Onze inbreng in de Gemeenteraad

Tijdens de raadsvergadering laten wij van ons horen. Positief, constructief maar ook kritisch. Wij luisteren naar onze collega raadsleden, stellen vragen en doen voorstellen.

Motie vreemd aan de orde van de dag
De gemeenteraad van Dongen in vergadering bijeen op 18 april 2024
Stelt vast dat
– De gemeente Dongen sport en bewegen van groot belang vindt voor haar inwoners;
– Olympia ’60 in 2022 een toekomstvisie heeft gemaakt waarvan de veldkwaliteit een belangrijk onderdeel uitmaakt;
– Olympia ’60 aangeeft dat de kwaliteit en capaciteit van de huidige voetbalvelden van natuurgras onvoldoende is waardoor veel trainingen en wedstrijden moeten worden afgelast;
– De afspraak was dat de gemeente een behoeftenonderzoek zou laten uitvoeren;
– Dat in het najaar van 2023 bleek dat door capaciteitsproblemen in de ambtelijke organisatie dit behoeftenonderzoek niet was opgestart was;
– Olympia ’60 daarom op verzoek van de gemeente hierna zelf de capaciteitsberekening heeft uitgevoerd;
– Er naar aanleiding van de uitkomst hiervan al meerdere gesprekken tussen Olympia ’60 en de gemeente zijn geweest;
– Het college Olympia ’60 wil helpen door een onafhankelijk behoeftenonderzoek te laten uitvoeren zoals dat ook destijds voor VV Dongen is gedaan;

Vindt dat
– Leden van Olympia ’60 het hele jaar door moeten kunnen voetballen, net zoals leden van VV Dongen;
– De uitkomsten van de capaciteitsberekening voldoende aanknopingspunten bieden voor nader onderzoek naar de veldkwaliteit en -capaciteit van sportpark Crispijn;
– Olympia’60 al lang wacht op duidelijkheid vanuit de gemeente;

vraagt het college
– Voortvarend aan de slag te gaan met de haar veldkwaliteit en -capaciteit van Olympia ‘60 op Sportpark Crispijn;
– De raad uiterlijk bij de Kadernota 2025 een terugkoppeling te geven hierover.

En gaat over tot de orde van de dag
Deze motie wordt ingediend namens D66 samen met DongenPlus+
Voorzitter, in deze motie zat oorspronkelijk ook het verzoek aan het college om het behoefteonderzoek van Olympia geen onderdeel te laten zijn van de gebiedsvisie Kanaaldijk Noord.

TIJDLIJN
– Dit omdat we op 10 april spraken over de veldkwaliteit en de toekomst van sportpark Crispijn tijdens een informatieavond bij Olympia. De daar aanwezige wethouder geeft desgevraagd aan dat er nog geen collegestandpunt is of de ontwikkelingen onderdeel zijn van de gebiedsvisie Kanaaldijk Noord, waardoor Olympia mogelijk langer moet wachten op duidelijkheid.
– Omdat onze fractie van mening is dat Olympia al lang genoeg gewacht heeft op meer duidelijkheid van de gemeente besluiten we op zaterdag 13 april tot het opstellen van een ‘motie vreemd’ waarin we het college verzoeken haast te maken met het onafhankelijk onderzoek zoals dat destijds ook voor VV Dongen is gedaan en dit onderzoek niet afhankelijk te laten zijn van de gebiedsvisie Kanaaldijk Noord.
– Maandagochtend is de conceptmotie met de andere fracties gedeeld.
– Op dinsdagavond is de motie, na wat aanpassingen waardoor de motie wat korter en bondiger werd, opnieuw gedeeld met de andere fracties met de vraag of men de motie mee wil indienen of steunen.
– Op woensdagochtend is de motie nog een keer verstuurd met daarin verwerkt de ontvangen aanpassingen van de Volkspartij.
– Later die woensdag heeft de Volkspartij vragen gesteld en op diezelfde dag antwoord gekregen op vragen mbt de koppeling met de gebiedsvisie. In de beantwoording lezen we: “Het college heeft gesproken over de reikwijdte van de gebiedsvisie Kanaaldijk Noord, en besloten dat de gehele sportzone daar géén onderdeel van uitmaakt”.
Voorzitter, waarom kiest de Volkspartij ervoor om deze vraag te stellen en daarmee het gras voor de voeten van de motie weg te maaien, terwijl zij ook vanavond had kunnen afwachten met deze vraag omdat de motie er toch al lag? En zij van plan waren de motie mee in te dienen? Is dit nou de manier van samenwerken binnen onze gemeenteraad? Gaat het hier dan nog wel over de inhoud?
Los van het proces, de beantwoording van de raadsvragen heeft ons ertoe doen besluiten om de koppeling met de gebiedsvisie uit de motie te halen. Wel hebben wij vraagtekens bij de status van het besluit waarover de beantwoording gaat. Want vorige week was bij de portefeuillehouder nog niet bekend dat dit afgelopen collegevergadering zou worden besproken. Op de openbare collega agenda zien wij dit onderwerp ook niet terug. Wij vragen ons dus ten zeerste af op basis van welk
document dit besluit is genomen? En wij verwachten dat we dit besluit morgen terug zullen vinden op de openbare besluitenlijst.
– Kan de portefeuillehouder de status van het besluit om het onderzoek naar Olympia niet onderdeel te laten zijn van de gebiedsvisie Kanaaldijk Noord toelichten? Op basis van welk stuk is dit besluit genomen?
Voorzitter, al met al een drukke week. De motie die voor ligt gaat over het voortvarend aan de slag gaan met het behoefteonderzoek waar Olympia op wacht. We hebben de indruk dat andere partijen het hiermee met ons eens zijn en zien dan ook geen reden waarom zij onze motie niet zouden kunnen steunen.
Voorzitter, gezien de afgelopen week moet mij nog wel iets van het hart. Vanavond is voorlopig mijn laatste raadsvergadering. Voor iedereen zichtbare redenen, ga ik even met verlof. En voorzitter, laat ik eerlijk zijn. Met deze manier van samenwerken ben ik blij dat ik er even uit ben.

OMWB
– Circulaire economie: gaan we daar voor Dongen ook wat mee doen? Bijvoorbeeld met Van Noort?
– Wat is er met onze extra gelden gedaan mbt handhaving van vergunningen? Bijvoorbeeld op Tichelrijt? Heeft de OMWB nu de benodigde capaciteit voor handhaving van vergunningen in Dongen?

Woningbouwlocaties
Twee weken geleden hebben we onze input geleverd op de locatiestudie woningbouw. Er was veel te verbeteren, maar op hoofdlijnen konden we het stuk goed volgen. Ik wil mijn dank uitspreken aan de wethouder en ambtenaren, omdat zij op korte termijn nog de gevraagde verbeteringen door hebben gevoerd.
Inhoudelijk rest ons nog twee punten die we vandaag graag bespreken: Flexwoningen en de historische lint. Voor flexwoningen komen wij samen met het CDA en de VPD met een motie en voor de historische lint ligt een amendement die hier wat over zegt. Wij hebben hier nog vragen en opmerkingen bij.
Allereerst flexwoningen. We hebben in de opiniërende raadsvergadering al aangegeven dat flexwoningen geen doel op zich zijn. Het kan een middel zijn, waarmee we sneller en/of goedkoper kunnen bouwen. Ook mag dit niet ten koste gaan van reguliere woningen en moeten we breder kijken dan alleen Casade als partner. Deze punten komen allemaal terug in de motie ‘aan de slag met flex’. De naam zegt het al, hier hoef ik niet over uit te wijden.
Ten slotte het voorliggend amendement. In de basis kunnen wij ons erin vinden dat locatie 1 (Noorderlaan) en locatie 2 (Beljaartlaan) aangewezen worden als mogelijke locaties voor de resterende woningbouwbehoefte. D66 maakt zicht echter zorgen om het historische lint. In punt e, die overigens bijgesteld is na onze feedback – dank daarvoor aan het CDA en de VPD – wordt gesproken over minder beperkingen toe te kennen aan het historisch lint. Wij zien graag toegevoegd worden dat de ruimtelijke kwaliteit van het historisch lint behouden wordt, bijvoorbeeld door stedenbouwkundig efficiënt en natuurinclusief om te gaan met de beschikbare grond.
Het is voor ons van belang hoe de wethouder reageert – en wat zij kan toezeggen – op dit amendement, om te bepalen of wij mee kunnen gaan in dit amendement of niet. Daarom wil ik de wethouder vragen:
· Kunt u garanderen dat de historische lint door dit amendement niet aangetast zal worden?
· Is het überhaupt nodig om in het amendement de kaders mee te geven dat wij, ik citeer: ‘minder beperkingen toekennen aan het historisch lint” om locatie 2 (Beljaartlaan) aan te wijzen als mogelijke locatie?
o Ligt er misschien al een concreet plan of idee voor het historische lint, dat dit opgenomen dient te worden in het amendement?
· En afrondend: Als D66 vinden wij de keuze voor locaties nu voldoende, er moet immers gebouwd worden. Echter is de keuze over het historische lint te belangrijk om zo een paar dagen voor de besluitvormende raad te opperen en er doorheen te duwen in een amendement. Dit moet apart besproken worden, waarbij alle partijen genoeg tijd krijgen om hun visie te vormen en te delen. Zelf heb ik bijv. met de heemkundekring gebeld en we konden elkaar hierin vinden. Er is veel mogelijk zonder de historische lint aan te tasten. Als we dat wel willen doen, dan kunnen we dat maar één keer doen en moeten we dus een goede afweging maken. Dat kan nu niet zo maar bepaald worden. Hoe kijkt de wethouder hier naar? Als dit amendement het haalt en wél inhoudt dat de historische lint aangetast zal of kan worden, kunt u wanneer hier sprake van lijkt te zijn dit dan actief met de raad delen? Zo kunnen we in ieder geval een onderbouwde keuze en direct verantwoordelijkheid nemen.



P 12 coalitieakkoord: We bouwen duurzaam en circulair, en houden rekening met de woon- en leefomgeving. We stimuleren en doen mee aan duurzame woningbouw experimenten, zoals waterneutraal bouwen en inwonerinitiatieven. Bij planontwikkeling wordt vooraf een percentage groen als kader meegegeven om voldoende groen te behouden.

Raadsvoorstel Verordening Nadeelcompensatie
Zoals aangegeven tijdens de vorige raadsvergadering zal D66 met twee amendementen komen voor de Verordening Nadeelcompensatie. Met deze amendementen willen wij komen tot een eerlijk en laagdrempelig proces voor schadevergoeding aan inwoners in Dongen.
Amendement 1: Artikel 2 – Heffen recht
Het eerste amendement richt zich op Artikel 2, waarin we voorstellen het bedrag van € 500,00 dat inwoners moeten betalen bij de indiening van een aanvraag om schadevergoeding te schrappen. In 2023 waren er namelijk slechts vier aanvragen – blijkt uit onze technische vragen – wat het heffen van dit recht onnodig lijkt te maken. De wethouder had tijdens de OR namelijk aangegeven dat dit de reden van het heffen van het recht is. Ons doel is om de drempel voor rechtmatige schadevergoeding te verlagen en toegankelijker te maken voor alle inwoners. Vergelijkbare gemeenten hanteren al geen kosten of lagere bedragen, zoals Delft met € 169,05 en Den Haag waar de aanvraag gratis is. We stellen voor dat inwoners in Dongen geen bedrag hoeven te betalen om hun recht uit te oefenen en zien dat het bedrag sowieso lager moet kunnen.
Amendement 2: Artikel 6 – Uitbetaling
Het tweede amendement focust op Artikel 6, waar we voorstellen de uitbetaling van toegekende compensatie te wijzigen. Momenteel vereist de verordening dat de uitbetaling plaatsvindt vier weken na het onherroepelijk worden van het besluit op de aanvraag. Dit kan tot wel zes jaar duren, waarbij de gemeente ook rente (wettelijk 7%) moet vergoeden. We pleiten ervoor om direct tot uitbetaling over te gaan zodra een besluit is genomen, ongeacht of er een beroep wordt aangetekend om een hogere schadevergoeding te krijgen. Dus stel een inwoner krijgt €100,- vergoeding toegekend, maar gaat in beroep om €150 te krijgen, dan vinden wij dat de €100,- waar geen discussie meer over is direct uitbetaald moet worden. Dit is juridisch zelfs de norm: Het uitgangspunt in Nederland is nl. dat een schadevergoedingsvonnis uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard. Dat betekent dat er aan het vonnis moet worden voldaan ongeacht of er rechtsmiddelen (beroep bijv.) worden aangewend. Uitgangspunt in het schadevergoedingsrecht is dus: wat vaststaat moet je betalen. Ongeacht wat er gebeurd tijdens het beroep in dit geval.

Wij hopen de andere partijen aan onze zijde te vinden om dit proces toegankelijker en eerlijker te maken voor alle inwoners van Dongen. Daarvoor zullen wij beide amendementen indienen.

Raadsvoorstel Beleidskader Agrarische windturbines.
 In een reactie op de omgevingsvisie heeft de agrarische sector aangegeven dat er behoefte is aan beleid voor kleine windturbines tot 25 meter as hoogte.
In Dongen bestaat daar nog geen beleid voor en het is aan de gemeente om dit beleid al dan niet vast te stellen.
Daarom ligt hier vanavond het raadsvoorstel Beleidskader Agrarische windturbines voor.
De fractie van D66 is blij met dit raadsvoorstel omdat het agrarische ondernemers mogelijk maakt door middel van het laten plaatsen van een windturbine bij te dragen aan de energietransitie.
Goed om te lezen dat het college onze feedback tijdens de raadsinformatieavond ter harte heeft genomen en een kleine, maar wel belangrijke, aanpassing in het beleidskader heeft gedaan.

Raadsvoorstel Doorontwikkeling gemeentelijke begraafplaatsen.
 D66 is blij met het voorliggende voorstel van het college om Islamitisch begraven op begraafplaats de Kremer mogelijk te maken.
Wij vroegen hier tijdens de behandeling van het raadsvoorstel Beleidsontwikkeling gemeentelijke begraafplaatsen op 14 mei 2020 al aandacht voor.
Toen gaf het college nog aan dat daar in Dongen nog onvoldoende behoefte aan was, al hoorden wij op dat moment al wel geluiden over moslims die liever in de buurt van hun kinderen en kleinkinderen begraven wilden worden dan in het land van herkomst.
Door de coronacrisis is die ontwikkeling in een stroomversnelling gekomen. Daarom zijn wij blij dat moslims in Dongen nu de mogelijkheid krijgen om zelf de keuze te maken waar zij het liefst begraven willen worden.
Daarnaast vinden wij het een goede ontwikkeling dat, net als op begraafplaats de Kremer,  ook op de begraafplaats in ’s Gravenmoer op een natuurlijk wijze begraven kan worden. De behoefte om natuurlijk te begraven te kunnen worden neemt toe en met dit raadsvoorstel wordt het mogelijk dat ook inwoners van ’s Gravenmoer in hun eigen omgeving natuurlijk begraven kunnen worden.
Onze fractie ziet het voorzien in deze beide behoeftes als een belangrijke (door)ontwikkeling.
Tot zover voorzitter.  


Raadsvoorstel bewegingsonderwijs
Voorzitter, sporten en bewegen is voor iedereen in Dongen ontzettend belangrijk. Zowel voor de kinderen als voor volwassenen. Het is goed voor de gezondheid en het geeft plezier. Wij zijn dan ook erg blij met het voorstel wat hier voor ligt! In het belang van de kinderen en het onderwijs. Schop erin zou ik zeggen.


De aanleiding om het over het bewegingsonderwijs te hebben was gymzaal de Otterdonk, en daarmee komen wij op een ander punt wat we terugzien in het voorstel: het stimuleren van bewegen in de openbare ruimte in wijk de Biezen. Wij vroegen ons af of, nu dat we gymzaal de Otterdonk niet gaan gebruiken voor het onderwijs (en gaan slopen), of dat er gekeken kan worden of we die locatie alsnog kunnen gebruiken om bewegen in de wijk te stimuleren. Hoe kijkt de wethouder hiernaar? Zijn hier al ideeen over?

Een ander punt wat hieraan raakt, en een idee wat ontstond tijdens de raadsinformatieavond vorige week, is het mogelijk realiseren van bijvoorbeeld een Johan Cruijf Court (of een andere speelplek) in wijk de Beljaart. Dit omdat de gymzaal van het Heilig Hart een deel van het speelplein zal innemen en de kinderen dan wat meer ruimte hebben om ook in de openbare ruimte te spelen. Zo’n court zou dan ook voor kinderen in de wijk in de middag of avond kunnen worden gebruikt. Zo maar wat ideeen vanuit onze fractie. Hoe kijkt de wethouder hiernaar? Is dit iets om te onderzoeken?

Raadsvoorstel Verordening Maatschappelijke ondersteuning 2024
Goed dat met deze nieuwe verordening nu ook de informele PGB tarieven voor begeleiding en Hulp bij het huishouden aangepast zijn conform de uitspraak van De Centrale Raad van Beroep. Aangezien we de verordening met terugwerkende kracht per 1 januari 2024 laten ingaan, gaan wij er vanuit dat dit niet alleen geldt ten aanzien van het indexeren van de eigen bijdrage, maar ook voor de aanpassing van het informele PGB tarief. Graag een bevestiging van de wethouder of deze aanname klopt en of de 11 inwoners met een informeel PGB tarief voor stijging van dit tarief vanaf 1 januari ambtshalve voor de maand januari worden gecompenseerd.

Raadsvoorstel Verzamelverordening Participatiewet en IOAW/IOAZ en Bbz 2024
Bij deze verzamelverordening hebben wij weinig op te merken, het is zoals in het voorstel wordt aangegeven vooral technisch van aard.
Interessanter vonden we het advies van de participatieraad en de reactie van het college op dit advies. Het was bijvoorbeeld fijn om te lezen dat het college in zijn reactie de ambitie uitspreekt om alle inwoners die op de wachtlijst voor een beschut werkplek staan, te plaatsen en dat de kosten hierbij niet leidend zijn. Hier vroeg D66 eind 2023 in de raad al aandacht voor en het is mooi dat het college vooruitlopend op de actualisatie van het re-integratiebeleid alvast aangeeft dat dit hun bedoeling is.
Verder vonden we het ook positief om te lezen dat het college het uitgangspunt om niet de regels, maar de mens centraal te zetten al zoveel mogelijk probeert mee te nemen in de voorbereiding voor nieuw beleid en in de huidige dienstverlening en daarbij dus niet afwacht tot de nieuwe participatiewet van kracht is. En heel goed dat er bij het handhavingsbeleid nadrukkelijk oog is voor de menselijke maat en er rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de klant en zijn gezin.
Al met al heeft D66 het gevoel dat er goede stappen vooruit gezet worden en kijken wij uit naar het resultaat van de actualisatie van het Dongense re-integratiebeleid.

Raadsvoorstel Verordening nadeelcompensatie
Vanavond bespreken we de Verordening nadeelcompensatie Dongen 2024. Twee specifieke artikelen roepen vragen op bij onze fractie.
Om te beginnen bij Artikel 2 – Heffen recht
Wij uiten zorgen over het geheven recht van €500,00 voor het indienen van een aanvraag om schadevergoeding. Het lijkt ons onterecht om burgers financieel te belasten voor het uitoefenen van hun recht op nadeelcompensatie. Een laagdrempelige toegang is essentieel en financiële overwegingen mogen dit niet belemmeren. Wat D66 betreft hoeven burgers geen €500,- te betalen.
Ten slotte Artikel 6 – Uitbetaling
D66 pleit voor een herziening van artikel 6, waarin staat dat uitbetaling uiterlijk vier weken na het onherroepelijk worden van het besluit plaatsvindt. Deze termijn is onredelijk lang, gezien de rechtsgang tot de Raad van State tot wel zes jaar kan duren. Een snellere uitbetaling na toekenning verlicht de impact van geleden schade en bevordert het vertrouwen in de overheid.
Wij roepen op tot heroverweging van deze punten in de verordening. Daarmee zorgen we voor een rechtvaardig en toegankelijk systeem, waarin financiële drempels worden weggenomen en waarbij een snelle uitbetaling de standaard is. We zijn benieuwd hoe de andere partijen hier in staan en horen graag reactie van het college.

Raadsvoorstel Normenkader rechtmatigheid 2023 – 2024
Vorig jaar bij de bespreking van het normenkader rechtmatigheid 2022 – 2023 gaf de heer de Jong als woordvoerder financiën namens D66 aan dat dit agendapunt, zelfs voor de heer de Jong, die graag in de gemeentelijke planning en control cyclus duikt, een taai agendapunt was.

