In ons Sas

Tijdens de gemeenteraadsvergadering van maandag 6 november is de begroting voor 2024 besproken. De begroting is het document waar de gemeentelijke uitgaven en inkomsten bij elkaar worden gebracht. Een belangrijk moment dus, en veel partijen grijpen de bespreking van de begroting aan voor algemene beschouwingen. Lees hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Joey Koops, die in zijn Sas is in Emmen!

Spreektekst Joey Koops

In ons Sas
 
Op zondag 28 oktober vond weer het Nederlands Kampioenschap Lichtvoetig in Emmen plaats, een kampioenschap ooit bedacht door de vorig jaar overleden Gezienus Omvlee, dat draait om het zogenoemde Light Verse, gedichten die wat een lichtere, speelse toon hebben. Een van de finalisten, Peter van der Vlis, schreef dit jaar het gedicht ‘Op een Jan-van-Gent,’ wat bij mij iets raakte in mijn Emmense. Ik citeer:
 
“ Een Jan-van-Gent uit Sas van Gent
Was op zijn dagtochten content
Als hij een lekker visje at
In Vlissingen of Cadzand-Bad
Maar na zo’n reisje was hij pas
Bij thuiskomst waarlijk in zijn Sas”
 
Einde citaat.
 
We staan niet altijd bovenaan alle lijstjes, maar we hoeven ons gelukkig ook nooit zorgen over Emmenaren die met tegenzin weer thuiskomen. De vraag hoe we dat gevoel kunnen behouden, terwijl we ook met een positieve blik naar de toekomst kijken, vat wat D66 betreft goed samen hoe een gemeente haar beleid zou moeten vormen.
 
Ik wil dan ook beginnen met complimenten. In de Kadernota heeft u heel duidelijk uw ambities beschreven, waarbij u ook heeft teruggeblikt op de Strategienota. En zoals dan vandaag wel blijkt, komen we bijna niet voor verrassingen te staan, want alleen het Emmen-op-Kop-fonds kwam voor ons echt uit de lucht vallen. Over dat fonds, in het verleden was uw college behouden over het aantrekken van nieuwe evenementen, en wij kunnen ons voorstellen dat de politie meer beschikbaar is nu Emmen is gedegradeerd, maar volgend jaar gaan we toch zeker weer de Eredivisie in? Wij kunnen ons niet voorstellen dat we alleen door het mislopen van Ajax volgend jaar nu opeens wel voldoende capaciteit zouden hebben. We maken ons daarbij overigens ook zorgen over de signalen van ondernemers die baalden van de slechte bereikbaarheid zo af en toe, dus we horen graag nog wat beter uitgelegd wat dit fonds moet gaan bijdragen voor onze inwoners.
 
Om terug te komen op onze complimenten, wij kregen bijna kippenvel van de volgende zin op pagina 5 van de begroting: “Daarbij baseren we onze keuzes op een visie op wat voor gemeente Emmen is, wil en kan zijn”. Voorzitter, we zijn er bijna! U heeft een visie en u heeft uw ambities neergezet, wat slechts resteert is om in het vervolg ook nog duidelijk te maken hoe uw visie zich heeft vertaald in de door u genoemde ambities, hoe die ambities vervolgens tot uitvoering hebben geleid, en om dan ook duidelijk te maken hoe de uitvoering bij moet gaan dragen aan het realiseren van uw ambities en daarmee ook uw visie voor onze gemeente. Neem uw ambitie voor Wonen, dat klinkt erg goed, maar zijn dat ook echt het soort woningen dat we bouwen? Of uw ambities op het gebied van bestaanszekerheid, daarover zegt u het volgende op pagina 50 van de begroting:
 
“Het feit dat het uitmaakt waar je wieg staat en hoe je schoolloopbaan verloopt wordt als onacceptabel en onwenselijk gezien. Inzet op het doorbreken van intergenerationele armoede en bestaansonzekerheid in gezinnen is dan ook noodzakelijk om kansen te creëren voor jeugdigen.”
 
