Er is een natuurcrisis, een woningmarktcrisis en een klimaatcrisis. Elke rechtszaak over stikstof leidt tot dezelfde conclusie: als we het niet schoner doen met oog voor dier en natuur, worden de problemen groter en Nederland kleiner. Deze tijd vraagt om politieke moed, anders blijft het land op slot staan.
Landelijke politici zijn na jarenlang pappen en nathouden over hun schaduw heen gesprongen. De strategie die daaruit voortkomt moet onontkoombaar zijn. Als regionale politici nu weglopen ondergraaft dat de voortvarendheid die we eindelijk te pakken hadden. Provincies hebben een belangrijk aandeel in de uitvoering van de plannen, daarom roept D66 hen op nu aan de bak te gaan.
Opinie: “Het hele land wordt gegijzeld en de boeren zijn er niet mee geholpen”
Regionale politici van de VVD en het CDA verzetten zich tegen de stikstofplannen van het kabinet. Het ziet ernaar uit dat zij de maatregelen te moeilijk vinden om uit te leggen aan hun achterban. Zij lijken te kiezen voor de makkelijke weg. Deze houding is niet alleen desastreus voor de natuur, maar ook voor de woningbouw, de energietransitie en voor onze economie. Het hele land wordt gegijzeld en de boeren zijn er niet mee geholpen, stelt D66-Kamerlid Tjeerd de Groot.
“Het huidige landbouwsysteem is failliet. Het is nu of nooit.
Tjeerd de Groot
Nederland is binnen Europa het slechtste jongetje van de klas. Sinds 1990 zijn de populaties wilde dieren gehalveerd op het boerenland en in natuurgebieden. De belangrijkste reden voor deze afname is de enorme stikstofuitstoot. De meeste stikstofuitstoot komt van de landbouw. Ook het verlies aan oorspronkelijke natuur is hier een stuk groter dan in de rest van ons continent. En de biodiversiteit herstellen, daar is ons land nog het minst aan toegekomen van iedereen.
Deze feiten liegen er niet om en gaan hand in hand met de tendens dat boeren steeds meer dieren moeten houden om een goede boterham te verdienen. Zo is de melkprijs de afgelopen decennia nagenoeg gelijk gebleven, ondanks de stijgende kosten voor boeren. Schaalvergroting en intensivering is voor veel boeren de enige manier geweest om het hoofd boven water te houden. Met alle gevolgen van dien voor hun omgeving, het dierenwelzijn, de biodiversiteit en de volksgezondheid.
Kortom, het huidige landbouwsysteem is failliet. Het is nu of nooit. Als bestuurders en politici nu niet gezamenlijk achter het stikstofbeleid blijven staan zal de natuur steeds verder achteruitgaan en wordt het steeds moeilijker deze weer in goede staat te krijgen. Dit is niet alleen rampzalig voor onze biodiversiteit, maar ook voor de bouw. Het gevolg is dat het steeds moeilijker zal worden om een vergunning te krijgen, ook voor de activiteiten die nodig zijn om bijvoorbeeld onze energietransitie te doen slagen.
Onlangs oordeelde de rechtbank in Noord-Holland nog dat de snelheidsverlaging naar 100 km per uur onvoldoende is om nieuwe woningen te bouwen. De uitstoot van stikstof wordt te weinig teruggedrongen. Hierdoor is de bouw van tienduizenden woningen onzeker. En dat terwijl we voor 2030 een miljoen woningen moeten bouwen om het nijpende woningtekort op te lossen.
Ook de provincie Overijssel verloor onlangs een groot aantal rechtszaken van milieuorganisaties. Deze maakten met succes bezwaar tegen het trage stikstofbeleid van de provincie.
“Er ligt geld, een goede visie, doelen en plannen daartoe. Nu moeten we boeren en hun omgeving duidelijkheid geven.”
Tjeerd de Groot
De enige conclusie die we kunnen trekken is wanneer we geen actie ondernemen, onze problemen enkel groter worden. Het is daarom nodig om in het belang van Nederland stevige maatregelen te nemen om de stisktofuitstoot fors te doen dalen. Ook al betekent dit dat je impopulaire beslissingen moet maken.
Er ligt geld, een goede visie, doelen en plannen daartoe. Nu moeten we boeren en hun omgeving duidelijkheid geven. We kunnen de huidige impasse alleen doorbreken als ook de provincies de schouders eronder zetten en onze natuur herstellen en beschermen. Boeren moeten verduurzamen, verplaatsen of uitgekocht worden. Kiezen regionale politici ervoor dit niet te doen, dan staat het land nog jaren op slot met alle gevolgen van dien.
