Samenvatting regeerakkoord

We doen de grootste onderwijsinvestering ooit. De kinderopvang wordt stapsgewijs gratis voor werkende ouders. We voeren een rijke schooldag in, te beginnen op scholen waar de nood het hoogst is. Ook wordt er structureel geïnvesteerd in scholen met een achterstand. De loonkloof tussen het basis en voortgezet onderwijs wordt gedicht. Er wordt ingezet op inclusief onderwijs en brede brugklassen.

We stimuleren het aanbod van arbeidsmarkt relevante opleidingen op het MBO. Stagediscriminatie wordt uitgebannen. En een gelijke behandeling van MBO, HBO en WO studenten wordt bevorderd. Er komt een basisbeurs voor alle studenten en studenten die hierop de afgelopen jaren geen aanspraak konden maken worden gecompenseerd. En er wordt toegegroeid naar de Lissabondoelstelling (3% investeringen in het hoger onderwijs).

Het is gelukt het groenste kabinet ooit neer te zetten. We worden de duurzame koploper met een ambitieus maatregelen pakket, een groot klimaatfonds en verhoogde klimaatdoelstellingen. Rekeningrijden wordt ingevoerd, er komt een verhoogde CO2-heffing voor de industrie en de bio-industrie wordt afgeschaft. Ons energiegebruik wordt verduurzaamd, er wordt een CO2 plafond voor de luchtvaart ingesteld en de vliegtaks wordt verhoogd. Dit kabinet investeert in meer fietspaden en internationale treinreizen. Ook wordt er een generatietoets uitgevoerd op wetgeving zodat de belangen van de volgende generatie worden meegenomen.

We gaan de CO2 uitstoot drastisch verlagen met 60% minder uitstoot in 2030 en een klimaatneutraal Nederland in 2050. We kopen boeren op en breiden de Nederlandse natuur uit op de vrijgekomen landbouwgrond.

We gaan 100.000 nieuwe woningen per jaar bouwen. Waar de focus ligt op extra woningen voor starters, middeninkomens en senioren. Er komt een nieuwe minister van Wonen en Ruimtelijke ordening. De verhuurdersheffing wordt afgeschaft en malafide verhuurders worden aangepakt. Er komt een huurprijsbescherming op midden huur. En de lagere inkomens in de sociale huur gaan minder betalen.

De woonwijk wordt groener en veiliger, doordat we de natuur mee te laten groeien en doordat we de snelheid waar nodig te verlagen naar 30 km per uur.

Dit kabinet verkleint de verschillen tussen vaste en flexcontracten, om zo alle werkenden meer zekerheid te bieden. Het minimumloon wordt verhoogd en we hervormen en versimpelen de huurtoeslag. Ook heeft het kabinet de ambitie om het toeslagenstelsel helemaal te vervangen, hiervoor zetten we de eerste stappen.

Dit akkoord maakt werken vanuit de bijstand aantrekkelijker en zet in op het beperken van schulden.

Preventie gaat een grote rol spelen in de gezonde generatie. In 2040 kunnen we deze gezonde generatie realiseren met een focus op de jeugd door sport, voeding en bewegen. Accijnzen op tabak en belasting op suikerhoudende dranken worden verhoogd, er wordt onderzocht hoe we de BTW op groenten en fruit naar 0% kunnen verlagen.

Werken in de zorg moet aantrekkelijker worden, hiervoor wordt samengewerkt met werkgevers. We vergroten de grip op stijgende zorgkosten van dure geneesmiddelen en willen dat deze tegen een eerlijke prijs op de markt komen. Er wordt ingezet op meer seniorenwoningen en andere levensloopbestendige woningen. Gespecialiseerde jeugdzorg wordt centraler ingekocht, het eigen risico maken we slimmer en betaalbaarder.

Medische-ethiek is en blijft een speerpunt voor D66. Voltooid leven is een vrije kwestie in de Tweede Kamer waar iedereen naar eigen geweten over mag stemmen. De NIPT wordt zonder eigen bijdrage beschikbaar, anticonceptie wordt gratis beschikbaar voor kwetsbare groepen. De abortuspil wordt beschikbaar bij de huisarts en de minimale bedenktermijn van abortus wordt afgeschaft.

