Verklaring partijvoorzitter Victor Everhardt

Het was een moeilijke week vol emoties. Als Landelijk Bestuur van D66 denken we in de eerste plaats aan de vrouwelijke betrokkene. Zij heeft veel moeten verduren doordat D66 als werkgever er niet in is geslaagd haar een veilige werkomgeving te bieden. En ook alles wat zich de afgelopen weken heeft afgespeeld moet voor haar bijzonder moeilijk zijn geweest.
 
Ook voor anderen was de afgelopen tijd zwaar. Alle leden van D66, van vrijwilliger tot politicus, werden opeens geconfronteerd met het feit dat onze vereniging niet voor iedereen een veilige plek is geweest.
 
Hier willen wij als Landelijk Bestuur onze excuses voor aanbieden. Aan het slachtoffer, maar ook aan alle leden van D66.

Beeld: Jeroen Mooijman

Vandaag willen we bovendien duidelijkheid bieden. Dat betekent dat we moeten erkennen wat in het verleden fout is gegaan en laten zien hoe we het in de toekomst beter moeten gaan doen. Eerst gaan we in op de veelbesproken casus die begon in de periode 2015-2016 en die uiteindelijk aanleiding gaf het BING-onderzoek te starten. (Lees hier meer over hoe BING hierop terugkijkt.)
 
Daarna lichten we toe waar leden terecht kunnen als zij zich om welke reden dan ook de afgelopen periode niet gehoord hebben gevoeld.
 
Tot slot presenteren we de nieuwe maatregelen die we als bestuur gaan doorvoeren om ervoor te zorgen dat als kwesties zoals deze zich in de toekomst voordoen, ze adequaat en correct worden behandeld.
 
Vooropgesteld: dát er sprake was van een vertrouwelijke bijlage, was bekend. Het stond in het openbare rapport van onderzoeksbureau BING. Dit was zoals benadrukt door BING op verzoek van de vrouwelijke betrokkene – die de wens had niet herleidbaar te zijn in een openbare rapportage.
 
Waarom zijn die stukken niet gelijktijdig opgeleverd? Bij het verschijnen van het openbare deel was het onderzoek inhoudelijk klaar, de gesprekken waren gevoerd. Dat er een vertrouwelijk deel kwam, was bekend: het stond in de openbare rapportage van 24 februari. Maar voor de vervolmaking van dit deel was meer tijd nodig, onder meer omdat er tussentijds extra informatie beschikbaar kwam die geen invloed had op de eindconclusies. Dat was de reden – en dat is achteraf natuurlijk zeer ongelukkig.
 
De vertrouwelijke bijlage van het BING-rapport kan wat ons betreft alleen worden geopenbaard als de vrouwelijke betrokkene expliciet toestemming geeft. Dat is deze week door ons expliciet aan haar voorgelegd en zij geeft hiervoor géén toestemming. Dat respecteren wij vanzelfsprekend. Wel geeft zij aan dat de conclusie geopenbaard mag worden dat er sprake was van grensoverschrijdend gedrag binnen haar werkomgeving – die onderschrijven wij.
 
De afgelopen week hebben we met het gehele bestuur kennisgenomen van de vertrouwelijke bijlage. We kunnen niet anders dan constateren dat er inderdaad in 2015-2016 sprake is geweest van grensoverschrijdend gedrag.
 
Ook constateren we dat er in 2016 onvoldoende is ingegrepen. Daar was wel degelijk aanleiding toe: er was volgens het latere BING-onderzoek dan wel geen sprake van seksuele intimidatie of machtsmisbruik, maar wij concluderen dat er wel degelijk sprake was van grensoverschrijdend gedrag en daar had tegen moeten worden opgetreden. Vandaag, anno 2022, realiseren we ons dat des te meer.
 
We trekken het ons zeer aan dat D66 als werkgever het slachtoffer onvoldoende in bescherming heeft genomen. Wij vinden dat een slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag binnen onze vereniging altijd moet kunnen rekenen op de bescherming die nodig is. Omdat het toenmalig bestuur Van Drimmelen in zijn functie als voorzitter van de talentencommissie heeft gelaten, werd het slachtoffer in haar werk keer op keer met hem geconfronteerd.
 
