeten samenwerken?
– Hoe ziet uw partij de huidige staat van vertrouwen van inwoners in de gemeente? Hoe kunnen college en raad aan dit vertrouwen werken?

Inmiddels hebben de verkenners hun opdracht afgerond.

De informateurs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos hadden een hele specifieke opdracht: “onderzoek welke mogelijkheden er zijn om te komen tot een college met daarin de partij Hart voor Den Haag”.

Uit het verslag van de informateurs is gebleken dat die mogelijkheden er niet zijn. Er zijn dus nieuwe verkenners nodig die in kaart brengen welke mogelijkheden er wél zijn.

Maar het is in onze ogen ook belangrijk dat de verkenners meer doen dan alleen zetels tellen. Er wordt ook gekeken welke uitdagingen de partijen zien voor Den Haag en welke oplossingen ze daarvoor willen aanbieden. Er wordt ook gekeken naar hoe de partijen de bredere samenwerking tussen de raad, het college en de stad zien.

Zo krijgen we niet alleen een beeld van welke partijen met welke andere partijen kunnen samenwerken, maar ook hoe die samenwerking eruit moet zien en welke onderwerpen er moeten worden aangepakt.

Uiteindelijk zorgt zo’n brede benadering voor een betrouwbaarder, verantwoordelijker en daadkrachtiger stadsbestuur.

De nieuwe verkenners hebben de conclusie getrokken dat er nog geen duidelijke meerderheidscoalitie mogelijk is. Wel is het zo dat veel partijen bereid zijn (bestuurs)verantwoordelijkheid te dragen en dat er een grote mate van overeenstemming bestaat over
de opgaven voor Den Haag.

* De fractie van Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft op 14 april 2022 haar naam veranderd naar “Hart voor Den Haag”. Omdat de partij daarvoor vooral bekend was onder de naam “Groep de Mos” kan het zijn dat deze verschillende namen hier door elkaar lopen. Het gaat hier altijd om één en dezelfde partij.