Helaas moet ik door omstandigheden dit jaar deze taaie taak overnemen. En anders dan de heer de Jong, duik ik helemaal niet graag in de gemeentelijke planning en control cyclus. Als ik dat dan toch moet doen, dan wil ik wel heel graag begrijpen wat ik nu precies aan het lezen ben en dat vond ik bij dit normenkader helemaal niet makkelijk. Vandaar dat we het er tijdens de afgelopen fractievergaderingen uitgebreid over gehad hebben, ik de presentatie van de controller van 8 mei 2023 over het normenkader en de rechtmatigheid bestudeerd heb, we de financiële verordening en controle verordening opnieuw hebben bekeken en we de normenkaders van andere gemeentes erbij gepakt hebben.
En hoe meer we er ons in verdiepten, hoe meer vragen we bij het normenkader van de gemeente Dongen kregen. Vragen die ik geprobeerd heb technisch te stellen, maar de beantwoording heeft me helaas niet geholpen om het kader beter te begrijpen.

Dit komt vooral omdat bij het voorliggende normenkader een helder protocol waarin de context van de rechtmatigheidsverklaring wordt toegelicht en ook algemene uitgangspunten en goedkeurings- en rapporteringstoleranties worden benoemd, ontbreekt.
En laat dit nu precies 1 van de 2 toezeggingen zijn waar de heer de Jong vorig jaar bij de bespreking van het normenkader om heeft gevraagd.

Zijn letterlijke verzoek was om het normenkader in de toekomst ook te voorzien van tekstuele toelichting en context, uitgangspunten en toleranties. Bijvoorbeeld naar Terschellings model.
Wethouder Jansen zegde vorig jaar toe dat hij hier werk van zou maken. Helaas, dat is dus niet gebeurd.

En zonder toelichting is dit stuk voor ons ontoegankelijk. We weten bijvoorbeeld niet waarom er voor deze processen gekozen is, waarom bepaalde wet en regelgeving wel genoemd wordt en andere niet, en de criteria met betrekking tot de typen begrotingsoverschrijdingen, ten aanzien van de verantwoordingsgrens en rapportagegrens en de invulling van het voorwaardencriterium moet je er allemaal zelf bij opzoeken.

Al met al is D66 van mening dat de gemeenteraad van Dongen met de informatie zoals deze nu voorligt onvoldoende in staat is om op een goede manier te kunnen oordelen over dit normenkader. Wij kunnen met dit normenkader dan ook niet akkoord gaan en doen hierbij nogmaals de dringende oproep om het normenkader van toelichting en context, uitgangspunten en toleranties te voorzien.
Noemden we vorig jaar hierbij het Terschellingse model als voorbeeld, dit jaar willen we graag die van Oirschot als voorbeeld stellen

Woonzorgvisie
Daar is het moment dan aangekomen. De woonzorgvisie. Wanneer wij wilden inzetten op betaalbaar wonen en met plannen hiervoor kwamen, werden we door alle partijen, behalve de Ouderenpartij, telkens doorverwezen naar de behandeling van de woonzorgvisie. Dit zou het moment moeten zijn om met elkaar de discussie aan te gaan over betaalbare woningen, de woningsamenstelling en welke visie op wonen wij als raad willen meegeven aan het college.
Voordat ik met deze visie van D66 start, wil ik graag eerst nog iets zeggen over het proces zelf. In het raadsvoorstel lezen we dat tijdens de raadsinformatieavond van 15 juni is getoetst of de raad zich herkende in de concept-beleidskeuzes voor de woonzorgvisie. Dit vinden wij niet juist. Tijdens een raadsinformatieavond is het niet de bedoeling dat er standpunten bij de raad opgehaald worden. Mevrouw Jansen heeft dit tijdens die bewuste raadsinformatieavond ook nog een keer expliciet aangegeven op het moment dat er naar de mening van raadsleden gevraagd werd. Het verbaasde ons daarom om terug te lezen dat dit dus toch de bedoeling van die avond was. Hierbij dus nogmaals de oproep om raadsinformatieavonden te gebruiken waar deze voor bedoeld zijn, namelijk het delen van informatie aan de raad.
Zo, nu over naar de inhoud van de woonzorgvisie. Ik wil beginnen met complimenten voor het stuk. Wij lezen erg veel zaken terug, die wij al maanden roepen. Het is fijn om dit bevestigd te zien in deze woonzorgvisie. Zo lezen wij terug dat 30% van de woningen in de categorie sociale huur gebouwd zullen worden. Toen wij begonnen over de 30%-norm werd dit nog afgedaan als niet meer dan een streven door sommige partijen en het college. Goed om te zien dat er ingezet wordt op het versterken van deze sociale basis. Wel vragen wij ons af in hoeverre er nog projecten zullen zijn met meer dan 12 woningen, aangezien – in deze woonzorgvisie – dit de grens is die gesteld wordt, waarbij de 30%-norm geldt. Heeft de wethouder hier zicht op en hoe gaat de wethouder sturen op betaalbare en sociale woningen bij plannen met minder dan 12 woningen?
Daarnaast wordt het punt doorstroming benoemd. Wij hebben aangegeven, onderbouwd met cijfers bijv. toen we de Vijf Turven behandelden in deze raad, dat te zien is dat dit niet werkt. In deze woonzorgvisie lezen wij dezelfde punten terug, namelijk ik citeer “Door de gestegen woningprijzen kunnen starters ook niet profiteren van doorstroming. De vrijkomende huizen zijn te duur en worden onder andere gevuld door mensen van buitenaf.” Heel herkenbaar voor de jongeren in bijv. ’s Gravenmoer. In deze kern vertrekt 65% van de verhuizers uit de eigen gemeente, een groot deel hiervan zijn starters die niks betaalbaars kunnen vinden en noodgedwongen onze gemeente verlaten. Ook is 55%1 van de verhuisde huishoudens in ’s Gravenmoer van buiten onze gemeente gekomen. Voor de kern Dongen zijn de cijfers niet heel veel beter. Conclusie? We zien – en gelukkig bevestigd nu in deze visie – dat doorstroming de kwetsbare groep starters niet gaat helpen. Dus doorstroming is geen argument meer om duurdere woningen te bouwen.
Al met al zien we dus dat onze punten over doorstroming en de 30%-norm bevestigd zijn in deze visie. Echter hebben wij 1 punt waar we ons grote zorgen over maken: Betaalbaarheid. We hebben ons hier al vaker hard voor gemaakt, maar zoals ik aan het begin al zei, de behandeling van de woonzorgvisie zou volgens de andere partijen het moment zijn om dit te bespreken. Op die uitnodiging ga ik graag in. In deze woonzorgvisie wordt betaalbaarheid als groot knelpunt onderkend, maar er wordt niet aangegeven op welke wijze het college deze problematiek aan wil pakken. Als ik zie dat van de harde plancapaciteit op dit moment maar 2% goedkope koop is en 30% dure koop, dan maak ik me echt grote zorgen over de daadwerkelijke realisatie van de bouw van betaalbare (koop) woningen. Aangezien alle politieke partijen tijdens de algemene beschouwingen of in hun verkiezingssprogramma hebben aangegeven dat er betaalbare woningen gebouwd moeten worden zijn wij erg benieuwd op welke wijze het college dit wil realiseren. Dus graag een toelichting op dit punt van de wethouder.
Wat betreft de visie van D66 op het punt van betaalbaarheid: Bij de Vijf Turven heb ik opgeroepen “Durf als gemeente te investeren!” Wij denken dat dit ook echt nodig is om de bouw van betaalbare woningen vlot te trekken. Als D66 pleiten wij daarom voor het opzetten van een fonds2 om als gemeente te kunnen investeren in betaalbaarheid van woningen in Dongen. Financiële dekking zou bijvoorbeeld gevonden kunnen worden in het geld dat naar verwachting ook dit jaar wordt overgehouden op de opvang van Oekraïense Vluchtelingen en in de Berap zitten we ook meer dan een miljoen in de plus.
Wij zijn erg benieuwd of andere partijen ook willen investeren in de bouw van betaalbare woningen en of zij mee willen denken om samen met een concreet voorstel hiervoor te komen.

Bij dit raadsvoorstel hebben wij 1 opmerking.
Bij Hoofdstuk 4 artikel 12.3 staat dat raden binnen acht weken hun zienswijze op de concept-kernagenda kenbaar dienen te maken. Nu is de zienswijze procedure voor de begroting wettelijk 12 weken geworden en hebben alle gemeenschappelijke regelingen de termijn hierop aangepast.
De enige zienswijze die nu binnen 8 weken moet worden gegeven is de zienswijze op de concept- kernagenda. Is er een speciale reden waarom er bij de zienswijze periode bij de kernagenda voor 8 weken is gekozen? Het lijkt mij zelf namelijk makkelijker om overal dezelfde termijnen aan te houden.
11. Raadsvoorstel Belastingverordeningen 2024
12. Bestuursrapportage 2023 – 3
Naar aanleiding van de beantwoording van onze technische vragen hebben wij over een onderwerp nog een aanvullende vraag.
Het gaat over de schadeclaims. We begrijpen dat er rekening moet worden gehouden met de privacy van inwoners, maar we zouden toch graag inhoudelijk wat meer toelichting op de schadeclaims krijgen.
Want het is erg vervelend voor inwoners als ze letsel oplopen of als er op een andere wijze schade wordt geleden door inwoners. Dit willen we als gemeente uiteraard zoveel mogelijk voorkomen. En natuurlijk kan het altijd voorkomen dat er een stoeptegel loszit of dat er een tak uit een boom waait, maar er zijn mogelijk ook schades die door een andere keuze van de raad te voorkomen waren geweest. Om dus te kunnen leren van een bepaalde schade of als raad beleid bij te kunnen sturen heb je wel inzicht in de oorzaken van schadeclaims nodig.
Dus D66 zou daarom graag willen weten hoeveel schadeclaims er uitgekeerd zijn afgelopen jaar en wat de oorzaak van de verschillende claims is geweest en of we als gemeente naar aanleiding van de oorzaak iets zouden kunnen ondernemen om een mogelijk nieuw incident in de toekomst te kunnen voorkomen?
We kunnen ons voorstellen dat het college deze informatie op dit moment niet meteen paraat heeft, dus op korte termijn een schriftelijke reactie is ook wat ons betreft ook akkoord.
13. Raadsvoorstel Overgang Rekenkamercommissie naar Rekenkamer

Rondvraag
Het is inmiddels een terugkerend item aan het worden, maar wij hebben weer een vraag over de informatievoorziening in de informatiekrant over aangevraagde en verleende vergunningen en besluiten.
Als je de lijst in de krant van 2 november doorleest dan stuit je weer op allerlei activiteiten die allang geweest zijn, ik noem er een paar –
Regionale Veteranendag van 28-10-2023 gepubliceerd
Halloweenactiviteit 28-10-2023
Spooktocht 28/10
Plaatsen van aantal containers vanaf 18/10
Bingo 27/10
Bovenaan de lijst staat dat je als inwoner bezwaar of beroep kunt indienen tegen de genoemde activiteiten omdat sommige vergunningen en besluiten invloed kunnen hebben op de situatie in uw straat of buurt.
Iedereen begrijpt dat dit volstrekt zinloos is als een activiteit al heeft plaatsgevonden.
Aangezien het nu echt al maanden zo is dat de bekendmakingen in de informatiekrant achter de feiten aanlopen, willen wij nogmaals aan de wethouder vragen hoe dit kan en op welke wijze dit zo snel mogelijk opgelost gaat worden zodat inwoners een serieuze kans kunnen krijgen om bezwaar te maken.

Wel zouden we graag naar aanleiding van informatie waar naar wordt verwezen in deze regionale nota 3 ontwikkelingen willen bespreken waar wij ons ernstig zorgen over maken.
1. Ten eerste het alcoholgebruik in Dongen onder de middelbare school jeugd. Dit ligt een stuk hoger dan het gemiddelde van de regio. Zowel het aantal jongeren dat de afgelopen 4 weken alcohol heeft gedronken als het binge drinken. Als oorzaken hiervoor wordt aangegeven dat jongeren in Dongen vrij makkelijk aan alcohol kunnen komen en dat 46% van de ouders in Dongen het verantwoord vindt om kinderen onder de 18 alcohol te geven. Eerlijk gezegd worden wij van deze antwoorden behoorlijk verdrietig. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de uitkomsten van het nalevingsonderzoek bij horeca en de sportkantines lijkt daar sinds 2018 nauwelijks verbetering in te zitten, ondanks alle bewustwordingscampagnes. En kennelijk geldt dit dus ook voor de bewustwording bij ouders. Al met al worden wij vrij moedeloos van deze uitkomsten en vragen wij ons af of het niet tijd wordt om veel steviger in te gaan zetten op het terugdringen van het alcoholgebruik onder de jongeren in Dongen. D66 Dongen is daar een voorstander van
Graag horen wij van de andere partijen en van de wethouder hoe zij hier over denken.

2. Ten tweede de mentale gezondheid van diezelfde middelbare school jeugd. Ook hier zien we dat onze jongeren op alle gemeten onderdelen onder het gemiddelde van de regio scoort. Ze hebben meer psychische klachten, een groter deel voelt zich ongelukkig en heeft een aanwijzing voor depressieve klachten, ze voelen zich vaker gestresst en een kwart van de jongeren heeft zelfs een enkele keer tot heel vaak zelfmoord overwogen. Jongeren worden ook vaker dan gemiddeld gepest en maken vaker gebruik van de GGZ. Al met al uitkomsten waar D66 zich echt zorgen over maakt, vooral ook omdat uit ander onderzoek ook al was gebleken dat het percentage jongeren dat een grote kans heeft om in de drugscriminaliteit terecht te komen in Dongen een stuk boven het gemiddelde ligt. Dus uit alle cijfers blijkt dat jongeren in Dongen erg kwetsbaar zijn.
Een van mijn technische vragen was of bekend is waarom jongeren uit Dongen zich eenzamer voelen en meer gepest worden, maar deze vraag is helaas niet beantwoord. Wel wordt aangegeven wat het Cambreur College probeert te doen om de mentale gezondheid van hun leerlingen te verbeteren. Goed om dit te lezen, maar lang niet alle jeugd in Dongen zit op het Cambreur College. Dus het is zeker geen probleem waar alleen het Cambreur College voor aan de lat staat.
Wat D66 betreft is het echt belangrijk dat we op zoek gaan naar de oorzaak waarom onze jongeren zo bovengemiddeld kwetsbaar zijn. Pas als we dat inzicht hebben kunnen we echt gericht inzetten op hulp en preventie.
Graag hoor ik van de wethouder hoe zij naar de mentale gezondheidsproblemen van onze jongeren kijkt en hoe zij de problemen onder de jeugd in Dongen breder aan wil gaan
pakken, zodat naast inzet voor leerlingen op het Cambreur College, ook de andere jongeren in Dongen die niet in Dongen naar de middelbare school gaan worden bereikt .

3. En het 3de punt gaat over de afname van het aantal kinderen tussen de 2 en 11 jaar dat jaarlijks de tandarts bezoekt. Ook hier scoort Dongen de laatste jaren slechter dan gemiddeld in de regio, terwijl dat 6 jaar geleden niet zo was. Als antwoord op onze technische vraag hierover wordt terecht aangegeven dat tandartsbezoek geen onderdeel is van de publieke gezondheidszorg, maar vaak is afname van het tandartsbezoek wel een belangrijk signaal. Vooral ook omdat tandheelkundige controles tot 18 jaar vanuit de basisverzekering worden gedekt en dus gratis zijn. Het lijkt ons dan ook belangrijk dat we er achter proberen te komen waarom ouders in Dongen minder met hun kinderen naar de tandarts gaan dan 6 jaar geleden.

Al met al maakt D66 Dongen zich behoorlijk zorgen over de gezondheid van een deel van de jongeren in Dongen en daar zouden wij de komende jaren heel graag extra aandacht aan willen besteden. Wij zijn erg benieuwd hoe de andere partijen in de gemeenteraad hier over denken.

Op 12 oktober 2023 is een nieuwe versie van de Handreiking Verordening afvoer hemel- en grondwater en omgevingsplan gepubliceerd.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten heeft daarna  gemeenten geadviseerd hun verordening afvoer- en hemelwater voor 1 januari 2024  aan te passen. 
De wijzigingen hebben betrekking op het beëindigen of verminderen van een hemelwaterlozing op openbare riolering in bepaalde gebieden.
Door deze wijziging blijft het college als de beheerder van het openbaar bevoegd tot het aanwijzen van gebieden waar de verplichtingen gelden.
Na inwerkingtreding van de Omgevingswet kan de aanwijzing van een gebied alleen plaatsvinden door het omgevingsplan te wijzigen.

Reactie.
 
Alles wat kan bijdragen aan een klimaatbestendige woon- en leefomgeving juicht onze fractie van harte toe.
Wij zijn qua vorm en inhoud blij met deze subsidieregeling en hopen inwoners daarmee te stimuleren en te activeren om zoveel mogelijk regenwater in hun privé omgeving af te koppelen en/of bijvoorbeeld een groen dak aan te leggen.
 
Toch kan wat ons betreft de vlag nog niet uit.
Wij vinden op een begroting van 71,6 miljoen € 50.000 voor deze regeling, die vanuit bestaand budget gefinancierd, wordt aan de magere kant.
  
Voorzitter, Iedereen hier zal het inmiddels met ons eens zijn dat de klimaatopgave een van de grote opgaven van het komende jaren zal zijn. Onze fractie vraagt het college daarom het goede voorbeeld te geven en meer ambitie te tonen. Dit  door het bedrag te verhogen tot 1 promille van de jaarlijkse begroting.

In deze notitie wordt gesteld dat getrouwheid van cijfers en data gedreven werken juist bij dit soort projecten en onderwerpen van groot belang is om een juiste richting te bepalen en de juiste besluiten te nemen.
Daar zijn wij het van harte mee eens.
 
We lezen dat uit de cijfers blijkt dat de 100 kg restafval per inwoner enkel haalbaar is door de hoeveelheid grof restafval op de milieustraat terug te dringen.
Die stelling wordt door de aangeleverde en naar ik aanneem dan getrouwe cijfers meteen onderuit gehaald. Ik geef u twee voorbeelden.  
 
In Dongen wordt 92 kg fijn restafval verzameld  het landelijke gemiddelde grof afval is 22 kg  stel dat het ons lukt om van 40 kg naar die 22 te komen dan komen we op een totaal van 114 kg. Daarmee nestelen we ons dan tussen Waalwijk en Geertruidenberg met respectievelijk 115 en 113 kg.  Nog steeds ruim boven de 100 kg,  de doelstelling wordt dus niet gehaald.
 
Klopt het dan wel dat 100 kg enkel haalbaar is door het restafval op de milieustraat terug te dringen of moeten we ook aan andere knopen draaien?  De cijfers geven het antwoord.  Heusden, Gilze Rijen en Oosterhout scoren met 59,  60 en 82 kg ruim onder de 100 kg.
 
Voorzitter uw college vraagt ons na uitrol en evaluatie van de aanpak voor de milieustraat de scenario’s voor huishoudelijke afvalinzameling verder te onderzoeken. Daarmee lijkt al een keuze gemaakt te zijn.
Dit is wel een bijzonder keuze als u hecht aan data gedreven werken en getrouwe cijfers.
De cijfers die we nu al hebben maken verder onderzoek overbodig, die zijn al duidelijk en er blijft volgens die cijfers maar een optie over.
 
Gaan doen wat nodig is en uit de cijfers blijkt in plaats van gaan doen wat haalbaar lijkt.

Begrotingsvergadering 9 november 2023

Zoals wij eerder al hebben aangegeven zien wij deze begroting als het voortkabbelende beekje. Er spreekt geen urgentie of opvallende ambitie uit, maar er staan ook geen zaken in waar je het absoluut niet mee eens kunt zijn. D66 Dongen is van mening dat meer visie en daadkracht wel heel erg gewenst zijn, maar gezien de stemverhoudingen bij de door ons ingediende motie met oproep tot een onderzoek naar de bestuurlijke toekomst van Dongen, lijkt een meerderheid van de raad op dit moment tevreden met het kabbelen en wachten ze rustig af of dit zo door kan gaan. Op dit moment zal D66 mee kabbelen, al blijft onze ambitie die kolkende stroom.

