Verkiezingsprogramma

Hier ben ik thuis

In Emmen is het prettig wonen. Hier zeggen we nog ‘moi’ op straat, ken en zorg je voor de buren en hoef je het nest niet te verlaten, als je dat niet wilt. Er liggen nu echter een aantal uitdagingen op de loer die het voorgaande minder vanzelfsprekend maken. Daar maken wij ons zorgen over. Het kopen van een huis wordt steeds lastiger en huurprijzen rijzen de pan uit. Beleggers nemen de huur- en koopmarkt over en dat moet zo snel mogelijk stoppen – wonen is een recht, geen beleggingskans. Daarnaast is het nu zaak om werk te maken van alle kansen die er zijn op het gebied van de klimaattransitie, zodat deze haal- en betaalbaar blijft. Daaraan besteden we uitgebreid aandacht in het hoofdstuk Klimaat. Kortom, het is tijd om écht werk te maken van wonen. Niet met een schuin oog naar Den Haag, maar met het volle verstand de kansen pakken die hier liggen. Iedereen verdient een betaalbare, duurzame (huur)woning in de gemeente Emmen. Want hier zijn we thuis.

 Wooncorporaties

D66 ziet grote kansen in het intensiveren van de samenwerking met onze wooncorporaties. Niet alleen voor de (sociale) huur, maar ook voor koophuizen. Onze wijken en dorpen bestaan namelijk uit een verzameling van (sociale) huur- en koophuizen. Dit betekent dat een woonvisie alle facetten moet beslaan en dat we dus geen apart beleid voor huur- en koophuizen moeten maken. De wooncorporaties hebben veel kennis in huis, zijn betrokken en duurzaam, en kennen bovendien vaak een veel langer handelingsperspectief. Dat wil zeggen: waar de politiek zich vaak vooral druk maakt over de komende vier jaar, kan een wooncorporatie zich die luxe niet veroorloven. Hieronder leest u de kansen die wij daarom zien in een nauwere samenwerking:

