Samen beslissen, samen sterker

Steeds meer Nederlanders hebben het gevoel dat de politiek er niet is voor mensen zoals zij. We zien hoe leugens, haat en aanvallen op de rechtsstaat toenemen – ook in andere landen. In zo’n tijd is de democratie niet vanzelfsprekend. D66 wil de democratie beschermen én vernieuwen. Zo krijgt iedereen de ruimte om mee te praten, invloed te hebben en zeker te zijn van een eerlijk proces. We maken de politiek opener, luisteren beter, maken duidelijke keuzes en leggen eerlijk verantwoording af. Want alleen als mensen vertrouwen voelen, werkt democratie voor ons allemaal.

Beeld: Istock

Lees voor

Rechten altijd en overal beschermd

Grondrechten beschermen mensen om vrij en gelijkwaardig te kunnen leven. D66 verdedigt het recht om je uit te spreken, ook als je alleen staat. Het recht om te demonstreren, juist als dat schuurt. En het recht op gelijke behandeling – voor iedereen. We zorgen dat deze rechten beschermd én bereikbaar blijven

  • We versterken de bescherming van onze grondrechten door rechters de mogelijkheid te geven om wetten te toetsen aan de Grondwet.
  • In een democratische rechtsstaat moet iedereen recht kunnen halen, ongeacht inkomen of maatschappelijke positie. Dat is nu te vaak niet het geval. Mensen in kwetsbare wijken moeten met juridische problemen eenvoudig en dichtbij hulp kunnen krijgen. Daarom stimuleren we andere manieren van conflicten oplossen, zoals mediation.  
  • Als een gang naar de rechter nodig is, zorgen we voor laagdrempelige en goede rechtsbijstand. Sociale advocatuur krijgt daarom meer budget.
  • Een weerbare rechtsstaat heeft een striktere scheiding van machten nodig. We beperken de mogelijkheden van de politiek om de rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie oneigenlijk te beïnvloeden.
  • We zijn trots op Den Haag als wereldwijde hoofdstad van vrede en recht. We staan pal voor de internationale rechtsorde, ook omdat we door schade en schande hebben geleerd dat dit de beste waarborg voor vrede, veiligheid en welvaart is. Het selectief naleven van het internationaal recht, zoals door het kabinet-Schoof, zet die rechtsorde verder onder druk. Rechten gelden voor iedereen en overtredingen moeten voor iedereen gevolgen hebben. Voor D66 is het internationaal recht geen keuzemenu. We verdedigen dat altijd in woord en daad.
  • We regelen een duidelijke wettelijke basis voor meerouderschap en voor draagmoederschap.

Jouw stem maakt het verschil

Democratie begint met vertrouwen in mensen. D66 wil mensen méér invloed geven op de beslissingen die hen aangaan. Niet iedere vier jaar, maar continu. Dat vraagt om verbetering en vernieuwing. Van politici verwachten wij dat ze luisteren naar mensen, juist ook naar diegenen die zich buitengesloten voelen. Dat ze respect tonen voor feiten, instituties en elkaar. En dat ze zich niet verschuilen achter regels of systemen, maar het goede voorbeeld geven: eerlijk en open. We versterken de controle op de macht. Dat houdt bestuurders scherp en zorgt voor betere besluiten.

