Kansen voor alle kinderen

Bij D66 Meierijstad heeft het scheppen van kansen in ontwikkeling en leren voor alle kinderen een prominente plek in het verkiezingsprogramma. Dat gaat over voorschoolse educatie voor kinderen vanaf 2,5 jaar, die extra oefeningetjes nodig hebben voor taal, rekenen, bewegen of spel, om met 4 jaar goed te starten in het basisonderwijs. Maar het gaat ook over communicatie en taalvaardigheid, voor bijvoorbeeld kinderen waarbij een fysieke, zintuiglijke of verstandelijke beperking samengaat met andere stoornissen zoals autisme. Wil je in de samenleving zo zelfstandig mogelijk meedoen dan moet je communicatief kunnen aangeven wat je wil en niet wil. Alle gespreksdeelnemers ervaren dat kunnen communiceren en taal steeds belangrijker is. Er wordt een verhoogde ‘taaldruk’ (stress) ervaren bij verwoede pogingen om schriftelijke informatie te begrijpen van de overheid, in de blauwe envelop, bij banken of op het werk.

Van Balkom benadrukt dat het nodig is om ook het gezin en de sociale omgeving te helpen bij het vinden van de best passende manieren van communicatie. Zeker als het gezinnen met kinderen zijn waar communicatie en taal niet vanzelfsprekend verlopen, zoals bij een kind met meervoudige beperkingen. Voor de communicatieontwikkeling is het belangrijk aan te sluiten bij de ‘gevoelstaal’ van een kind: de taal waarin je het makkelijkst contact legt en je gevoelens uit. Het gesprek ging ook over niet of moeilijk kunnen lezen, tweetaligheid en gezinnen waar Nederlands niet standaard wordt gesproken, maar bijvoorbeeld een andere taal, streektaal of dialect.

Hans van Balkom illustreerde met voorbeelden waar ze bij Stichting Milo tegenaan lopen. Zij helpen regelmatig kinderen die niet (meer) in het onderwijs zitten. Maar ieder kind heeft, hoe dan ook, recht op de best passende vorm van onderwijs, of beter gezegd, van ontwikkeling en leren. Hun gespecialiseerde hulp wordt vaak bekostigd vanuit de zorgverzekering, maar er zijn ook behandelingen die vanuit de jeugdwet of wet langdurige zorg betaald worden. Er zitten schotten tussen wet- en regelgeving en bekostiging van onderwijs en zorg. Verzuiling en etiketten plakken is typisch Nederlands. En binnen elke zuil, onderwijscluster of zorgcategorie zijn weer andere schotten, zoals de toegang tot voorschoolse educatie voor peuters en het onderwijs voor kleuters. Fonda Sahla herkent dit en is blij dat ze meedenkt met de hervormingsagenda jeugd. Goede verbindingen tussen zorg en onderwijs, bijvoorbeeld via een zorgcoördinator of zorggroepen en -programma’s op school, zijn hard nodig.

Sahla wees op een voorbeeld van samenwerking tussen voorschoolse educatie en onderwijs in Den Haag, waar integratieklassen zijn gevormd. Van Balkom noemde de deelname van Stichting Milo aan het proeftuinproject van het ministerie van onderwijs. Dat richt zich op een Milo-school voor (maatwerk)onderwijs aan kinderen met een complexe problematiek en ondersteuning van hun ouders thuis (bijvoorbeeld thuisgeletterdheid). Sahla geeft aan het een interessant initiatief te vinden dat ze graag volgt. Binnen Meierijstad zijn er ook voorbeelden van samenwerking, zoals de voorleesexpres wat een samenwerking met de openbare bibliotheek is. Maar voor het grijpen, en realiseren van kansen voor alle kinderen en hun ouders zijn meer samenwerkingen over schotten heen nodig.