Zorgen voor elkaar

D66 wil de hulp samen met de inwoner, het kind of de jongere op maat realiseren en hun helpen als zij het niet alleen kunnen: samen met hen de benodigde hulp bepalen en inzetten. Zelfbeschikking, eigen regie en keuzevrijheid dragen bij aan het welbevinden van mensen. Het doet recht aan de eigen kracht. Mensen hebben de vrijheid zelf keuzes te maken uit zorg in Natura of door middel van het Persoonsgebonden Budget (PGB). Deze uitgangspunten vormen de essentie van onze visie op zorg, ondersteuning en jeugdhulp.

Keuzevrijheid / PGB
Voor ouders van kinderen met een intensieve zorgvraag sluit zorg in natura niet altijd aan bij de flexibele zorg die nodig is. Dan is het zelf regelen via een PGB een goede en vaak ook goedkopere oplossing, omdat er minder beroep wordt gedaan op duurdere zorg. 
Helaas zit het persoonsgebonden budget bij onze gemeente flink in de knel. Enerzijds door sturing op zorg in natura door onze gemeente en het korten op het PGB-uurtarief, anderzijds door de enorme administratieve lasten.
Uiteraard moet fraude via PGB’s door dubieuze bemiddelingskantoren en zorgaanbieders worden aangepakt. De opsporing moet zich hierbij hoofdzakelijk richten op de bemiddelingsbureaus en zorgaanbieders in plaats van op de budgethouders zelf.
D66 wil dat het vertrouwen in de PGB-houder voorop staat, zonder naïef te zijn. De inzet van een onafhankelijke cliëntondersteuner moet hierbij helpen. Daarnaast moet de korting op het PGB uurtarief ongedaan worden gemaakt.

Onafhankelijke cliëntondersteuning
Onafhankelijke cliëntondersteuning is een gratis gemeentelijke voorziening die bestemd is voor iedereen die vragen heeft over zorg en ondersteuning, participatie, wonen, onderwijs en werk en inkomen. Een cliëntondersteuner is onafhankelijk en denkt mee in het belang van de inwoner. De mogelijkheid om een beroep te doen op cliëntondersteuning is lang niet altijd bekend bij een inwoner. Dit is jammer omdat cliëntondersteuning voor gemeenten en samenwerkingspartners een middel is om het stelsel van zorg en welzijn nog verder te verbeteren.
D66 wil dat er meer werk wordt gemaakt van het actief, op voorhand, informeren van inwoners over onafhankelijke cliëntondersteuning.

Jeugdzorg
Helaas moeten wij constateren dat Berkelland een flink tekort heeft op de jeugdzorg. De tekorten zullen, naar verwachting, steeds verder oplopen. Zo is er bijvoorbeeld geen rekening gehouden met de mogelijke effecten die de coronamaatregelen op de lange termijn hebben op onze jeugd. Dit is onvoldoende is beeld.
Het is belangrijk om de tekorten effectief te bestrijden zolang er nog geen structureel extra geld komt van de overheid. D66 pleit voor een goed onderzoek naar de overschrijdingen; waar zitten die tekorten precies, zijn ze reëel of relatief (wordt de zorg altijd wel volledig uitgevoerd) en wordt de gefactureerde zorg altijd werkelijk geleverd?
D66 vindt het belangrijk dat er wordt ingezet op het vroeg signaleren en ingrijpen. Daarbij moet de verbinding worden gelegd met bestaande voorzieningen en netwerken. Zo heeft de gemeente in aanvulling op de Jeugdwet ook taken in het kader van de Wet publieke gezondheid (het bevorderen, beschermen en beveiligen van de gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugdigen van 0-18 jaar). Een onderdeel daarvan zijn de preventieve screenings. De ontwikkeling van een eetstoornis of eenzaamheid kan dan bijvoorbeeld vroegtijdig worden gesignaleerd en aangepakt. Daarmee wordt ook meteen een verbinding gelegd met het onderwijs, omdat de jeugdarts een aantal contactmomenten op school heeft.

Jongerenwerk / Jimmy’s
Ook jongerenwerkers, de Jimmy’s, kunnen een waardevolle aanvulling zijn op het vroegtijdig signaleren van problemen. Om de effecten hiervan te kunnen meten, is het belangrijk dat in kaart wordt gebracht of de initiatieven goed werken. Zo krijgen we een beter beeld hoe we het jongerenwerk verder kunnen versterken en welke programma’s hier het beste op aansluiten.
Daarnaast moet ook de vraag beantwoord worden hoe we meer jongeren kunnen bereiken. De indruk is nu dat het te vaak dezelfde groep jongeren betreft, die gebruik maakt van de Jimmy’s en een (grote) groep onzichtbaar is.
Daarbij moet ook inzichtelijk worden gemaakt hoe de samenwerking is met de
voormekaarteams.