Rapportage dashboard Sociaal Domein 2023-1
Twee punten die we naar aanleiding van dit dashboard sociaal domein willen benoemen.
1. Naar aanleiding van de stijging van het aantal PGB cliënten Wmo begeleiding is D66 benieuwd naar de tarieven die de gemeente Dongen op dit moment betaalt voor PGB zorg.
In september heeft D66 tijdens de bespreking van de Verordening jeugdhulp de wethouder namelijk de vraag gesteld of alle PGB tarieven zouden worden aangepast / opgehoogd naar aanleiding van een uitspraak van de Raad van State, zodat ze voldeden aan het uurloon van de hoogste periodiek afgesproken in de cao VVT (Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg), te vermeerderen met vakantietoeslag en de tegenwaarde van de verlofuren.
De wethouder gaf toen aan dat inderdaad alle PGB tarieven zouden worden bijgesteld.
Onze vraag is of dit inmiddels al gebeurd is? Met andere woorden: krijgen alle inwoners met PGB op dit moment minimaal het tarief vergoed waar ze volgens de rechter recht op hebben?
2. gaat over het aantal inwoners met een bijstandsuitkering.
Dit aantal groeit in Dongen, ondanks de krappe arbeidsmarkt. Er worden in de rapportage wel een paar suggesties gedaan waarom dit zo zou zijn, maar graag een nadere toelichting, want deze groei lijkt niet logisch.
Graag horen we daarbij ook van de wethouder of zij denkt dat inwoners in de bijstand misschien huiverig zijn om te gaan werken, omdat ze onzeker zijn dat als het niet goed zou gaan met deze baan of ze dan wel weer snel een bijstandsuitkering geregeld krijgen. In Amsterdam zien ze dit namelijk en proberen ze met een “garantieknop” ervoor te zorgen dat mensen zich hier geen zorgen over hoeven te maken. De hoop is dat door het wegnemen van financiële stress mensen meer ruimte voelen om de stap naar werk te kunnen zetten. Dit vindt D66 Dongen een interessante gedachte en we zijn benieuwd hoe de wethouder hier naar kijkt.
En verder wordt aangegeven dat inwoners in de bijstand vaak te kampen hebben met een stapeling van problemen op verschillende levensdomeinen.
Nu hebben we met elkaar aangegeven dat we graag meer toe willen naar preventie en is het ons doel om inwoners te informeren over de mogelijke ondersteuning / regelingen die voor hen beschikbaar zijn. Zou het dan misschien een idee kunnen zijn om elke inwoner die in de bijstand instroomt de mogelijkheid te bieden voor een persoonlijk gesprek?

Garantieknop = als mensen beginnen met werken en binnen 6 maanden hun baan verliezen, kunnen zij met de garantieknop meteen weer bijstand krijgen als dat nodig is.

Deed VVD in algemene beschouwing de oproep:
Kijk hoe je efficiënter kunt werken en hoe de arbeidsproductiviteit omhoog kan. D66 denkt dat het voorgestelde onderzoek hier zeker aan kan bijdragen. Met het onderzoek kun je namelijk laten onderzoeken waar de organisatie nu staat en welke bestuursvorm het beste zou kunnen aansluiten en onder welke voorwaarden en zo kan dit dus bijdragen aan een efficiëntere manier van werken.

Voorzitter, D66 Dongen wordt echt moedeloos van het onderwijshuisvestingsdossier.
1. Sinds dat ik raadslid ben heb ik nu 4 onderwijsmonitoren voorbij zien komen en iedere monitor was de Biezen vertraagd. Waar toen ik begon de planning nog stond op in gebruikname Q2 2025, staat die nu op ergens in 2027, de exacte opleverdatum past niet meer in het overzicht. Voor de raadsleden hier en de wethouders is het oud nieuws, maar om de burgemeester even mee te nemen: de schimmel staat op de muren bij de Biezenkring. Het is er koud en tochtig in de winter, en bloedheet in de zomer. De Co2 melder staat standaard op rood. De situatie is dusdanig erg dat zelfs het NOS Jeugdjournaal hier vorig jaar een rapportage over heeft gemaakt.
Voor ons moet IKC de Biezen dan ook zo snel mogelijk gebouwd worden. Een jaar geleden, bij behandeling van de onderwijsmonitor 2022-2 hebben we samen met de OVD en de VVD een motie ingediend waarin we het college verzochten om er alles aan te doen wat de gemeente in haar macht ligt om vertraging bij IKC de Biezen te voorkomen. Deze motie werd niet gesteund door het CDA en de Volkspartij Dongen , want die hadden er het volste vertrouwen in dat de wethouder er alles aan zou doen om geen onnodige vertraging meer op te lopen. Nu zijn we een jaar verder en is precies gebeurd waar we vorig jaar al zo bang voor waren: omdat de gemeente het onderzoek naar bewegingsonderwijs niet heeft afgerond is er vertraging op gelopen. Dit onderzoek naar bewegingsonderwijs is gedaan vanwege een motie die de gemeenteraad in 2021!!! Tijdens de begrotingsbehandeling heeft aangenomen. Dus met andere woorden: het is het college niet gelukt om binnen 2 jaar een onderzoek af te ronden naar het bewegingsonderwijs in Dongen.
Ik hoor de wethouder nog zeggen: “We laten er echt geen gras over groeien, we vertragen niet en we doen echt alles zo snel mogelijk en ik hoop dat u mij daarin gelooft”.
Voorzitter, de reden dat we toen met de motie kwamen was omdat de wethouder ons toen al niet kon overtuigen. Het was namelijk de zoveelste vertraging bij IKC de Biezen. Nu een jaar verder is exact uitgekomen wat wij toen al vreesden. En dat is dus precies de reden dat wij niet in de woorden van de wethouder geloven. Het is dat we twee weken geleden al een motie van wantrouwen hebben ingediend op ditzelfde dossier richting de wethouder, anders was dit voor ons ook voldoende aanleiding geweest. En dat is voor onze verhoudingen jammer, maar dat gaat ons met name over de kinderen die wéér een jaar langer in een schimmelig, vochtig, te heet en te koud gebouw moeten zitten.

2. Ten tweede de vraag hoeveel waarde we kunnen hechten aan de informatie in deze onderwijshuisvestingsmonitor?
Zo kunnen we in de monitor lezen dat er verwacht wordt dat IKC Heilig Hart een indicatie van het tekort in het budget van 6% heeft. Om en nabij ruim 4 ton. In het persbericht vorige week horen we over een stijging van wel 25%, namelijk 1,8 miljoen. De informatie uit de monitor is daarmee achterhaald. Mijn vraag aan de wethouder is: is dit omdat de monitor en de definitieve vaststelling en doorrekening van de leerlingenprognoses elkaar gekruist hebben? Hoe kan het anders dat de informatie uit de monitor zo naast de werkelijkheid zit? En waarom staat dan het stoplicht bij IKC Heilig Hart niet op knalrood?

3. Geen grip op dit dossier
Voorzitter, wij ervaren geen grip op de vertraging bij de scholen. De vertraging vanwege de leerlingenprognoses en vanwege vleermuizen vinden wij vervelend maar kunnen wij ons in vinden, de vertraging voor de Biezen is wat ons betreft echt onacceptabel. Ook de informatie rondom de leerlingenaantallen en toekomst van basisschool de Sint Jan behoort wat ons betreft bij de actieve informatieplicht van de wethouder. Wij voelen ons dan ook genoodzaakt om de wethouder iedere cyclus een update te laten geven over de voortgang van de bouw van de scholen. Alleen dan houden wij vinger aan de pols en worden we niet ieder half jaar verrast met weer een vertraging. Dit geef ik mee aan het presidium om te bespreken of hier draagvlak voor is bij de rest van de raad.
Nog een laatste vraag over energieaansluiting:
Vraag aan de wethouder: Er wordt gekeken naar een batterij voor IKC Heilig Hart: hoe zit het met de energieaansluiting van IKC Anspach? Hoe wordt dit opgelost?

Motie SMP; natuurvriendelijk isoleren
Voorzitter, de wet natuurbescherming vormt de basis voor de motie natuurvriendelijk isoleren die wij indienen. Daarin staat namelijk dat er een zorgplicht is voor het leefgebied en een ontheffingsplicht als sprake is van doden, verstoren of aantasting van het leefgebied. Dat kan gebeuren wanneer inwoners hun huis isoleren. Daarom moeten inwoners een ontheffing aanvragen, blijkt uit de uitspraak van de RvS en beantwoording kamervragen.
Bij een overtreding, dus geen ontheffing aanvragen, is er sprake van een economisch delict met boetes tot €5.000. Veel inwoners zijn zich niet bewust dat er een ontheffing aangevraagd moet worden en lopen nu dus risico.
Wanneer inwoners wel een ontheffing gaan aanvragen voor het isoleren kost dat duizenden euro’s en gaat het proces lang duren, ga maar uit van 2 jaar. Ook dit is dus niet ideaal.
Een PRE-SMP (soorten management plan) van de provincie kan ingezet worden om geen ontheffing aan te hoeven vragen. Die krijgt de gemeente pas als er een aanbesteding voor een eigen, in dit geval Dongense, SMP is opgestart.
Dus als de gemeente niet voor HEEL de gemeente een SMP opstart, blijven bewoners in overtreding. Een partiele SMP, bijvoorbeeld alleen voor ’s-Gravenmoer, laat andere Dongenaren letterlijk in de kou zitten of zadelt ze op met hoge kosten en vertraging of met een economisch delict.
Het inregelen van een SMP voor Dongen kan zomaar 500.000 euro kosten, maar er is wel financiering voor vanuit het Rijk. Ecologen zijn nu ook heel schaars omdat elke gemeente dit gaat opstarten, dus we kunnen er maar beter vroeg bij zijn. Zoals de minister aangeeft, de kosten om dit individueel op te lossen zijn buiten proportioneel dus dit moeten we als gemeente echt gaan regelen door te beginnen met de aanbesteding van een SMP.

Voorzitter, over de grondexploitatie zelf kan ik vrij kort zijn. Het is zorgwekkend dat we de winstcapaciteit van vrijwel alle gronden wederom zien dalen. Het is logisch dat de stijgende rente en kostenstijging een effect hebben gehad. Wat D66 betreft, zoals we meermaals over gediscussieerd hebben, is het verantwoord om te investeren in betaalbare woningen. Voor sommige gronden zitten we tegen quitte spelen aan, maar de nood voor nieuwe woningen is groot. Ook als er geïnvesteerd moet worden, gaan we wat D66 betreft door. Wel is het vanzelfsprekend belangrijk om de in het rapport genoemde risico’s goed in de gaten te houden, tijdig de raad te informeren en te sturen waar mogelijk.
Daarnaast hebben wij ook technische vragen gesteld. Een aantal verspreid liggende gronden zou volgens het college afgestoten kunnen worden. Met name de twee percelen L82 en 83 aan de Kanaaldijk Noord vielen ons op. Volgens de provincie zou in het gebied waar dit valt verstedelijking afweegbaar zijn. Daarbij komt dat de grondprijs erg laag in de boeken staat (4 euro p/m2, hoeft niet af te waarderen). Van afwaardering zou ook geen sprake hoeven zijn volgens BBV regels (besluit begroting en verantwoording prov. Gemeent.) Er zijn dus geen redenen om deze percelen per se te verkopen volgens D66.
We zijn dan ook van mening dat we alleen gaan verkopen bij een meerwaarde voor de maatschappij. Wellicht dat we zelf ook nog wat kunnen met de gronden? Denk aan dit inzetten voor uitbreiding van groen, waar het college ook uitdagingen voor zag. Uitbreiding van de volkstuinen is wellicht ook mogelijk, die grenzen hier direct tegenaan. Kan de wethouder toelichten hoe hij hier naar kijkt en toezeggen dat de grond niet zonder duidelijke meerwaarde voor de maatschappij verkocht gaat worden, ook gezien de lage prijs. Daarnaast ben ik benieuwd wat de andere partijen hiervan vinden?

Voorzitter,
D66 gaat de motie Subjectieve verkeersveiligheid van het CDA mee indienen omdat we aandacht voor het verkeersveiligheids gevoel van onze inwoners erg belangrijk vinden.
Om een goed beeld te krijgen van mogelijk gevaarlijke situaties of locaties kan een verkeersveiligheidsprikker een prima instrument zijn.
Voorzitter,
Ik zeg nadrukkelijk kan! Want daarbij zijn twee factoren erg belangrijk.
Als eerste is het succes van een verkeersveiligheidsprikker sterk afhankelijk van goede communicatie richting inwoners. Met goede communicatie kan hopelijk veel en mogelijk zeer bruikbare input opgehaald worden.
Ten tweede, de uitkomsten niet alleen te vergelijken met de objectieve cijfers verkeersveiligheid, maar los daarvan ook serieus te kijken naar de intensiteit waarmee en het aantal keren dat een mogelijke gevaarlijke situatie of locatie benoemd wordt.
Tot zover

Begrotingsvergadering 2 november 2023
Algemene beschouwingen.

Voorzitter,
Voor ons ligt de Programmabegroting Dongen 2024-2027. De tweede begroting van deze bestuursperiode. Een begroting die opent met de volgende woorden: “We houden vast aan een financieel stabiele koers. We blijven zorgzaam voor elkaar en onze omgeving. We gaan door met het versterken en vernieuwen van gemeentelijk beleid en onze manier van (samen) werken.”

Ik ben erg benieuwd naar het beeld dat deze woorden bij u oproept. Ik krijg er zelf een beeld bij van een kabbelend beekje. Het water stroomt rustig, het zonnetje schijnt, er zwemmen wat vissen en je hoort vogels fluiten. En natuurlijk zou het zonnetje nog wat harder mogen schijnen en kan het water altijd helderder, maar eigenlijk is alles best goed zoals het nu gaat.

Wat een tegenstelling met de openingswoorden bij de begroting van vorig jaar. Toen waarschuwde het college nog voor moeilijke en onzekere tijden voor iedereen en was de boodschap: alle hens aan dek. Wat een tegenstelling ook met de woorden van mevrouw Starmans halverwege het jaar. Zij gaf toen aan dat het ook in Dongen piepte en kraakte, daarmee verwijzend naar het tekort aan ambtelijke capaciteit.

Wij vragen ons dan ook af: wat is er de afgelopen maanden veranderd voor het college? Waar is het gevoel van urgentie gebleven, dat vorig jaar duidelijk rondom de begroting hing? Is de situatie nu rooskleuriger dan vorig jaar rond deze tijd?
Zo voelt het namelijk voor ons niet. Sterker nog, voor ons is het gevoel van urgentie het afgelopen jaar alleen maar toegenomen.

Want ook al zijn de energieprijzen gelukkig gedaald, de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is nog lang niet ten einde en er is nog een nieuwe oorlog tussen Israël en de Palestijnen uitgebroken. Ondertussen wordt de klimaatverandering al merkbaar, blijft het voor veel mensen lastig om de eindjes aan elkaar te knopen en groeien er nog steeds teveel kinderen op in armoede. Bovendien lijkt het tekort aan betaalbare woningen alleen maar groter te worden en komt de piek van de vergrijzing met de daarbij komende zorgproblemen in rap tempo op ons af.

Daarbovenop kwamen er afgelopen jaar steeds meer signalen dat de ambtelijke organisatie op een groot aantal terreinen het werk niet meer aankan. Belangrijke dossiers liepen vertragingen op, planningen werden vaak niet gehaald en er zijn wachtlijsten bij de entree. Het vertrouwen in de politiek heeft inmiddels een dieptepunt bereikt en als klap op de vuurpijl hangt er gemeenten voor de jaren 2026 en 2027 nog steeds een gigantische bezuiniging boven het hoofd.

Kortom, de uitdagingen die voor ons liggen zijn enorm en met het voortkabbelen op hetzelfde beekje redden we het simpelweg niet. D66 Dongen is dan ook van mening dat er de komende jaren ingrijpende keuzes gemaakt moeten worden en dat hiervoor een radicaal andere koers noodzakelijk is. De komst van een nieuwe burgemeester biedt hiervoor een uitgelezen kans. Samen met onze nieuwe griffier zou hij of zij kunnen zorgen voor de nieuwe energie die Dongen zo hard nodig heeft.

Voorzitter,
Hoe zien wij die radicaal andere koers dan voor ons?
Ten eerste zijn wij van mening dat er een onderzoek en vervolgens openbaar debat gevoerd moet worden over de bestuurlijke toekomst van Dongen. Dit in navolging van bijvoorbeeld Loon op Zand en Oirschot. De grote opgaven die voor ons liggen, het toenemende aantal samenwerkingsverbanden, de krappe arbeidsmarkt en een gemeentebegroting die weinig speelruimte biedt, zorgen voor een kwetsbare situatie. Een gedegen onderzoek naar de huidige situatie en verkenning van de toekomstmogelijkheden is daarom broodnodig.

Ten tweede wordt het de hoogste tijd om echt werk te maken van de ambities die we onszelf hebben gesteld. Zo is het over 7 jaar al 2030, het jaar waarin wij een CO2 reductie van 49% gerealiseerd willen hebben. Om die doelstelling nog te kunnen halen moeten we keihard aan de slag. Dat betekent onder andere dat we geen enkele nieuwe gemeentelijke wagen op fossiele brandstof meer aan kunnen schaffen. Daarvoor is het simpelweg te laat.

Hetzelfde geldt voor de woningbouw opgave. Als wij als gemeente er echt voor willen zorgen dat 30% van de woningen in Dongen in de toekomst sociale huurwoningen zijn, dan zullen we een flinke inhaalslag moeten maken. Dat betekent bij alle komende bouwprojecten fors meer dan die 30% aan sociale huurwoningen bouwen want anders halen we het nooit. Kortom de oproep is duidelijk: maak waar waar je voor staat!

En ten derde is het essentieel om het vertrouwen van de inwoners in de politiek te herstellen. Uit recent onderzoek blijkt dat Nederlanders het disfunctioneren van politiek en bestuur het belangrijkste maatschappelijke probleem vinden. Nog belangrijker dan bijvoorbeeld armoede, de stikstofcrisis of het tekort aan betaalbare woningen. Een zeer duidelijk signaal waar we niet omheen kunnen.

Voorzitter,
Tot zover onze visie op een radicaal andere koers. Nu neem ik u nog graag mee in een aantal concrete acties die voor ons bij die nieuwe energie horen. Sommige acties liggen op tafel, maar wachten op uitvoering. Andere vergen versnelde aandacht en daadkracht. Kortom: als het aan ons ligt mag de stroomversnelling stevig worden ingezet.

Armoedebeleid
Wij kijken uit naar het nieuwe armoedebeleid. Belangrijk is dat er zo veel mogelijk inwoners worden bereikt en dat het hulp aanbod nog meer wordt afgestemd op de behoeften van de doelgroep. Daarbij zouden wij graag het aanbod van de collectieve ziektekostenverzekering voor minima willen verbeteren. Door de steeds maar stijgende verzekeringskosten dreigt namelijk zelfs het basispakket voor een groep inwoners onbetaalbaar te worden.

Ouderen
We roepen nogmaals op om te komen met een visie op een vergrijzende samenleving met bijbehorend integraal beleid. De piek van de vergrijzing komt namelijk snel dichterbij en heeft grote gevolgen voor de hele samenleving. Kijk alleen maar naar de mantelzorg. Nu staan er 14,5 mantelzorger tegenover elke 85-plusser. In 2035 zijn dat er nog 8 en in 2050 nog 5.

Financiën
D66 Dongen ziet nog steeds meerwaarde in het doorvoeren van de aanbevelingen van de rekenkamercommissie. Als raad zijn wij nu onvoldoende in staat te oordelen op basis van welke prestaties we kunnen zeggen dat het college de juiste acties heeft uitgevoerd. Daarom zijn wij van mening dat we de planvorming, inzet en verantwoording vanuit financieel perspectief anders vorm moeten gaan geven. Ons voorstel is om de financiële verordening te herzien en samen te zoeken naar passende indicatoren.

Duurzaamheid
Het thema duurzaamheid krijgt gelukkig steeds meer aandacht, maar we zijn er nog lang niet. Een concreet actieplan met visie mist. Wat ons betreft ondersteunen we inwoners en bedrijven maximaal bij hun isolatieopgave, maken we bij elke vervanging van gemeentelijk materieel de keuze voor een duurzaam alternatief en blijven we in gesprek met netbeheerders en marktpartijen om te kunnen participeren in innovatieve oplossingen en pilots.

Openbaar groen
Er is gelukkig veel meer aandacht voor de kwaliteit van het groen en biodiversiteit. Het geactualiseerde groen- en bomenbeleidsplan draagt hier zeker aan bij. Wij missen echter een concrete ambitie om het groen uit te breiden. Daarom blijven wij oproepen om te streven naar een groei van 1% extra bomen per jaar, zoals in het Nationaal klimaatakkoord is opgenomen.

Onderwijs
We blijven het herhalen: de bouw van de nieuwe scholen heeft voor ons de hoogste prioriteit. Verdere vertraging omdat het ons als gemeente niet lukt om afspraken na te komen is voor ons niet meer acceptabel. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het opleveren van het onderzoek naar de totale behoefte voor het bewegingsonderwijs.

Cultuur
Wij maken ons zorgen om de staat van cultuur in Dongen vanwege het korten op subsidies aan het KunstPodium. Door onzekerheid over subsidies, zoals de verlenging van de combinatiefuntionarisregeling, is het onzeker of het het KunstPodium lukt haar opdracht uit te voeren.
Daarnaast zien we graag de ontwikkeling van de kunstcommissie, ingevuld met zowel professionals van buitenaf als betrokken inwoners en makers. Ook zien we hun opdracht graag breed: hoe kunnen we kunst in de openbare ruimte van Dongen nóg meer een plek geven?

