Thema’s Programma-commissie

De Regionale Permanente Programmacommissie – kortweg PPC – is de lokale politieke denktank van D66 Zuid-Holland. De PPC werkt aan de ontwikkeling van politieke ideeën op de (middel)lange termijn, vanuit ons sociaalliberale gedachtegoed. Hierbij levert de PPC steeds een concreet eindproduct op, bijvoorbeeld een initiatiefvoorstel, evenement, position paper of motie. De twee thema’s voor 2024 zijn hieronder nader beschreven.

Thema 1

Zuid-Holland als motorblok voor een groene en innovatieve economie 
 
D66 schrijft in het verkiezingsprogramma dat we als Zuid-Holland een krachtig economisch motorblok willen zijn. Tegelijkertijd willen we in 2050 klimaatneutraal zijn en een circulaire economie hebben. Hoe kunnen we deze ambities vanuit het sociaal-liberalisme vormgeven? Wil je actief meedenken over de toekomst van onze economie, gericht op duurzaamheid en innovatie in onze provincie? Hoe kunnen we met ondernemers werken aan een nieuwe economie die de banen van de toekomst creëert voor Zuid-Hollanders? We streven namelijk naar een economie die niet alleen succesvol is in euro’s, maar ook in maatschappelijke toegevoegde waarde biedt, zoals duurzaamheid.
 
De leden van de PPC gaan in 2024 aan de slag met groene innovatie en economie in Zuid-Holland. Wat maakt juist ónze regio de motor van de duurzame transitie? Welke kansen liggen er op economisch gebied en het doorontwikkelen van de groene innovatie? Hoe kunnen we ruimte creëren om groene initiatieven te stimuleren om een circulaire economie te bevorderen?
 
Voor dit thema pakken we het verkiezingsprogramma ZH 2023 als startpunt en leveren we aan het einde van het jaar bijvoorbeeld een position paper op. Om tot goede inhoud te komen kunnen we onder andere D-Café’s organiseren en langs gaan bij bedrijven en fracties in de regio.
 
Voorbeelden van plannen uit het verkiezingsprogramma zijn:

  • Rotterdamse Haven transformeren naar een waterstofhub. De provincie moet een regisserende rol pakken in de transformatie van de Rotterdamse haven van fossiele koploper naar waterstofhub van Europa. 
  • Duurzaamheidsimpact van de provincie meenemen in jaarverslagen. Economische vooruitgang moeten we niet alleen benaderen in euro’s, maar ook in maatschappelijke toegevoegde waarde. Daarom moet deze, bijvoorbeeld in de vorm van duurzaamheid, worden opgenomen in de jaarverslagen van de provincie.
  • Groene innovatie stimuleren. D66 wil waar het nodig is vervuilende industrieën demotiveren, maar bovenal ook groene initiatieven stimuleren.
  • Investeren in onze omgevingsdiensten. We versterken de kennis en expertise bij omgevingsdiensten, zodat ze sneller kunnen inspelen op technologische veranderingen en meer capaciteit hebben om aanvragen aan te kunnen.
  • Meer maken van bedrijventerreinen: bedrijventerreinen moeten meer worden dan slechts vestigingslocaties voor bedrijven, namelijk: hotspots voor duurzame innovatie, ondersteuners van de energietransitie en natuurherstel door slim gebruik van ruimte (op daken) en aanjagers van de circulaire economie door slim gebruik van grondstoffen- en energiestromen. Hier gaan wij effectieve eisen aan stellen om te zorgen dat Zuid Holland dé vestigingsplaats wordt voor duurzame bedrijvigheid. 
  • Verplicht zon of groen op dak. Alle nieuw aan te leggen daken dragen zonnepanelen óf zijn groene daken. Dit wordt onderdeel van de vergunningverlening. Waar mogelijk gaat dit ook gelden voor bestaande constructies.
  • Betere ruimtelijke inbedding bedrijventerreinen: De provincie gaat ruimtelijk actief sturen op efficiënt ruimtegebruik, aansluitingen op circulaire energie- en grondstoffenstromen, leefbare omgevingen (slim combineren met wonen) en landschapskwaliteit. We (her)ontwikkelen eerst bestaande locaties in de buurt van steden en infrastructuurknooppunten. Voor nieuwe bedrijventerreinen is enkel ruimte als die aantoonbaar nodig zijn voor een nieuwe, duurzame economie. 
  • Milieudruk verminderen. We houden bij herontwikkeling rekening met bedrijven in hoge milieucategorieën. Voor nieuwe bedrijventerreinen is enkel ruimte als die in een zeer specifieke behoefte voorzien.