  • Onze democratie is gebouwd op vertegenwoordiging én participatie. Transparantie is essentieel om te weten hoe we worden vertegenwoordigd en of participatie werkt. Corruptie of belangenverstrengeling zijn ook in Nederland een risico. Openheid moet daarom de norm zijn bij de overheid. We geven ook meer inzicht in pogingen om politieke besluitvorming te beïnvloeden.
  • Sommige groepen worden slecht gehoord in onze democratie. Onder andere jongeren hebben te weinig zeggenschap en mensen met een praktische opleiding zijn structureel ondervertegenwoordigd. We passen het kiesstelsel aan zodat mensen meer invloed krijgen op de samenstelling van de volksvertegenwoordiging.
  • We breiden het stemrecht uit naar zestien- en zeventienjarigen. Toekomstige generaties krijgen te weinig aandacht in de democratie. Daarom komt er een Ombudsman voor toekomstige generaties.
  • Het uitoefenen van stemrecht door Nederlanders in het buitenland wordt makkelijker.
  • We maken referenda mogelijk om wetgeving te stoppen. Ook organiseren we vaker burgerfora om mensen zelf aan het woord te laten over de grote thema’s in ons land.
  • Het parlement kan de wetgevende taak en de rol van controleur van de regering nu niet goed genoeg uitvoeren. Dat komt onder meer doordat het aantal Kamerleden en hun ondersteuning al jaren te klein is voor de toenemende complexiteit van beleid en de groei van het aantal inwoners. Daarom breiden we het parlement uit en zorgen we voor meer ondersteuning.
  • De Eerste Kamer wordt nu indirect gekozen. En de koning heeft nog steeds politieke rollen en taken. Dat past niet in onze moderne staatsinrichting. Daarom schaffen we de Eerste Kamer en de politieke functies van de koning af.
  • Mensen hebben – en ervaren – te weinig invloed op het bestuur en op de besluiten die hen aangaan, terwijl dat de kern is van de democratie. Daarom geven we kiezers het recht om zelf de burgemeester en de minister-president te kiezen.
  • Sterke waakhonden van de macht beschermen mensen en kwetsbare belangen, zoals de natuur, tegen onrecht en willekeur. Deze toezichthouders, Rijksinspecties en rechters zorgen dat iedereen zich aan de regels houdt, óók de overheid en machtige bedrijven. We geven ze deslagkracht en onafhankelijkheid die ze nodig hebben om hun belangrijke taak uit te voeren.
  • In onze democratie moeten politieke partijen zelf democratisch zijn. D66 wil dit vastleggen in de wet.
  • Actief burgerschap versterkt de democratie. D66 stimuleert en faciliteert daarom bijvoorbeeld vrijwilligerswerk.

Sterke en vrije media. Geen desinformatie

Vrije media geven mensen de ruimte om te begrijpen, mee te praten en invloed te hebben. Maar die ruimte staat onder druk. D66 beschermt journalisten, versterkt de publieke omroep en bestrijdt desinformatie. Want zonder betrouwbare media verdwijnt het vertrouwen.

  • Vrijheid en veiligheid van journalisten is een basisvoorwaarde voor onze democratie. Daarom investeert D66 in persveiligheid. We beschermen freelancers en helpen bedreigde buitenlandse journalisten met noodvisa. 
  • Desinformatie ondermijnt vertrouwen en verdeelt mensen. Het zet de democratie onder druk. Daarom pakken we het hard aan: de publieke omroep krijgt meer middelen om desinformatie te bestrijden, er wordt strenger gehandhaafd en de journalistieke code wordt vastgelegd in de wet. Omroepen die desinformatie verspreiden, horen niet thuis binnen de publieke omroep.
  • D66 versterkt digitale vaardigheden via voorlichting en onderwijs, zodat mensen nepnieuws kunnen herkennen.
  • D66 versterkt de onderzoeksjournalistiek en lokale en regionale journalistiek, zodat journalisten de overheid scherp kunnen controleren. 
  • D66 investeert in een sterke publieke omroep met een divers en kwalitatief hoogstaand media-aanbod. We versterken de kerntaak van de publieke omroep: mensen voorzien van betrouwbare informatie. We bewaken dat publiek geld goed wordt besteed, ook bij bedrijven die buiten het bestel worden ingehuurd. 
  • Grote techbedrijven die geld verdienen aan journalistieke producten moeten journalisten hier eerlijk voor vergoeden.

Meer over het programma

Download het hele concept-verkiezingsprogramma (PDF)

Lees verder

Download het hele uitvoeringsprogramma (PDF)

Lees verder

Bekijk het programma in gebarentaal

Lees verder

Download het programma in begrijpelijke taal

Lees verder

Download our Election Manifesto in English

Lees verder

Doe mee. Het kan wél

Nederland is het land van vrijheid en vooruitgang. Een land van doeners, dromers en durvers. Van mensen die samen de schouders eronder zetten en problemen met elkaar aanpakken.

Word lid
Doneer

Verder lezen?

Lees hier ook de andere hoofdstukken of ga terug naar het verkiezingsprogramma.

Terug naar verkiezingsprogramma
1 / X
Home Democratie en veiligheid Samen beslissen, samen sterker