Nederland neemt een voortrekkersrol om de EU slagvaardiger, economisch sterker, groener en veiliger te maken. We beschermen actief de Europese rechtstaat en zetten geld stop richting landen die de rechtstaat aantasten. We zetten in op nieuwe Europese eigen middelen zoals een techtaks, CO2-grensheffing, een vliegtaks en een minimumtarief voor winstbelasting. Nederland neemt een constructieve rol aan bij de modernisering van de Europese begrotingsregels. Hiernaast gaan we in de EU intensief op defensie samenwerken.

Een meervoudige nationaliteit wordt voor iedereen mogelijk. Nederland verhoogt fors de uitgave aan ontwikkelingssamenwerking en zet dit in voor vrouwenrechten, klimaat- en coronabestrijding wereldwijd. Nederland krijgt nationale wetgeving zodat bedrijven maatschappelijk verantwoord zullen ondernemen.

Voor een vrij en veilig Nederland is een sterke democratische rechtsstaat onmisbaar. Dit kabinet investeert daarom in de gehele justitiële keten (politie, rechtspraak en OM). We verlagen de drempel voor mensen om hun recht te halen en investeren daarom mede in de sociale advocatuur. De hoeders van onze rechtsstaat, bijvoorbeeld journalisten en advocaten, moeten in alle vrijheid hun werk kunnen doen, daarom worden zij beter beschermd.

De strijd tegen cybercriminaliteit wordt geïntensiveerd. Gegevensuitwisseling gaat altijd gepaard met adequaat toezicht en de juiste waarborgen, zoals doelbinding en proportionaliteit, welke worden verankerd in de wet.

Om te voorkomen dat jongeren afglijden naar de criminaliteit wordt er meer geïnvesteerd in een preventieve aanpak. We gaan actief de strijd aan met extremisme. We werken toe naar een werkbaar vergunningstelsel voor sekswerkers.

De huidige experimenten met legale wietteelt worden doorgezet en uitgebreid. Daarnaast wordt er gekeken naar de mogelijkheden voor volledige regulering. Ook wordt er een staatscommissie XTC ingesteld.

We investeren flink in cultuur. Structureel wordt er jaarlijks een bedrag van 170 miljoen in cultuur geïnvesteerd. Ook stelt het kabinet een herstelplan op om zo de cultuursector te helpen met het herstellen van de opgelopen schade tijdens de pandemie. Er komt een slavernijmuseum, er wordt geïnvesteerd in onderzoeksjournalistiek en lokale journalistiek.

We beschermen onze digitale grondrechten door te investeren in de Autoriteit Persoonsgegevens. Een Algoritmewaakhond gaat algoritmes controleren op discriminatie, willekeur en transparantie. Techreuzen worden verantwoordelijk om desinformatie en haat zaaien actief tegen te gaan, we pakken we hun markt- en datamacht Europees aan.

Dit kabinet realiseert een humaan en effectief migratiebeleid. We gaan voortaan 900 kwetsbare vluchtelingen per jaar ophalen en opvangen uit conflictgebieden, in plaats van 500. We zorgen voor een asielketen met genoeg opvangcapaciteit. De IND-procedures zullen versneld worden. Ook wordt er expliciet rekening gehouden met kinderen die onder zware omstandigheden gevlucht zijn. Kansrijke asielzoekers krijgen sneller de mogelijkheid om te werken.

In Europa stellen we ons proactief en constructief op en zorgen met deze opstelling voor een effectief en humaan asielbeleid, waarbij we rekening houden met de landen die veel meer vluchtelingen opvangen. We gaan in Europa meer werk maken van legale (arbeids)migratie.

Onze grondwet stelt dat iedereen gelijk is, toch is dat voor veel mensen nog niet de werkelijkheid. Etnisch profileren wordt aangepakt, voor institutioneel racisme is geen plek in onze samenleving. Organisaties die zich schuldig maken aan discriminatie of racisme kunnen o.a. een boete opgelegd krijgen. Anti-discriminatierechercheurs om het aantal afgehandelde aangiftes van discriminatie te verhogen.

We treden op tegen homohaat, antisemitisme, moslimhaat, vrouwenhaat, (online) seksuele uitbuiting, eerwraak, genitale verminking, kinderhuwelijken, gedwongen huwelijken, haatzaaien en geweld tegen andersdenkenden en tegen minderheden. Onder meer door aanpak online bedreigingen, beveiliging van slachtoffers en aangiftes verhogen.

We werken aan emancipatie van de LHBTIQ+ gemeenschap met het regenboogstembusakkoord als basis. Het ouderschapsverlof wordt uitgebreid om emancipatie van vrouwen te bevorderen.