Regeerakkoord in begrijpelijke taal

We steken meer geld dan ooit in het onderwijs. Stap voor stap wordt kinderopvang gratis voor ouders die werken. Er komt een rijke schooldag. Kinderen krijgen dan niet alleen rekenen en schrijven op school, maar ook bijles, sport en cultuur. Dat doen we als eerste op scholen waar dat het hardste nodig is. We blijven geld geven aan scholen met een achterstand.

Leraren op de basisschool en op de middelbare school krijgen straks hetzelfde betaald. We doen ons best voor inclusief onderwijs. Dat betekent dat iedereen samen leert, waar je ook vandaan komt en of je nu wel of geen handicap hebt. Ook vinden we brede brugklassen belangrijk. De eerste jaren van de middelbare school zitten kinderen van alle niveaus dan bij elkaar in de klas.

We moedigen mbo-opleidingen aan die nuttig zijn bij het vinden van werk. Discrimineren bij stageplekken pakken we aan. Studenten moeten allemaal gelijk behandeld worden – of ze nu op een mbo, hbo of universiteit zitten.

Er komt een basisbeurs voor alle studenten. Studenten die hier eerder geen gebruik van konden maken, krijgen alsnog geld. En we doen ons best om 3% van het totale inkomen van Nederland in hoger onderwijs en wetenschap te steken. Zo maken we de kwaliteit van het onderwijs steeds beter, net als de werkomgeving.

Het is gelukt om het groenste kabinet ooit neer te zetten. Daarmee lopen we straks voorop in Europa. We hebben grote plannen voor het klimaat. We willen er veel geld aan uitgeven en leggen de lat hoog.

We voeren rekeningrijden in. Dat betekent dat autogebruikers meer betalen als ze meer rijden. De industrie moet ook meer betalen: hoe meer ze vervuilen, hoe meer geld het ze kost. We schaffen de bio-industrie af. Dat zijn bijvoorbeeld megastallen, waar heel veel dieren dicht op elkaar worden gehouden.

De vervuiling door vliegtuigen moet ook minder. En vliegreizen gaan meer kosten. We steken geld in meer fietspaden en treinreizen tussen landen. Bij nieuwe wetten gaan we kijken of ze ook goed zijn voor de toekomst. Voor onze kinderen en kleinkinderen.

We gaan ervoor zorgen dat er in 2030 60 procent minder CO2 vrijkomt. Dat is een gas dat ervoor zorgt dat de aarde opwarmt. In 2050 willen we klimaatneutraal zijn: dan heeft wat we doen geen gevolgen meer voor de natuur. We kopen boerderijen van boeren en geven die grond terug aan de natuur.

We gaan elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. Dat doen we vooral voor jonge mensen, mensen met een gemiddeld inkomen en ouderen. Er komt een nieuwe minister voor Wonen.

Door de verhuurdersheffing moesten eigenaren van veel sociale huurwoningen extra belasting betalen. Daar stoppen we mee. Onbetrouwbare verhuurders pakken we aan. Gemiddelde huren worden straks beschermd. Verdien je niet veel en heb je een sociale huurwoning? Dan ga je straks minder betalen.

We maken woonwijken groener en veiliger. Bouwen we nieuwe huizen? Dan zorgen we ook voor meer natuur. En als het nodig is mogen auto’s nog maar 30 kilometer per uur rijden.

De verschillen tussen vaste en flexibele contracten worden kleiner. Zo krijgt iedereen die werkt meer zekerheid. Het minimumloon gaat omhoog en huurtoeslag wordt eenvoudiger. Het kabinet wil verder een andere aanpak voor toeslagen. Daar gaan we plannen voor maken.

Als je in de bijstand zit, wordt werken straks aantrekkelijker. We doen ook ons best om ervoor te zorgen dat mensen minder schulden maken.

We willen in 2040 de gezondste kinderen van de wereld hebben. Daarvoor geven we veel aandacht aan het voorkomen van problemen. Dat doen we met sport, goed eten en bewegen voor de jeugd. Er komt meer belasting op sigaretten en drankjes met suiker. We willen geen belasting meer op groente en fruit.

Werken in de zorg moet aantrekkelijker worden. Dat doen we samen met werkgevers. We willen dat mensen een eerlijke prijs voor medicijnen betalen. Daarom gaan we ons met de kosten bemoeien.

We gaan ons best doen voor meer woningen voor ouderen en mensen die hulp nodig hebben. Gemeentes hoeven niet alles zelf meer te doen voor jeugdzorg. Dat doen we samen. Het eigen risico bij je zorgverzekering wordt beter betaalbaar.

D66 vindt het belangrijk om na te denken over wat er wel en niet goed is in de zorg. In de Tweede Kamer mag iedereen zelf weten hoe hij stemt over voltooid leven. Dat is wanneer iemand vindt dat zijn leven klaar is en ervoor kiest om dood te gaan.

Er hoeft geen eigen bijdrage meer betaald te worden voor de NIPT. Dat is een bloedonderzoek tijdens de zwangerschap waarmee je kunt zien of het kindje een ernstige ziekte heeft.

De pil tegen zwangerschap wordt gratis voor mensen die het hard nodig hebben. Bij de huisarts kun je straks terecht voor een pil die zorgt voor een abortus. Als je een abortus wilt, moet je daar nu vijf dagen goed over nadenken. Dat hoeft straks niet meer.

Nederland gaat vooroplopen om de Europese Unie beter te maken. We willen dat de EU zijn werk goed kan doen en een sterke economie heeft. En dat Europa groener en veiliger wordt. We beschermen actief de rechten, vrijheid en gelijkheid van mensen in Europa. Landen die zich daar niet aan houden, krijgen geen geld meer.

