Voor de toekomst van de stad

Lichtshow op de vuurtoren van Harderwijk. Beeld: Anne Brassien

Als 2021 ons iets heeft geleerd, dan is het wel dat we serieuze stappen moeten zetten om beter om te gaan met de aarde. Minder energie en grondstoffen gebruiken, maar ook vooruitdenken en voorbereiden op een veranderend klimaat. Ook voor Harderwijk liggen hier uitdagingen om verantwoordelijkheid te nemen voor een groene stad. Bovendien zorgt een groene leefomgeving ook voor meer leefplezier voor mens en dier. Daarnaast kan Harderwijk een broedplaats worden voor groene (lokale) initiatieven, wat de groene economie een enorme boost kan geven.

Harderwijk ligt fantastisch gelegen tussen het Veluwemeer en de prachtige bossen van de Veluwe. Dit brengt verantwoordelijkheden met zich mee. Het is tijd voor echte actie, actie, actie. De afgelopen jaren zijn er hele kleine stapjes gezet. De mouwen moeten worden opgestroopt en het tempo moet omhoog. Alleen zo halen we de doelstellingen voor een gezond klimaat in de toekomst. “Het is te doen. En als het te doen is, en zo belangrijk, dan is het een schandaal dat we het niet doen”, in de woorden van Jan Terlouw.

Groene energie

  • Zon op dak Zonnepanelen zijn een uitstekende manier om schone energie op te wekken. Hiermee besparen scholen, sportclubs en huishoudens ook geld. D66 wil dat de gemeente scholen, sportclubs, bedrijven en huishoudens meer begeleidt en stimuleert in het plaatsen van zonnepanelen. D66 investeert in meer zonne-energie door voor 2025 een plan voor VVE’s te hebben, zonnecoöperaties op te richten in de wijken, alle publieke gebouwen (waaronder ook scholen) vol te leggen en meer te verlangen van woningcorporaties. Regelgeving die belemmerend werkt, moet waar mogelijk worden geschrapt. Bij voorkeur werken we aan lokaal eigenaarschap, zodat inwoners en lokale ondernemers en niet grote energiemaatschappijen profiteren.
  • Zonnevelden D66 is geen voorstander van zonnevelden, zolang de capaciteit van daken niet voldoende is gebruikt. Ook slimme innovaties, zoals zonnepanelen in de geluidswallen, zouden prioriteit moeten hebben.
  • Elektriciteit moet stromen Intensieve samenwerking met energiebedrijven en netbeheerders is een vereiste om toenemende vraag en aanbod aan te kunnen. Ook investeren we in slimme laadpalen in de straten waardoor accu’s van elektrische auto’s reservevermogen van het elektriciteitsnet worden.
  • Regionale Energie Strategie (RES) D66 wil dat Harderwijk een actieve sturende rol houdt in de uitvoering en ook de regiogemeenten scherp houdt.
  • De stad profiteert Uitgangspunt van het klimaatakkoord is dat 50% van de projecten in de energietransitie onder lokaal eigendom vallen. Dit vraagt een actieve rol om inwoners en ondernemers te betrekken. Dit is van groot belang om een groot draagvlak te creëren. D66 ziet dat in het verleden dit teveel als lastig probleem is gezien en te weinig als kans. Lokaal eigendom is de kern van een breed gedragen energietransitie. Participatie moet voor iedereen zijn, niet alleen voor mensen die veel geld op de rekening hebben.

Groene leefomgeving

  • Duurzame verwarming voor iedereen Iedereen heeft recht op een duurzaam verwarmde woning met een betaalbare energierekening. Verhuurders en woningcorporaties investeren in een beter energielabel door bijvoorbeeld isolatie. Voor koopwoningen moet isolatie toegankelijker worden, want wat je niet gebruikt, hoef je niet op te wekken.
  • Gasloze woningen Inwoners moeten zorgeloos gasloos kunnen wonen waar dat kan, door middel van warmtepompen of warmtenetten. Ook nieuwe technieken om warmte op te wekken worden meegenomen in gemeentelijk beleid. Belangrijk is altijd het doel voor ogen te houden: klimaatwinst boeken door CO2-emissies te reduceren. Waar aardgasvrij een stap te ver is, willen we in elk geval stevige isolatie en bijvoorbeeld een hybride warmtepomp.
  • Bouwprojecten zijn natuurinclusief D66 blijft kritisch bij (ver)bouwprojecten en of zij voldoende rekening houden met de natuur, waarbij gedacht kan worden aan nestkasten, groene daken en verticale bossen.
  • Ontstenen van de tuinen In Harderwijk is een groot deel van de tuinen nog versteend, terwijl dit met het oog op klimaatverandering (hitte, extreme neerslag) ongewenst is. De gemeente moet actief bewoners helpen om hun tuin te ontstenen, door bijvoorbeeld gratis tegels in te kunnen leveren. Twee maal per jaar haalt de gemeente middels een ‘tegeltaxi’ in de wijken tegels op.

