De duurzame ontwikkelingsdoelen

Bijna een miljoen mensen in Nederland leeft in armoede. Een op de vijf huishoudens heeft problematische schulden. Wij willen dit tegengaan. Het minimumloon gaat met tenminste 10% omhoog; werkzekerheid wordt voor iedereen het uitgangspunt; het onnodig complexe toeslagenstelsel maakt plaats voor een eenvoudiger en rechtvaardiger systeem; en we helpen mensen waardig en snel uit de schulden.

De Nederlandse landbouw maakt gezond en duurzaam voedsel voor de wereld. Wij brengen de Nederlandse landbouw in balans met de natuur. D66 heeft de omslag naar kringlooplandbouw ingezet en brengt dit in de praktijk. We zorgen dat landbouwuitstoot een prijs krijgt en helpen boeren naar duurzaam gebruik van voer, mest en bodem. Aan de bio-industrie komt een einde; de veestapel wordt gehalveerd.

In ons land leven mensen met maximaal een mbo-1 diploma vijftien jaar korter dan mensen met een hoger onderwijs diploma. Om deze gezondheidsverschillen aan te pakken maken we een gezonde levensstijl voor iedereen bereikbaar. Preventie van chronische ziekten, depressies en overgewicht verdient meer prioriteit.

Met gratis kinderopvang, een rijke schooldag met sport, cultuur en muziek, en een brede opleiding die niet stopt bij groep 8 geven we ieder kind de beste start mee.

We verbouwen de arbeidsmarkt tot deze geen kleur en gender meer ziet en open staat voor ieders talent. We doorbreken het glazen plafond met quota voor topfuncties bij overheden en in het bedrijfsleven – net zolang als nodig is. Met gratis kinderopvang en een langer partnerverlof stellen we alle ouders in staat om werk en zorgtaken te combineren.

Nederland heeft een unieke positie om internationaal samen te werken en kennis over te brengen. Toegang van kwetsbare groepen tot drinkwater en sanitaire voorzieningen is een van de prioriteiten in ontwikkelingssamenwerking.

Er komen zesduizend nieuwe windturbines op zee en we geven mensen de gelegenheid zelf duurzame energie op te wekken. De laatste kolencentrales gaan snel dicht. We werken aan één Europese Energie Unie voor goedkope en betrouwbare duurzame energie. Met een Nederlandse waterstofrotonde worden we koploper in de productie en handel van schone brandstoffen.

Iedereen mag zijn talenten benutten. Het wordt aantrekkelijker om mensen weer in vaste dienst te nemen. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle werkenden beschermt iedereen tegen pech en risico. Met basisbanen wordt werk een recht.

We investeren fors in wetenschap. We werken toe om 3% van ons nationaal inkomen te investeren in onderzoek en ontwikkeling. En we stimuleren innovatie die maatschappelijke problemen oplost.

D66 wil dat de overheid zelf het goede voorbeeld gaat geven voor gelijke behandeling van mensen. We willen een Nationaal Coördinator Discriminatiebestrijding; overheidsorganisaties worden een afspiegeling van Nederland en treden hard op tegen discriminatie.

Huisvesting is een fundamenteel recht en publieke taak. We gaan een miljoen huizen bouwen. Woningen worden energiezuinig, duurzaam en betaalbaarder. De huishoudens die dat het meest nodig hebben profiteren het eerst van betere isolatie en duurzame verwarming. De bouw wordt verantwoordelijk voor duurzame en circulaire bouwmaterialen.

We gaan naar een circulaire economie: in 2025 gebruiken we al 30 procent minder grondstoffen. Met een eerlijke vleesprijs gaan we duurzamer eten. We werpen een drempel op voor ongezonde en verslavende producten.

We willen de klimaatambities in Nederland en de EU bijstellen naar 60% minder CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990.  Door een prijs op vervuiling gaan groene keuzes lonen. We introduceren daarom als eerste land ter wereld een CO2-heffing voor de industrie.

Slechts vier procent van de Nederlandse natuurgebieden is in goede staat en het aantal wilde dieren is gehalveerd sinds 1990. Dat moet anders. Als het aan D66 ligt is in 2030 30 procent van ons land- en zeeoppervlak effectief beheerd natuurgebied. We willen grotere natuurgebieden en 10 miljoen nieuwe bomen.

Al sinds haar oprichting vecht D66 voor het versterken van de democratie, zodat burgers betrokken raken bij politieke macht en die kunnen controleren. We zorgen voor  toegankelijke rechtspraak voor iedereen, en een overheid met goede dienstverlening, transparante verantwoording en begrijpelijke communicatie.

We betrekken bedrijven bij maatschappelijke doelen, door samenwerkingen van overheid en bedrijven. En we werken samen met andere landen aan ontwikkelingshulp, met voldoende budget.