Vandaag spreken we over de begroting voor 2023. De uitwerking van het akkoord ‘Meer voor elkaar’ en de eerste begroting van de nieuwe coalitie en het nieuwe college. De inzet van D66 voor het komende jaar is duidelijk: juist in onzekere tijden houden we de koers vast en richten we onze blik op de toekomst.

Ik heb de afgelopen weken van veel kanten gehoord hoe bijzonder de voorliggende begroting is. Het is goed om hier kort bij stil te staan.

Ten eerste is de financiële uitgangspositie heel anders dan in de afgelopen jaren. Door een hogere uitkering van het Rijk is de incidentele financiële ruimte in de komende jaren fors. In lijn met het akkoord worden fondsen gevormd voor stevige investeringen in grote langjarige opgaven als stedelijke ontwikkeling, klimaat, kansengelijkheid, gezondheid en digitalisering. In totaal voor bijna 150 miljoen euro. Verstandig en slim financieel beleid. Als D66 zijn we zeer tevreden dat we hiermee de succesvolle koers van de afgelopen jaren kunnen versnellen.

Ten tweede is deze begroting, om met de woorden van onze accountant in de auditcommissie te spreken, “de meest onzekere begroting van de afgelopen paar decennia.” Het structureel financieel perspectief vanaf 2026 is erg onzeker door jojobeleid van het Rijk. Daarnaast hebben we te maken met een hoge inflatie, hoge energieprijzen, een krappe arbeidsmarkt, stikstof en een mogelijke economische recessie hangt al even in de lucht.

Kortom, de voorliggende begroting is anders dan die van de afgelopen jaren. Het is belangrijk om hiervan bewust te zijn en vanuit dit perspectief vooruit te kijken.

Er ligt er een ambitieuze begroting. Met aandacht voor de noden van vandaag en investeringen voor het Tilburg van morgen. Als D66 steunen we de lijn om “te doen wat nodig is” als maatregelen van het Rijk onvoldoende zijn voor kwetsbare huishoudens, instellingen, ondernemers en verenigingen. Daarnaast zijn we trots op de ruimhartige inzet van Tilburg voor medemensen op de vlucht, van binnen én buiten Europa. Tilburg is en blijft een sociale en inclusieve stad. Daar staan we als D66 pal voor. We zijn blij met de forse impulsen in onder andere kansengelijkheid en gezondheid. En met de in totaal 1 miljoen per jaar voor het verbeteren van de levenskwaliteit van ouderen. Dit is hard nodig door de (dubbele) vergrijzing. Het zijn allemaal voorbeelden van een stad die zich voorbereidt op het Tilburg van morgen.

Tilburg zit in de lift en ontwikkelt zich positief, als D66 willen we dat voortzetten. Daarom zijn we blij met de forse investeringen in stedelijke ontwikkeling en woningbouw via het Fonds Stedelijke Ontwikkeling. Als D66 pleiten we al jaren voor meer gemeentelijke regie, en aandacht voor kwaliteit, in de stedelijke ontwikkeling. Goed dat er nu een uitvoeringsprogramma omgevingskwaliteit wordt voorbereid. In dit verband zijn we ook blij dat er na een motie van D66 middelen worden vrijgemaakt voor het realiseren van een torenspits met lichtkunst op de Sacramentskerk aan de Ringbaan Oost. Al met al goede stappen die worden gezet. Hetzelfde geldt voor de extra investeringen in de energietransitie, de vergroening van stad en wijken en in een circulaire en duurzame economie.

Als D66 staan we bekend als een partij met een groot hart voor kunst en cultuur. We willen Tilburg als stad van makers versterken. In 2023 wordt er 1,6 miljoen extra uitgetrokken voor onder andere meer kunst in de openbare ruimte, atelierruimte en cultuurcoaches. En er worden middelen vrijgemaakt voor de doorontwikkeling van het Mommerskwartier, het Textielmuseum en het Textiellab. Een gebied waar verleden en heden, erfgoed en innovatie samenkomen. Wat D66 betreft wordt het Museumkwartier na onder andere de Piushaven, de Spoorzone en het Stadsforum de volgende gebiedsontwikkeling waar heel Nederland met bewondering naar kijkt.