Ook in 2021, toen de inhoud van de vertrouwelijke bijlage bij verantwoordelijke bestuursleden binnen de partij bekend was, is opnieuw niet goed gehandeld. Dat was verkeerd en dat had anders gemoeten. Dat reken ik ook mijzelf aan, toen ik november 2021 als voorzitter aantrad heb ook ik geen juiste inschatting gemaakt van de situatie. (Lees hier hoe BING terugkijkt op het onderzoek.)

Om deze fouten nu recht te zetten, hebben we Frans van Drimmelen deze week met klem gevraagd zijn lidmaatschap op te zeggen. Zoals u inmiddels weet, heeft hij hier gehoor aan gegeven. Ook is hem te kennen gegeven dat hij in de toekomst geen lid meer kan worden van D66 en dat hij niet welkom is op partijbijeenkomsten.
 
Met de vrouwelijke betrokkene gaan we op zoek naar een correcte afhandeling van deze voor haar uiterst pijnlijke kwestie.
Dat brengt ons op de andere meldingen die in het kader van het BING-onderzoek zijn gedaan.
 
Hierbij doe ik graag een nadrukkelijke oproep: als er mensen zijn, die het gevoel hebben dat zij niet voldoende gehoord zijn of zich alleen hebben gevoeld, dan kunnen zij zich wenden tot de Commissie Integriteitsonderzoeken van D66. Ik doe echt een nadrukkelijke oproep: Als je je niet gehoord hebt gevoeld, laat het weten.
 
Tot slot, hoe gaan we zorgen dat fouten uit het verleden niet nogmaals gemaakt worden? Hier heeft het bestuur lang en intensief over gesproken.
 
Na publicatie van het BING rapport, hebben we als vereniging alle aanbevelingen omarmd. Dat betekende onder meer:
 

  • Het creëren van een laagdrempeliger meldstructuur, met een beter netwerk van vertrouwenspersonen, inclusief een externe vertrouwenspersoon.
  • Ook hebben we nu een Commissie Integriteitsonderzoeken die op afstand van het partijbestuur eventuele meldingen onderzoekt.
  • Ook hebben we vorig jaar het Team Verantwoord gedrag ingesteld. Dit team heeft een code voor goed gedrag opgesteld.

Daarbovenop nemen we nu de volgende maatregelen:

  • Bestuurders, politici en andere mensen in partijfuncties die vanaf nu in partijfuncties worden benoemd, ondertekenen de gedragscode over verantwoord gedrag.
  • Het vertrouwensnetwerk staat al een aantal jaar voor leden klaar, ook nu. Komend jaar professionaliseren zij verder met opleiding en training.
  • En aan het eind van dit jaar volgt een onafhankelijke evaluatie van de totale meld-structuur.
  • Ook gaan we met het Team Verantwoord Gedrag in gesprek over de functie en de rol van het team binnen de vereniging. Ook worden het Els Borst Netwerk, het Diversiteitsnetwerk en PRIDE66 betrokken bij de grote taak die voor ons ligt.

Het moge duidelijk zijn: grensoverschrijdend gedrag wordt niet getolereerd binnen onze vereniging. In onze missie om de vereniging een veilige plek te laten zijn voor iedereen, kunnen wij niet zonder de betrokkenheid van onze leden.
 
Dat zoveel leden in zo’n korte tijd een petitie ondertekenen om actie te vragen van het bestuur, laat duidelijk zien hoe cruciaal het is om met elkaar in gesprek te gaan. Dat past bij ons oprechte streven van maximale transparantie en openheid.
 
Om die reden organiseren we in het weekend van 13 mei een ledenbijeenkomst om met elkaar te spreken over wat er is gebeurd en hoe we dit in de toekomst moeten voorkomen. Ik hoop daar veel D66’ers te zien.*

*Inmiddels is deze bijeenkomst gepland in de middag op zondag 15 mei. De leden van D66 krijgen via de mail meer informatie en een uitnodiging.
 
Tot slot: Ons belangrijkste uitgangspunt is dat we recht doen aan diegene waar recht aan gedaan moet worden. Naar het verleden toe, maar ook zeker naar het heden en de toekomst. Wij willen de komende tijd met alle leden gezamenlijk investeren in een veilige vereniging, waarin iedereen zichzelf kan zijn.
 
Namens het bestuur,
 
Victor Everhardt
Partijvoorzitter