Doorbraak op de woningmarkt

De politiek wil al jaren meer huizen bouwen, maar het lukt nog steeds niet goed genoeg. Daardoor kunnen veel Nederlanders niet verder in het leven, omdat ze geen eigen dak boven het hoofd kunnen vinden. Een betaalbaar huis vinden is bijna onmogelijk. Als we blijven doen wat we deden, komen er ook de komende jaren te weinig huizen bij. Er is meer nodig dan een straatje erbij en een verdieping erop. D66 wil het daarom anders aanpakken. Want wonen is nodig voor vrijheid en voor een samenleving waarin iedereen zich thuis kan voelen.

Beeld: Andrew Lvov

Lees voor

Iedereen een thuis

Er zijn veel huizen nodig. Daarom kiezen we voor grote oplossingen. We bouwen tien nieuwe steden met uitstekende verbindingen met het openbaar vervoer. We zetten vol in op woningen voor oudere mensen, zodat zij makkelijker kunnen verhuizen en er woningen vrijkomen voor anderen. Ook maken we de regels simpeler, zodat bouwprojecten sneller kunnen starten. Dat is hoe D66 de stilstand doorbreekt.

  • D66 wil tien nieuwe steden bouwen, vooral bij bestaande steden of kernen en bij grote ov-knooppunten. Dit doen we met respect voor de natuur. In deze nieuwe steden komen niet alleen nieuwe huizen. Minstens zo belangrijk zijn voorzieningen zoals huisartsen, scholen, parken, fietspaden en winkels. Oók als we bouwen naast bestaande steden of kernen. Zo bouwen niet alleen meer huizen, maar versterken we ook de bestaande gemeenschappen.
  • We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren. Zo kunnen de toekomstige bewoners van de nieuwe steden binnen hun eigen wijk verhuizen als hun situatie verandert.
  • Deze steden staan er niet morgen. Daarom moeten we nu al beginnen met beter gebruik van wat er al is. Door lege gebouwen om te bouwen, extra verdiepingen toe te voegen en oude gebouwen te herontwikkelen. We onderzoeken waar we meer huizen in bestaande wijken kunnen toevoegen. Ook hier zijn goed openbaar vervoer en goede fietsverbindingen onmisbaar. Zo zorgen we voor duurzame en betaalbare huizen.
  • We richten een Rijksgrondfaciliteit (een landelijke grondbank) op, zodat de grond die het Rijk in bezit heeft of krijgt, ingezet kan worden om sneller huizen te bouwen. We maken jaarlijks €2 miljard euro vrij om de woningbouw uit het slop te halen. Om te voorkomen dat dit geld vooral bij vastgoedondernemers terechtkomt, krijgen gemeenten meer ruimte om zelf grond te kopen en te ontwikkelen. Ook krijgen gemeenten meer mogelijkheden om grondspeculaties te voorkomen en te zorgen dat er niet alleen huizen komen, maar ook speelplaatsen en groen.
  • Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing worden gratis, zodat het aantrekkelijker wordt om in bestaande huizen met meer mensen te wonen.
  • Op dit moment lopen veel woningbouwprojecten vast door allerlei lange procedures voor bezwaar en beroep. Het recht om bezwaar te maken is nu vaak sterker dan het recht op een woning. D66 wil dit in balans brengen. Daarom maken we bezwaarprocedures sneller en korter.
  • D66 wil dat woningzoekenden meer te zeggen hebben bij het maken van plannen over wonen.
  • Dakloosheid is een woonprobleem en de ergste schending van het basisrecht op wonen. We steunen daarom het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Iedereen een thuis.

Van generatie op generatie

Veel mensen zitten klem, omdat ze geen huis kunnen vinden dat past bij hun levensfase. Jongeren kunnen geen eerste huis vinden, terwijl oudere mensen die wel willen verhuizen, vastlopen in moeilijke regels en financiële onzekerheid. We kunnen niet wachten tot er nieuwe huizen zijn gebouwd. Doorstroming is nu de manier om de woningmarkt in beweging te krijgen.

  • Voor doorstroming is regie nodig. Het vraagt om heel goede samenwerking tussen banken, huiseigenaren, gemeenten, woningcorporaties en zorgorganisaties. De eerste stap is meer huizen bouwen voor oudere mensen, zodat wie dat wil, kan verhuizen naar een passende plek.
  • We halen de doelen voor seniorenwoningen nu bij lange na niet. Voor jongeren en studenten en voor alleenstaanden zijn de doelen er nog niet eens. Dat moet anders. Er moet een bouwquotum komen, zodat elke gemeente moet meebouwen voor elk van deze groepen.
  • Voor jongeren en studenten bouwen we vooral huizen met gemeenschappelijke ruimtes. Zo kunnen meer mensen wonen op dezelfde plek én zulke huizen zorgen voor meer verbinding en sociale steun.
  • We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning. Zo maken we verhuizen aantrekkelijker.
  • D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek. Zo stimuleren we woningdelen.

