Congres 121: Speech Alexandra van Huffelen
Democraten,
Goedemorgen! Welkom hier in Breda op ons 121e Congres. Een heel bijzondere plek. Want we zijn hier in de geboorteplaats van de grondlegger van onze partij: Hans van Mierlo.
Wij komen vandaag samen, omdat we opstaan voor de vrijheid.
Alexandra van Huffelen - Beeld: Butino
Vrij zijn. Het lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Iedere dag gaan duizenden kinderen hier in Nederland naar school zonder ontbijt. Studenten kunnen niet op kamers. Jonge gezinnen zoeken wanhopig naar een huis met een plek voor hun kinderen. Velen van ons kunnen geen schone lucht inademen. Het wordt steeds moeilijker om met je partner veilig over straat te lopen. En als je een hoofddoek draagt, dan krijg je nare opmerkingen naar je hoofd geslingerd. Je vrij voelen – dat kan niet als je honger hebt, geen huis, vieze lucht inademt of wordt gediscrimineerd.
Ondertussen laat dit kabinet de boel ontsporen en staat de wereld in de fik. Vrijheid en veiligheid staan op het spel nu overheden de controle verliezen over grote bedreigingen. Over oorlog in Europa. Over de steeds warmer wordende aarde. Over grote techbedrijven uit de Verenigde Staten en China, die bepalen welk nieuws we lezen en welke stem in het publieke debat het hardst klinkt. Het beleid van Trump: dat de democratie kapot maakt, mensenrechten met voeten treedt, conflicten laat oplaaien en de wereldwijde economie van de rails laat lopen.
Vrij zijn. Het is niet vanzelfsprekend. Het is een verantwoordelijkheid. En vooral ook iets dat wij hier samen vormgeven. Met alle 18 miljoen Nederlanders die ons land rijk is. Fluitsma en Van Tijn wisten het al toen we nog met 15 miljoen mensen op dit hele kleine stukje aarde woonden. We zijn wars van betutteling. We zorgen voor iedereen. En mensen, die schrijf je niet de wetten voor; je laat ze in hun waarde.
Het zijn juist díe waarden die onder druk staan. Onze vrijheid. Een vrij Europa. Democraten, het is aan ons om dit niet te laten gebeuren. Om onze samenleving sterker te maken. Om de strijd aan te gaan!
In mijn eerste maanden als voorzitter heb ik gezien dat jullie dit hebben begrepen. Ik dank jullie voor jullie inzet. Op alle niveaus: op straat, in de gemeente, in de provincie, in Den Haag en in Brussel. De vele D66’ers die meeliepen tijdens de mars op Internationale Vrouwendag. De lokale fracties die zich inzetten voor woningen voor jonge mensen, voor huizen zonder schimmelmuren en voor veilige plekken om buiten te spelen. Op steeds meer plekken in het land houden onze fracties openbare vergaderingen, zoals in Amersfoort, Amstelveen, Leiden en Groningen. Mét bewoners, op de plekken waar zíj́ zijn – in wijkgebouwen en sportclubs. Fijn ook dat jullie mij weten te vinden, zoals tijdens mijn eerste open spreekuur in februari.
Alexandra van Huffelen - Beeld: Butino
Het is aan alles te merken: wij verenigen ons voor de vrijheid.
Voor mij gaat vrijheid altijd over de vrijheid van iedereen om écht zichzelf te zijn. En nee, niemand is een eenzame cowboy op de prairie. Wij zijn niet vrij in ons uppie, maar in relaties met anderen. Dat maakt het voor mij ook zo inspirerend om te zien dat D66’ers juist in actie komen waar de onderlinge relaties in de samenleving verkruimelen. In de digitale wereld zien jonge kinderen beelden die ze bang, boos of verdrietig maken. Ouders maken zich grote zorgen. Wij hebben begrepen dat we Europees moeten optrekken om de digitale wereld tot een vrije, publieke ruimte te maken – niet de speelbal van Big Tech. Daarom zet onze Tweede Kamerfractie zich in voor een minimumleeftijd voor sociale media.
In de fysieke wereld zorgen wij dat wij bibliotheken openhouden. Dat sportverenigingen kunnen blijven bestaan. Dat kinderen van allerlei achtergronden elkaar ontmoeten op school. Vrijheid ontstaat in het samen léven, samen wérken, samen bóuwen aan de toekomst. In Nederland én in Europa.
Daarbij moeten we kijken naar wat mensen nodig hebben. Zo presenteerde onze fractie in Haarlem in januari een plan om de obstakels die mensen met een beperking tegenkomen, weg te nemen. Want alleen als we oog hebben voor de verschillen tussen mensen, dan kunnen mensen écht gelijkwaardig zijn.
En Democraten, het zit in onze naam. Wij staan voor de democratie. Voor de vrije en gelijke stem van iedereen. Dat gaat over onze instituties. De wetenschap, de vrije pers, de onafhankelijke rechtspraak. Onze raadsleden, wethouders, burgemeesters, statenleden, gedeputeerden, Kamerleden en Europarlementariërs: overal bouwen wij aan de dijken van de democratie. En die dijken, dat gaat ook over de betrokkenheid van mensen. Het is fnuikend voor een liberale democratie wanneer een grote groep mensen het gevoel heeft dat de politiek er niet voor hen is. Door het hele land betrekken D66’ers daarom mensen bij besluiten die hun leven raken, juist ook buiten de politiek: op school, in de wijk, op het werk. Want het is juist daar dat een gevoel van veiligheid, van meedoen weer kan ontstaan.