  • Verduurzaming. De realiteit is dat veel mensen niet zomaar tienduizenden euro’s kunnen besteden aan het verduurzamen van hun koophuis, ondanks de lagere energielasten en de waardevermeerdering. Wooncorporaties kunnen daarentegen goede deals treffen met aanbieders van verduurzamingsmaatregelen voor hun huizenbestand, vanwege de goede contacten en de flinke aantallen. D66 wil daarom een samenwerking opzetten met de wooncorporaties, zodat er betaalbare pakketdeals ontstaan voor privé huisbezitters, wanneer er (sociale) huurwoningen in hun woonomgeving worden opgeknapt. Indien nodig, dient de gemeente deze pakketdeals nog aantrekkelijker te maken met subsidies en goedkope leningen.
  • Verdringing. Wooncorporaties lopen ertegenaan dat het doelgroepenbeleid flink is uitgebreid. Daar waar vroeger alleen naar inkomen werd gekeken bij het toekennen van een sociale huurwoning, zijn er tegenwoordig groepen die met voorrang in aanmerking komen voor een sociale huurwoning, zoals statushouders of bepaalde personen die vroeger in een zorginstelling zouden worden gehuisvest. Daar zijn wij niet op tegen. Bovendien kiezen deze groepen hier ook niet zelf voor. Echter mag het niet zo zijn dat er hierdoor in de toekomst lange wachttijden ontstaan. Wij stellen daarom voor dat de gemeente een permanente tussenvoorziening realiseert. Omdat dit idee veel omhelst, besteden wij er een apart punt aan verderop in dit hoofdstuk.
  • Toekomstbestendigheid. Mensen wonen steeds langer thuis. De woonvoorraad van de wooncorporaties, maar ook het bredere aanbod van woningen in onze gemeente, sluit hier niet altijd op aan, omdat deze veelal uit rijtjeshuizen en appartementen bestaat. D66 vindt dat het niet nodig zou moeten zijn dat we trapliften in rijtjeshuizen plaatsen, omdat dit een pleister is, en wij naar oplossingen op zoek zijn. Zoals we verderop in het hoofdstuk klimaat ook bepleiten, moet de gemeente daarom radicaal anders naar de woningvoorraad gaan kijken. Er moet meer ruimte komen voor tussenvarianten en we moeten meer in gaan zetten op circulaire, modulaire bouw. Op die manier maken we het gehele woonbestand echt toekomstbestendig. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan levensloopbestendige, aanpasbare (0-traps)woningen, tiny houses en Knarrenhoffen. Zo lang ons huizenbestand nog niet voldoende is aangepast, zien wij kansen voor (senioren)begeleiders die vrijwillige doorstroom kunnen stimuleren.
  • Woonwagens. Er is een flinke roep in de gemeente om extra standplaatsen en wagens. Wooncorporaties spelen hierin op dit moment nog vrijwel geen rol, omdat alleen de gemeente op dit moment verhuurder is van een aantal woonwagens. D66 is er geen voorstander van dat de gemeente deze woonwagens in het bezit heeft. Daarom voorzien wij hierin een belangrijke rol voor de wooncorporaties. Ook willen wij met de woonwagenbewoners, wooncorporaties en omwonenden in gesprek over het realiseren van extra plaatsen voor koop- en huurwoonwagens.
  • Krimp. Wooncorporaties gaan uit van krimp. De oorzaak dat het inwonersaantal van de gemeente Emmen redelijk stabiel is, ondanks een sterfteoverschot, is migratie. Corona en thuiswerken hebben niet voor een nieuwe instroom van inwoners gezorgd, ondanks de geschetste verwachtingen. Verder zien wooncorporaties vooral een toenemende vraag naar koopwoningen en is er geen sprake van een groeiend aantal woningzoekenden naar sociale huurwoningen. Desondanks heeft de gemeente de ambitie om bij te bouwen. Dat vinden wij lastig uit te leggen. Bouwen voor leegstand moeten we te allen tijde voorkomen. D66 kiest daarom heel nadrukkelijk voor vérbouwen, en dus níet bouwen, bouwen, bouwen. Zoals hierboven ook is benadrukt, transformeren we ons woonbestand. Daarmee spelen we samen met de wooncorporaties in op de verwachte krimp en voorkomen we toekomstige leegstand.
  • Kansen zien en durven innoveren. Wij willen samen met de wooncorporaties onderzoeken wat het op kan leveren om voormalige huurwoningen in blokken met (sociale) huurwoningen, die in het verleden verkocht zijn, op vrijwillige basis terug te kopen. Dat geeft ons bovendien de kans deze woningen zelf te verduurzamen, alvorens ze weer (aan dezelfde eigenaren) als huurwoning kunnen worden aangeboden. Wij denken dat wij hiermee tegemoet kunnen komen aan huiseigenaren, die wellicht beter af zouden zijn in een (sociale) huurwoning, en die niet zelf de kosten kunnen dragen voor de verduurzaming en het onderhoud van hun huis. Dat maakt woonwijken aantrekkelijker, geeft deze huiseigenaren rust en ruimte, en voorkomt dat meer huizen in het bezit komen van huisjesmelkers.
  • Stoppen met clusteren. In vrijwel de hele gemeente Emmen staan sociale huurwoningen bij elkaar geclusterd. Dat vinden wij een kwalijke zaak. Wij willen er daarom op sturen, bij nieuw- en verbouw, dat voor zover mogelijk in alle wijken een mix aan huur- en koophuizen in verschillende prijsklassen te vinden is. Wij geloven dat iedereen hier op den duur van kan profiteren. Het sluit bovendien goed aan bij ons begrip van naoberschap.