D66 wil vooruit met Tilburg. De volgende stap zetten. Tilburg nog sterker en mooier maken. Dit vraagt dat we met lef blijven besturen. We hebben oog voor wat kwetsbaar is én investeren in het omhoog stuwen van Tilburg als geheel. Dit is van groot belang in een samenleving die steeds meer lijkt te polariseren. Waar complottheorieën de samenleving ondermijnen en intimidatie en bedreigingen tegen politici toenemen. Als D66 willen we daarom oproepen: laten we Tilburg hiertegen beschermen, ons hierover uitspreken en niet normaal maken wat niet normaal is. Laten we zorgen dat iedereen het positieve verhaal van Tilburg kan beleven.

Ergens in mijn mailbox ontving ik een uitnodiging voor een studiereis naar Schotland met een groep bestuurders uit de wereld van de zorg en welzijn. Dat is een divers begrip en dat gold ook voor deze groep. Vrouwen en mannen uit de wereld van ouderenzorg, gezondheidszorg, welzijnsorganisaties, dak- en thuislozenopvang, cliëntenorganisaties en gemeentes.
Ik krijg veel uitnodigingen en heb helaas maar één agenda, dus zo’n reis is altijd een ingewikkelde afweging. Waar ligt de prioriteit, met welke activiteit kan ik het verschil maken, waar ligt de relevantie voor Tilburg en haar inwoners? Ik heb ja gezegd.

Gaandeweg de reis dichterbij kwam, kreeg ik natuurlijk spijt. Een week weg is dramatisch voor mijn agenda. Dat betekent dat je nog veel vaker ‘nee’ moet zeggen. Inmiddels ben ik terug en zo blij dat ik ‘ja’ heb gezegd. Volledig opgeladen, geïnspireerd, geïnformeerd, geprikkeld, geëmotioneerd en nog meer gedreven, om het goede te doen voor onze inwoners. En met een enorme to-do-lijst voor wat betreft mijn eigen portefeuille.

Het onderwerp van de reis was de integratie van zorg en ondersteuning. In Schotland zijn ze daar verder mee dan in Nederland en draait de zorg echt om het welzijn van de inwoners. Dat betekent dat alles en iedereen die daar aan bijdraagt met elkaar samenwerkt. Die samenwerking is niet alleen nodig om het systeem te laten werken, maar vooral om de Schotten verder te helpen .

En dat is nodig, want de gezondheidsproblemen onder de Schotten zijn groot: veel alcohol- en drugsverslaving, veel armoede, depressies en eenzaamheid. De levensverwachting onder de bevolking is laag.

De zorg en hulp die geboden wordt, draait om de vraag hoe zorgverleners de levens van hun cliënten prettiger en gemakkelijker kunnen maken, zonder te pretenderen dat ze hun problemen kunnen oplossen. En dus zitten cliënten met bijvoorbeeld de huisarts, de ouderenverpleegkundige, de sociaal werker en vrijwilligers uit het dorp of de wijk bij elkaar. Er is geen hiërarchie en er zijn geen schotten bij de Schotten. Met elkaar zoeken ze naar manieren om de situatie te verbeteren. Daar heeft iedereen belang bij, aangezien de cliënten ook onderdeel van de gemeenschap zijn.

Misschien is dat laatste wel de belangrijkste boodschap die ik heb meegenomen. Al onze inwoners verdienen een plek in onze gemeente, ook als je verslaafd bent, of in armoede leeft. Tijdens corona hebben we ervaren hoe belangrijk het is dat je weet wie je buren zijn. Dat je wat voor elkaar doet en voor elkaar betekent. Dat moeten we niet vergeten. Sterker nog, misschien moet dat de kern van ons beleid worden: wij zijn er voor elkaar.