Vrijheid, gelijkheid en democratie. Die waarden dragen wij uit, met volle overtuiging. Om mensen te inspireren dat morgen echt beter kan zijn én moet zijn dan vandaag.
Wij zijn aan zet. En wij maken samen het verschil. Op iedere plek in onze vereniging. Onze partij is niets zonder jullie, leden en vrijwilligers, die zich elke dag inzetten voor onze waarden. Ik neem mijn hoed af voor jullie positieve energie en vastberadenheid. Ik zie hoe vaak jullie elkaar opzoeken om met mensen te praten, naar ze luisteren en ze laten zien dat wij ze hebben gehoord en begrepen.
Vrijheid betekent ook: actie. Nog 11 maanden en dan zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Ik ben blij te kunnen vertellen dat Robert van Asten, onze wethouder in Den Haag, vanaf vandaag aan de slag gaat als campagneleider voor deze verkiezingen.
En ik roep jullie allemaal op: wees overal zichtbaar, want de toekomst begint vandaag. In elke wijk, elk dorp, elke stad. Daarom vraag ik jullie: ga de straat op, organiseer bijeenkomsten, spreek je uit in opiniestukken. En laat zien dat D66 een thuis biedt aan ál die mensen die vooruit willen. Die misschien van mening verschillen, maar die uiteindelijk kiezen voor vooruitgang en verbinding. Ga vooral ook luisteren om goed te zien, te horen en te voelen wat mensen nodig hebben.
En deze oproep hebben jullie vast al vaker gehoord, maar in deze tijd is het meer dan ooit nodig. Niemand van ons kan zeggen dat wel iemand anders het zal doen. Niemand van ons kan vanaf de bank kritiek leveren op de wereld, ons kabinet of op de lokale politiek zonder óók de handen uit de mouwen te steken. Want ieder van ons is ervoor verantwoordelijk dat we het tij in Nederland keren. Voor jou, voor jou en voor jullie.
Veruit de meeste Nederlanders dragen ons een warm hart toe. Al die mensen gaan we alleen bereiken als we heel veel lawaai maken. En daar hebben we heel veel leden voor nodig. We zijn goed op weg: in januari en februari verwelkomden we bijna 1100 leden! Steken jullie je hand op? Wie is hier voor het eerst?
Het is geweldig dat jullie er zijn, welkom bij onze vereniging! Én 1.100 nieuwe leden is nog lang niet genoeg. Op het vorige congres in november, zei ik: ik streef naar minimaal 6.600 nieuwe leden in 2025. Ik wil met alle afdelingen afspreken dat zij zich hier vol voor inzetten. Dus voor alle leden uit Friesland Noord in de zaal: zullen we afspreken dat jullie 30 nieuwe leden werven? Wat is een mooi doel voor Amsterdam? 100? 200? (reactie uit de zaal). Ik denk dat Amsterdam 800 nieuwe leden moet kunnen werven. En onze nieuwste afdeling Brainport? Ik weet zeker dat er meer dan 200 leden te werven zijn. Ik begreep onlangs dat in Brabant de doelstelling op meer dan 3000 staat. Met nu al het hoogste ledental ooit.
Dus afdelingen, aan het werk! Rob Jetten en ik komen langs bij de vijf afdelingen met het creatiefste idee om leden te werven!
Dit voorjaar en deze zomer schrijven overal in het land groepjes D66’ers aan onze programma’s. Ik roep jullie op: deel je ideeën. Werk ze samen uit. Want jullie weten wat leeft. Jullie zijn onze verbinding met de samenleving. Betrek maatschappelijke organisaties daarbij. Durf samen te benoemen wat er steeds misgaat én hoe het beter kan. Al jullie ervaringen zijn nodig.
Verkiezingen win je niet alleen met een goed verhaal, maar ook met de juiste mensen op de juiste plek. We hebben sterke kandidaten nodig. Stimuleer de mensen die onze idealen vertegenwoordigen om zich te kandideren. Kén je of bén je zelf zo’n kanjer? Steek je hand op bij je lokale afdeling.
Diversiteit staat daarbij centraal. We willen mensen met zoveel mogelijk achtergronden; stemmen die onze samenleving écht weerspiegelen. We willen meer mensen uit die groepen die zich nu onvoldoende gehoord weten, zoals vaklui, jongeren en mensen met een migratieachtergrond.
Lieve Democraten, wij hebben 18 miljoen mensen een verhaal te vertellen over vrij zijn. Jullie zijn daarvan de vertellers. Ik wil vanaf deze plek één van onze verhalenvertellers in het bijzonder bedanken: Reinier van Dantzig, die door zijn ziekte afscheid heeft moeten nemen als wethouder in Amsterdam – een rol die hij heeft vervuld met zoveel toewijding en liefde. Voor hem wil ik een warm applaus.
Ik kijk met jullie positief en vastberaden vooruit naar een land, een continent, waarin vrijheid een belofte is voor iedereen. Wij maken samen het verschil.
Of, in de woorden van Hans van Mierlo: “we moeten een revolutie maken voordat die uitbreekt”.
