Ik wil die paarse gloed terug

Vroeger dacht ik dat heidevelden vanzelfsprekend waren. In augustus zo’n prachtige paarse gloed, overal om de fietspaden heen. Picknicken in de avondzon en mooie wandelingen maken langs de ogenschijnlijk oneindige velden. Dat waren mijn favoriete tripjes naar de heide. De realiteit is anders, dit is namelijk niet vanzelfsprekend. Sterker nog, we verliezen onze bijzondere natuur. We moeten keihard strijden om die kostbare natuur te behouden. Het is in dat licht voor mij onbegrijpelijk dat het provinciebestuur niet bereid is de stikstofuitstoot goed in kaart te brengen. 

De kern van het stikstofprobleem is eenvoudig. De natuur is niet op orde. In Zuid-Holland zijn vijf van onze natuurgebieden extreem overbelast. Hier is meer dan 2x zoveel stikstofneerslag dan wat de natuur normaal gesproken kan dragen. Het wordt eigenlijk onmogelijk om grote aantallen woningen te bouwen of projecten voor duurzame energie opzetten, als we niet snel beter voor onze natuur gaan zorgen. Ecologen met wie ik spreek geven aan dat het onvoorstelbaar is dat nu vergunningen verleend kunnen worden. De harde realiteit is dat Zuid-Holland op slot zit. Dit terwijl mensen dringend zoeken naar een woning, we schone energie nodig hebben en de natuur herstelt moet worden. D66 wil vooruit. 

Ik heb het provinciebestuur gevraagd om helderheid over de stikstofvergunningen. We hebben een goed overzicht nodig om de problemen op te lossen en dat is er nu niet. Daarom willen we een analyse van de uitstoot van bedrijven en de gevolgen van depositie in de natuur. Het bestuur wil dit niet uitzoeken, zelfs gesteund door coalitiepartijen zoals de PvdA en GroenLinks. Mijn vermoeden is dat ze niet willen zien hoe groot de problemen zijn als dit wordt erkend. Dat is precies wat de afgelopen decennia is gebeurd: weten wat er moet gebeuren, maar kiezen voor een compromis waar de korte termijn continu aan het langste eind trekt. 

Dat is niet de stijl van D66. Wij willen de problemen in de volle omvang in beeld brengen. Juist om de keuzes te maken die nodig zijn om het probleem op te lossen. Volstrekt helder is dat die keuzes pijnlijk zullen zijn: dat kan ook niet anders na al die tijd zonder echte keuzes, een tijd van pappen en nathouden.  

In Nederland moeten we in 2030 de uitstoot halveren. Dat moeten we ook in Zuid-Holland doen; wij wentelen onze problemen niet af op andere gebieden. In elke provincie liggen uitdagingen en kansen. Het is belangrijk dat alle sectoren, zoals industrie, boeren en vervoer, een evenredige bijdrage leveren aan de doelstellingen. 

Soms wordt gezegd: “we doen het maar niet”. Of: “een beetje minder mag ook wel”. Het enige scenario waarin dat kan, is als je accepteert dat we de woningbouwopgave niet gaan halen, geen windmolens meer kunnen bouwen en de natuur niet kan herstellen. 
 
Van de zomer was ik er weer, op datzelfde fietspad. De avondzon was nog altijd even prachtig. Maar die paarse gloed was weg. De heideplanten staan er nog wel, maar verstopt tussen gele stengels. Het pijpenstrootje rukt overal op en verdringt de prachtige heide. Ik wil dat we doen wat goed is voor ons allemaal. Verantwoordelijkheid nemen om onze natuur weer gezond te maken.