Beeld: Unsplash

Thema 2

Tussen regels en rechtszaak: gezonde bodem, water en lucht in Zuid-Holland
 
Zowel inwoners als ondernemers hebben te maken met wet- en regelgeving over milieu en natuur. Gecompliceerde wet- en regelgeving, verbonden aan programma’s, kaderrichtlijnen, nota’s en beleid. Sommige programma’s zijn net gestart. Hiervan zijn de plannen nog in ontwikkeling, zoals die voor het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied (ZHLG). 
 
Sommige programma’s naderen hun deadline. Bijvoorbeeld de te behalen normen verbonden aan de Kaderrichtlijn Water (KRW), een Europese richtlijn uit 2000 waaraan in 2027 voldaan moet zijn maar die we naar alle waarschijnlijkheid bij lange na niet gaan halen.

Op provincieniveau worden de diverse programma’s van veel overkoepelende programma’s verder uitgewerkt. Iedere provincie heeft op gebiedsniveau zijn eigen specifieke kenmerken en problematiek. Zuid Holland heeft te maken met het PFAS-schandaal van Chemours in Dordrecht, en de giftreinen die o.a. door Dordrecht en Rotterdam rijden met ammoniak. En met de enorme medicijnvervuiling van het rioolwater in de grote steden. Of met funderingsproblemen van bestaande woningen vanwege de lage grondwaterstanden (paalrot). Daarnaast heeft iedere provincie, en ook Zuid Holland, te maken met ‘grensoverschrijdende’ vervuiling, zoals water-, lucht- en bodemvervuiling door Schiphol en Tata Steel.

Zuid Holland moet eind van dit jaar de plannen voor zijn Programma Landelijk Gebied klaar hebben (ZH-PLG). Plannen die in 2025 al uitgevoerd moeten worden. De waterschappen lopen tegen de grens van hun kunnen om vóór 2027 schoon oppervlakte en grondwater voor een gezonde leefomgeving te krijgen. 

Enerzijds werken bedrijven en ondernemers in onze regio veelal hard aan het terugdringen van vervuiling en het verduurzamen van hun bedrijfsvoering. Dit is een ingewikkeld en duur traject, waarbij zij te maken hebben met een hoge regeldruk. Ook voor subsidies gelden hoge en complexe eisen, waardoor het ingewikkeld wordt deze aan te vragen. Dit alles gaat ten koste van de snelheid van de transitie en van de motivatie voor deze transitie. 
 
En, om het nog ingewikkelder te maken, hebben bedrijven en overheden regelmatig te maken met wet- en regelgeving die de verduurzaming en het terugdringen van vervuiling juist in de weg staan. 

Anderzijds lopen inwoners, bedrijven en overheden tegen ‘de grenzen’ van de regels op. Als inwoner van een gebied heb je weinig mogelijkheden om hier iets aan te doen. De wet- en regelgeving strookt dus niet altijd met de maatschappelijke verwachtingen die inwoners hebben, waardoor het nog onduidelijker wordt voor bedrijven. 
 
Om handhaving of naleving af te dwingen stappen bewoners soms noodgedwongen naar de rechter. Hoe kan het komen dat de uitvoering van milieubeleid door de rechter moet worden afgedwongen? En wat moet er gebeuren om ervoor te zorgen dat inwoners er vanuit kunnen gaan dat de provincie de grip heeft op de uitstoot in hun omgeving? 

Wat kunnen we doen aan wet- en regelgeving die verduurzaming in de weg staan? En misschien nog beter, hoe kunnen we ondernemers en bedrijven in staat stellen hier zelf in actie te komen? 

Dus: hoe kan wet- en regelgeving een schonere en groenere maatschappij juist faciliteren?

Tot slot: Wat is de rol van de politiek? Wisseling van coalitie leidt meestal tot wisseling van beleid. En wisseling van beleid leidt weer tot wisseling van regels. En dat raakt direct de inwoners, bedrijven én overheden. Welke vergezichten kunnen wij als D66 bieden aan inwoners, bedrijven en overheden?
 
Vanuit het sociaal-liberaal gedachtegoed willen we de visie op de duurzame maatschappij in Zuid-Holland verder ontwikkelen. Een onderwerp dat kansen biedt om het belang van een PPC te laten zien.Om kennis te vergaren en visie te ontwikkelen willen we samenwerkingsverbanden aangaan met de Provinciale Statenfractie, met de verschillende afdelingen binnen de vereniging en met partijen daarbuiten. 

We werken toe naar concrete doelen die D66-bestuurders verder kunnen helpen. We werken bijvoorbeeld toe naar een initiatiefvoorstel waarmee de Statenfractie dit thema op de politieke agenda kan zetten én met concrete oplossingen kan komen. Hiertoe zouden we dan weer bijvoorbeeld een kennissessies over de Kaderrichtlijn Water kunnen organiseren. 

Beeld: Unsplash