Niet tussen wal en schip als je 18 wordt
Voor veel jongeren afhankelijk van jeugdzorg is achttien worden al heel ingewikkeld. Je bent opeens meerderjarig en voor veel zaken zelf verantwoordelijk. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente daar een actievere informatierol in inneemt. Als je als jongere afhankelijk van jeugdzorg bent, is achttien worden echt een grote verandering. Wij willen dat die overgang veel soepeler verloopt. In sommige gevallen mag dit nog even uitgesteld worden (bijvoorbeeld bij pleegzorg) en dat jongeren daar beter in begeleid gaan worden. Een gezinsbudget kan uitkomst bieden.

Toegang tot zorg via huisarts
De toegang tot zorg moet via meerdere wegen mogelijk blijven. De Voormekaarteams hebben hierin een belangrijke rol. Een andere mogelijkheid is de huisarts. Deze mogelijkheid moet bereikbaar blijven voor iedere inwoner van Berkelland.

Inkoopbeleid en toegankelijkheid voor zorgondernemers
Onze gemeente heeft in 2021 gekozen voor een andere manier van zorg inkopen. Zo wordt er gekozen voor minder zorgaanbieders waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen hoofd- en onderaannemers (oftewel de grote zorgaanbieder stelt als hoofdaannemer een onderaannemer, kleine zorgaanbieder, aan). Daarnaast is een lumpsum financiering ingevoerd.
Het risico met het werken met een budgetplafond (lumpsum financiering) lokt uit dat zorgverleners huiverig worden om kinderen/jongeren of gezinnen met een ernstige, complexe problematiek te behandelen. Het risico dat doelen niet tijdig worden gehaald, is dan groot. Met andere woorden; we lopen het risico dat we ons teveel richten op lichtere zorg  waarbij we de noodzaak van complexe (tijdige) zorg uit het oog verliezen. Uiteindelijk kan dit beleid juist leiden tot duurdere zorg, omdat er te laat wordt gehandeld bij complexe zorgvragen.
D66 gelooft niet dat het afsluiten van contracten met grote regionale zorgaanbieders een besparing oplevert. Het is belangrijk om (ook) te kiezen voor lokale zorgverleners met een directe relatie naar de gemeente en dit niet via een “hoofdaannemer” te laten verlopen. Door het opbouwen van een langdurige relatie zijn we als gemeente beter in staat om bij te sturen waar nodig, zodat we grip houden op de uitgaven. We kennen de zorgpartijen die het werk voor onze gemeente uitvoeren. Daarnaast kunnen kleinere zorgaanbieders de zorg vaak goedkoper en gerichter inzetten.

Inclusieve samenleving
D66 staat pal voor een inclusieve samenleving. Een samenleving waarin iedereen er mag zijn, ongeacht (talenten of) beperkingen. We zijn daarom erg blij met de ratificatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Veel zaken zijn lastig te regelen voor mensen met een handicap. Onderwijs, werk, uitgaan, verhuizen, internet en openbaar vervoer zijn niet vanzelfsprekend. Dit geldt niet alleen voor de groep met zwaardere vormen van een lichamelijke, geestelijke of zintuigelijke beperking, maar bijvoorbeeld ook voor een groep mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor hen wordt de samenleving sluipenderwijs steeds ingewikkelder. Met de ratificatie is de integratie van mensen met een beperking in onze samenleving echter niet af. Nu komt het erop aan dat onze samenleving écht inclusief wordt. Dat gaat over veel meer dan goede zorg en toegankelijkheid. Mee kunnen doen, moet voor iedereen gewoon kunnen zijn.

Mantelzorg
Door de veranderingen in de zorg, zijn we veel meer afhankelijk van mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg. Maar mantelzorg voor familie of bekenden is zwaar. Dit moet je af en toe kunnen overdragen, zodat je tot rust kunt komen en tijd voor jezelf hebt. We moeten voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. D66 wil daarom concrete plannen om mantelzorgers te ondersteunen en te ontlasten. Voorbeelden zijn: zorg door een invaller of meer laagdrempelige dagvoorzieningen. Om dit te faciliteren wil D66 een betere verbinding tussen formele zorg, informele zorg en professionele mantelzorgondersteuning. Op die manier weten zij beter wat zij van de gemeente kunnen verwachten qua ondersteuning en kunnen zij meebeslissen hoe het budget het beste besteed kan worden.