Veiligheid
Eerder hebben wij al aangegeven dat wij ons zorgen maken over een specifieke groep jongeren. Uit onderzoek bleek namelijk dat Dongen een flink percentage hoogrisicojongeren heeft. Bepaalde indicatoren uit de begroting lijken deze resultaten te ondersteunen. Het college geeft aan bezig te zijn met de motie die we hierover hebben ingediend, maar roept op tot voorzichtigheid met het interpreteren van bepaalde cijfers. Graag een nadere toelichting hierop.
Daarnaast wachten we nog op de uitvoering van onze motie voor het meten van subjectieve veiligheid. We vinden het belangrijk beleid te baseren op wat Dongenaren ervaren als het gaat om veiligheid. Voelen zij zich veilig op straat, in de wijk? Graag zien we alsnog concrete opvolging van onze motie.

N629
In oktober was er overleg met de provincie over de aanleg van de N629. We zijn benieuwd naar de uitkomst van dit overleg. Mocht het zo zijn dat de aanleg nog jaren op zich laat wachten dan roept D66 het college op ervoor te zorgen dat de verkeers- en veiligheid problematiek in de tussentijd op een andere manier wordt aangepakt.

Opvang vluchtelingen
Ten slotte maken wij ons ernstige zorgen over het gebrek aan goede opvangplekken voor vluchtelingen in Nederland. Vorig jaar riepen wij het college op hierin steviger onze maatschappelijke verantwoordelijkheid te pakken. Tot nu toe met weinig effect. In 2023 moet Dongen nog minimaal 63 extra opvangplaatsen aanbieden. Wij verwachten hiervoor met spoed een voorstel van het college.

Voorzitter,
De uitdagingen die voor ons liggen zijn enorm. Daarom roepen wij op om van het huidige kabbelende beekje, een kolkende stroom van nieuwe energie te maken. Nieuwe energie voor Dongen.

Besluitvormende raadsvergadering 26 oktober2023

Wat een bende. Eerlijk gezegd vraag ik me bij dit dossier af wat nou helemaal het probleem is geweest. Eind vorig jaar hebben we hier ouders gezien met de handen in het haar, met groot verdriet en nu ineens kan het wel? Terwijl de wethouder vorig jaar toch echt de hakken in het zand heeft gezet en geen enkele opening liet om een open gesprek hierover te voeren. Waarom kan het nu ineens dan wel?
Als dit de oplossing is in het algemeen belang van de kinderen van Dongen, dan had de wethouder dat vorig jaar toch ook al kunnen zien? Hadden wij niet de regie in dit dossier?

Voorzitter, zoals iedereen weet zijn via de media diverse stukken naar buiten gekomen vanwege een WOO-verzoek. Dat zijn ongelooflijk veel stukken waar we urenlang over zouden kunnen debatteren, tot in de kleinste details aan toe. Bijvoorbeeld over hoe in de notulen van het OOGO overleg wordt gesproken over de ‘verzwarting’ van een school in Dongen. Voorzitter, dat is wat ons betreft een term die in de huidige tijd echt niet meer kan en in de vorige eeuw thuis hoort. Maar dat even terzijde. Want het gaat mij hier niet om iedere punt en komma die in dit dossier zit, het gaat mij niet om wat er precies door wie op welk moment gezegd is. Sterker nog, het gaat mij er niet eens om hoeveel de leerlingenprognoses nou precies zijn voor school X in jaar X.

Het gaat mij erom dat we de juiste scholen bouwen voor de kinderen van Dongen. Dat ik de wethouder kan vertrouwen om een eerlijk en objectief beeld te geven op basis van welke aantallen de nieuw te bouwen scholen, en daarmee kosten, worden gebaseerd. Dat ik de wethouder kan vertrouwen dat zij hiervoor objectieve informatie gebruikt. Dat ik de wethouder kan vertrouwen dat als er aanleiding wordt gegeven om die objectieve informatie te updaten, bijvoorbeeld omdat een schoolbestuur aangeeft dat er meer kinderen uit de wijk komen dan verwacht, zij dit proactief oppakt en op basis van die prognoses direct acties onderneemt. In het belang van de kinderen van Dongen.

Maar nu lees ik, voorzitter, dat de gemeente in november vorig jaar Pronexus de opdracht heeft gegeven om met de prognoses rekening te houden met de maximum aantallen voor twee scholen in Dongen. Dat is toch geen vraag naar objectieve informatie? Dat is toch niet betrouwbaar? Waarom wordt überhaupt aan Pronexus een begrenzing meegegeven? Bovendien was op dat moment al bekend dat één van de schoolbesturen het niet eens was met het maximum.
De wethouder zette hiermee de relatie bewust op scherp en heeft één van de schoolbesturen in een hoek gedreven. Terwijl zij het algemeen belang moet dienen en gezamenlijk verder moet kijken. En aangezien het nu gebleken is dat het wel kan, blijft toch de vraag of dit allemaal wel nodig is geweest?

Terugkomend op mijn vorige punt, dat ik de wethouder kan vertrouwen om proactief actie te ondernemen als dat nodig is, brengt mij op de informatieplicht van de wethouder richting de raad. Als de wethouder vorig jaar proactief naar de raad was gestapt met het protest van Initia over de 407 aantallen, dan hadden we hier nu niet hoeven staan. Dan hadden we een debat kunnen voeren over hoe wij als raad het onderwijs in Dongen zien, en wat wij in het algemeen belang van de kinderen vinden.

Doordat de wethouder haar hakken in het zand zette en de raad niet of nauwelijks informeerde, hebben wij als raadsleden moeten graven naar informatie. En dan komen we op de vraag, wat had de wethouder te verbergen? Waarom was voor ons het OOGO overleg geheim? Waarom heeft nota bene een WOO verzoek van een inwoner pas inzicht kunnen geven in alle informatie waar we als raad recht op hebben? En als de wethouder niets te verbergen had, wat was dan helemaal het probleem?

Voorzitter, dat wat betreft mijn inbreng over de rol van de wethouder in dit dossier. Ik heb verder nog twee inhoudelijke vragen die ik aan de wethouder wil stellen.
Ten eerste, we zien dat de leerlingenprognoses ook voor de Anspach hoger zijn dan de vorige verwachting was. Het bouwproces is echter al in een gevorderd stadium. Wat betekent dit voor de nieuwbouw van de Anspach? Op welke wijze zorgen we ervoor dat de nieuwe Anspach niet al weer heel snel te klein is en opnieuw noodlokalen nodig heeft?

Ten tweede, we zien voor de Sint Jan dat deze school in 2023 al voor het derde jaar op rij onder de opheffingsnorm van 155 leerlingen zit (155 is het aantal dat voor Dongen is vastgesteld door het
Rijk). Dit betekent dat de school in 2024 geen geld vanuit het Rijk meer krijgt. Welke consequenties heeft dit? Waarom heeft de wethouder ons hier niet actief over geïnformeerd? Hoe voorkomen we de onrust die er ontstond bij ouders van de Noorderpoort?

Besluitvormende raadsvergadering 26 oktober2023
Zoals ik twee weken geleden ook aangaf, ligt er wat ons betreft qua inhoud een goed voorstel. We zijn blij met deze aandacht voor cultuur en om de samenwerking en het vertrouwen tussen de partners te zien. Ook qua organisatie en onafhankelijk voorzitter zijn we blij, wel geven wij bij deze de partners nogmaals mee te kijken naar wie er verantwoordelijkheid draagt voor sturing op financiën. Zeker nu de partners een gezamenlijke opdracht dragen, is sturing op financiën belangrijk.

Dan door naar wat ons tegen zit in dit voorstel. Voor ons is zijn de financiële afspraken nog steeds onoverzichtelijk en onduidelijk. We zien huursubsidie stromen, servicekosten stromen, een forse subsidie voor Donckhuys voor het onderhoud en beheer van het gebouw, maar zien niet duidelijk wat hier nu mee gebeurt, en of dat de huur nu echt ‘kostendekkend’ is zoals het college beweert. Donckhuys ontvangt dus én subsidie voor het onderhoud en krijgt de servicekosten vergoed. Waarom? Bovendien is de totale prijs berekent op een m2 oppervlakte wat maar de helft van de Cammeleur is. Dat is nou eenmaal zo afgesproken in 2015, maar het is voor ons onduidelijk waarom.

Ook lezen we terug in de beantwoording van technische vragen van het CDA dat de huurprijs voor Donckhuys Horeca BV lager is dan voor de andere partners. Omdat we de Horeca BV niet kunnen subsidiëren, kiezen we ervoor de huurprijs dan maar te verlagen voor hen. Dat is dan toch een verkapte subsidie?

Voorzitter, naast deze onduidelijkheden beweert het college ook dat de huursubsidie die de partners ontvangen ervoor zou moeten zorgen dat de ruimtes in de Cammeleur betaalbaar zijn voor verenigingen en stichtingen, terwijl de Cultuurhuis partners nu juist een stimuleringspremie vragen omdat de huur voor verenigingen en stichtingen anders te hoog zou zijn. Wie heeft dan gelijk? Ik denk de verenigingen die niet komen vanwege te hoge kosten. Dus wat nu?

Voorzitter, wij kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat we de Cammeleur ongelooflijk veel subsidie geven, niet alleen voor wat er ín het gebouw gebeurd, maar vooral in het gebouw zelf terwijl dit gebouw nooit is aangemerkt als gebouw van maatschappelijk belang.

Met de stukken die hier nu voorliggen kunnen wij onze controlerende en kaderstellende rol voor wat betreft de financiën van de Cammeleur niet pakken. En zo wij begrijpen is het college ook niet voornemens om in de begroting beter inzicht te gaan geven over de kosten en baten van de Cammeleur. Dat vinden wij jammer en wij kunnen derhalve niet instemmen met dit voorstel, ondanks het goede inhoudelijke verhaal van de partners.

Overigens wil ik ook nog aangeven dat ik het erg vind dat we via technische vragen antwoord hebben moeten krijgen op hoe de financiële stromen lopen. Dit had wat ons betreft direct bij het voorstel moeten zitten om ons in staat te stellen een goed overwogen besluit te nemen.

Besluitvormende raadsvergadering 26 oktober 2023
Vandaag spreken we wederom over het bestemmingsplan voor een inbreiding bij de Hoge Ham. Voor D66 is het belangrijk dat enkele essentiële vragen beantwoord worden om een duidelijk beeld te krijgen van wat dit plan inhoudt en welke belangen er spelen.

Ten eerste, wat betekent dit plan voor Dongen? Aan de voorkant willen we transparant zijn over onze intenties als gemeente. We hebben met elkaar afgesproken om te streven naar een evenwichtig aanbod van woningen, duurzame groei en het behoud van onze gemeenschappelijke waarden. Echter noemt elk partij in zijn programma – en de coalitie ook in het coalitieakkoord – dat we ook moeten inzetten op voldoende betaalbare woningen voor starters en senioren. Het is van essentieel belang dat we niet alleen focussen op winst, maar ook op het welzijn van onze inwoners.

Wat kan de wethouder mij vertellen over de moeite die gestopt is om deze woningen zo betaalbaar mogelijk te krijgen? En wat vinden de andere partijen: Als we niet hier betaalbaar laten bouwen, waar kunnen we dit dan wel doen? Moeten we niet op alle projecten inzetten op betaalbaarheid, dus in elke prijsklasse?
Mijn vragen komen dus eigenlijk neer op wie heeft de regie? De gemeente en het college of de projectontwikkelaar? En nog belangrijker, waar zien we deze regie terug in de plannen en overeenkomsten?

In deze raad wordt de term “marktwerking” ook vaak gebruikt als excuus voor te dure woningen. We krijgen ondanks een tekort van 300.000 woningen sommige nieuwbouwwoningen in Dongen gewoon niet verkocht, omdat de prijs te hoog is. Is dat dan de gewenste marktwerking waar sommige andere partijen het over hebben? Namelijk onbetaalbare huizen bouwen?

Ik sluit af. D66 wil heel graag snel bouwen. Echter willen wij ervoor zorgen dat we woningen bouwen die toegankelijk zijn voor mensen die het meest getroffen worden door de woningcrisis en niet voor degenen die er financieel van geprofiteerd hebben. Ik zie liever dat de geplande appartementen voor de Hoge Ham toegankelijk zijn voor starters om te kopen en niet voor iemand die gedwongen moet huren, maar meer gaat betalen per maand voor de huur dan anders zijn hypotheek.

Een minder leuk feitje is dat het grootste tekort zit in die betaalbare koop appartementen, maar daar zie ik nergens in Dongen op gestuurd worden.

Het vertrouwen in de politiek is een vaak genoemd probleem. Laten we hier werk van maken door uit te voeren wat we de inwoner beloofd hebben; beginnend bij de Hoge Ham, maar ook vroeg in het proces bij andere ontwikkelingen.
We kunnen dus niet instemmen met het voorliggend plan.

Besluitvormende raadsvergadering 26 oktober 2023
Voorzitter,
Omdat het veiligheidsaspect van de Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuren ook uw portefeuille raakt heb ik enkele printjes voor u neergelegd. Als eerste de plaats (dikke lus) waar de ambulance in Dongen het meest komt. De Mijzo Zorglocatie hier beter bekend als de Volckaert. Vervolgens de uitrukplaatsen en tien locaties, straten of een combinatie van straten, met maar één ontsluitingsweg.
   
 We mogen niet verwachten dat u heel Dongen al kent en op deze manier kunt u zien hoeveel woningen met inwoners verstoken kunnen blijven van  brandweer of ambulance als een netbeheerder of onderaannemer bij spoedeisende werkzaamheden aan het werk  gaat met onvoldoende gebiedskennis. Dit brengt de veiligheid van die inwoners direct in gevaar.

 De beantwoording van de portefeuillehouder Openbare Ruimte twee weken geleden heeft ons niet erg gerustgesteld. Het common sence, met gezond verstand  handelen, waar de portefeuillehouder het over had verwachten wij niet op de eerste plaats van netbeheerders of hun (onder)aannemers maar van het college!

Voorzitter, als een netbeheerder of onderaannemer bij spoedeisende werkzaamheden  de schop in de grond steekt met onvoldoende gebiedskennis en daarmee het achterliggende gebied onbereikbaar maakt spreken we over geluk als er geen beroep gedaan wordt op hulpdiensten.

Wordt daarop wel een beroep gedaan, en ontstaan daardoor problemen, dan spreken we achteraf  over nalatigheid. De gemeente heeft immers niets gedaan om in die situatie de veiligheid te borgen.
Als de situatie zich na vanavond voordoet en die kaart er niet komt dan spreken we zelfs over verwijtbaar handelen  Er is dan namelijk willens en weten niets gedaan om de veiligheid van inwoners te borgen.

Voorzitter, daarom stel ik nu namens de fractie van D66 de vraag aan u. Kunt u ons  vanuit uw verantwoordelijkheid voor de veiligheid van onze inwoners   toezeggen dat de bedoelde kaart wordt gemaakt toegevoegd?

Onze fractie heeft inhoudelijk geen bedenkingen bij de uitgangspunten van dit raadsvoorstel. Deze sluiten goed aan of kunnen worden ingepast in de Omgevingsvisie die we op 25 mei hebben vastgesteld. 
We hebben wel bedenkingen bij het proces.

We begrijpen dat de uitdagingen in het domein van de ruimtelijke ordening zo groot zijn dat regionale afstemming nodig is. 
Toch zijn we van mening dat de gemeenteraad meer betrokken zou kunnen worden bij het SRBT-akkoord. 
Immers de afspraken in dit akkoord hebben vergaande en langdurige gevolgen op de leefomgeving van onze inwoners.

We lezen dat vanuit de Ontwikkelstrategie SRBT wordt opgeroepen om mede- eigenaarschap te tonen voor de samenwerking en hierop naar vermogen inzet, kennis en capaciteit in te brengen. Begrijpelijk, maar wat hiervan voor Dongen de consequenties zijn is op dit moment niet te overzien.

De SRBT is momenteel nog een licht bestuurlijke samenwerking zonder rechtsvorm of formele beslis bevoegdheid. Voor de volgende fase, de realisatie van deze ontwikkel strategie en het maken van een ruimtelijk voorstel, is beslis- en besluitvormingskracht nodig. 

Nu worden we niet graag voor voldongen feiten geplaatst en verzoeken het college daarom de raad tijdig in positie te brengen bij de besluitvorming over de governance, de agenda- en co- financieringsstrategie.
Ook willen we als raad betrokken worden bij benodigde wijzigingen in de omgevingsvisie en deze eerst vaststellen voordat afspraken gemaakt worden in SRBT verband.  

Besluitvormende raadsvergadering 28 september 2023
Vragenhalfuur
1, Lachgas ampullen
2. Didam arrest en IKC
3. Oproep VNG om gaten in begroting te laten als waarschuwing aan Rijk.

Raadsinformatiebrief 33 – Plan van Aanpak Samen ouder worden
Deze raadsinformatiebrief geeft een eerste terugkoppeling van een aantal opdrachten voortvloeiend uit het coalitieakkoord over het ouderenbeleid.
We lezen over een plan van aanpak om te komen tot een actieplan.
Dit plan van aanpak is in inmiddels alweer ruimschoots achterhaald en het actieplan wordt pas in december in de raad verwacht.
Dat betekent dat we aan het eind van het jaar inzicht hebben in alles wat er nu al gebeurt op het gebied van ouderenbeleid en hopelijk is er dan ook een duidelijk overzicht in wat er nog mist en wat we nog extra zouden kunnen doen. Wel met de kanttekening dat de inventarisatie zich focust op 3 beleidsterreinen.

Ingekomen stukken
Stuk 2023-094 Afschrift brief GS inzake Maatschappelijk prioriteringskader
Met interesse hebben wij de brief van het college aan de provincie gelezen waarin het college aan de Gedeputeerde Staten vraagt om er voor te zorgen dat zowel zwembad ‘De Vennen’ als ‘Ardagh Glass’ hoog op de prioriteiten lijst komt voor uitbreiding van de elektriciteitsaansluiting.
Deze brief roept een aantal vragen bij ons op. Namelijk:
1. Wat is de reden dat het college alleen voor deze 2 situaties aandacht vraagt, en bijvoorbeeld de noodzaak voor een toereikende elektriciteitsaansluiting voor de nieuwe scholen niet benadrukt?
2. Waarom doet het college deze oproep alleen voor Ardagh Glass terwijl er ook andere ondernemers in Dongen zijn die vanwege de transport-schaarste verduurzamings en of uitbreidingsplannen niet kunnen uitvoeren?
3. Hoe nijpend is de situatie van de Vennen als het niet lukt om op korte termijn een uitbreiding van de elektriciteitsaansluiting te krijgen? Want na het lezen van de brief van het college krijg je het idee dat De Vennen het zonder de verduurzamingsmaatregelen eigenlijk niet gaat redden.

Wij staan voor goedkope woningen. Dat is iets wat we vandaag tot de uitdrukking brengen met ons amendement, waarin we een concreet voorstel doen. We zijn ons bewust van het feit dat betaalbaar bouwen een uitdaging is in deze tijd. Dat neemt niet weg dat wij deze uitdaging willen aangaan. Er is ten slotte een wooncrisis en daar moeten we niet van willen wegkijken, maar juist met oplossingen voor komen.
Het woningbehoefteonderzoek dat we hebben laten uitvoeren toont aan dat de Vijf Turven uitermate geschikt is voor woningen in het segment goedkoop en middelduur. De doelgroepen jonge stellen en gezinnen, kleine huishoudens en lage- en middeninkomens worden in hetzelfde onderzoek genoemd.
Door de nadruk op goedkoop en middelduur te leggen, verwachten wij dat er meer woningen gerealiseerd kunnen en zullen worden. Op de bouwgrond van 1 villa met ruime voor- en achtertuin, kunnen gemakkelijk meerdere geschakelde tussen- en hoekwoningen voor starters of een twee-onder-een-kap voor 2 jonge gezinnen bijv. Qua totale woningwaarde, zal er dan niet gek veel prijsverschil zijn wat goed uitkomt voor de rendabiliteit van onze plannen.
Aan het begin sprak ik over de uitdaging aangaan. Los van de woningnood die er al is, zullen we vanuit Hart van Brabant onze eerlijke bijdrage aan aandachtsgroepen moeten huisvesten. Dit werd ons gisteren duidelijk tijdens de radenavond. Ook voor mensen met een beperking, alleenstaande moeders en statushouders moeten we een optie hebben.
Laten we durven te investeren in deze uitdagingen. Het meenemen van het uitgangspunt om de nadruk op goedkoop en middelduur te leggen, is wat ons betreft het minste wat we kunnen doen. Na dit project is ons eigen grond als gemeente op. We zien in ’s Gravenmoer en Dongen al wat dat doet met de prijs. In tijden van woningnood, lukt het niet om de woningen op het voormalige JAL-terrein verkocht te krijgen bijvoorbeeld. Voor een evenwichtige woningvoorraad, is dit misschien zelfs onze laatste kans om bij te dragen.

