Klimaatadaptatie in verstedelijkt gebied

Op 16 februari zijn Ria Oosterop en Laura Neijenhuis op werkbezoek geweest in Rotterdam op uitnodiging van Water Natuurlijk Schieland en Krimpenerwaard. De beide fracties zijn op excursie langs verschillende projecten en initiatieven in de stad geweest die invulling geven aan de water robuuste waterhuishouding en klimaatverandering.

Stresstesten

Rotterdam moet -net als alle gemeenten in NL- voldoen aan zogenaamde stresstesten. Daarbij worden verschillende scenario’s doorgerekend, zoals ernstige hitte en extreme regenbuien in korte tijd. Rotterdam is behoorlijk versteend en heeft moeite met heftige regenbuien, die voornamelijk in de zomer plaatsvinden. Als er veel verharding is zoals straten, parkeerplaatsen en gebouwen, dan stroomt regenwater al snel via de goot naar het riool. Daar veroorzaakt het problemen. Het waterschap werkt nauw samen met (o.a.) de gemeente om beter om te gaan met al dat water.

Hoe kun je voorkomen dat veel water in een kort tijdsbestek een probleem wordt? Door het water snel op een goede manier vast te houden en daarna langzaam af te laten stromen in de rivieren. Dit kan bijvoorbeeld water op te vangen op verschillende plekken. We hebben de promenade gezien die onderloopt en een wadi of bassin waar veel water kan worden opgevangen. Ook het vergroenen van de stad zorgt ervoor dat water wat langer wordt vastgehouden, door de planten en de bodem. Tijdens de wandeling door Rotterdam werd duidelijk dat dit op veel verschillende manieren kan: opvang onder en boven de grond.

Afkoppelen regenwater

Dit begint allemaal bij het afkoppelen van het regenwater van de Rotterdamse riolering. Het afkoppelen van het regenwater heeft belangrijke voordelen; zo zorgt het ervoor dat bij zware regenval er niet te veel druk op het riool komt te staan en dat het regenwater via de grond het grondwater kan aanvullen.

Kruisplein

Dit is te zien op het Kruisplein, vlakbij Rotterdam Centraal. Onder de grond is een groot bassin aangelegd waar net zo veel regenwater opgevangen kan worden als dat er in een heel olympisch zwembad past. Bij veel regenval kan al het overtollige water in de Westersingel in de berging lopen, en vanuit daar naar de Maas weer vloeien. Hiermee voorkomt Rotterdam dat de straten blank komen te staan en het riool te veel onder druk staat.

De Doelen

Niet alleen de grond is geschikt voor het bergen van water. Ook op daken is het mogelijk om aan waterberging te doen. Zo wordt het dak op de Doelen bedekt met een grote variatie aan groen. Met onder dit groen een systeem dat nog eens extra water gaat opvangen. Op het dak komen verschillende soorten inheemse planten, wat bijdraagt aan de biodiversiteit van de stad. Daarnaast zorgt meer groen in de stad voor verkoeling bij hitte in de zomer.

Urban Water Buffer

Verderop in Rotterdam, bij het museumplein, is de stad druk bezig met het aanleggen van een Urban Water Buffer. Regenwater gaat via een systeem door een rietveld heen waardoor het gebruikt kan worden voor verkoeling in de zomer.

“Deze grote projecten dragen enorm bij aan de opgaven voor onze waterhuishouding. Al die initiatieven bij elkaar maken dat er is steeds meer ruimt is voor het water. Ook bewoners kunnen zelf veel impact maken, het is belangrijk dat we allemaal kijken wat er in onze tuin en onze buurt mogelijk is.”

Laura Neijenhuis

Eigen initiatieven

Inwoners kunnen zelf ook bijdragen aan deze omslag, bijvoorbeeld door hun regenpijp te laten ontkoppelen van het riool, of door een Wadi aan te leggen in de tuin of samen met de buurt. Een Wadi zorgt ervoor dat regenwater de grond infiltreert en zo het grondwaterpeil aanvult. Zelfs het verwijderen van (een aantal) tuintegels in de tuin helpt al! En, je kunt hier bij het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard zelfs subsidie voor aanvragen.

Rotterdam is een voorbeeld van creatieve samenwerking tussen het hoogheemraadschap en de gemeente. Ieder locatie vraagt weer een andere oplossing. Tijdens onze wandeling zagen wij hier op een klein gebied veel voorbeelden van. Jammer dat het voor de meeste passanten niet zo duidelijk is omdat het meestal om oplossingen onder de grond of op het dak gaat. Door een enthousiaste uitleg van Agnes van Zoelen en met verhelderende foto’s hadden de Statenleden hier geen last van.

Geborgde zetels

Het bezoek werd afgesloten met een gesprek over de geborgde zetels in de Waterschappen. Dit zijn zetels waar jij niet op kunt stemmen, maar die worden ingevuld door bijvoorbeeld agrariërs. Mede dankzij D66 gaat het aantal geborgde zetels in de Zuid-Hollandse waterschappen van negen naar het minimum van vijf. Je stem is zo dus nog meer waard. Water Natuurlijk heeft ons verzocht om na te gaan wanneer dit echt uitgewerkt zal zijn. D66 heeft eerder aangegeven dat het verminderen van het aantal geborgde zetels binnen de waterschappen in moet gaan bij de volgende verkiezingen (in 2023). Daarom vroeg fractievoorzitter Ria Oosterop tijdens de vergadering van de commissie Bestuur, Maatschappij en Middelen naar de stand van zaken. De verantwoordelijk gedeputeerde gaf aan dat de gesprekken daarover plaatsvinden en dat de planning wordt gehaald.

“Het terugbrengen van de geborgde zetels is een belangrijk punt voor D66. Wij zijn dan ook blij dat dit voorstel het gehaald heeft. Het is wel belangrijk om de vinger aan de pols te houden als het gaat over de uitwerking.”

Ria Oosterop

Virtueel meelopen

Ben je benieuwd naar de route die de fractie heeft afgelegd en wil je virtueel meelopen? Bekijk dan de video