Naast grootste klimaatvervuiler, is Tata Steel ook kampioen in de uitstoot van stikstof en gevaarlijke stoffen. Omwonenden van Tata hebben tot wel 50% meer kans op kanker. Er is wat D66 alleen een toekomst voor Tata in Nederland als zij radicaal verduurzamen. Want Nederland is onderweg naar een klimaatneutrale toekomst. En industrie is daarin welkom, en nodig, mits groen.
Tata moet verplicht vergroenen
Tata Steel is de grootse klimaatvervuiler van Nederland. De fabriek in IJmuiden stoot even veel CO2 uit als 1,4 miljoen huishoudens bij elkaar. Daarom wil D66 dat Tata Steel verplicht gaat vergroenen. Het voorstel hierover van Kamerlid Raoul Boucke is vandaag aangenomen. Lees er meer over in zijn opiniestuk.
Tot 2021 weigerde Tata Steel zich in te spannen voor echte verduurzaming. Onder grote druk van milieuorganisaties en FNV wijzigde Tata Steel de koers. Het plan is om op termijn “groen staal” te produceren. Dat is staal gemaakt met behulp van waterstof. Dit komt erop neer dat er in 2035 een hele nieuwe fabriek staat die “waterstof-ready” is. Er is dan niet direct voldoende waterstof beschikbaar. Daarom zal die nieuwe fabriek eerst nog draaien op aardgas. Dat is wel iets beter dan kolen, maar nog steeds niet groen. Klein detail: deze plannen vragen om zo’n €6,5 miljard steun met belastinggeld. Dat is veel, bijvoorbeeld meer dan er beschikbaar is voor de verduurzaming van alle woningen in Nederland (€4 miljard).
Verantwoordelijk minister van Economische Zaken en Klimaat, Micky Adriaansens, predikt vaak: “liever groen hier, dan grijs elders”. Bij Tata Steel is het precies andersom. De ontwikkeling van groenstaalfabrieken gaat in andere landen veel sneller dan bij ons. Het lijkt erop dat we binnenkort kunnen zeggen “liever groen elders, dan grijs hier”. Zo heeft Zweden in 2020 al een groenstaalfabriek geopend en zal daar in 2030 een extra fabriek, die bijna net zo veel kan produceren als Tata Steel, bij komen. Ondertussen wacht de minister rustig af tot Tata overgaat tot uitvoering van de plannen.
Er zijn geen garanties dat Tata Steel de plannen gaat uitvoeren, zeker omdat de benodigde staatssteun onrealistisch is. Er is een reële kans dat Tata Steel na lang praten en vertragen uiteindelijk toch besluit om Nederland te verlaten omdat de prijs voor het uitstoten of afvangen van CO2 te hoog wordt. Tot die tijd zullen omwonenden last hebben van dodelijke vervuiling en moet Nederland op andere vlakken harder werken om de klimaatdoelen te halen, bijvoorbeeld bij mensen thuis.
Vertrouwen is goed, naïviteit is dat niet. Daarom wil D66 wettelijk vastleggen dat Tata Steel zo snel als mogelijk overgaat op de productie van echt groen staal. Als stok achter de deur, zodat we er zeker van zijn dat Tata Steel groen wordt en in Nederland kan blijven. Als de minister “liever groen hier, dan grijs elders” serieus meent, dan gaat ze hier direct mee aan de slag.