Het idee van participatie staan wij achter, maar kijk breder dan alleen het voorbeeld van Bunschoten.
Welke verwachtingen wek je met zo’n commissie, kun je die waarmaken met dit beleidsplan, welke behoefte hebben inwoners en hoe zorg je voor echte participatie en niet enkel de invloed van de usual suspects?
Kijk ook naar wat past bij onze gemeente en ons beleidsplan
Kort en bondig: Kijk breder en kies het beste en meest passende. Niet college beperken tot een keuze die misschien niet het beste past bij Dongen
Daarom: voorstel gedaan om ook andere, eventueel aanvullende, vormen van participatie te onderzoeken en dat vervolgens te implementeren en aan ons als raad te laten weten.

Het belang van kwalitatief groen is ons duidelijk geworden. Het groen- en bomenbeleidsplan heeft hier goed werk van gemaakt. Echter komt kwantiteit wat ons betreft nog onvoldoende terug in het stuk. Wij hebben vernomen dat dit bomenbeleidsplan vooral wil aangeven dat kwantiteit altijd hand in hand moet gaan met kwaliteit. De nadruk op kwaliteit in het stuk heeft te maken met bijv. dat vroeger bomen geplant werden op plekken waar ze geen kans hadden op een goede ontwikkeling. Kwaliteit en kwantiteit hand in hand laten gaan, is nodig om de positieve effecten van groen en bomen voor alle inwoners te realiseren. Wij zijn blij om te horen dat dit de intentie is van het stuk.
Om te komen tot meer kwalitatieve bomen in Dongen (hand in hand), dienden wij de motie “Bomen planten in Dongen” in samen met de OvD. Hierin vroegen we om scenario’s uit te werken om het aantal kwalitatief goede bomen te laten stijgen, aangezien we o.a. moeten streven naar 1% meer bomen p/jaar volgens het klimaatakkoord.
De strekking van deze motie zou verankerd zitten in het beleidsplan. Daarom komen wij met een amendement, waarin we willen weten hoe wordt omgegaan met de motie “Bomen planten in Dongen” die unaniem door de raad is aangenomen. Zo kan er uitdrukking gegeven worden aan de strekking van het beleidsplan, namelijk kwantiteit altijd hand in hand laten gaan met kwaliteit. Wij geloven dat we op deze duidelijke manier de goede ambitie vaststellen voor een groener Dongen.

Motie Groencommissie
– Idee van participatie staan wij achter, maar kijk breder dan alleen het vb van Bunschoten.
– Welke verwachtingen wek je met zo’n commissie, kun je die waarmaken met dit beleidsplan, welke behoefte hebben inwoners en hoe zorg je voor echte participatie en niet enkel de invloed van de usual suspects.
– Kijk ook naar wat past bij onze gemeente en ons beleidsplan
– Kort en bondig: Kijk breder en kies het beste en meest passende. Niet college beperken tot een keuze die miss niet het beste past bij Dongen
Daarom: voorstel gedaan om ook andere, eventueel aanvullende, vormen van participatie te onderzoeken en dat vervolgens te implementeren en aan ons als raad te laten weten.

Opiniërende raadsvergadering 14 september 2023
APV niet rijp voor besluitvorming en derhalve van de agenda afvoeren.
Dit vanwege:
– Naar aanleiding van de ingezonden brief van Horeca Dongen zijn er technische vragen gesteld door de Volkspartij. In de beantwoording staat een wijzigingsvoorstel voor het besluit van de APV om een artikel buiten vaststelling te laten. Dit is naar ons inziens niet de route om een al geagendeerd raadsvoorstel te wijzigen.
– Daarnaast vragen wij ons door deze beantwoording af of andere wijzigingen in de voorliggende APV wél zijn afgestemd met belanghebbenden, zoals omwonenden of ondernemers.
– Ook missen wij een Artikelsgewijze toelichting, zoals dit ook gebruikelijk is bij verordeningen, een voorbeeld hiervan is de verordening Jeugdhulp die op de agenda staat.
– Gezien deze redenen stellen wij voor het voorstel van de agenda af te halen en in een verbeterde versie in een volgende raadscyclus terug te laten komen.

Vanavond ga ik niet met jullie de hele APV doornemen, maar heb ik 3 onderwerpen die ik er graag uitlicht: de kabelgoottegel, de vergunningsvrije evenementen en de openingstijden voor horeca.
De D66-fractie is blij te lezen dat we als Dongen het gebruik van de kabelgoottegel mogelijk maken. Naar de toekomst toe moeten we steeds meer elektrisch gaan rijden, via de kabelgoottegel faciliteren we inwoners om dichtbij huis de auto te laden. Echter, het kostte ons als fractie enige moeite om het artikel over de EV kabelgoottegel goed te begrijpen. Waar moet er nu precies aan voldaan worden? En welke lengte mag de laadkabel nu precies overbruggen (meer of minder dan 6 meter):
Ik citeer: “Artikel 2:11, lid 3 Onverminderd het bepaalde in artikel 1:8 wordt de vergunning slechts geweigerd indien: e. de lengte die de laadkabel moet overbruggen op gemeentegrond niet meer bedraagt dan 6 meter.” Einde citaat.
Dat kan je op twee manieren lezen, heel precies (de stoep moet minimaal 6 meter breed zijn) of met gezond verstand (de stoep mag maximaal 6 meter breed zijn). Natuurlijk is het tweede van toepassing, dat snappen wij, des te belangrijker is het om de regeling en de randvoorwaarden helder, en op B1 niveau te beschrijven en communiceren met onze inwoners. Op die manier weet iedereen waar hij of zij aan toe is.
– Weet de portefeuillehouder de juiste duiding van dit lid? Meer of minder dan 6 meter?
– Kan de portefeuillehouder toezeggen dat zij actief over deze, en ook andere relevante regelingen uit deze APV, in eenvoudige, B1 taal zal communiceren zodat Dongenaren de regeling ook makkelijker kunnen lezen?
Daarnaast zijn we benieuwd naar de visie van het college over het gebruik van de kabelgoottegel. Want op basis van deze regeling heeft iedere inwoner die voldoet aan de voorwaarden, recht op een tegel. Dat is fijn, maar hoe maken we dan de juiste afweging als meerdere mensen in dezelfde straat een aanvraag doen voor een kabelgoottegel terwijl in dit geval 1 of 2 openbare laadpalen passender of effectiever zouden kunnen zijn?
– Hoe ziet het college voor zich dat een dergelijke afweging kan worden gemaakt tussen het aanleggen van een kabelgoottegel of de aanleg van een laadpaal? En wat doet het college als er meerdere mensen een aanvraag indienen? Wordt het principe die het eerst komt, het eerst maalt dan gehanteerd?
– Gaat het college de parkeerplaats ook reserveren voor de betaler van de tegel?

Als het gaat om vergunningen aanvragen, is de D66-fractie voorstander van heldere, eenvoudige regels. De insteek om Dongense verenigingen en stichtingen vergunningsvrije evenementen te kunnen laten doen, zijn wij dan ook blij mee. Wat bij ons wel wat vragen opriep waren de randvoorwaarden waaronder deze evenementen plaats kunnen vinden. Tussen 1 april en eind september, maximaal 10 optredens per locatie met maximaal 200 bezoekers. Dat betekent in 6 maanden tijd 1-2 optredens per maand. Voor iemand die in het centrum woont, tussen het Looiersplein en park Vredeoord (beide optreedlocaties waar verengingen vergunningsvrij mogen optreden), kan dit betekenen dat er iedere week een evenement is. Met maximaal 200 bezoekers en een geluidsniveau van 70 – 85 dB. Dat is best veel. En dan komen de vergunningsplichtige evenementen er nog tussendoor.
– Mijn vraag aan de portefeuillehouder is dan ook: is hierover met omwonenden van de optreedlocaties gesproken? Wat was hun reactie? Op welke manier zijn zij voorgelicht over de gevolgen van deze regeling? Staan zij achter deze randvoorwaarden?
– Hoe controleren we de maximum bezoekersaantallen van 200? Hoe houden we vinger aan de pols om te voorkomen dat alle vergunningsvrije evenementen in piek momenten komen? Hebben zij een meldplicht?
– Ook hiervoor is het belangrijk om helder en duidelijk te communiceren met onze inwoners, verenigingen en stichtingen. Kan de portefeuillehouder toezeggen ook op dit vlak op B1 niveau te communiceren met onze inwoners?

Het laatste punt dat ik hier wil maken gaat over de openingstijden van de reguliere horeca en de para-commerciële inrichtingen. We ontvingen een brief van Horeca Dongen hierover. Op dit moment zijn wij de draad kwijt en vragen wij ons af wat nu de aanleiding en het doel is van de wijzigingen in de APV, welk probleem er moet worden opgelost en of er voldoende rekening wordt houden met (horeca-) ondernemers.
– Graag opheldering van de portefeuillehouder. Kan de portefeuillehouder toelichten welke openingstijden voor welke partijen gelden en wat de APV hieraan gaat veranderen en waarom dat nodig is?
Horeca Dongen geeft aan te hebben voorgesteld mee te denken om het probleem van overlast tegen te gaan.
– Hoe komt het dat zij niet meer zijn geïnformeerd over de daadwerkelijke keuze die is gemaakt in deze APV? Hoe kijkt de portefeuillehouder naar de samenwerking met Horeca Dongen? Hoe is hierin samen opgetrokken en hoe gaat de portefeuillehouder deze verbinding weer oppakken?

Voorzitter, voor ons ligt het Groen- en bomenbeleidsplan. Dongen Groen! Het plan benadrukt het grote belang van groen en de sociale waarde van groen voor onze inwoners wordt duidelijk onderschreven. Laten we nu eens kijken naar wat deze plannen de inwoners brengen.
Om te beginnen het groenbeleidsplan. Dat is aangepast om aan te kunnen sluiten bij belangrijkste functie van groen, namelijk het bevorderen en borgen van biodiversiteit en klimaatadaptatie om zo hittestress te voorkomen.
Met het nieuwe groenbeleid zal het groenbeeld voor onze inwoners veranderen. Van minder aangeharkt en strak gemaaid naar meer natuurlijke beplanting. Wat D66 betreft een goede ontwikkeling. Het belang om dit bij herhaling aan de inwoners duidelijk te maken spreekt voor zich.
D66 heeft echter moeite met het feit dat in het raadsvoorstel, zonder enige onderbouwing, wordt voorgesteld om het huidige ambitieniveau te handhaven, in tegenstelling tot het ambitieniveau waarvoor gepleit wordt in het groenbeleidsplan. Klopt het dan niet wat er in het stuk staat, namelijk dat onderhoud van hoofdwegen op A-niveau veel onderhoudscapaciteit vraagt en dat deze capaciteit beter kan worden ingezet op representatievere locaties? Wat ons betreft is er een aanpassing van het beleidsplan nodig met daarin uitgebreide toelichting. We zijn benieuwd hoe de andere partijen hier naar kijken.
Dan het bomenbeleidsplan. Hier heb ik een aantal vragen over. Het oude bomenbeleidsplan uit 2017 heeft enkele aanpassingen ondergaan. In het nieuwe bomenbeleidsplan zijn daarom zaken als groeiplaatsverbetering en kleine kringloop om de levensverwachting van bomen te vergroten meegenomen.
Het doel van dit nieuwe bomenbeleidsplan is, zoals we hebben kunnen lezen (pagina 48) het verwezenlijken en behouden van een divers en gezond bomenbestand.
Nu zijn er op het punt van ‘behouden van’ voor ons geen vragen. Na de fietstocht met de betrokken ambtenaren vorige week donderdag is het onze fractie duidelijk geworden dat aan het behouden van bestaande bomen al het mogelijke wordt gedaan.
Helaas is ons tijdens die fietstocht ook duidelijk geworden dat er wat betreft de gezondheid van het bomenbestand forse zorgen zijn. Boomziektes, weersinvloeden en locatie beïnvloeden de gezondheid van bomen en daarom moeten, ook omwille van veiligheid, regelmatig bomen gerooid worden.
We begrepen dat het in bestaande situaties dan lang niet altijd verstandig is daar opnieuw een boom te planten omdat het bijvoorbeeld niet altijd mogelijk is om ook groeiplaatsverbetering toe te passen. Kabels, riolering en wortels van te dicht bij elkaar staande bomen verhinderen dat.
In de beleidskeuzen lezen we dat niet het aantal bomen, maar de kwaliteit van bomen als belangrijkste element wordt gezien. Voorzitter het is voor onze fractie volstrekt duidelijk dat kwaliteit belangrijk is.
Maar om ook in de toekomst te kunnen zorgen voor een duurzaam en gezond bomenbestand zijn nieuwe bomen nodig. Bomen die de tijd moeten krijgen om te groeien om zo over 50 jaar hun bijdrage aan dat gezonde leefklimaat te kunnen leveren.
Wat D66 betreft gaat het dus niet om kiezen, maar is zowel het behoud van de huidige bomen als het planten van nieuwe bomen voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen heel hard nodig.
Voorzitter, wij vragen ons af als we dit stuk lezen hoe we naast bomen behouden, gaan verwezenlijken dat er ook bomen bijkomen.
Na het bespreken van het coalitieakkoord ’Versterken en Vernieuwen’ zijn twee motie aangenomen die naar ons idee zeker een onderdeel van dit beleidsplan zouden moeten zijn.
· De motie Bomen planten in Dongen van 19 mei 2022 unaniem aangenomen door de raad.
· De motie Groene schoolpleinen van dezelfde datum in meerderheid aangenomen door Volkspartij, CDA, D66 en Ouderenpartij.
Wat betreft de eerste motie missen we het hoofdstuk waarin scenario’s worden uitgewerkt om het aantal kwalitatief goede bomen te laten groeien/toenemen.
1. Kan de wethouder aangeven waarom deze scenario’s ontbreken?
Wat betreft de tweede motie: Groene schoolpleinen
2. Is de wethouder al in overleg geweest met de schoolbesturen om tot ontwikkeling te komen van groene schoolpleinen en zo ja, wat was daarvan de uitkomst?
3. Wordt in de ontwerp programma begroting naast een voorstel voor de benodigde capaciteit voor uitvoering ook een voorstel voor nieuwe bomen voorzien?

Voorzitter, al enkele jaren staat de ontwikkeling van de locatie “De vijf turven” op het programma. De woningnood is groot, ook in ’s Gravenmoer. Het is daarom mooi dat we een volgende stap zetten door als gemeenteraad de kaders vast te stellen voor deze woningbouwontwikkeling.
Om te beginnen is D66 Dongen blij met het uitgangspunt om een aantrekkelijk openbaar gebied te ontwikkelen met voldoende aandacht voor de kwaliteit, kwantiteit en beheersbaarheid van openbaar groen en openbaar water. Ook zijn wij blij met de aandacht voor duurzaamheid, klimaat en natuur-inclusiviteit.

Rondvraag
Uit de media (krantenartikel over de fusie van Initia) vernemen wij voor de zomer dat het mediation traject is afgerond tussen de gemeente en de schoolbesturen.
– Kan de wethouder uitleggen waarom wij als raad hierover in de media moeten lezen?
– Kan de wethouder toelichten hoe het mediation traject is verlopen en hoe deze is afgerond?
Een andere vraag over dit zelfde thema, aan dezelfde portefeuillehouder gaat over de leerlingenprognoses. In de media vernemen wij deze week dat er een WOO verzoek is gedaan en ingewilligd over de documenten rondom de leerlingenprognoses.
– Waarom heeft de wethouder de raad niet actief over dit verzoek geinformeerd? Het college heeft immers een actieve informatieplicht richting de raad.

Het piept en kraakt binnen de gemeente Dongen.

Woorden van burgemeester Starmans tijdens de raadsvergadering van 29 juni, waarmee ze verwees naar het tekort aan ambtelijke capaciteit. Zeker geen nieuw probleem, want zowel tijdens de behandeling van het coalitieakkoord, als tijdens de begrotingsbehandeling gaf D66 al aan dat in Dongen de ambities groter zijn dan wat de organisatie aan kan.

Onze zorgen daarover werden toen echter nog nauwelijks herkend. Inmiddels ziet de hele gemeenteraad gelukkig wel de ernst van de situatie in. D66 gaat dan ook graag in september met elkaar het debat aan over een goede balans tussen de ambities van de raad, het college en het coalitieakkoord en de uitvoerbaarheid hiervan. Dit kan echter alleen als het college ons voldoende inzicht geeft in de personele situatie. Wij denken hierbij aan een strategisch personeelsplan met daarin aangegeven hoe Dongen de benodigde fte’s denkt in te vullen en te behouden de komende jaren. Wat ons betreft zouden aanpassingen in de organisatiestructuur hier ook een rol in moeten spelen. En wij staan open voor hechter samenwerken met een gemeente of gemeentes in de regio. In navolging van bijvoorbeeld Goirle, Oisterwijk en Hilvarenbeek, die ambtelijk steeds meer samen doen.

Voorzitter,
Het zou nu voor de organisatie verreweg het rustigst zijn als ik het bij deze woorden zou laten.
Maar D66 die geen eigen wensen en ideeën inbrengt? Dan wordt het wel erg saai in de raadszaal de rest van dit jaar.

Ik wil dan ook graag kort een 3 tal thema’s eruit lichten en onze ambities voor 2024 meegeven.

Om te beginnen met onze leefomgeving:
We blijven het herhalen, we hebben echt meer bomen en groen nodig in Dongen! Niet alleen voor de biodiversiteit, maar ook voor het welzijn van onze inwoners, denk bijvoorbeeld aan het tegengaan van hittestress. Maak zo snel mogelijk werk van de motie “voor ieder kind een boom” en plant zo veel mogelijk bomen in nieuwe, maar ook bestaande woonwijken.
Wat betreft de woningbouw: D66 is blij dat het college onze herhaalde oproep om het percentage sociale huurwoningen en betaalbare woningen te verhogen ter harte neemt. Wij zijn voorstander van het invoeren van een actief grondbeleid. Met alleen inbreiding gaan we het namelijk niet redden, en actief grondbeleid is nodig om nieuwbouw betaalbaar te houden. Daarnaast graag ruimte voor initiatieven als “Onder de Pannen” en “Kamers met Aandacht”. Verder is het echt noodzakelijk om het achterstallig onderhoud van Dongense wegen, voet- en fietspaden aan te pakken.

Ten tweede de thema’s Zorg, bestrijding van armoede en onderwijs:
D66 maakt zich zorgen om de gezondheid van inwoners in Dongen. Recent werd bekend dat voor het 2de jaar op rij het sterftecijfer in Dongen ruim boven het landelijke gemiddelde van Nederland lag. Wij vinden het belangrijk dat er uitgezocht wordt wat de oorzaak hiervan is. Daarnaast maken we ons grote zorgen over een specifieke groep jongeren. Uit onderzoek blijkt dat Dongen een relatief hoog percentage hoogrisicojongeren heeft. Herkenbaar beeld, op straat en in gesprek met jongerenwerkers. Hulp voor deze groep jongeren verdient de komende jaren echt meer urgentie.
Wat betreft de bestrijding van armoede kijkt D66 uit naar het nieuwe beleid. Belangrijk is dat er zo veel mogelijk inwoners worden bereikt en dat het hulp aanbod nog meer wordt afgestemd op de behoeften van de doelgroep.
Over de bouw van de scholen kunnen wij kort zijn: deze hebben de hoogste prioriteit! D66 maakt zich hierbij vooral grote zorgen of de geplande scholen wel op korte termijn over een toereikende elektriciteitsaansluiting kunnen beschikken. Tot nu toe hebben de antwoorden van het college ons nog niet gerustgesteld en hierover willen wij als raad zo spoedig mogelijk duidelijkheid.

Voorzitter,
Ik sluit af met ons 3de thema: duurzaamheid.
Vorig jaar bij de begroting riepen wij op tot het maken van een visie op elektrisch vervoer. Nu is gebleken dat laadpalen in Dongen relatief duur en traag zijn, lijkt deze visie nog noodzakelijker geworden.
Verder pleitten we voor het opstellen van een sociaaleconomisch beleidsplan samen met het bedrijfsleven, met als stip op de horizon de omschakeling naar een duurzame, circulaire economie. Het plan voor de verduurzaming van het bedrijventerrein Tichelrijt is een goede stap in die richting.
Over het voorstel in het coalitieakkoord om bij nieuw beleid voortaan te benoemen welk effect dat heeft op de duurzame ontwikkelingsdoelen hebben wij niets meer gehoord. Wanneer is de coalitie van plan om hier mee te starten?
Tenslotte zal het niemand verbazen dat D66 volledig achter de verduurzaming van het wagenpark staat. Wat ons betreft starten we zo snel mogelijk met een onderzoek naar de wijze waarop de infrastructuur op de gemeentewerf aangepast moet worden voor de toekomst. Want ook daar zal extra elektrische capaciteit voor nodig zijn. En het wachten daarop kan zomaar 5 tot 10 jaar duren!