We gaan werken aan eigen inkomsten voor Europa. Grote bedrijven die technologie maken moeten bijvoorbeeld meer belasting betalen over wat ze in Europa verdienen. Voor belasting op winst die bedrijven maken geldt in heel Europa straks hetzelfde minimum.

Nederland gaat meewerken aan het moderner maken van de regels voor de Europese begroting. In een begroting worden alle kosten en inkomsten uitgerekend. We gaan samen met de EU hard werken aan de bescherming van Europa.

Iedereen mag straks een paspoort hebben van meerdere landen. Nederland gaat flink meer geld geven aan de ontwikkeling van arme landen. Dat geld wordt gebruikt om het klimaat en de rechten van vrouwen te verbeteren. En om corona tegen te gaan. We gaan een wet maken zodat bedrijven werken op een manier die goed is voor alle mensen.

We willen dat iedereen in Nederland vrij en veilig is. Daarvoor moet het recht goed geregeld zijn. Daarom stopt het kabinet geld in politie en de rechtbank. Het wordt makkelijker voor mensen om hun recht te krijgen, bijvoorbeeld met hulp van een advocaat. Journalisten en advocaten helpen ons land eerlijk te houden. Om ervoor te zorgen dat ze hun werk goed kunnen doen, gaan we hen beter beschermen.

We gaan harder vechten tegen criminelen op internet. Als er informatie wordt gedeeld over mensen, houden we dat goed in de gaten. Deze informatie mag alleen worden verzameld met een duidelijke reden en alleen als het echt nodig is. Daar maken we een wet van.

We gaan ons best doen om te voorkomen dat jongeren crimineel worden. En we gaan actief vechten tegen extremisme. Zoals groepen die hun doelen willen bereiken door extreme dingen te doen die niet mogen. We werken aan haalbare vergunningen voor sekswerkers.

We zijn bezig met een proef om te kijken of het groeien van wiet niet meer verboden hoeft te zijn. Daar gaan we mee verder. We kijken of we regels kunnen maken voor alles wat te maken heeft met groeien en gebruiken van wiet. We vragen een speciale groep mensen om onderzoek te doen naar XTC.

We geven flink geld uit aan cultuur. Elk jaar in ieder geval 170 miljoen. Het kabinet maakt ook een plan om mensen en bedrijven die aan cultuur werken te helpen met de problemen door corona. We geven ook geld uit aan journalisten die onderzoek doen en in de buurt werken.

Er komt een museum over onze geschiedenis met slavernij. Nederland speelde vroeger namelijk een grote rol in het verkopen van mensen. Deze mensen werden gedwongen om te werken en werden vaak de dood ingejaagd. Dat gebeurde vooral in andere werelddelen, maar Nederland werkte eraan mee en verdiende er geld aan. Dat verleden heeft nog steeds gevolgen voor de mensen in ons land.

Onze gegevens moeten beschermd worden. Ook op het internet. Daarom maken we de Autoriteit Persoonsgegevens sterker. Zij zorgen ervoor dat informatie over mensen niet zomaar mag worden gedeeld.

Algoritmes zijn programma’s op de computer die bepaalde taken automatisch uitvoeren. We gaan ervoor zorgen dat deze programma’s niet mogen discrimineren. En dat het duidelijk is hoe ze werken.

Grote bedrijven die technologie maken moeten zelf hun best doen om tegen te gaan dat onjuiste informatie en haat verspreid worden. We gaan er samen met Europa voor zorgen dat deze bedrijven niet te veel macht meer kunnen hebben.

Dit kabinet komt met een menselijk en goed werkend migratiebeleid. Dat zijn regels en afspraken over mensen uit het buitenland die naar Nederland komen. Zoals vluchtelingen en mensen die hier willen werken.

We gaan straks ieder jaar 900 vluchtelingen ophalen en opvangen uit gebieden waar er oorlog of ruzie is. En we zorgen dat er genoeg plek is voor die opvang. Mensen die hier willen blijven horen sneller of dat mag, of dat ze terug moeten. We houden extra rekening met kinderen die zijn gevlucht. Vluchtelingen die goed in Nederland kunnen werken, mogen dat straks eerder gaan doen.

In Europa gaan we uit onszelf aan de slag om daar ook te zorgen voor een menselijk en goed werkend migratiebeleid. We houden rekening met landen die veel meer vluchtelingen opvangen dan wij. En we gaan ons best doen voor mensen die naar Europa komen om te werken en dat helemaal volgens de regels doen.

Voor de Nederlandse wet is iedereen gelijk. Maar dat is voor veel mensen in het dagelijks leven niet zo. We gaan hard werken tegen etnisch profileren. Dat is wanneer iemand slechter wordt behandeld om hoe hij eruitziet of waar hij vandaan komt.

Racisme en discriminatie mogen geen plek hebben in Nederland – ook niet bij de overheid en in grote organisaties. Komt dat wel voor? Dan kunnen organisaties bijvoorbeeld een boete krijgen. Er komen speciale agenten die ervoor zorgen dat aangiftes van discriminatie sneller behandeld worden.

We treden op tegen alle vormen van haat, geweld en misbruik. Zoals tegen vrouwen, kinderen, homo’s, joodse of islamitische mensen. Dat doen we bijvoorbeeld door online bedreigingen aan te pakken en slachtoffers te beschermen. We willen ook dat mensen aangifte durven doen.

We vinden de rechten van de LHBTIQ+ gemeenschap heel belangrijk. Dat zijn mensen die bijvoorbeeld verliefd worden op iemand van hetzelfde geslacht. Of die zich geen man of vrouw voelen. We doen ons best om hun rechten sterker te maken. Verlof voor nieuwe ouders wordt uitgebreid. Dat helpt bij eerlijkere rechten voor vrouwen.