Groene leefomgeving

  • Natuurlijk maaien D66 juicht toe dat er meer aandacht is voor biodiversiteit in het kader van groenonderhoud. Het inzetten van schapen zoals in 2021 is voor herhaling vatbaar en hopelijk ook breder inzetbaar. Niet alleen voorkomen we zo dat we grote machines moeten inzetten, maar het oogt gezelliger en de schapen bevorderen de biodiversiteit. Verder is het van belang dat er continu een goede afweging wordt gemaakt tussen groen en (verkeers)veiligheid. Maaien waar het moet, bloeien waar het kan.
  • Groene scholen D66 heeft in de afgelopen periode meer aandacht gevraagd voor groene schoolpleinen. Dit begint heel langzaam vorm te krijgen. Helaas zijn veel schoolpleinen nog enorme stenen woestijnen, dat moet anders en daar moet vaart in. D66 zal dit als speerpunt houden, want dit draagt bij aan meer spelplezier en leren in de natuur, maar draagt ook bij aan onze strijd tegen het veranderende klimaat.
  • Groene sportclubs De sportclubs in Harderwijk zijn al goed bezig met verduurzaming. Sommigen zijn daarin al verder dan anderen. De gemeente moet hierin helpen. D66 ziet liever dat het geld ten goede komt aan de sporters en trainers, dan aan de energieleveranciers.
  • Openbare Verlichting LED voert steeds meer de boventoon en dit is een enorme winst. Ook komende jaren moet deze ontwikkeling worden voortgezet. Daarnaast is het ook belangrijk om met veel aandacht de afweging te maken tussen (verkeers)veiligheid en welzijn voor dier en natuur. Groene verlichting kan daarbij helpen, zoals langs oa het Zeepad. Bij de Strokel moet meer verlichting komen ter bevordering van de veiligheid, maar die moet wel passend zijn bij het bosrijke gebied.
  • Klaar voor de toekomst Klimaatverandering komt snel op ons af, zowel qua extreme hitte als heftige neerslag. Daarom moet de gemeente stimuleren dat iedere inwoner hieraan mee kan doen, zoals afkoppelen van regenwater op het riool, vergroenen van tuinen, aanleggen van wadi’s en andere waterbuffers en plaatsen van meer bomen.
  • Genieten van de natuur Recreëren in onze mooie achtertuin De Veluwe is een voorrecht. Recreatie kan en mag echter niet ten koste gaan van de natuur en dierenwelzijn. Een balans tussen de verschillende belangen is dus noodzakelijk. D66 heeft begrip voor bijdragen om de natuur te onderhouden, zoals een ruiter- of mountainbikevignet of bijdragen voor het parkeren van auto’s. De gelden moeten wel duidelijk ten goede komen aan het onderhoud van de bossen en de paden, maar het moet wel voor iedereen (financieel) toegankelijk blijven.
  • Flexibele moestuin D66 pleit voor een experiment met flexibele moestuinen. Leegstaande plekken, bijvoorbeeld omdat een bouwproject wat langer wacht, zijn ideaal om een tijdelijke moestuin aan te leggen. Ruimte voor tuinieren, kweken van eigen producten en een gevarieerde biodiversiteit zolang andere ontwikkelingen op pauze staan. Dubbel effectief benutten van de ruimte.
  • Schone lucht Vooral bij mistig en windstil weer kan rook lang blijven hangen en dit levert een grote bijdrage aan de luchtverontreiniging. Dit is vooral voor mensen met klachten aan de luchtwegen erg vervelend. D66 snapt het gezellige karakter, maar de gezondheidsschade weegt hier niet tegenop. Onder andere via goede voorlichting over de gezondheidsrisico’s van houtstook moet de gemeente stoken ontmoedigen.
  • Dierenwelzijn De zorg van dieren moet in Harderwijk hoog in het vaandel staan. Er moet rekening gehouden worden met dieren bij de bouw van woningen, maar ook bij onderhoud van wegen, sloten en open gebieden. Handhaving op overtredingen en preventie van dierenleed moeten hoog in het vaandel staan.

