Biomassa in de glastuinbouw; moreel appèl om geen nieuwe centrales te bouwen

In de commissie ruimte van april was er een bijzondere eensgezindheid onder alle partijen. Er is geen draagkracht voor de komst van meer biomassacentrales. Echter zijn binnen onze gemeentegrens reeds 2 installaties aanwezig en zijn er 4 vergund en nog niet gerealiseerd.
Daar waar het college echter landelijke wetgeving wil afwachten om nieuwbouw tegen te gaan vroeg D66 initiatief te tonen om een wildgroei aan biomassacentrales tegen te gaan.

Maatschappelijk debat

Het maatschappelijk debat is al enige tijd zwaar negatief over de toepassing van biomassacentrales. Lokaal in Lansingerland of direct over diverse gemeentegrenzen, landelijk en zelfs internationaal is er kritiek op het handelen van Nederland.

Nu gelden eisen vanaf 15 megawatt, dus komen er veel centrales van pakweg 14,9 megawatt. Dat zijn grote houtkachels die 12.000 huishoudens zouden kunnen verwarmen, dus bepaald geen kleine jongens. En ook die centrales stoten veel CO², fijnstof én stikstof uit. Op zoek zijnde naar transitie bronnen moeten we er voor waken dat we niet de verkeerde energiebronnen stimuleren.

Bevoegdheden

Door het college wordt aangegeven: “Als lokale overheid hebben wij niet de wettelijke bevoegdheden om te sturen op (het realiseren of verbieden van) biomassa verbrandingsinstallaties. We doen wel een moreel appèl op de glastuinbouwsector om terughoudend om te gaan met de bouw van nieuwe biomassacentrales.”
Met andere woorden: we hebben een visie gemaakt, maar we gaan er niet over en er echt aan werken doen we niet. Immers ontbreken concrete actiepunten. Dat vinden we als D66 een beetje makkelijk, want we kunnen wel degelijk wat!

Duurzame energiemix

D66 ziet het nut in van biomassacentrales bij de transitie, maar op zoek naar een duurzame energiemix wil D66 de wildgroei van deze centrale houtkachels óók aan banden leggen. Resthout en snoeiafval kun je best gebruiken als energiebron, maar nu zijn er in Nederland veel te veel biomassacentrales in de planning. Dat betekent dat er bijvoorbeeld Oost-Europese bossen zouden moeten worden verbrand in onze ovens, en dat is niet groen.

De visie van het college spreekt uit dat biomassa nodig is om de komende jaren te verduurzamen in de tuinbouwsector. Dat is een slecht idee wat D66 betreft als daar massaal op wordt ingezet. Watvoor wisselwerking heeft dit wel niet op de afname-vraag en de businesscase van bijvoorbeeld een warmteleiding met restwarmte uit de haven? Als we investeren in tijdelijk benodigde energiebronnen moeten we ervoor zorgen dat dit de ontwikkeling van echt schone alternatieven niet in de weg staat. Bovendien moeten we zogenaamde lock-in-situaties voorkomen, waarbij we nog jaren vastzitten aan een transitiebrandstof. Wethouder Van den Beukel herkende in de commissie ruimte echter de lock-in en businesscase gevaren niet daar waar het merendeel van de tuinders geen plannen heeft voor biomassacentrales. D66 verzocht de wethouder ondernemers te faciliteren met vraagstukken op weg naar echt duurzame energie zoals de inzet op een warmtenet, groen gas, waterstof en/of geothermie op termijn. D66 gaf ook een opdracht mee: ga actief het gesprek aan en voorkom risico’s m.b.t. de volksgezondheid en de businesscase voor echt duurzame energie.

Moties

In de raad diende D66 twee moties in.

Samen met GroenLinks dienden we de motie ”Geen biomassacentrale anders dan voor eigen gebruik” in. Hierin riepen wij het college op, als er geen landelijk beleid komt dat biomassacentrales ontmoedigt, deze raadsperiode een raadsvoorstel voor te leggen waardoor houtige biomassacentrales geen vergunning krijgen voor exploitatie en bouw als zij voor meer dan alleen eigen gebruik produceren. De motie kende geen meerderheid (13 voor / 18 tegen).

Samen met Leefbaar3B, WIJ Lansingerland, en de PvdA dienden we daarnaast nog een motie in om kracht bij het moreel appèl te zetten op de tuinbouwsector door het handelingsperspectief biomassaverbranding voor de glastuinbouw in Lansingerland niet op te sturen, maar deze door de wethouder persoonlijk te overhandigen en te benadrukken dat er binnen Lansingerland geen draagvlak is. Deze motie werd aangenomen (25 voor / 6 tegen).