 Het Tiedelijk Thuus

Mensen kunnen gedwongen en ongedwongen tussen wal en schip belanden. Ook is er een veelvoud aan hulpvragen, die niet altijd meteen beantwoord kunnen worden, maar die wel directe gevolgen kunnen hebben. Verder kunnen statushouders zich pas laat inschrijven voor wachtlijsten voor een sociale huurwoning, omdat ze de taal (nog) niet spreken en niet altijd de juiste hulp ontvangen. Wij willen voorkomen dat mensen dakloos raken of blijven. Ook willen wij een (tijdelijk) thuis kunnen bieden aan personen die (tijdelijk) niet zelfstandig of bij hun familie kunnen verblijven. Verder dient verdringing op de sociale huurmarkt tegen te worden gaan, zodat wachttijden niet onnodig oplopen. D66 wil daarom een grote gemeentelijke tussenvoorziening realiseren, met een diversiteit aan hulp- en woonvormen. Een tijdelijk thuis. Hieronder sommen wij de kansen en oplossingen op die wij zien:

  • Een dak boven het hoofd. Niemand verdient het om dakloos te zijn of te blijven. Wij willen daarom gratis, tijdelijke woonvormen aanbieden aan dakloze personen in de gemeente Emmen. Als voorwaarde stellen we enkel dat deze personen met toegewijde professionals aan de slag gaan met het vinden van permanente oplossingen voor de problemen die ze in hun dakloze situatie heeft gebracht. Wij denken hierbij bijvoorbeeld aan schuldtrajecten, scholing, hulp bij solliciteren en zorgvraagstukken. Wij hopen bovenal dat een warme maaltijd, liefdevolle zorg en een tijdelijke adempauze mensen weer op weg kan helpen naar een bestendig bestaan.
  • Tijdelijke huisvesting van statushouders. Naar het voorbeeld van de tussenvoorziening in Eelde (gemeente Tynaarlo), zien wij kansen voor tijdelijke huisvesting van statushouders in een tussenvoorziening. Hiermee zorgen wij er namelijk voor dat statushouders snel het AZC kunnen verlaten, zonder dat daarbij extra druk ontstaat op de wachtlijsten voor sociale huurwoningen. Ook kunnen wij zo sneller opschalen, wanneer er een grotere instroom is. In de tussenvoorziening kunnen wij bovendien inzetten op taal, onderwijs en werk, waardoor statushouders de juiste kansen krijgen en zo snel mogelijk mee kunnen doen.
  • Een veilige plek. Het kan voorkomen dat een persoon of een gezin (tijdelijk) thuis niet meer veilig is, of zich in ieder geval thuis niet meer veilig voelt. Het is belangrijk dat deze mensen altijd, en meteen, een plek hebben waar ze naartoe kunnen gaan. Wij willen in het Tiedelijk Thuus een aantal beveiligde opvangplekken creëren, die aan deze vraag voldoen. Hierbij zetten wij in op een goede samenwerking met zorgverleners en handhavers, zodat snel permanente oplossingen gezocht kunnen worden.
  • Activiteiten en talenten. Wij willen met onze tijdelijke inwoners, vrijwilligers, lokale (hoge)scholen en het bedrijfsleven aan de slag met het realiseren van vrijwillige activiteiten en het ontwikkelen van talenten. Wij geloven dat wij op deze manier passende en nuttige dagbestedingen kunnen vormgeven, gelijktijdig stage- en opleidingsplekken kunnen realiseren en dat wij bovendien mensen naar een passende baan kunnen begeleiden. Wij zien en verwachten dat (hoge)scholen en het bedrijfsleven hierin graag willen meedenken.

  Bereikbaarheid

Voor een prettige woonomgeving is het belangrijk om stil te staan bij bereikbaarheid. Zo dient de gemeente Emmen goed bereikbaar te zijn, maar is het ook van belang dat we nadenken over hoe onze woonwijken en dorpen onderling en individueel verbonden zijn. Zo vergroten we het woongenot, houden we de gemeente Emmen aantrekkelijk als vestigingsplaats en maken we het bovendien makkelijker om te ondernemen. Wij willen daarom inzetten op de volgende punten:

  • De Nedersaksenlijn. De Nedersaksenlijn is de treinverbinding tussen Groningen en Enschede, via Emmen. Dankzij D66 Emmen staat de Nedersaksenlijn goed op de agenda in Den Haag. Zo is de Nedersaksenlijn via een tekstwijziging van de hand van lijsttrekker Joey Koops in het verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2020 van D66 terecht gekomen, en maakt het nu onderdeel uit van de landelijke D66-visie op vervoer. D66 is de tweede partij van Nederland, en de grootste partij die zich nadrukkelijk heeft uitgesproken voor de Nedersaksenlijn. Zo maken wij als lokale afdeling van een landelijke partij voor u het verschil.
  • Grensontkennend vervoer. Wij denken dat er kansen liggen op het gebied van grensoverschrijdend openbaar vervoer. Wij willen daarom dat de gemeente-initiatieven zoals de Flixbus (meer) aantrekt naar Emmen, en wij zien kansen in samenwerking met de gemeente Coevorden op het gebied van openbaar vervoer. Waar mogelijk zorgt D66 ervoor dat in Emmen de (nacht)trein en de bus naar Duitsland, en daarmee de rest van Europa gepakt kan worden.
  • Volle inzet op de fiets en op lopen. Voor de korte afstanden zou het niet meer nodig moeten zijn om de auto te pakken. Alle woonwijken transformeren wij daarom in 30km-zones. Daarnaast zorgen wij dat alle dorpen en wijken voldoende aansluitingen hebben op het openbaar vervoer. Ook richten wij de gemeente zo in dat voetgangers en fietsers zo veel als mogelijk voorrang hebben op de auto en realiseren wij meer doorgaande fietsroutes buiten de wijken.
  • o Een integraal fietsplan. Wij willen het fietsplan actueel maken en er uitvoering aan geven, waarbij wij richting een integraal fietsnetwerk willen. De gemeente moet de fietspaden beter onderhouden, het fietsnetwerk uitbreiden, en fietssnelwegen realiseren tussen alle dorpskernen en wijken, maar ook naar onze buurgemeenten.
  • Vervoerhubs. In alle dorpen en wijken komen kleine vervoerhubs, waar de fietsers, voetgangers en het openbaar vervoer elkaar makkelijk kunnen vinden. Hierbij zijn goede fietsenstallingen, veiligheid, oplaadplekken voor elektrische fietsen, maar ook een goede bereikbaarheid van belang.
  • Fietscursussen. De gemeente dient laagdrempelige en goedkope fietscursussen aan te bieden, dan wel te faciliteren, voor kinderen en voor oudere mensen die wellicht vergeten zijn hoe goed te fietsen, maar ook voor nieuwkomers die mogelijk (nog) niet weten hoe veilig om te gaan met een fiets.
  • Meer natuur en minder asfalt. Wij zijn principieel tegen toekomstige uitbreidingen van ons geasfalteerde wegennetwerk, tenzij er een zwaarwegend belang is voor onze inwoners, en er geen duurzamere alternatieven te bedenken zijn. Wij hebben daarom ook moeite met de geplande verdubbeling van de weg tussen Klazienaveen en Emmen, want daardoor worden de problemen niet opgelost. Wij stellen voor om met omwonenden en experts in gesprek te gaan, om zo te komen tot een goedwerkende en breedgedragen oplossing. Daarbij denken wij aan het anders inrichten van de rotondes op deze weg, het kruispunt zo inrichten dat de stoplichten niet meer nodig zijn, en een aparte toegangsweg naar het industrieterrein.
  • Snelbusverbinding Hoogeveen. D66 kijkt positief naar de mogelijkheid om een snelbusverbinding tussen de gemeenten Emmen en Hoogeveen te realiseren. Dat geeft de inwoners van de gemeente Emmen bovendien een mooie kans om ook in Hoogeveen de trein te kunnen pakken naar de rest van Nederland.

  Huisjesmelkers

Er is niks mis met geld verdienen, maar het mag de kansen van een ander niet beperken. Een betaalbare, duurzame (huur)woning mag niet onbereikbaar worden, enkel en alleen omdat beleggers huizen als het nieuwe goud beschouwen. Omdat uit de praktijk bovendien blijkt dat deze pandjesbazen enkel uit zijn op huurinkomsten, en er vaak sprake is van veel achterstallig onderhoud, kiezen wij er daarom resoluut voor om alle huisjesmelkers uit de gemeente Emmen te weren. Dat betekent niet dat er niet meer geïnvesteerd kan worden op de huizenmarkt, integendeel. Investeren in verbouwen, (grote) nieuwbouwprojecten, en transformatie van bedrijfspanden (indien er geen andere belangstelling is) blijft mogelijk.

