Victor Everhardt: “We moeten ons richten op de grote vragen”

Democraten, welkom op ons congres!

In het jaar 1966 verrees aan het Schouwburgplein in Rotterdam een nieuw groot gebouw. De wederopbouw van de stad kreeg steeds verder vorm. En een groot cultureel centrum in het midden van de stad kon niet uitblijven. Het polygoonjournaal sprak zelfs: “Na 26 jaar heeft Rotterdam zijn Doelen bereikt!”

In datzelfde jaar 1966, maar dan in die andere stad (…) richtte een groep ongeruste Nederlanders Democraten ’66 op. De na de oorlog teruggekeerde verzuiling en het daarbij horende vastgelopen politieke systeem was de oorzaak van die ongerustheid. Het appèl en een nieuwe politieke partij het antwoord.

Stagnerende vooruitgang. Een politiek die geen verantwoordelijkheid neemt. En politici die vooral met zichzelf bezig zijn. Dat was en is het recept voor onrust. Voor boosheid. En voor gebrek aan vertrouwen.

Dat mensen ongerust zijn is begrijpelijk. Nog maar een jaar geleden ging ons congres niet door. Corona gooide opnieuw roet in het eten.
Een jaar gelden was een oorlog op het Europese continent een ondenkbare realiteit. En in alle eerlijkheid, ik had een jaar geleden niet gedacht dat de Republikeinen in de Verenigde Staten erin zouden slagen het recht op abortus af te schaffen.

De wereld verandert in hoog tempo. En dat heeft grote gevolgen voor mensen. Waar handelen noodzaak is, komt de politiek in actie. Coronasteun, een prijsplafond, sancties tegen Poetin. En daarbij pleegt de politiek het noodzakelijk achterstallig onderhoud. Dat doen we dankzij een goed regeerakkoord. Maar meer is nodig.

Want “Iedereen verschaft zich problemen, net niet te groot om overheen te kijken naar een onbereikbaar, beter leven.” Zo luidt een dichtregel van Judith Herzberg. Soms lijkt het alsof we alleen maar de kleine problemen zien. De problemen van vandaag. Misschien die van morgen. Terwijl juist wij als tweede partij van het land ons moeten richten op de grote vragen.

Grote problemen aanpakken kan door klein te handelen. Dichtbij huis. In de eigen buurt of straat. Vele D66’ers doen dat iedere dag. Of je nu raadslid bent, actief bent in een netwerk of meedenkt in een thema-afdeling. De drive van al die raadsleden en bestuursleden door het land maakt het verschil. Want actief zijn binnen D66 is nooit het doel op zich. Het staat in het teken van iets groters.

Alle energie die wij in het werk voor D66 en Nederland stoppen heeft effect. Met 30.000 D66’ers en als tweede partij van het land klinkt onze stem luider dan ooit. Het is dan ook onze opdracht om te werken aan herstel van vertrouwen in de politiek. Dat doen we door in contact te treden met mensen.

Dat doen we straks vol energie weer in campagnetijd voor de Provinciale Staten. Wat krijg ik energie van al die kandidaten en lijsttrekkers. Maar niet alleen in campagnetijd moeten we de straat op. Ook nu al. En vooral daarna.

Niet voor niets is dat het doel van het Strategisch Plan dat wij als Landelijk Bestuur hebben opgesteld. Wij willen een vereniging zijn waar iedereen mee kan doen. Het is een plan dat we maakten met vele leden. Uit netwerken, uit verschillende afdelingen. Met Jonge en minder jonge Democraten. Het plan is de leidraad voor de komende jaren. Voor een D66 waar iedereen mee kan doen.

Graag wil ik langs drie lijnen het plan met u doornemen. Maar niet voordat ik gezegd heb dat dit geen plan is van alleen het Landelijk Bestuur of het Landelijk Bureau. Want realiseert u zich dat we kiezen voor een compacte partijorganisatie met veel ruimte voor leden en afdelingen. U en ik zullen dit samen moeten doen.

In de eerste plaats werken we aan een inclusieve vereniging waar iedereen mee moet kunnen doen. Want willen we de grote uitdagingen aan kunnen, hebben we iedereen nodig. Daarom werken we op tal van terreinen aan die vereniging. We willen dat mensen zich kunnen herkennen in wie wij zijn. U ziet dat ook op steeds meer plekken terug.

Meer verschillende soorten activiteiten, andere sprekers en meer bewustwording. We hebben de meest diverse Kamerfractie en kabinetsploeg ooit. Er is een nieuwe training Inclusie in de online D66 Academie. Vandaag op het congres kunt u zo’n training live volgen. En op 10 december is het eerste D66 Diversiteit en Inclusie Event.

