‘Veel Nederlanders verliezen vertrouwen in de overheid en dreigen daardoor af te haken. Dat is zorgelijk. Het is aan de politiek om het vertrouwen te herstellen. Dat begint met elkaar kennen en begrijpen. De overheid is er voor iedereen, daarom moet de communicatie van de overheid ook voor iedereen toegankelijk zijn’, aldus Teunissen over zijn voorstel.
Verschillende onderzoeken van de Nationale ombudsman hebben de noodzaak van duidelijke taal benadrukt. De ombudsman waarschuwt dat veel mensen brieven en formulieren niet begrijpen. Overheidsinstanties communiceren op verschillende manieren en op verschillende taalniveaus. Door het recht op begrijpelijke taal in de wet vast te leggen, verdwijnt de vrijblijvendheid voor gemeenten, provincies, ministeries en uitvoeringsorganisaties om begrijpelijke taal te gebruiken.
‘In brieven en op websites van de overheid wordt nog te vaak onnodig ingewikkelde taal gebruikt. Dit kan grote gevolgen hebben voor mensen. Zij missen essentiële informatie en kunnen bijvoorbeeld geen gebruik maken van regelingen’, zegt het D66-Kamerlid. In Groningen laat Hans Vijlbrief zien dat goede en duidelijke communicatie de basis vormt voor wederzijds begrip en herstel van vertrouwen. ‘Daarom wordt begrijpelijke taal wat mij betreft de standaard. Hiermee maken we de overheid voor iedereen toegankelijk en benaderbaar.’
In sommige andere landen is het recht op begrijpelijke taal vanuit de overheid al wettelijk vastgelegd. In Nieuw-Zeeland is sinds 2022 een wet van kracht die voorschrijft hoe de overheid toegankelijkere taal kan gebruiken. Deze wet regelt ook dat ambtenaren getraind worden in het gebruik van begrijpelijke taal. Daarnaast wordt daar de kritiek van inwoners op overheidscommunicatie gebruikt voor verbetering. In de Verenigde Staten geldt een vergelijkbare wet.
Leg het recht op begrijpelijke taal vast in de wet
De overheid moet wettelijk worden verplicht om begrijpelijke taal te gebruiken. D66 doet daarvoor een voorstel bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties. Het voorstel wordt gesteund door een meerderheid van de Kamer.