Jaarbijeenkomst Omgevingsdienst Achterhoek 2024

De gemeente Berkelland neemt deel in diverse gemeenschappelijke regelingen (samenwerkingsverbanden tussen bijvoorbeeld gemeenten en provincies). De ODA is zo’n gemeenschappelijke regeling. Hoofdtaken van de ODA zijn het verlenen van omgevingsvergunningen in opdracht van de deelnemende gemeenten en de controle en handhaving bij bedrijven op het naleven van wetten en regels op milieugebied. Ook het adviseren van gemeenten over diverse milieuonderwerpen valt onder het takenpakket van de ODA.

Bij de introductie zijn de taken en verantwoordelijkheden van de ODA besproken. Na deze introductie zijn de prestaties van de ODA gepresenteerd. De ODA blijkt, vergelijkenderwijs andere omgevingsdiensten, een verrassend efficiënte organisatie. Door efficiënt te werken (zoals risicogestuurd (kans maal impact) inspecties en controles uit te voeren) worden de kosten voor onze inwoners laag gehouden, zonder af te doen aan het aantal uitgevoerde inspecties. Ter illustratie: de kosten per inwoner bedragen bij de ODA € 11,00 per jaar waar andere omgevingsdiensten in Gelderland op € 17,50 per jaar tot € 48,00 per jaar uitkomen en het landelijk gemiddelde € 27,50 per jaar bedraagt.

Deze efficiënte werkwijze en daaruit voortkomend lage kosten leiden tot een jaaromzet van circa € 10,5 miljoen. Deze relatief lage omzet leidt echter tot een probleem voor de ODA en daarmee uiteindelijk mogelijk voor ons als deelnemende gemeenten. Het Rijk heeft in 2021 een adviescommissie Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) in het leven geroepen om onderzoek te doen naar de effectiviteit en slagvaardigheid van de milieuhandhaving, -toezicht en vergunningverlening in Nederland; met andere woorden te onderzoeken hoe de omgevingsdiensten functioneren en hoe dit beter zou kunnen. De adviescommissie is op basis van haar onderzoek met zes robuustheidscriteria voor de omgevingsdiensten gekomen. Aan vijf van de zes robuustheidscriteria (welke voornamelijk betrekking hebben op het waarborgen van de kwaliteit en samenhang met de regio) voldoet de ODA of kan de ODA met enige inspanning voldoen. Uitzondering betreft het robuustheidscriterium voor een omzet van minimaal € 16,5 miljoen per jaar. De ODA lijkt door haar efficiënte werkwijze en hierdoor lage kosten dus zichzelf in de voet te schieten.

Het Rijk (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) vraagt de omgevingsdiensten om met een plan van aanpak te komen. In dit plan van aanpak dienen de omgevingsdiensten aan te geven hoe zij aan de robuustheidscriteria zullen gaan voldoen. De ODA geeft aan de minimale omzet van € 16,5 miljoen niet te kunnen halen en dat dit ook geen doel op zich zou moeten zijn. Het is duidelijk dat de ODA de geleverde kwaliteit heeft geborgd en een goede samenhang met de regio Achterhoek kent. Sturen op een kwantitatief getal als een minimumomzet lijkt niet de manier om robuustheid te kunnen garanderen. Stuur liever op kwaliteit en binding en samenhang met de regio Achterhoek. De ODA zal dit standpunt blijven uitdragen richting het Rijk. Wat D66 Berkelland betreft kunnen wij dit standpunt volledig steunen, hopen wij op een succesvolle inzet van de ODA richting het Rijk en zullen wij de ontwikkelingen nauwgezet volgen.