Inbreng Algemene Beschouwingen 2025

D66 Tilburg is blij met deze programmabegroting. Opnieuw ambitieus, waar de stevige financiële positie van Tilburg uit blijkt, met verstandige investeringen. Daar moeten we niet te makkelijk overheen stappen, want menig andere gemeente  verkeert juist nu in financiële onzekerheid. Zo niet Tilburg. Hier hebben we een financieel goed doordacht beleid. En dat leidt tot een stad, die in alle opzichten groeit. Als D66 Tilburg zijn we trots, dat we het lef hebben om te blijven investeren. Tilburg wordt er zichtbaar mooier van.

Wonen

Door de groei van het aantal inwoners is onze woningopgave groot. Tot 2040 bouwen we 25.000 extra woningen. In de notitie voor de nieuwe Woonagenda lezen we zelfs, dat deze opgave mogelijk naar boven moet worden bijgesteld.
 
Binnen die woonopgave moeten tal van inwoners letterlijk hun plek zien te krijgen. Dat geldt zeker voor studenten, die Tilburg als studentenstad verrijken. Studenten zijn er in alle soorten en maten. Al zien we die diversiteit niet terug bij de bouw van studentenwoningen. Hier wordt vooral ingezet op (semi) zelfstandige woonunits à la Talentsquare, terwijl studentenhuizen verdwijnen door de Huurwet. D66 Tilburg maakt zich grote zorgen om de sociale binding bij studenten. Het ouderwetse studentenhuis draagt juist bij aan sociale contacten, door het lief en leed dat je deelt met huisgenoten.
 
Ook stijgt de kamerprijs in Tilburg het hardste van heel Nederland. Terwijl volgend jaar de koopkracht van studenten fors daalt. Samen met de hoge druk op studenten, bezuinigingen op hoger onderwijs en de langstudeerboete, ontstaat er grote druk op Tilburg als studentenstad.

We roepen het college op om aandacht te hebben, voor studenten én studentenwoningen in alle vormen.
 
Een andere belangrijke groep woningzoekenden zijn starters. In deze begroting wordt een aanvullende storting voor de starterslening voorgesteld, voor 30 nieuwe leningen. Deze starterslening is een direct resultaat van ons D66 intitiatiefvoorstel uit 2019 en we zijn blij dat het een groot succes is. Zolang de markt krap is, moeten we starters blijven helpen. Zij vormen immers mede de toekomst van Tilburg.

“Daarom vragen wij het college om ons te informeren als het budget op raakt. En roepen hen op om zo nodig een aanvullende storting te doen.”

Klimaat

D66 wil fors investeren in een duurzame toekomst. Dat doen we in Tilburg gelukkig ook, maar er is wellicht meer nodig. Zo zien we de afgelopen weken in Zuid Europa de catastrofale gevolgen van extreme regen, waarbij deze gevolgen voor een groot deel worden toegeschreven aan menselijk handelen. Hoe de inrichting van de stedelijke omgeving eruit ziet, is cruciaal voor het verminderen van overlast en klimaatstress. BrabantWater gaf eerder al aan, dat schaarste aan schoon drinkwater steeds reëler wordt. We moeten daarom kijken naar regenwateropvang, irrigatie en hergebruik van water. Water dient een consequent onderdeel te zijn van iedere ruimtelijke ontwikkeling.
 
Het klimaat wordt steeds belangrijker. Toch merken we dat we als gemeente minder inzicht hebben in de impact van klimaatmaatregelen dan we zouden willen. Dat bemoeilijkt weloverwogen keuzes.

D66 hoort dan ook graag van het college, hoe ze van plan is de hoognodige inzichten in effecten van maatregelen, die nu regelmatig ontbreken, te verkrijgen.

Sociale basis, kansengelijkheid en onderwijs

Een basis voor een leven lang meedoen wordt gelegd in je jeugd. In de begroting staat toeleiding naar voorschoolse educatie en brede afstemming bij de overgang van kinderopvang en primair onderwijs niet voor niks hoog op de agenda. We zien een toename van kansenongelijkheid in het onderwijs, mede door de landelijke bezuinigingen en verdeling van subsidies. Ook zien we weinig ambitie op onderwijs terug in de dagelijkse uitvoering en we maken ons daarom zorgen.

We hopen dat het college ons hierin gerust kan stellen en vragen hen om toe te lichten wat er in 2025 op dit vlak concreet op de agenda staat.
 
In de begroting wordt ook aangegeven dat zowel inwoners als professionals soms de weg niet weten binnen de ondersteuning en dat in het kader van Effectief en Efficient wordt gekeken naar de inzet van de organisatie op dit vlak.

“D66 vraagt het college om aan te geven wat tot nu toe daar de bevindingen in zijn, specifiek voor het in kaart brengen van de sociale basis en de benodigde subsidies.

Het valt D66 op dat met name de subsidie naar Contour de Twern sterk is verhoogd.

“Kan het college uitleggen waar dat inzit? Wordt hiervan bijvoorbeeld de al zeer lang verwachte uitbreiding van openingsuren van de bestaande wijkcentra gerealiseerd?”

Financiën

Voor nu is onze financiële positie zeer solide. Maar door onze huidige investeringen komen de vrije middelen in onze begroting onder druk te staan. D66 Tilburg maakt zich zorgen over het Fonds Stedelijke Ontwikkelingen. Die loopt langzaam leeg, hoewel de opgaven die we te doen hebben, wat ons betreft onverminderd doorgaan.
 
Daar bovenop komen onze zorgen over wat er in Den Haag gebeurt. Sowieso betaalt het Rijk onvoldoende mee aan de kosten voor jeugdzorg en WMO. De maatregelen van dit kabinet op onder andere cultuur, onderwijs en migratie, komen daar nog eens bij. Deze bezuinigingen zijn funest voor de positieve gezondheid in Tilburg. Dat we hiervoor uiteindelijk de rekening zullen krijgen, is overduidelijk.

We roepen het college dan ook op om de raad te informeren over de gevolgen van de bezuinigingen en waar nodig met voorstellen te komen om deze te dempen.
 
De vraag staat, of het zijn van veruit de goedkoopste 100.000+ gemeente, samengaat met de fysieke én maatschappelijke investeringen die we noodzakelijk achten. Wat ons betreft is ná deze programmabegroting de tijd aangebroken om met financieel beleid te komen, waarmee we de groei van de stad óók op lange termijn kunnen blijven financieren. Je kunt namelijk niet voor een dubbeltje op de eerste rij zitten, als je tegelijkertijd investeert in voorzieningen, kwaliteit en leefbaarheid van onze stad.
 
“Daarom mijn vraag aan het college: Heeft het college al nagedacht over hoe we langjarig en duurzaam de groei van onze stad, in al haar facetten, kunnen financieren?”
 
“Graag zou D66 Tilburg concreet zien dat bij de PPN 2026 scenario’s hierover besproken worden en we hopen hierover dan ook een toezegging te krijgen van het college.”