Voorzitter,
U hoort het, ambities genoeg dus. Maar nogmaals: dit alles kan alleen als er een goede balans is tussen deze ambities en de beschikbare uitvoeringscapaciteit.

Voorzitter, Een jaar geleden hebben, met uitzondering van de gemeente Waalwijk, alle samenwerkende gemeenten in Hart van Brabant en de provincie Noord-Brabant de intentie uit gesproken om deel te gaan nemen aan het Publiek Ontwikkelbedrijf en het Regionaal Klimaatfonds. Er was op dat moment nog veel onduidelijk over de precieze invulling, maar gezien de grote opgave op het gebied van duurzame opwek van energie en klimaatadaptatie was het een logische stap. Tilburg heeft vervolgens het voortouw gepakt om de plannen verder uit te werken.

Nu, in december 2022, ligt een voorstel van het college voor om geen verdere wensen en bedenkingen in te brengen tegen het besluit van het college om deel te nemen aan het publiek ontwikkelbedrijf. Je zou dan denken dat alle onduidelijkheid weggenomen is en er een waterdicht plan voor ligt. Echter tijdens de raadsinformatieavond van vorige week bleek dat er nog best veel onduidelijkheden en risico’s zijn.

Zo ontbreken concrete projecten, grondposities en de mogelijkheid om deze projecten aan te sluiten op het net. Daarnaast lopen we als deelnemende gemeenten ook het volledige planrisico. Dat betekent dat als projecten onverhoopt niet doorgaan, dit ten koste gaat van het ontwikkelbedrijf.

Daarnaast vraagt de fractie van D66 zich af in hoeverre er ook projecten voor klimaatadaptatie op Dongens grondgebied ontplooid gaan worden. Het klimaatfonds dekt namelijk niet alle kosten van deze projecten. Dat gebeurt op basis van zogenaamde cofinanciering.

De vraag aan de wethouder is dan ook: heeft de gemeente Dongen budget beschikbaar voor klimaatadaptatie projecten als deze op Dongens grondgebied ontplooid worden?

Maar wat D66 betreft is er nog een veel groter risico. In 2021 hebben alle deelnemende gemeenten ja gezegd tegen het bod in de REKS 1.0, en het realiseren van de hierbij behorende hubs. Voor Dongen zijn er buiten de zonneparken Tichelrijt en de Wildert geen grote projecten om te realiseren op ons grondgebied. Daardoor zijn wij als gemeente bij de realisatie van de hubs, en dus het welslagen van het ontwikkelbedrijf, afhankelijk van andere gemeenten in de regio. Immers moeten de hubs op hun grondgebied gerealiseerd worden.

En over de inzet van de regiogemeenten maken wij ons momenteel zorgen. Zeker nu de nieuwe coalitie in Goirle voorlopig geen windmolens wil, maar afwacht tot ergens in 2023 nieuwe regels komen. Dit uitstel kan leiden tot afstel. Daarbij sluit de nieuwe coalitie één van de potentiële zoekgebieden wind boven bos uit.

Hilvarenbeek drukt nu op de pauze knop voor het ontwikkelbedrijf omdat ze meer inzicht willen hebben in de exacte locaties. Ze hebben bovendien bij de vaststelling van de REKS een eis voor een grens van 750m van hun gemeentegrens opgenomen voor windmolens. Dit heeft waarschijnlijk consequenties voor de hub De Baars en wellicht ook Kattenberg. Ze claimen ook een grote afdracht in een lokaal fonds. Gaat dat dan ten koste van de opbrengst voor het ontwikkelbedrijf? Bovendien sluit Hilvarenbeek wind boven bos uit rondom Beekse Bergen.

Waalwijk doet niet mee met het ontwikkelbedrijf en locaties bij vliegroutes (Gilze Rijen, ring Tilburg) zijn beperkt vanwege de defensieradar.

Al met al bestaat de kans dat het voorgenomen aantal windmolens uit de REKS (50 stuks) fors lager uitvalt. Dit geeft ook minder optimalisatie kansen voor koppeling zon met wind, zogenoemde cable pooling! Door al deze beperkingen aan de voorkant kan het ontwikkelbedrijf fors geremd worden in haar mogelijkheden en dit kan leiden tot a: een noodzakelijke afboeking van onze investering en b: de realisatie van veel minder opwek dan vastgesteld in de REKS. Dit achten we niet wenselijk.

Laat ik duidelijk zijn, D66 is in de basis geen tegenstander van een Publiek Ontwikkelbedrijf. Door de kaders die we daarmee kunnen stellen, nemen we als gemeenten de verantwoording
over de lokaal eigendom ambitie. Op deze manier kunnen we minimaal 50% lokaal eigendom afdwingen en realiseren. Daar zijn we heel blij mee!

Maar wij stellen wel voorwaarden aan deze deelname.

Wat D66 betreft kunnen wij als Dongen deelnemen als alle aan het Ontwikkelbedrijf deelnemende gemeenten zich ook committeren aan het uitgebrachte REKS bod en de realisatie van de beoogde energiehubs op hun grondgebied niet overladen wordt met bovenwettelijke eisen en uitsluitingen.

Aangezien dit al gebeurt (zie Goirle en Hilvarenbeek) verzoeken wij het college de consequenties van deze extra eisen en uitsluitingen te laten inventariseren en deze te verwerken in de planvorming en een eventuele inleg aan het ontwikkelbedrijf hierop aan te passen en de raad hierover te informeren.
De vraag aan de wethouder is dan ook: kunnen wij dit als Dongense gemeenteraad opnemen onder wensen en bedenkingen in dit raadsvoorstel en daarmee dus een pas op de plaats maken met het storten van kapitaal in het Ontwikkelbedrijf totdat hier meer duidelijkheid over is?

Verder zijn wij benieuwd hoe de andere partijen in de raad kijken naar de ontwikkelingen in de regio. Zien zij dezelfde risico’s als wij?

Voor ons ligt de Programma begroting Dongen 2023—2026, de eerste begroting van de nieuwe coalitie. Deze begroting draagt de titel:

“Niet sparen, maar helpen”

Een gepaste titel in deze moeilijke tijden, waarin de torenhoge inflatie en stijgende energielasten een hele grote groep mensen naar de rand van de armoede dreigt te sturen, of zelfs eroverheen.
Een titel die D66 een beetje hoop geeft. Hoop, dat er bij de nieuwe coalitie en daarmee bij het nieuwe college, ook de wens bestaat om een andere koers te gaan varen. Een socialere koers, met veel meer aandacht voor onze kwetsbaarste inwoners.
Want juist deze inwoners hebben wij met zijn allen de afgelopen jaren in de kou laten staan. Niet alleen door een terugtrekkende landelijke overheid, maar ook door ons eigen gemeentelijke beleid. Want ook wij trokken ons op veel gebieden terug en vertrouwden steeds meer op de eigen kracht van inwoners en hun naasten. Met als gevolg dat juist die inwoners die de gemeente het hardste nodig hebben het nog moeilijker kregen dan ze het al hadden.

Wat zou het mooi zijn als met deze begroting het begin wordt gemaakt van een radicaal andere koers. Een koers waarbij de belangen van onze inwoners eindelijk weer voorop komen staan.
Het voorstel voor het instellen van een steunfonds lijkt ons in ieder geval een eerste goede stap in die richting.
D66 ondersteunt dan ook volmondig de wens voor financiële ruimte waarmee snel, flexibel, daadkrachtig en vooral met maatwerk hulp kan worden geboden aan inwoners die deze hulp hard nodig hebben.
Financiële ruimte waar wij de afgelopen jaren zelf meermaals voor hebben gepleit. Zoals recent nog, bij de behandeling van de Jaarrekening 2021. Toen stelden we voor om niet-uitgegeven geld dat bestemd was voor het armoedebeleid, alsnog te reserveren voor diezelfde armoedebestrijding. Op dat moment was dit echter voor de Volkspartij Dongen en het CDA nog een brug te ver. Zij waren toen erg duidelijk: eerst een plan, dan pas geld. En stemden vervolgens tegen de motie, waardoor het geld helaas in de algemene reserve verdween.
Wij zijn dan ook erg benieuwd wat diezelfde partijen van het voorstel dat nu voorligt vinden. Het gaat nu namelijk om veel meer geld en ook deze keer ligt er geen concreet plan…
Maar wat D66 betreft wel een goede intentie en de uitnodiging aan de gemeenteraad en aan de maatschappelijke en sociale partners om mee te denken over de invulling. En als de toezegging a
ons kan worden gedaan dat de uiteindelijke uitwerking aan de gemeenteraad ter besluitvorming zal worden voorgelegd, hebben wij er geen moeite mee om vooraf alvast het geld te reserveren. Uiteraard gaan wij graag in op de uitnodiging om input te leveren. Hier kom ik later in onze bijdrage nog op terug.

Zoals u hoort zijn wij dus gematigd positief. Wij gebruiken bewust de term gematigd, omdat wij van mening zijn dat er voor het varen van een nieuwe koers veel meer nodig is dan alleen het instellen van een steunfonds.
Op dit moment horen wij namelijk te vaak verhalen van inwoners en maatschappelijke partners die zich niet begrepen en gehoord voelen en soms zelfs wanhopig zijn door de starheid en de onwil van onze gemeente. Bijvoorbeeld als er bij een gehandicapt kind wordt geruzied over de WLZ of de WMO met als gevolg dat er in die tussentijd helemaal geen indicatie voor zorg afgegeven wordt. Of als een echtgenoot, die naast een volledige baan zorgt voor zijn vrouw en 2 kleine kinderen met een chronische ziekte, afgewezen wordt voor een mantelzorg bon. En je zou maar net een paar tientjes teveel aan inkomen hebben om in aanmerking te komen voor de energietoeslag. Dan krijg je in Dongen tot nu toe helemaal niets.
Dit is beleid waar wij verdrietig van worden en waarvoor wij ons schamen. Laten wij dit beleid zo snel mogelijk achter ons laten! Hiervoor is een omslag in het hele denken en doen van onze gemeente noodzakelijk, waarbij inlevingsvermogen, compassie, de bereidheid om te luisteren, denken in mogelijkheden en uitgaan van vertrouwen, de basis vormen. Daarvoor is het onder andere van belang dat er met de hulpvragers zo persoonlijk mogelijk gecommuniceerd wordt. Bel ze op of, beter nog, ga naar ze toe!
Als de voorliggende begroting hier de opmaat voor is, dan staan we daar dus volledig achter. Als alles echter bij het oude blijft en we het ons nu alleen tijdelijk even kunnen permitteren om iets vrijgeviger te worden, dan zal er in de kern niets veranderen en zullen ook in de toekomst mensen zich onvoldoende door de samenleving en onze gemeente gesteund voelen. Met als gevolg dat de kloof tussen de gemeentelijke overheid en de inwoners steeds groter wordt.
Ten slotte voorzitter. We leven in een onzekere tijd. Een tijd van diverse crises zoals een woningcrisis, klimaatcrisis, zorgcrisis, migratiecrisis etc. En gelet op het geringe vertrouwen in de overheid wat ons betreft ook een gezagscrisis. Niettemin zijn voor de aanpak van deze crises vele ogen gericht op de overheid, ook op de lokale overheid. De roep om een solide, krachtdadige overheid is groot. Wij constateren echter dat in Dongen de ambities groter zijn dan de organisatie aan kan. Er wordt nogal wat niet uitgevoerd of doorgeschoven. Wij beseffen dat het moeilijk is om aan personeel te komen en dat geldt ook voor de gekwalificeerde inhuur. Het alternatief is dan dat er tussen college en gemeenteraad overleg gaat plaatsvinden over een heldere prioriteitsstelling. We hadden de hoop dat een volwaardig takendebat zou kunnen bijdragen aan een goede balans tussen de ambities van het gemeentebestuur en de mogelijkheden van de ambtelijke organisatie, maar de uitkomst van de gemeenteraadsvergadering op 20 oktober 2022 heeft ons zwaar teleurgesteld. Wat ons betreft is een fundamenteel takendebat nog steeds nodig en daar zullen we ons de komende bestuursperiode voor blijven inzetten.
Tot zover onze visie op de overkoepelende koers.

Nu gaan we in op de praktische inhoud. Input Steunfonds
Om te beginnen onze input voor de invulling van het steunfonds. D66 heeft in de omringende gemeenten de afgelopen maanden veel goede ideeën voorbij zien komen om inwoners in deze moeilijke tijden te helpen. We noemen een aantal zaken die wij in Dongen zouden willen financieren vanuit het steunfonds:
· Vergroten van de doelgroep energietoeslag naar 130% van het bestaansminimum.
· Een potje om maatwerk te leveren voor schrijnende gevallen, denk aan huishoudens die buiten de doelgroep van de energietoeslag vallen, maar in de problemen komen door gestegen kosten.
· Het opzetten van een doorbraakfonds multi-problematiek samen met Casade en andere maatschappelijke partners, naar voorbeeld van Oosterhout, met als doel om acuut omvallende huishoudens zo snel mogelijk uit de brand te helpen, om bijvoorbeeld het verlies van een baan of een huisuitzetting te voorkomen.
· Het verhogen van de subsidie aan de Voedselbank, zodat wekelijks voldoende verse groenten en fruit in het pakket kunnen worden aangeboden.
· Het uitbreiden van het aantal Energiecoaches in samenwerking met Energie Dongen en hierbij ook in te zetten op een Klusbus, waarmee kleine energiebesparende maatregelen zoals bijvoorbeeld isolatiefolie, meteen bij inwoners kunnen worden aangebracht.
· Een energieloket speciaal voor het mkb.
· Een regeling waarbij het mogelijk wordt om gesubsidieerde instellingen met een hoog energieverbruik te compenseren.

Het huidige armoedebeleid moet echt worden verbeterd, in combinatie met goede en snel beschikbare schuldhulpverlening. Wij zouden daarbij de werkwijze willen invoeren waarbij schulden in een keer collectief worden geregeld. Daarnaast is het belangrijk dat we in eerste instantie focussen op het creëren van schuldenrust en dat we zorgen voor een integrale aanpak van multi-problematiek. Wat betreft de Meedoenregeling: deze willen wij uitbreiden met een Meedoen Pas voor minima. Arriva Nederland heeft dit concept ontwikkeld zodat mensen met een laag inkomen laagdrempelig gebruik kunnen maken van het OV. Wij willen graag dat de gemeente Dongen zich bij dit initiatief aansluit.Verder willen wij nog eens benadrukken hoe belangrijk D66 – zeker in deze tijd – de aanwezigheid van de Voedselbank in Dongen vindt. Zo wij begrijpen van de Voedselbank zelf, zien zij de locatie bij Eagle Shelter absoluut niet als vanzelfsprekend en kunnen zij daar niet alle activiteiten uitvoeren die zij nu wel doen. Dat zou betekenen dat we de Voedselbank, en al haar goede initiatieven, mogelijk kwijtraken. We roepen het college dan ook op om samen met de Voedselbank naar een definitieve oplossing voor de huisvesting te zoeken.

Tot onze grote verbazing spreekt het college van een robuuste en solide begroting. Voor D66 onbegrijpelijk, want buiten de grote financiële impuls vanuit Den Haag is er weinig veranderd. Dit sluit aan bij de landelijke tendens waarbij gesproken wordt over incidentele voordelen die de structurele problematiek maskeren. En de grote onzekerheid van de hoge inflatie en een fors stijgende rente, in combinatie met stijgende bouwkosten, zorgen er wat ons betreft voor dat onze financiële toekomst er verre van rooskleurig uitziet. D66 ziet daarom nog steeds de meerwaarde in het doorvoeren van de aanbevelingen van de rekenkamercommissie uit het onderzoek “Is de aansluiting te maken?” en zou periodiek een beleidsveld willen doorlichten op de aansluiting tussen het beleid en de (financiële) weerslag in de P&C cyclus. Als laatste zijn wij blij te lezen dat de verdeling in de OZB tussen woningen en niet-woningen verder in lijn wordt gebracht met die van omliggende gemeenten. Dit is iets wat wij al meermaals hebben voorgesteld.Democratische vernieuwing
Voor D66 is een slagvaardige commissie Democratische Vernieuwing van groot belang. Niet alleen om invulling te geven aan de Nieuwe Politiek zoals in het coalitieakkoord beschreven staat, maar ook om de positie van de gemeenteraad te versterken. Wij zien voor de commissie Democratische Vernieuwing ook een taak weggelegd in het begeleiden van de inwonerparticipatie voortkomend uit het takendebat.

Op het thema Duurzaamheid zijn wij teleurgesteld in het college. Juist hier zou het adagium niet sparen maar helpen moeten opgaan. En dan is het wat ons betreft onbegrijpelijk dat de subsidie voor het Energieloket van Energie Dongen wordt geschrapt. Het brede netwerk aan vrijwilligers en kennis wordt vernietigd ten gunste van een Energieloket in eigen beheer wat nog helemaal moet worden opgezet en bemand. Daarnaast is het budget wat beschikbaar is voor de brede energie- en warmtetransitie veel te beperkt. Willen we hier een succes van maken dan is het noodzakelijk dat we hier meer geld in steken en besteden we dit geld minder aan bureaus voor nog meer plannen, maar gaan we met concrete projecten aan de slag. Wat D66 betreft maken we bovendien bij elke vervanging van gemeentelijk materieel de keuze voor het duurzame (elektrische) alternatief.

Ook dit jaar lezen wij in de begroting weinig terug over het belang van de uitbreiding van het openbaar groen en het planten van veel extra bomen in Dongen voor het creëren van een gezonde leefomgeving. We hopen dat dit wel het uitgangspunt wordt van het geactualiseerde groen- en bomenbeleidsplan dat de raad in het eerste kwartaal van 2023 zal worden voorgelegd. Extra bomen zijn voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen van groot belang, daarom lijkt het ons een leuk idee om als gemeente bij de geboorte van ieder kind een boom cadeau te doe

Daarnaast stellen wij voor om, vanwege het structurele watertekort in Brabant, voortvarend met de adviezen van de adviescommissie droogte aan de slag te gaan. Dit betekent dat we als gemeente bij nieuwbouw vol moeten sturen op de inzet van waterbesparende technieken. Hiervoor zullen we volgende week met een voorstel komen.

Dan moet er nog iets van ons hart als het gaat over onderwijs. Want er liggen prachtige plannen klaar voor mooie scholen. Maar voor de Biezenkring is de planning zuur. Voor hen is de bouw weer met 2 kwartalen opgeschoven en dat gebeurt iedere monitor zo lijkt het wel. Inmiddels is de prognose voor oplevering al verschoven naar eind 2025. Voor de leerlingen en leerkrachten een grote klap in het gezicht, als je kijkt naar de staat van het gebouw. En deze verschuiving is bovendien niet volgens de afspraak met de gemeenteraad. Wij staan hier dan ook niet achter. Verder blijven wij ons zorgen maken om de luchtkwaliteit in de scholen, zeker bij de scholen die niet op korte termijn op de nominatie staan voor nieuwbouw. Het is echt noodzakelijk dat hier stappen op worden ondernomen, want dit komt de gezondheid van de leerlingen en leerkrachten en de kwaliteit van het onderwijs niet ten goede.

Ook hier maken wij ons zorgen. Het Kunstpodium wordt flink gekort in haar subsidie en haar opdracht wordt versmald. Zij moet zich gaan focussen op cultuureducatie. Voor andere taken, zoals muzieklessen voor kinderen buiten school om of voor volwassenen, krijgt zij niet of nauwelijks meer ondersteuning. Met als gevolg dat het aanbod achteruitgaat en mensen die het niet kunnen betalen niet meer met cultuur in aanraking zullen komen en zo creatieve ontwikkeling iets wordt voor hen die het breed hebben. Niet alleen voor onze inwoners, maar ook voor onze harmonieën en muziekverenigingen is dit funest! Want hoe moeten zij aan toekomstige trompetspelers komen, als je hier geen trompetlessen meer kunt volgen?

We waren blij te lezen in de begroting dat er aandacht gaat zijn voor het bevorderen van zowel objectieve als subjectieve veiligheid van inwoners, ondernemers en bezoekers. Fijn! Maar hoe weten we of we hieraan voldoen, en of wat wij doen ook echt bijdraagt aan een veilig gevoel? Graag zouden wij een jaarlijks meetinstrument inzetten om het gevoel van veiligheid te meten, en samen met harde data zoals aantallen overlastmeldingen, concreet te kunnen zien waar we op moeten inzetten om Dongen veilig te maken en houden.

Ten slotte maken wij ons ernstige zorgen over het gebrek aan goede opvangplekken voor vluchtelingen in Nederland. Wat ons betreft pakt Dongen hierin nog steviger haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Voor ons zijn alle mogelijkheden bespreekbaar.