Oog voor jonge mantelzorgers
Wij willen extra aandacht voor jonge mantelzorgers. Kinderen / jongeren die de zorg hebben voor een ouder moeten beter in beeld zijn. Een goede samenwerking van de Voormekaarteams met scholen is hierbij van essentieel belang. Door middel van vragenlijsten is het mogelijk dit sneller in beeld te krijgen. Het is belangrijk dat jonge mantelzorgers erkend en ontlast worden waar dit mogelijk is. Hulpverleners moeten niet alleen naar cliënten kijken, maar ook oog hebben voor het gezinssysteem en de kinderen die daar deel van uitmaken.

Mantelzorg: geen onnodige belemmeringen
Onze gemeente moet bij het verlenen van vergunningen geen onnodige obstakels opwerpen voor mantelzorgwoningen waar kinderen dichtbij hun hulpbehoevende ouders wonen.

Sterke netwerken voor inwoners
Het is belangrijk dat mensen een sterk sociaal netwerk om zich heen hebben en organiseren. Het is essentieel dat mensen hier op tijd mee starten en niet wachten totdat ze behoefte hebben aan ondersteuning. In sommige buurten is het “noaberschap” groot en is het vanzelfsprekend dat mensen voor elkaar in de bres springen wanneer dat nodig is. Dit is niet overal het geval. Vereenzaming komt steeds vaker voor. Wij willen mensen helpen bij het opbouwen van een netwerk. Daarbij kijken we naar de mogelijkheden die sociale media en dagvoorziening bieden en ondersteunen we vrijwilligersorganisaties.

Oog voor energiearmoede
Voor veel gezinnen is de energierekening een grote kostenpost. Daarnaast hebben zij niet de financiële ruimte om te investeren in de overstap naar goedkopere, duurzame energie. Dit noemen we energie-armoede. D66 wil een aanpak ontwikkelen om deze gezinnen te helpen bij de overstap naar duurzame energie.

Werkleerbedrijf SDOA
Voor alle zaken op het gebied van opleiding, werk en inkomen is het werkleerbedrijf SDOA (Sociale Dienst Oost Achterhoek) de organisatie die de inwoner verder kan helpen. Het Voormekaarteam is echter het loket, de ingang tot de SDOA en scant tevens of er nog meer hulp nodig is dan alleen op het gebied van opleiding, werk en inkomen. Goede monitoring is nodig om te zien of de Voormekaarteams hiertoe in staat zijn en deze werkwijze het beste resultaat voor onze inwoners biedt. 

Werknemers die in een beschutte omgeving moeten werken dienen zo dicht mogelijk “om de hoek” een baan te krijgen bij werkgevers in hun eigen sociaal, maatschappelijke omgeving. De centrale locatie van het nieuwe werkleerbedrijf op de Laarberg, dient daarbij als laatste optie te worden ingezet.

Armoede en schulden
Armoede kent veel gezichten en doet zich ook voor bij inwoners die wel een baan hebben. Meedoen in de samenleving wordt lastig als er sprake is van armoede, maar meedoen is juist dan extra belangrijk. We zijn trots op de mogelijkheden die ons minimabeleid hiervoor biedt, maar merken dat er nog onvoldoende aandacht is voor senioren. Het ‘meedoen arrangement’ zou met name voor de doelgroep senioren moeten worden ingezet.

D66 D’RAN:
·      D66 wil dat het vertrouwen in de PGB-houder voorop staat, zonder naïef te zijn
·      De korting op het PGB uurtarief moet ongedaan worden gemaakt
·      Meer werk maken van het actief, op voorhand, informeren van inwoners over onafhankelijke cliëntondersteuning
·      Binnen de jeugdzorg moet maximaal gestuurd worden op preventieve screening in het kader van vroeg signalering
·      (Jeugd)zorg stopt niet als een jongere 18 jaar wordt
·      Toegang tot de zorg via de huisarts moet mogelijk blijven
·      Een inclusieve samenleving die voor iedereen toegankelijk is
·      Via het jongerenwerk (Jimmy’s) moet meer inzet gepleegd worden om meer jongeren te bereiken. Programma’s moeten aansluiten op de doelgroep
·      Kleine zorgaanbieders moeten een eerlijke kans krijgen 
·      Meer ruimte voor zorginnovaties zoals “Zorgerf Berkelland”
·      Meer aandacht voor mantelzorgers en dan specifiek voor jonge mantelzorgers die de zorg hebben over (een) ouder(s); goed contact met scholen is hierbij essentieel
·      Respijtzorg om mantelzorgers te ontlasten
·      Geen onnodige belemmeringen voor mantelzorgwoningen
·      Vroegtijdig ondersteunen in het versterken van het netwerk van inwoners om eenzaamheid te voorkomen
·      Ontwikkelen van een plan van aanpak om gezinnen met een laag inkomen te helpen de overstap te maken naar duurzame energie
·      Werknemers op een beschutte werkplek plaatsen bij werkgevers “om de hoek”
Meedoen arrangement inzetten voor doelgroep senioren