Voorzitter, dit is een fantastische ambitie die ook goed aansluit bij de inzet van D66, net als bijvoorbeeld de plannen rondom de Rijke Schooldag. Maar hoe komen we hier? Als we kijken naar de laatste ons bekende cijfers van Trendbureau Drenthe leven er in Emmen ongeveer 1800 kinderen in een gezin met een inkomen onder de lage inkomensgrens. Procentueel gezien is dat meer dan andere Drentse gemeenten en ook meer dan het Nederlands gemiddelde. En u werkt er keihard aan om die cijfers te verbeteren en we hebben daar ook hoopvol nieuw beleid voor vastgesteld. Maar wat is de stip op de horizon? Kunnen we het doel stellen, op basis van uw visie en ambities, dat er in 2030 in Emmen geen kinderen meer in armoede leven, en dat we daar dan ook in alle toekomstige kadernota’s en begrotingen concreet op terugkomen?
 
Voorzitter, het vertrouwen van onze inwoners herstellen, krijgen en behouden, blijft één van onze belangrijkste inzetten. We zijn daarom benieuwd naar hoe het concreet staat met de plannen voor de burgerbegroting. Ook kijken wij uit naar uw plannen rondom het doorbraakfonds en de Angelslo Academy en zouden we u willen uitdagen om nog meer op deze manier te innoveren. We potten inmiddels honderden miljoenen euro’s op, en we houden vast aan het bevriezen van de OZB, maar zouden we ook niet een deel van ons inkomen kunnen steken in een Nedersaksenfonds, waarmee we zelf een begin kunnen maken aan de treinverbinding met Stadskanaal? Of kunnen we een groot bouwfonds oprichten, waarmee we zelf sociale koopwoningen gaan bouwen en ontwikkelaars en wooncorporaties kunnen stimuleren om meer sociale huurwoningen te bouwen? Wat is uw visie voor uw spaargeld?
 
Op het gebied van vertrouwen schrokken wij overigens van de volgende zin op pagina 25, die wat ons betreft slecht aansluit op uw sociale insteek en inclusieve agenda. Ik citeer: “Met de inzet van een deurwaarder kunnen we meer inzetten op de invordering van opgelegde aanslagen. De deurwaarder gaat zichzelf hiermee terugverdienen omdat dit een goede werking heeft op de betaalmoraal van inwoners”. Wij horen graag hoe het college deze insteek kan rijmen met haar agenda gericht op vroeg-signalering en probleemoplossing.
 
Voorzitter, de plannen van het college spreken ons in algemene zin erg aan. Al missen we nog steeds de muziek, kijken wij bijvoorbeeld wel erg uit naar de renovatie van het stationsgebied, de plannen voor de Greenwise Campus, de ambitieuze verhuisplannen van Facet en vinden wij het in kleinere zin bijvoorbeeld ook slim dat u eigen lobbyisten in dienst gaat nemen en vinden wij het fijn dat u inzet op toegankelijk sporten in de openbare ruimte. Volgens mij mogen onze inwoners binnenkort ook een aantal nieuwe hardlooproutes verwachten, klopt dat? Afsluitend vinden wij het van gezonde lef getuigen dat u voor de ravijnjaren geen sluitende begroting presenteert. Want dat brengt ons naar het volgende.
 
Voorzitter, het adviesrapport ‘Elke regio telt’ heeft helder aangetoond dat in de beleids- en investeringskeuzes van het Rijk het streven naar doelmatigheid vanuit nationaal perspectief het zwaarst weegt en dat wat er ontbreekt een minimaal niveau van brede welvaart voor elke regio is. In simpele taal: wanneer het Rijk investeert doet ze dat vooral op plekken die al sterk zijn, en blijven regio’s zoals de onze nog te vaak achter. Onze stem is vaak nog te zacht voor Den Haag. Om al onze gezamenlijke ambities daarom kracht bij te zetten en signalen zoals die over het Ravijn te benadrukken, maar ook om het nieuwe Kabinet na 22 november het juiste zetje mee te geven, dient D66 een motie in, samen met PvdA, Wakker Emmen, CDA, SP, 50PLUS en GroenLinks, waarin we het college vragen om bij de informateur en de formerende politieke partijen te benadrukken dat het adviesrapport ‘Elke regio telt’ nadrukkelijk in het nieuwe coalitieakkoord moet terugkomen en daarbij tevens te benadrukken dat voor elke oplossing, de eerste stap moet zijn om een minimaal niveau van brede welvaart te bepalen. Ook vragen we de griffier deze motie via de VNG landelijk te delen, omdat de indieners hopen dat alle gemeenten in Nederland het belang van deze inzet willen onderstrepen.
 
Voorzitter, om terug te komen op mijn inleiding, D66 is enorm in ons Sas in Emmen. Bedankt voor uw tijd en uw aandacht, en ook zeker voor uw inzet.

Beeld: D66 Emmen