Concluderend wij zijn gematigd positief over de voorliggende begroting. Er zitten een aantal goede voorstellen in, maar de achterliggende visie wordt niet helder. Als de bedoeling is dat we nu eindelijk onze kwetsbaarste inwoners voorop gaan stellen en gaan denken en handelen vanuit mogelijkheden en vertrouwen, in goede samenwerking met onze maatschappelijke partners, vindt u ons aan uw zijde.

Voor ons ligt het coalitieakkoord “Versterken & Vernieuwen “ opgesteld door de Volkspartij Dongen en het CDA Dongen – ‘s Gravenmoer.
Aan de gemeenteraad is gevraagd om kennis te nemen van dit akkoord en haar visie/standpunten kenbaar te maken door het indienen van moties. Wij nemen deze uitnodiging graag aan en zullen op een aantal onderwerpen met moties komen, maar kiezen er ook voor om bij een aantal andere thema’s nu alleen een korte reactie te geven. Wij verwachten namelijk dat er de komende 4 jaar nog genoeg gelegenheid is om over deze onderwerpen uitvoerig met elkaar het debat te voeren en dan met concretere plannen te komen.
Graag loop ik het hele coalitieakkoord dan ook per thema langs, waarbij ik wil starten met een aantal algemene opmerkingen vooraf.
Wij zijn er blij mee dat er is gekozen voor een akkoord op hoofdlijnen, waardoor er ruimte wordt geboden om met de gehele gemeenteraad het debat aan te gaan over de uitwerking van de opgaven en ambities.
Daarnaast vinden we het zeer positief dat de intentie voor een constructieve samenwerking binnen de gemeenteraad wordt uitgesproken en dat wisselende meerderheden en het doorbreken van de “traditionele” coalitie- en oppositie-verhoudingen expliciet worden beschreven.
Uiteraard kunnen wij ons ook helemaal vinden in de ambitie om de komende 4 jaar gezamenlijk vol in te zetten op het versterken van inwonerparticipatie en het vergroten van de transparantie.
En zijn we een groot voorstander van de oproep in het akkoord om als gemeente op een aantal gebieden stevig de regie te pakken.
Minder enthousiast zijn we erover dat in een “akkoord op hoofdlijnen” toch een aantal zeer concrete punten zijn geslopen. Zaken als een jaarlijkse update van een digitale sociale kaart horen niet in een dergelijk akkoord. Daarnaast zijn op diverse punten de ambities en concrete standpunten niet of zeer magertjes onderbouwd. Ook is er een aantal punten die de keuzes bij het takendebat beperken.
Verder zijn de ambities torenhoog. Dat is een mooi streven, maar nergens lezen we terug hoe dit zich verhoudt tot wat de ambtelijke organisatie (en daarmee het college) kan leveren.
En tenslotte: de VPD en het CDA kiezen ervoor om 3 thema’s prioriteit te geven.
Het mag duidelijk zijn dat voor D66 duurzaamheid in dit rijtje ontbreekt. Ook missen wij de prioriteit voor kwetsbare inwoners, die de hulp van de gemeente zo hard nodig hebben in tijden van stijgende kosten voor boodschappen en energie, vereenzaming en vergrijzing.

Tot zover onze algemene opmerkingen vooraf. Nu bespreek ik graag per thema onze vragen en opmerkingen en kondig ik onze moties aan, waarna elk fractielid zijn eigen moties zal inbrengen.

Wat wordt bedoeld met de ambitie: bij financiële afwijkingen worden (financiële en uitvoerings-) afwegingen binnen de gehele begroting gemaakt? – graag uitleg

We begrijpen de wens om de solvabiliteit en daarmee onze financiële situatie te verbeteren. Maar jaarlijks een half miljoen toevoegen aan de algemene reserve lijkt ons op dit moment niet realistisch. D66 is dan ook blij dat het woord streven is toegevoegd en gaat er vanuit dat we hier met elkaar jaarlijks het debat over zullen voeren. Voor ons is het heel belangrijk dat Dongen niet op slot gegooid wordt en we ruimte houden voor noodzakelijke investeringen in bijvoorbeeld de onderwijshuisvesting, het klimaat, onderhoud van wegen enz.

Wat D66 betreft is het goed dat het onderwerp Nieuwe Politiek in dit akkoord als apart hoofdstuk opgenomen is. Wel zouden wij graag nog eens duidelijk van de Volkspartij en het CDA willen horen wat zij nu precies onder “Nieuwe Politiek” verstaan. In de beschrijving lijkt het namelijk vooral over meedenken en input leveren te gaan en minder over het faciliteren en stimuleren van initiatieven uit de samenleving zelf.

Wij zijn geen voorstander van het uitbreiden van de werkgroep democratische vernieuwing op deze wijze. Dit ligt ook niet in lijn met het standpunt van de oude werkgroep. Die was unaniem voorstander van een werkgroep bestaande uit raadsleden ondersteund door de griffie. Wat is er veranderd? Wij denken dat als we gezamenlijk echt stevige stappen willen zetten op dit gebied we er goed aan doen om van een werkgroep over te stappen op een raadscommissie conform art. 82 e.v. van de Gemeentewet, inclusief goede opdrachtformulering, (externe) expertise, bevoegdheden, planning etc. Hoe denken de andere fracties over dit voorstel?

We zijn blij met de ambitie om in de regio goed samen te werken en daar zeer zichtbaar en actief te zijn. Veel speelt zich momenteel af buiten het zicht van de gemeenteraad. Wat we missen bij deze ambitie is de expliciete wens dat het college aan de Gemeenteraad veel vaker terugkoppeling geeft over de uitkomst van overleggen in al die regionale gremia. Voor dit voorstel zullen we dan ook een motie indienen.

Wij staan volledig achter de ambitie om als gemeente eindelijk stevig de regie in de woningbouwopgave te nemen.

Zoals tijdens de verkiezingsdebatten al aangegeven zien wij daarentegen helemaal niets in een onderzoek naar de mogelijkheden om voorrang te kunnen verlenen aan eigen inwoners en aan mensen met een economische of sociale binding met de gemeente Dongen. Want dit roept allemaal vragen op die zeer moeilijk te beantwoorden zijn. Zoals wat verstaan we precies onder een economische of sociale binding? Moet je dan bijvoorbeeld je huis uit als je van baan wisselt? Of gaan we controleren hoeveel familie en vrienden je in Dongen hebt wonen? Gelet op de handhaafbaarheid en complexiteit i.c.m. de ambtelijke capaciteit en de tweedeling die veroorzaakt wordt, blijf je wat ons betreft ver weg van dit soort discussies.

Ook zijn wij zeer ongerust over het opnemen van de zin: “hierbij benadrukken we steeds het belang van een evenwichtige kern- en wijkopbouw in het woningbouwprogramma” bij de ambitie van het actualiseren van de woonvisie. Interpreteren we het goed dat hiermee wordt bedoeld dat ook per kern/wijk een procentuele verdeling in goedkoop – middelduur – en duur zal worden nagestreefd, in plaats van dat hier gemeentebreed naar wordt gekeken? Betekent dit dat er bij nieuwbouwlocaties zoals de Noorderlaan en Waspikseweg niet meer woningen uit het goedkopere segment mogen worden gebouwd om te compenseren voor alle dure nieuwbouw die door projectontwikkelaar in inbreidingsgebieden worden gerealiseerd?

Want als dat inderdaad de intentie van deze zin is weet D66 niet goed waar we de komende jaren dan nog de ruimte vinden voor het bouwen van voldoende sociale huurwoningen en starterswoningen. Hetzelfde coalitieakkoord pleit er immers voor het woningbehoefteonderzoek mee te nemen in de woonvisie, maar beperkt zichzelf om specifieke tekorten aan te kunnen pakken door deze wijkvisie i.p.v. een integrale visie.

Sowieso maken we ons zorgen over de toenemende vraag naar sociale huurwoningen, zeker omdat de gemeente steeds meer wordt gevraagd om speciale doelgroepen te huisvesten en de vrijblijvendheid voor gemeenten volgens de verantwoordelijke minister afgelopen is. Om aan deze vraag tegemoet te komen zullen we dan ook een motie indienen.

Tenslotte zijn we uiteraard een groot voorstander van duurzaam en circulair bouwen. Goed dat dit expliciet in het akkoord is opgenomen.

Bij dit thema missen we de ambitie om door te gaan met de eerder ingezette privatiserings- en verzelfstandigingsoperatie van verenigingen. Zodat we komen tot een eerlijke en evenredige ondersteuning van ons verenigingsleven. Wat ons betreft koppelen we die aan het verduurzamen van de accommodaties, door de verzelfstandigingsgelden in te zetten voor de verduurzaming. Zo gaan verenigingen mee met de energietransitie en drukken zij de energiekosten. – hierover dienen we een motie in.

Verder lijkt het ons goed dat de nieuwe toekomstvisie voor cultuur-historisch, industrieel en religieus erfgoed samen met de betrokken verenigingen en onze inwoners wordt opgesteld. Kunnen de opstellers van het akkoord zich vinden in deze toevoeging?

En we vroegen ons af of er bewust voor is gekozen om wel initiatieven om jongeren aan het sporten te krijgen te stimuleren en faciliteren, maar initiatieven om kinderen kennis te laten maken met dans, muziek en toneel slechts te stimuleren en niet te faciliteren. Met andere woorden: klopt het dat we het beoefenen van sport voor jongeren de komende 4 jaar belangrijker vinden dan het beoefenen van cultuur?

Tenslotte: wat betreft het uitwerken van het Cammeleurconcept roepen we het nieuwe college op om stevig de regie in het proces te pakken en nu echt de vaart erin te houden. Eind Q3 moet er wat ons betreft een definitief uitgewerkt concept op tafel liggen, zodat er eindelijk duidelijkheid komt voor alle betrokken partners en de inwoners van Dongen.

Bij dit thema hebben we de vraag aan de Volkspartij Dongen en het CDA of ze er bewust voor hebben gekozen om helemaal niets te schrijven over de implementatie van de omgevingswet? Aangezien het hele woord niet wordt genoemd in het voorliggende akkoord en D66 van mening is dat de organisatorische en financiële consequenties van invoering van de omgevingswet van groot belang zullen zijn voor de ontwikkeling en inrichting van de openbare ruimte.

Wij vinden de benoemde ambities in dit hoofdstuk erg magertjes en weinig vernieuwend, zeker gezien de grote urgentie van dit onderwerp voor de toekomst van alle inwoners van Dongen. Wat ons betreft pakt de gemeente op dit thema stevig de regie en vertaalt het college de afspraken vanuit de regio in een duidelijk uitvoeringsplan inclusief projectenlijst, bemensing en benodigde financiële middelen en bespreekt deze met de gemeenteraad.

Helaas komt het woord “boom” of “bomen” in het hele coalitieakkoord niet voor! Toch een onderwerp waar het CDA en D66 vorige raadsperiode samen vaak aandacht voor hebben gevraagd. Ons voorstel is dan ook om via een motie het college opdracht te geven dat we er de komende 4 jaar voor zorgen dat Dongen steeds groener kleurt door een toename van het aantal bomen.

Een ander punt dat wij graag aan dit thema zouden willen toevoegen is het ontwikkelen van een visie op de komst van elektrisch vervoer. Ook hier dienen wij een motie over in.

Tenslotte lijkt het ons een erg goed idee dat bij nieuw beleid wordt benoemd welk effect dit heeft op de duurzame ontwikkelingsdoelen en kijken we uit naar de mogelijkheden voor het versterken van de circulaire economie in het gemeentelijk beleid.

Naast het aanbieden van een plan voor afval zullen we ook dit jaar al de eerste pilots moeten gaan draaien. 30 kg restafval in 2025 is een forse vermindering en we zullen alles uit de kast moeten halen om dit te kunnen bereiken op zo’n korte termijn.

D66 is groot voorstander van het vergroten van de inzet op preventie, zowel bij jongeren als bij volwassenen. We zijn dan ook blij dat hier aandacht voor is in het voorliggende akkoord. Wat ons betreft hoort opgroeien in een omgeving met Schone Lucht en veel groen hier ook bij. Iets wat niet expliciet vermeldt staat, maar waar we het tijdens de uitwerking van de ambitie wat ons betreft wel over zouden moeten hebben. Wij staan achter het streven om ieder kind in Dongen de kans te geven om te sporten, dit het liefst in combinatie met inzetten op een leefomgeving die jongeren hiertoe uitnodigt. Denk hierbij onder andere aan groene schoolpleinen, waar je ook bij erg warm weer in de zomer goed kunt buitenspelen. Hierover zullen wij een motie indienen. (Gitta)
· De opmerkingen dat er een opgave is om ouderen betrokken te houden in de samenleving en dat in beeld moet worden gebracht wat er al gebeurt of wat nog meer kan worden gedaan om de ouderen betrokken te houden bij de samenleving zijn
nogal vrijblijvend. Wij hopen dat hier goede concrete aanbevelingen uit voortkomen, die ook daadwerkelijk worden uitgevoerd.
· Tenslotte pleiten we echt voor aandacht voor gezinnen met complexe scheidingen. Deze aandachtsgroep wordt helaas niet in het akkoord benoemd.

Wij zijn erg benieuwd naar de uitkomsten van nieuwe scenario’s voor IKC de Biezen, en is blij dat gymzaal de Otterdonk hierin meegenomen wordt.

Wat we missen is de link tussen onderwijs en de gezondheid van kinderen. Wat ons betreft kan onderwijs hier een grote rol in spelen, onder andere door het stimuleren van bewegen tijdens schooltijd. Vandaar onze eerder aangekondigde motie over groene schoolpleinen.

We hebben een vraag over de laatst genoemde ambitie: We zetten onze lokale en regionale netwerken in om het onderwijs en het (Dongense) bedrijfsleven bij elkaar te brengen. Dit lijkt ons meer een middel dan een ambitie. Bij welk doel hoort dit middel? MAW: waarom willen we ze bij elkaar brengen?

In dit hoofdstuk wordt beschreven dat er met de komst van Tichelrijt 3 nieuwe mogelijkheden ontstaan voor bedrijven om zich te vestigen in onze gemeente. Op zich prima, maar wij missen hierbij een duidelijke visie. Zijn alle bedrijven hier welkom? Of zijn er bepaalde sectoren of ondernemers die we juist graag of juist liever niet naar Dongen willen halen?

Zijn de andere partijen het er mee eens dat het goed is om hier aan de voorkant over na te denken? Ons voorstel zou zijn om het college te verzoeken om samen met het bedrijfsleven een sociaaleconomisch beleidsplan inclusief een accountplan te ontwikkelen, met als stip op de horizon de omschakeling naar een duurzame, circulaire economie. Hierover dienen wij een motie in.

Verder zijn wij geen voorstander van het overwegen om in gepaste situaties een tegenprestatie te vragen als springplank om uit een uitkeringssituatie te komen.

Wij maken ons grote zorgen over de gevolgen van de stijgende energiekosten en inflatie voor een groot aantal huishoudens in Dongen. Wat ons betreft hoort ondersteuning van deze inwoners de komende jaren tot een van onze prioriteiten. Wij zijn dan ook blij dat de nieuwe coalitie onze oproep heeft gehoord en de aanpak van energiearmoede als ambitie in het definitieve coalitieakkoord heeft toegevoegd. Wat ons betreft doen de gemeenteraad en het nieuwe college er de komende jaren alles aan om een grote armoedeval te voorkomen. Zodat iedereen in Dongen mee kan blijven doen aan onze samenleving.

In het coalitieakkoord staat dat de zichtbaarheid van boa’s belangrijk is voor het veiligheidsgevoel. Wij zijn het hier mee eens. Onze vraag hierbij is hoe we de (gevoelde) zichtbaarheid gaan meten en hoe wordt dit meegenomen in de evaluatie van de boa-capaciteit?

Hoe staan de andere partijen erin om naast de zichtbaarheid, ook het ervaren (subjectieve) veiligheidsgevoel te meten en te combineren met data over veiligheid in Dongen en deze gegevens vervolgens mee te nemen in de evaluatie van het veiligheidsbeleid?

Verder noemt het akkoord de ambitie om voorlichting te gaan geven over ondermijning. Dit vinden wij een goed doel, maar kan niet bestaan zonder een proactieve aanpak van ondermijning in onze gemeente. Alleen dan werken we samen (gemeente en haar inwoners) in de strijd tegen ondermijning. De aanpak van ondermijning is echter een wettelijk verankerde taak van de burgemeester, en hoort niet thuis in een coalitieakkoord over keuzes en ambities. Wij zouden dan ook graag op een geschikter moment het debat aangaan over de aanpak van ondermijning.

Wij zijn blij om te lezen dat het hoofdstuk communicatie is toegevoegd aan het akkoord, en dat inwoners hiermee gehoord zijn. We lezen echter dat we voor de digitale ambities slechts de risico’s in kaart gaan brengen. Maar voor ons is het belangrijker een ambitie te formuleren op: hoe toegankelijk willen wij zijn? Wij zijn van mening dat de gemeente veel meer zichtbaar moet zijn. Communicatie is hierbij van groot belang. En zeker niet alleen digitaal. Ga naar je inwoners toe, pak meer de telefoon en bel terug, verruim de openingstijden, vermijd ambtelijke taal in contact met inwoners en zoek de mogelijkheden van en binnen de regelgeving op. Als inwoners zich gesteund voelen in de behandeling van hun vragen komt ook het vertrouwen weer terug.

Verder missen wij tussen de ambities op communicatie nog de communicatie van de gemeenteraad richting inwoners. Zodat de gemeenteraad ook dichterbij haar inwoners kan staan. Laten we daarin experimenteren met nieuwe manieren. Met zo’n jonge en frisse raad moeten we dat toch voor elkaar krijgen.

Een goede regie op het proces Cammeleur 3.0 is wat D66 betreft een must. Dat is het nu, maar dat is het ook de afgelopen jaren geweest. Het ontbreken van een goede regie heeft het hele proces geen goed gedaan.

Wij hopen dan ook dat met het aanstellen van een externe procesbegeleider er snel schot in de zaak komt. De Galan Groep staat goed aangeschreven als procesbegeleider bij veranderopgaven, wij hopen dan ook dat zij bij kunnen dragen aan het verbeteren van de vertrouwensbasis en samen met de partners en de gemeente voor de zomer tot een uitwerking van het Cammeleurconcept 3.0 komen. Wij zien dan ook graag het plan van aanpak tegemoet.
 
Wel wil ik een opmerking maken over de manier van dekking voor de kosten van de procesbegeleiding, bijna € 50.000,-. Een bijzin in de RIB die ons zegt dat de kosten van de externe procesbegeleider verwerkt worden in BERAP 2022-1 is wat ons betreft een ondermijning van het budgetrecht van de raad. Zeker in een financieel onzekere tijd, waarin de nieuwe raad een takendebat voert over waar we als gemeente wel en niet van zijn, waarin wij eind vorig jaar een debat hebben gevoerd over de schuldquote en het Kunstpodium fors heeft moeten bezuinigen, wordt hier door het college wel erg makkelijk overheen gestapt.

Maar we moeten door, het heeft geen zin om dit proces nu te traineren. Het is van belang dat er snel een oplossing komt voor de Cammeleur. Maar in de toekomst verzoeken we het college om bij dit soort uitgaven de raad hiervoor via een apart raadsvoorstel budget beschikbaar te laten stellen.

De fractie van D66 heeft naar aanleiding van de beantwoording van vorige vergadering de volgende vragen wat betreft de huisvestiging voedselbank.
Punt van aandacht was toen ( 27 januari) het vervangen van het bruggetje bij de Sportlaan. Deze was al besteld, maar er waren problemen met de levering van de materialen, waardoor het wat langer ging duren dan gepland was.
Is inmiddels al bekend wanneer de brug vervangen gaat worden?
Voor welke datum staat de verhuizing van de Goederenbank gepland ?
Hoe verloopt het contact tussen het college en de Goederenbank?
Nu de Corona maatregelen weer versoepelen, gaan de medewerkers van de Entree weer terug in het huidige pand?

Onder T21/13 werd in november gemeld dat er offertes zijn opgevraagd en ontvangen voor de inspectie van kerende constructies en geluidsschermen. Na beoordeling zouden de opdrachten gegund worden. Wat is de status van deze opdracht voor inspecties?

We horen vaak van inwoners dat zijn niet of laat een reactie krijgen van de gemeente, of dat stukken kwijt raken. Een goed ingericht zaaksysteem kan een bijdrage aan leveren aan een verbetering op deze signalen.
Voor D66 is het daarom van belang dat het nieuwe zaaksysteem over een goede functionaliteit voor managementinformatie beschikt. Zo kan de organisatie, maar ook de raad, beter geïnformeerd worden over de dienstverlening van de gemeente Dongen.

Wil de portefeuillehouder toezeggen dat dit, voor zover dit niet al het geval is, meegenomen wordt in het PvE?
 
Daarnaast valt of staat een zaaksysteem met het goed gebruik hiervan. Het is goed om trainingen te voorzien, maar de opmerkingen over het omzeilen van het huidige zaaksysteem is wat ons betreft in de toekomst onacceptabel.

