Enkele weken geleden sprak ik met een student, Tim, uit Leiden. Hij vroeg me: “Laura, waarom wordt er niet geluisterd naar mijn generatie?” Ik kon het hem niet uitleggen. Vooral niet toen ik deze begroting doornam en zag dat onze jongeren niet de plek aan tafel krijgen die ze verdienen en nodig hebben. Binnen onze fractie vinden we dat onbegrijpelijk. En Tim’s woorden resoneren bij mij terwijl we vandaag hier staan.
Verhoog de ambities voor Zuid-Holland
Vandaag behandelen we de begroting voor 2024 in de Provinciale Staten. In mijn inbreng maakte ik onze prioriteiten duidelijk. Wij willen meer ambitie zien voor jongerenparticipatie, een gezonde leefomgeving en het aanpakken van het stikstofprobleem. Lees hier mijn inbreng.
Ik sta hier met gemengde gevoelens. De begroting voor 2024 ligt voor ons, maar de daadkracht en ambitie die wij als D66 Zuid-Holland verwachten, missen we. Dit geldt met name op de thema’s die voor ons zo van belang zijn: jongerenparticipatie, gezonde leefomgeving en het stikstofvraagstuk. Op deze onderwerpen zullen we ons vandaag richten.
Laten we beginnen bij jongerenparticipatie. Wie, als niet onze jongeren, vertegenwoordigen de toekomst van Zuid-Holland? Ik heb in eerdere bijdragen en voorstellen het belang van hun betrokkenheid benadrukt. En het lijkt wel alsof hun stem slechts een fluistering is in deze begroting. Ze hebben frisse ideeën, innovatieve oplossingen, en een urgentie die wij, volwassenen, soms missen. We missen hen vaak aan tafel als we hier in dit huis beleid maken. Daarom zullen wij voorstellen een burgerberaad specifiek voor jongeren te organiseren. Zij verdienen niet alleen een stoel aan tafel, maar ook een stem in het debat.
Over een gezonde leefomgeving gesproken, voorzitter. Afgelopen jaren zien we keer op keer dat we in onze provincie niet aan de gezondheidsadvieswaarden van het WHO voldoen. En dat is wel de doelstelling in onze omgevingsvisie en het belang van onze inwoners. We zien dat als economie en ecologie botsen, onze provincie nog te vaak de kant van de economie kiest.
Denk aan Rotterdam The Hague Airport. Voor het vliegveld is het tijd voor een kantelpunt. Het is cruciaal dat wij als provincie daarin een duidelijke richting aangeven. Een richting die past bij de behoeften van onze inwoners, onze duurzame ambities, en onze economische vooruitzichten. Wij zullen daarom aandringen op een spoedig en grondig onderzoek al in 2024 naar de toekomstige rol en mogelijke sluiting van dit vliegveld.
Duurzame mobiliteit, voorzitter, dat is de sleutel tot een gezondere, toegankelijke provincie. En wat is er duurzamer dan de fiets? Dit vervoersmiddel verdient méér dan een voetnoot in onze begroting. We zullen met een voorstel komen zodat de rol van de fiets beter geborgd kan worden, door het vergroten van onze ambtelijke capaciteit op dit thema.
Ik wil ook even stilstaan bij het vervoer van giftige stoffen over spoor. De kwestie van de giftreinen is er één van zowel veiligheid als leefbaarheid. Onze inwoners verdienen duidelijkheid en alternatieven. Het is hoog tijd voor actie. Daarom roepen we op om te onderzoeken welke alternatieven er zijn voor de giftreinen die onder meer door Dordrecht denderen.
Tot slot, het stikstofprobleem. Deze kwestie raakt aan de kern van hoe wij willen dat Zuid-Holland er in de toekomst uitziet. Het vraagt om daadkracht, innovatie, en vooral leiderschap. Wij vinden dat de provincie hier nadrukkelijker de regie moet nemen. In de begroting lezen we terug dat de provincie niet zelf tot initiatieven komt, maar de maatregelen uit de gebiedsprocessen leidend zijn. Ik maak me daarover zorgen voorzitter.
We stevenen in rap tempo af op een – door de rechter afgedwongen – langjarige vergunningenstop. Omdat we als provincie niet op tijd onze verantwoordelijkheid hebben genomen. We dringen nogmaals aan op een duidelijk, ambitieus en echte regierol voor onze provincie. En dienen straks een motie in om daarbij meer transparantie in onze stikstofbanken te brengen. Zo dat helder en herleidbaar is hoe we met onze stikstofruimte om gaan.
Voorzitter, kritiek leveren is gemakkelijk. Maar zoals u weet, komt D66 ook met oplossingen. We zullen in tweede termijn een reeks moties voorleggen. Omdat wij geloven in een Zuid-Holland dat ambitieus, duurzaam en inclusief is.
Ik eindig met een oproep aan iedereen hier: laten we samenwerken. Laten we de ambities voor Zuid-Holland verhogen. Voor onze jongeren, zoals Tim, voor onze leefomgeving en voor een duurzame toekomst.