Het nieuwe Kompas Inclusie gaat ons de komende jaren helpen die verder uit te bouwen. Maar het vraagt meer. Het vereist dat wijzelf naar buiten gaan. Dat brengt mij bij de tweede pilaar die ik met u wil bespreken.

Als actieve D66’er in Utrecht, maar ook later als wethouder vond ik het altijd belangrijk juist de verbinding te maken met mensen en organisaties buiten de partij. Uiteindelijk zit je namelijk in de politiek om het goede te doen voor mensen.

Daarom gaan we nog meer werk maken van onze verbinding met de samenleving. Route66 bezocht slachtoffers van de overstromingen in Limburg vorig jaar. Afdelingen als Rotterdam, Heemskerk en Hilversum gaan juist in gesprek met mensen die niet vanzelfsprekend D66 stemmen. Dat vraagt om leiderschap van ons hier aanwezig. Want als wij vertrouwen willen herstellen moeten wij als politiek de eerste stap durven zetten.

We zetten hier al op in. Door bij trainingen aan nieuwe politici op zoek te gaan naar de drijfveer en hoe die verbindt met mensen. Al 1000 D66’ers volgden de onlinetraining leiderschap.
Zij gingen op zoek naar wat hun persoonlijke motivatie is om de politiek in te gaan. Hun verhalen zichtbaar maken leidt tot herkenbaarheid voor mensen.

Ook de Commissie Nieuw Leiderschap biedt ons een frisse blik op de rol van politici in de samenleving. Dit stuk kan een inspiratiebron zijn voor de gesprekken die we voeren in afdelingen door het land en de opleidingen die we organiseren. Ik wil de leden van de commissie dan ook bedanken voor al hun werk.

In de derde plaats wil ik met u stilstaan bij een professionele en bruisende vereniging. De laatste pijler van het Strategisch Plan. We moeten blijven werken aan een goede organisatie. We versterken netwerken. We investeren in sterke regio’s en afdelingen.
En we investeren in talentontwikkeling.

En de motie die opriep om de partijvoorzitter voortaan te betalen nemen wij ter harte om de bestuurlijke kant van de partij goed onder de loep te nemen. Wij komen op het volgend congres met voorstellen.

Juist in tijden dat het er hard aan toe gaat in de politiek is het van belang dat we hart voor elkaar hebben. Zorgvuldig met elkaar omgaan. En dat we elkaar aanspreken als dat even niet zo gaat. Natuurlijk zijn er nu meldstructuren, is er een uitgebreid netwerk van vertrouwenspersonen, adviezen van Team Verantwoord Gedrag en een commissie die zaken kan onderzoeken. Dat zullen we evalueren en zo nodig verbeteren. Maar de basis is en blijft dat we netjes met elkaar omgaan. En dat we elkaar blijven aanspreken als dat nodig is. Ook dat is voor mij een professionele en bruisende vereniging.

En nu ik het toch over een professionele vereniging heb, wil ik graag al die medewerkers van het Landelijk Bureau en de fracties en al die vrijwilligers bedanken die dit congres mogelijk hebben gemaakt. Heel veel dank!

Mooi, zult u denken. Werkt u hier maar aan. Maar dat is niet genoeg. Want zoals ik zei: wij zijn de vereniging D66. Wij moeten dit samen doen. Dat kan op tal van manieren. Word actief bij een thema-afdeling, ontmoet gelijkgestemden bij een netwerk, ga mee op campagne. En ja, dat kan ook nu al. Bijvoorbeeld in Voorne aan Zee waar volgende week verkiezingen zijn. Veel succes, Lies! Op de thema-markt straks om 11.00 uur kunt u kennis met veel van deze partijnetwerken en zo een eerste stap zetten.

Toen in 1966 Rotterdam zijn zogenaamde Doelen bereikte, was de stad nog verre van af. Nog vele gebouwen moesten gebouwd. De Rotterdam, de Maastoren en recent nog de Zalmhaventoren.

Ook het D66 van 2022 is verre van af. Ook wij hebben onze doelen nog niet bereikt. Daarom werken we aan een vereniging waar iedereen kan meedoen. Zodat wij sterker worden. Daar heeft u recht op, daar heeft onze kiezer recht op.

Ik wens u een heel goed congres.

En overigens ben ik van mening dat cannabis gelegaliseerd moet worden.

Dankuwel.