Groen bestuur

  • Bevorder (lokale) initiatieven Er moeten echt stappen gezet worden om de duuzaamheidsdoelstellingen te halen om onze aarde leefbaar te houden. Dat betekent dat we enthousiast initiatieven moeten omarmen als die kansen zich aandienen, van kleinschalige ideeën van inwoners, coöperaties zoals Endura, tot grootschalige projecten van bedrijven en ontwikkelaars. Laat de gemeente hierin meedenken en stimuleren, in plaats van problemen opwerpen. Bovendien bieden deze initiatieven economische kansen voor de stad voor nu en de toekomst.
  • Wethouder duurzaamheid Bij de vorming van het nieuwe college is het van het grootste belang dat er een wethouder duurzaamheid komt die prioriteit maakt van deze agenda. Ook moet dit een integrale portefeuille zijn, waarbij allerlei aspecten dus niet versnipperd over verschillende wethouders worden.
  • Van afval naar grondstof We streven naar een circulair Harderwijk. Het scheiden van afval moet efficiënter en er moet goed worden gecommuniceerd met inwoners (goed scheiden) en ondernemers (minder verpakkingen). Het duurzaamheidsaspect is voor D66 leidend: Hoe bereiken we de meeste milieuwinst en gaan we het beste om met onze grondstoffen? Daarom kiest D66 voor nascheiding van plastic, metaal en drankverpakkingen (pmd). Bij voorkeur gaan we indien de contracten dat toestaan over op betalen per kilogram, omdat pmd veel ruimte inneemt, maar weinig weegt. D66 is voorstander van een eerlijk en transparant systeem waarin de vervuiler betaalt. Inwoners moeten voldoende tips krijgen hoe ook zij hun afval kunnen verminderen, denk aan verpakkingsvrij kopen of wasbare luiers.
  • Schone vuilniswagens Voor 2025 worden alle vuilniswagens en andere reinigingsvoertuigen in Harderwijk emissieloos. Hiermee wordt de afvalinzameling in de stad verder verduurzaamd en neemt de gemeente het voortouw in het verduurzamen van het zwaarder verkeer in de stad.
  • Strijd tegen zwerfafval Zwerfafval zorgt voor overlast en ongedierte. We voorkomen zwerfafval door inzet van ‘afvalteams’, goede voorlichting en hoge boetes op dumpen en laten slingeren van afval.
  • Overal afval scheiden Er moeten pilots komen die ook in de openbare ruimte het scheiden van afval mogelijk maken, zoals papier en gft.
  • Duurzame evenementen Evenementen in Harderwijk zijn al goed op weg om duurzamer te organiseren. Voor evenementen wordt hergebruik van materialen (oa bekers) en emissieloos het uitgangspunt voor het krijgen van vergunningen.
  • Omgevingswet Vanaf juli 2022 krijgt Harderwijk te maken met de omgevingswet. Die gaat de komende jaren steeds meer centraal staan in ontwikkelingen. Hoe we willen wonen, leven en werken onder een grote koepel vormgegeven qua regelgeving. Hierin ziet D66 het belang van meedenken in kansen en niet in bedreigingen en bezwaren. Samen met inwoners en ondernemers maken we onze stad mooier en leefbaarder.
  • Dolfinarium Harderwijk Het Dolfinarium lijkt zijn beste tijd te hebben gehad. Voor D66 staat dierenwelzijn op 1. De discussie over het houden van zeezoogdieren wordt gevoerd en waar mogelijk verkoopt het park haar dieren aan buitenlandse parken. Het nieuwe waterpark aan de haven is geen toevoeging voor de uitstraling van Harderwijk als toeristische havenstad. Er zullen harde afspraken worden gemaakt met het Dolfinarium over de toekomst van het pretpark. Ingrijpen op het gebied van dierenrechten is aan de landelijke politiek. Het is aan de gemeente Harderwijk om verder fysiek verval van het park te voorkomen. Het is tijd voor een grote renovatie van onder meer het surfcentrum, het strand en de waterzijde van het park. De gemeente zal desnoods moeten ingrijpen om dit voor elkaar te krijgen.