Betaalbare en groene huizen

Een huis moet passen bij je leven én je portemonnee. D66 kiest voor een eerlijke woningmarkt waarin iedereen een betaalbaar huis kan vinden. We maken duidelijke keuzes. We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.

  • We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven. Dit vraagt om regie. We maken goede afspraken over hoe woningen worden verdeeld en toegewezen, zoals bij nieuwbouw en renovatie. Een deel van de huizen is speciaal voor bewoners uit de wijk. Zo kunnen mensen bij elkaar in de buurt blijven wonen, ook als ze een ander soort huis willen of nodig hebben.
  • Voor starters die kunnen aantonen dat de hypotheeklast lager is dan hun huidige hoge huur, wordt het makkelijker om een hypotheek te krijgen.
  • We laten de studieschuld niet meer meetellen bij de hypotheekaanvraag.
  • We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop. Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.
  • Met meer betaalbare huizen zorgen we dat mensen makkelijker kunnen doorstromen vanuit de sociale huur. Het is dan ook redelijk dat wie meer verdient of meer vermogen heeft en in een sociale huurwoning woont, een huur gaat betalen die past bij de markt.
  • Ook huurders moeten profiteren van de verduurzaming van hun huis. Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.
  • We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.
  • We maken het makkelijker voor mensen om duurzamer te leven, zonder extra maandlasten. Mensen kunnen bijvoorbeeld hun huis isoleren of gaan rijden in een elektrische auto zónder dat dit elke maand extra geld kost. De lening hiervoor wordt afbetaald uit de lagere energiekosten.
  • Een half miljoen huizen heeft problemen met de fundering. We gebruiken het Fonds Duurzaam Funderingsherstel om dit aan te pakken. We gaan dit fonds landelijk inzetten, om te beginnen bij kwetsbare wijken.

Buurten waar je je thuis voelt

Wonen is een sociaal grondrecht. Iedereen moet in een fijne buurt kunnen wonen, welke leeftijd of achtergrond je ook hebt, en of je nou alleenstaand bent of een gezin hebt. Een plek waar je je veilig voelt, waar kinderen kunnen buitenspelen en waar buren naar elkaar omkijken. Waar parken voor verkoeling zorgen, maar ook ontmoetingsplekken zijn. En waar winkels en de huisarts dichtbij zijn. Diverse buurten zijn sociale buurten. Gemeenten en woningcorporaties werken samen aan zulke leefbare gemeenschappen.

  • We blijven investeren in autoluwe groene wijken met toegankelijk ov, scholen, groen, speeltuinen, kinderopvang, zorg en ontmoetingsplekken voor alle generaties.
  • Woningcorporaties krijgen weer de ruimte om te doen waarvoor ze zijn opgericht: samen met de overheid betaalbare huizen bouwen in leefbare buurten.
  • We regelen wettelijk dat huisvesting voor aandachtsgroepen eerlijk wordt verdeeld over gemeenten, op basis van het inwoneraantal.
  • Oudere mensen en mensen met een zorgbehoefte verdienen passende woonvormen. We bouwen levensloopbestendige woningen en verbinden zorg, welzijn en wonen. We leren van ervaringen met hofjes voor diverse groepen en van cultuur-sensitieve initiatieven in zorg-wooninstellingen.

Meer over het programma

Download het hele concept-verkiezingsprogramma (PDF)

Lees verder

Download het hele uitvoeringsprogramma (PDF)

Lees verder

Lees hier hoe je als lid een amendement kunt indienen

Lees verder

Bekijk het programma in gebarentaal (binnenkort beschikbaar)

Lees verder

Download het programma in begrijpelijke taal (binnenkort beschikbaar)

Lees verder

Download our Election Manifesto in English (available soon)

Lees verder

Doe mee. Het kan wél

Nederland is het land van vrijheid en vooruitgang. Een land van doeners, dromers en durvers. Van mensen die samen de schouders eronder zetten en problemen met elkaar aanpakken.

Word lid
Doneer

Verder lezen?

Lees hier ook de andere hoofdstukken of ga terug naar het verkiezingsprogramma.

Terug naar verkiezingsprogramma
1 / X
Home Wonen, mobiliteit en sociale zekerheid Doorbraak op de woningmarkt