Welke waarborgen kan de portefeuillehouder de gemeenteraad geven dat dit in de toekomst niet meer voor gaat komen?

D66 heeft de laatste maanden weinig nieuws gehoord over de ontwikkelingen rondom het verstedelijkingsakkoord. Graag een terugkoppeling van het college over dit onderwerp. Hierbij zijn wij ook benieuwd of het college ons wat meer kan vertellen over de plannen van de gemeente Oosterhout in het gebied tussen Oosterhout – Dongen en Oosteind, wat u van deze plannen vindt en welke gevolgen dit zou kunnen hebben voor de groene buffer rondom Dongen?

Vorig jaar in de monitor van Q1 konden we over de planning van IKC Biezen lezen: concrete voorbereiding starten per Q3 2021. Daarmee was de uitvoering al vertraagd ten opzichte van het oorspronkelijke uitvoeringsplan. In deze laatste voorgangsmonitor kunnen we lezen: Gepland was om het programma van eisen voor IKC Biezen op te starten in Q1 2022. Gezien de recente berichtgeving over de voorgenomen sluiting van basisschool de Noorderpoort acht de gemeente het noodzakelijk de opstart van het programma van eisen uit te stellen tot er meer duidelijkheid is over de verwachte leerlingenaantallen in de Biezen.
Hoe kan dit? Hoe kan Q3 2021, zomaar Q1 2022 worden en Q1 2022 zomaar weer voor onbepaalde tijd worden doorgeschoven? Heeft het college dan na alle commotie van de schoolbesturen vorig jaar zomer nog niet door hoe hoog de urgentie van de geplande nieuwe schoolgebouwen is? En was onze roep om als college stevig de regie te pakken en ervoor te zorgen dat de informatievoorziening aan de gemeenteraad adequaat en tijdig moest gebeuren aan dovemansoren gericht?
D66 begrijpt dan ook heel goed de inspraakreactie van de leerlingen van de Biezenkring dat ze het vertrouwen in de politiek zo langzamerhand zijn kwijt geraakt. Ze wachten al zo lang en de onzekerheid blijft.

Deze raadsinformatiebrief is een reactie op de motie Actieplan Wonen, die de gemeenteraad tijdens de raadsvergadering van 11 november heeft aangenomen.
De raad verzocht het college met deze motie om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een actieplan wonen om de woningbouwproductie op korte termijn te versnellen.
D66 heeft dan ook met interesse de RIB gelezen. Uiteraard wisten we al dat het niet makkelijk is om binnen korte tijd de woningbouwproductie ineens op te schroeven en te versnellen. Maar we hoopten dat het college door nog eens goed naar alle processen en mogelijke locaties te kijken en  door nog eens extra met Casade in gesprek te gaan met een actieplan zou komen, waardoor er op relatief korte termijn toch wat nieuwe concrete plannen aan ons woningbouwprogramma toegevoegd zouden kunnen worden.
Helaas is dat laatste niet echt het gevoel dat we hebben gekregen na het lezen van de RIB. We hebben dan ook niet het idee dat de uitwerking van de aangenomen motie nu tot een versnelling van de aanpak leidt. Bovendien hadden we ook meer een echt actieplan verwacht. Maar mogelijk waren onze verwachtingen te hoog?
We zijn dan ook benieuwd wat de andere partijen van de reactie van het college op de motie vinden.

Wij hebben de afgelopen jaren meerdere keren aangegeven hoe belangrijk wij het werk van de GGD vinden, zeker omdat wij van mening zijn dat we veel meer moeten inzetten op gezondheid- preventie en de GGD hier een belangrijke bijdrage aan levert.
Wat ons betreft dienen we dan ook geen zienswijze in. Wij verwachten dat het meer oplevert als de GGD de 450.000 euro die zij vanaf 2024 bezuinigen op de huisvesting in kunnen zetten voor nieuwe gezondheidsprogramma’s of voor uitbreiding van huidige effectieve programma’s, dan als elke gemeente los een klein bedrag terug krijgt.
Wij zijn benieuwd hoe de andere partijen hier over denken.

Vorige week heeft D66 aangegeven dat er 3 punten voor ons van belang zijn bij verdere uitwerking van de decentralisatie beschermd wonen. Dat waren de financiële onzekerheid, voldoende en passende woonruimte en het voor ons belangrijkste punt toezicht en verantwoordelijkheid.
Over dit toezicht en de kwaliteit van de zorg komen op dit moment steeds meer schrijnende verhalen naar boven. D66 heeft dan ook met veel interesse de digitale raadsinformatiebijeenkomst in Tilburg gevolgd afgelopen maandag. En daar werden we niet echt geruster van. Conclusie was dat er in Tilburg en de rest van Nederland veel mis gaat in de zorg bij Beschermd en Begeleid wonen en dat er veel intensiever en proactiever toezicht moet worden gehouden, wil je als gemeente enige grip kunnen krijgen op de kwaliteit van de zorgverlening.
Wat D66 betreft zetten we hier als regio dan ook vol op in, want juist deze kwetsbare inwoners hebben goede zorg en een veilige woonomgeving nodig.
Nu begrijpen we dat we het toezicht voorlopig hebben uitbesteed aan Tilburg. Dat betekent wat ons betreft niet dat we daarmee ook de verantwoordelijkheid voor dit toezicht voor inwoners uit Dongen volledig bij Tilburg op hun bordje kunnen leggen. Onze vraag aan de wethouder of wij nu juridisch wel of niet verantwoordelijk zijn voor het toezicht op zorg aan Dongense inwoners in een zorginstelling in Tilburg wacht bovendien nog op een antwoord.
Wat D66 betreft zijn we vanuit Dongen dan ook nauw bij het toezichtsvraagstuk betrokken. En benadrukt de wethouder in regio-overleg het belang dat onze gemeente aan goed toezicht hecht. Bovendien willen wij dat de gemeenteraad in Dongen net zo goed geïnformeerd wordt over dit onderwerp als onze collega’s in Tilburg. Vandaar dat we over deze informatievoorziening bij raadsinformatiebrief 8 over toezicht op de zorgaanbieders technische vragen hebben gesteld. Deze vragen konden op dit moment nog niet beantwoord worden, dus we hopen dat daar op korte termijn meer duidelijkheid over komt.
Tenslotte gaat het hier over een zeer belangrijk onderwerp, namelijk zo goed mogelijke zorg voor kwetsbare inwoners, voor nu en in de toekomst.

Hoe zit het nu precies met het onderhoud van weg en stoep in het centrum van s Gravenmoer. Wordt dit nu wel of niet opgepakt als daar meldingen door inwoners over gedaan worden in de Fixi app of op een andere wijze?

D66 heeft een algemene opmerking over de lijst toezeggingen. Wij zouden het fijn vinden als we in de nieuwe bestuursperiode met een nieuwe gemeenteraad zoveel mogelijk met een opgeschoonde lijst toezeggingen kunnen beginnen.
Op deze lijst staat bijvoorbeeld nog een toezegging uit oktober 2019 (T19/095) over info straatbordjes die zo snel mogelijk door de wethouder behandeld zou worden. Sindsdien is er kennelijk nooit iets mee gedaan, maar heeft ook geen enkel raadslid hier meer naar gevraagd. Wat ons betreft wordt de lijst dus voor de laatste raadsvergadering met deze raad nog 1 keer helemaal doorgelopen en houden we alleen de toezeggingen over die echt nog actief open staan.

Rondvraag de Cammeleur
Het dak en de buitenmuren van De Cammeleur zijn al geruime tijd deels afgedekt met zeilen.
Wat is de reden van deze afdekking en op welke termijn verwacht de wethouder een oplossing voor de problemen te hebben?
Daarnaast vragen wij ons af wat de status is van de gesprekken met de Cammeleurpartners rondom het Cammeleur 3.0 concept.
Kan de wethouder aangeven wat de stand van zaken is en wanneer er tot een afronding gekomen wordt?
 

De fractie van D66 zag dat er witte units geplaatst zijn bij Eagle Shelter.
Wij hebben hierover de volgende vragen.
1. Zijn deze geplaatst ivm huisvesting van de voedselbank?
Zo ja, wanneer gaat de voedselbank hiervan gebruik maken?
Zo nee, wat is dan wel het doel van deze uitbreiding en hoe staat het met de ontwikkelingen van de huisvesting van de voedselbank?

Zoals bekend komt er een nieuwe 380kV hoogspanningsverbinding waarvoor een Rijks inpassingsplan is opgesteld. Het college heeft een gezamenlijke zienswijze voorbereid en aan ons nu de vraag of we met de tekst kunnen instemmen.
Was er eerder teleurstelling over het feit dat de zogenoemde “knik-variant” niet door de minister was overgenomen, nu is er wat D66 betreft wel goed nieuws, want alle initiatieven/plannen van de Bewonersgroep ’s Gravenmoer, in samenwerking met de Heemkundekring, en de Dorpsraad ’s Gravenmoer en van de Dorpsraad Klein Dongen-Vaart voor het landschapsplan zijn in het landschapsplan opgenomen!
Een goede eerste stap, waarvoor we iedereen die zich hier hard voor heeft gemaakt willen bedanken voor hun inzet. Maar we zijn er nog niet, want het college schrijft terecht in de brief dat het Landschapsplan nu alleen nog maar is geschreven op hoofdlijnen en dat een verdere uitwerking nodig is. Wij onderschrijven dan ook hun uitdrukkelijke oproep om ook in het verdere proces intensief samen te werken met alle betrokken partijen.
Daarnaast is het goed dat er nog eens extra aandacht wordt gevraagd voor de positie van eigenaren van (bedrijfs) woningen die binnen de magneetveldzone vallen. D66 hoopt dat met alle eigenaren ruimhartige compensatieregelingen worden overeengekomen.
Tot slot is er 1 punt wat wat ons betreft onderbelicht blijft. Er is eerder aandacht gevraagd voor de monitoring van het gebruik van de nieuwe hoogspanningsverbinding en eventuele cumulatie van magneetveldzones op de gezondheid van inwoners. Uit eerder onderzoek blijkt echter dat er geen causaal verband tussen magneetvelden en gezondheidseffecten wordt gevonden en verdere monitoring wordt niet nodig geacht. D66 is van mening dat het belangrijk blijft om evt maatschappelijke onrust over de magneetveldzones serieus te nemen en hier wel degelijk aandacht aan te besteden.

Voor ons ligt de regiovisie beschermd wonen HvB.
Opnieuw een decentralisatie.
Voor de gemeente Dongen betekent dit dat de centrumgemeentetaak bij de gemeente Tilburg wegvalt en dat we zelf verantwoordelijk worden voor deze taak, al zal het de komende jaren toch vooral nog Tilburg worden die de uitvoering op zich neemt.
D66 staat in de basis achter de uitgangspunten van de nieuwe aanpak om mensen zoveel mogelijk beschermd thuis te laten wonen en de zorg naar behoefte flexibel op en af te schalen. Zeker als de behoeften en levensdoelen van de cliënt hierbij inderdaad centraal staan.
Maar met de ervaringen van de eerdere decentralisaties in ons achterhoofd, zijn we hier niet meteen gerust over. We onderschrijven dan ook het advies van de regionale adviesraden dat voorliggende regiovisie een goed startpunt vormt, maar er een aantal belangrijke aandachtspunten zijn richting de uitvoering.
Ik zal er een 3-tal uitlichten:
1. de eerste is uiteraard de financiële onzekerheid. Zoals de zorgaanbieders terecht opmerken: de problematiek van veel cliënten wordt steeds complexer en de budgetten krimpen. Normaliseren, dus mensen weer inpassen in het gewone leven met hulp vanuit hun eigen kring, is een goed streven maar mag voor deze groep inwoners niet uitpakken als een verkapte bezuiniging.Wij begrijpen dat er over de financiën pas in een later stadium meer duidelijkheid komt, maar we willen benadrukken dat wat ons betreft de zorg die inwoners nodig hebben leidend moet zijn en niet de beschikbare financiën.
2. de nieuwe aanpak valt of staat met voldoende beschikbare woonruimten, en daarbij gaat het niet alleen om zelfstandige huisvesting voor de mensen die uitstromen uit beschermde woonvormen, maar ook om het beschikbaar zijn van een diversiteit aan woonvarianten om tegemoet te komen aan de verscheidenheid van (wensen en behoefte van) de doelgroep.
Zoals iedereen weet is er op dit moment een tekort aan woningen, zeker in de categorie woningen die wrs nodig zullen zijn voor de uitstroom uit beschermde woonvormen. Volgens de voorliggende regiovisie is het aan de individuele gemeenten om lokale afspraken te maken met de eigen woningcorporatie over de benodigde woningen. Deze afspraken moeten worden verankerd in de prestatieafspraken. In de prestatieafspraken 2022 met Casade staan inderdaad wat afspraken met regionale gemeenten. Specifieke afspraken tussen Casade en Dongen over aantallen woningen geschikt voor uitstroom beschermd wonen en diverse woonvarianten waarbij zorg in welke vorm dan ook mogelijk is hebben wij niet terug kunnen vinden.
Kan de wethouder aangeven hoe het nu precies zit met de afspraken tussen Casade en onze gemeente? En verwacht de wethouder om de komende jaren voldoende beschikbare en diverse woningen voor deze doelgroep in Dongen te hebben om aan de vraag te kunnen voldoen?
3. En het laatste en belangrijkste punt gaat over toezicht en verantwoordelijkheid.
Vorige week werden wij opgeschrikt door een artikel in het Brabants Dagblad nav onderzoek van het Brabants Dagblad en platform voor onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.Zij hadden uitgebreid onderzoek gedaan naar de bevindingen van zeven jaar toezicht op zorgbedrijven in Tilburg en de uitkomsten bij oa Beschermd en Begeleid wonen zijn ronduit schokkend. Komende maandag is hier een raadsinformatiebijeenkomst over in Tilburg waar wij bij mogen aansluiten en dat gaat onze fractie ook zeker proberen.
Nu was Tilburg tot begin dit jaar verantwoordelijk voor de toezicht en sturing op dit gebied. Per 1 januari is de verantwoordelijkheid verschoven naar de individuele gemeentes.D66 hoort graag van de wethouder wat deze verschuiving nu precies voor gevolgen, ook op juridisch gebied, heeft voor de gemeente Dongen.En we zijn benieuwd op welke manier wij nu en in de toekomst gaan zorgen voor adequaat toezicht op de zorg en huisvesting van inwoners met een indicatie voor Beschermd Wonen?

Voorzitter, met het invoeren van de nieuwe Omgevingswet moeten we als gemeente ook keuzes maken over de commissie Omgevingskwaliteit die de huidige welstandscommissie en monumentencommissie zal vervangen.
De fractie van D66 kan zich vinden in het samenvoegen van de twee commissies. Op die manier worden belangen integraal afgewogen en kan ook integraal geadviseerd worden op de ruimtelijke kwaliteit van projecten en plannen. Aandachtspunt hierbij is wel dat de nieuwe commissie naast kennis over cultureel erfgoed, ook deskundigheid moet hebben op het gebied van architectuur, ruimtelijke ordening en stedenbouw. Daarom de vraag aan de wethouder, hoe er voor gezorgd wordt dat al deze kennis ook daadwerkelijk aanwezig is, worden hiervoor bijvoorbeeld profielschetsen opgesteld zoals dat ook gebeurd voor het burgerlid?
Over dat burgerlid is D66 enigszins terughoudend. Hoewel het goed is dat ook de stem van de inwoner vertegenwoordigd is in de commissie, zijn kunde en onpartijdigheid in deze extra van belang. Wij zijn daarom ook blij dat er een profielschets wordt opgesteld. Het onpartijdige karakter van een burgerlid laat zich echter moeilijk vangen in een profielschets. Onderkent de wethouder dit, en hoe zou dit risico verkleind kunnen worden?
Als laatst lezen we in het voorstel dat het budget voor de commissie gelijk blijft, de verklaring is dat hoewel het aantal leden groeit, het aantal aanvragen naar verwachting af zal nemen.
We lezen echter ook dat gerichte adviezen over de disciplines natuur, veiligheid (milieu) en gezondheid niet binnen de expertise van de commissie vallen en hier adviseurs op moeten worden ingehuurd. Voor D66 is het van belang dat een te krap budget er niet voor mag zorgen dat de juiste adviezen niet worden ingewonnen, of dat het aantal leden van de commissie beperkt wordt.
Is er nagedacht over het opvangen van budgetoverschrijdingen, en welke oplossing wordt hiervoor geboden?
Hoe zorgen we er bovendien voor dat de disciplines natuur, veiligheid (milieu) en gezondheid voldoende de aandacht krijgen aangezien deze niet onderdeel zijn van de taakstelling?
 

Moderniseren welstandsbeleid en wijzigen welstandsnota
Met een huizenmarkt die op slot zit en een grote ambitie op het verduurzamen van onze woningen, kiezen Dongense inwoners er steeds vaker voor om hun bestaande woning te verbeteren. D66 is daarom positief over het voorliggende besluit om een aantal van de meest voorkomende verbouwingen niet meer op welstand te toetsen. Zo kunnen inwoners deze aanpassingen sneller en goedkoper uitvoeren.
Voor ons is wel van belang dat de gemeente toezicht houdt op de bouwregelgeving en dat ongeoorloofde bouw wordt gesignaleerd en gehandhaafd. We zijn dan ook blij met de noot in de beantwoording van de technische vragen van de Volkspartij. Hierin werd aangegeven dat door middel van luchtfoto’s hierop gecontroleerd wordt.
Voor wat betreft het welstandsvrij verklaren van de industrieterreinen, hebben we nog wel een vraag voor de wethouder. We zien in gemeenten om ons heen steeds vaker grote logistieke dozen verschijnen op industrieterreinen. Kunnen we in de taakstelling van de commissie een extra punt opnemen om hier expliciet op te toetsen of deze ontwikkelingen ook passen binnen de Dongense omgeving?

De fractie van D66 heeft kennis genomen van het onderzoek van de rekenkamer commissie. Het stuk is op een prettige manier geschreven en biedt ons goede inzichten en verbeterpunten om de informatievoorziening over het gevoerde beleid en de bijbehorende doelen en financiën te verbeteren.
Voor D66 is het belangrijk dat wij als raad inzicht hebben in de doelen en resultaten van het bestuurlijk programma, en dat deze ook meetbaar zijn. Dit gaat wat ons betreft verder dan inzichten en budgetten op totalen. Dit inzicht help ons in het beter kunnen uitvoeren van onze kaderstellende en controlerende taak en onze grip op het budgetrecht te verbeteren.
Om het behalen van gemeentelijke doelen meetbaar te maken moeten de doelen, wat willen we bereiken, SMART geformuleerd zijn. Op dit moment is dat nog onvoldoende het geval. Daarnaast staat de programmabegroting vol met beleidsindicatoren. Maar een taakstelling hierop ontbreekt in de meeste gevallen. Dus welke aantallen of percentages willen we als gemeente behalen? Daarnaast missen wij ook duiding bij de beleidsindicatoren.
Als het gaat om de budgetten missen wij de juiste diepgang. Budgetten zijn vaak zo hoog over dat hier niet uit te halen is welke activiteiten we als gemeente uitvoeren om de doelen te halen en wat die activiteiten kosten. Dit maakt het voor de gemeenteraad onmogelijk om echte keuzes te maken over waar ons geld naar toe gaat.
We staan als gemeente Dongen de komende jaren nog voor grote maatschappelijke en financiële uitdagingen. Hierbij is het van groot belang dat wij als gemeenteraadsleden de grip op de uitgaven en het behalen van onze doelen houden. We hebben in Dongen de afgelopen periode met ondersteuning van de financiële commissie gewerkt aan onze P&C cyclus. Hiermee is de verbetering ingezet. Wat de fractie van D66 betreft zijn de acties die worden voorgesteld in het raadsbesluit een mooie aanvulling op dit proces.

De bewoners vragen de gemeente om een onafhankelijke controle van de waterkwaliteit, voor de fractie van D66 is het van belang dat de bewoners van de Beljaart een onafhankelijke bevestiging krijgen van de acties die de afgelopen tijd zijn uitgevoerd rondom de spoelingen. Kan de wethouder dit toezeggen?
Daarnaast is ook het structureel controleren van de waterkwaliteit belangrijk om te zorgen dat al het harde werk niet ongedaan gemaakt wordt door nieuwe vervuiling. Hoe kijkt de wethouder aan tegen het voorstel van de werkgroep voor deze periodieke controle?
De stijging van de energieprijzen raakt ook direct de bewoners van de Beljaart, vanwege de monopolie positie van Eteck, hebben de bewoners geen keuze om voor een andere aanbieder te kiezen. Is de wethouder in gesprek met Eteck over de forse stijging (90%)? Zo ja, wat zijn hier de uitkomsten van, zo nee, gaat de wethouder dit gesprek dan alsnog aan?