  • Woonverplichting. Bij de bespreking van de Kadernota 2022 heeft de fractie van D66 Emmen een motie ingediend omtrent een woonverplichting. In deze motie riepen wij op een zelfbewoningsplicht in Emmen te onderzoeken, en om de resultaten van dit onderzoek zo snel mogelijk te agenderen. Wij zijn er trots op dat deze motie is aangenomen. Echter kan het wat ons betreft niet snel genoeg gaan. Andere gemeenten hebben al aangetoond dat het mogelijk is een zelfbewoningsplicht in te voeren voor nieuwbouw en transformatie van bedrijfspanden, dus wij willen hiermee in Emmen ook zo snel mogelijk aan de slag.
  • Kamerverhuur. Wij willen dat de gemeente grotendeels stopt met het uitgeven van vergunningen voor kamerverhuur. Dit maakt het opkopen van huizen voor huisjesmelkers in sommige wijken minder aantrekkelijk. Daarnaast blijkt dat bij de huizen waarvan de kamers verhuurd worden, vaak sprake is van achterstallig onderhoud en overlast. Wij hopen daarom zo ook het woongenot van omwonenden te kunnen verbeteren. Een voorwaarde die we hieraan stellen is wel dat er genoeg goedkope (sociale) huurruimte beschikbaar blijft in de gemeente, en dat de huidige bewoners van deze kamers niet op de straat komen te staan. Een van de oplossingen zien wij daarom in het creëren van studentenhuisvesting, dichtbij de toekomstige RegioCampus Emmen.

  Innovatie

Om echt het hoofd te kunnen bieden aan de huidige wooncrisis, dient de gemeente buiten de lijntjes durven te kleuren. Wij willen daarom ook experimenteren met, en investeren in, innovaties op het vlak van onze leef- en woonomgeving. De gemeente is het namelijk verplicht aan al haar inwoners om alle mogelijke kansen aan te grijpen. Wij zien op dit moment de volgende mogelijkheden op dit gebied:

  • Sociale koopwoningen. Om starters en inwoners met lagere inkomens ook een kans te bieden op de woningmarkt en de bijbehorende kansen en mogelijkheden, willen wij experimenteren met sociale koopwoningen. Dit zijn woningen die grotendeels gesubsidieerd worden door de gemeente en wooncorporaties. Deze woningen hebben een maximale waarde. Wij stellen bovendien als extra voorwaarde dat de kopers van deze huizen starters zijn met een inkomen dat niet boven een bepaalde norm mag komen, of personen die op dit moment in een sociale huurwoning wonen en ook een niet te hoog inkomen hebben. De precieze loonnorm dient uit onderzoek naar voren te komen. Verder stellen wij een onderzoek voor naar de overige randvoorwaarden, zoals een winst- en verliesdeling en een terugkoopgarantie. Wij hopen hierbij van andere gemeenten uit de praktijk te kunnen leren.
  • Visie. Om tegemoet te kunnen komen aan alle wensen dient specifiek beleid ontwikkeld te worden. Concreet stellen wij daarom voor dat er beleidsregels voor starters én senioren worden ontwikkeld en dat deze vast onderdeel worden van woonvisies, kadernota’s en begrotingen. Want het moet voor zoveel mogelijk mensen mogelijk zijn om hier te beginnen, maar ook om hier gelukkig oud te worden. Goed beleid is daarbij geen vanzelfsprekendheid.
  • Groene daken. En nee, daarmee bedoelen wij niet de gras- en bloemendaken zoals deze die besproken worden in het hoofdstuk Klimaat – ook al zijn wij daar ook groot voorstander van. Met groene daken bedoelen wij hier een soort reuze-pergola’s, in eerste instantie boven de drukste winkelgebieden. Hiermee zorgen wij voor broodnodige verkoeling, opvang van (regen)water, kansen voor biodiversiteit, en een groener en daarmee aantrekkelijker recreatiegebied – en ook zeker niet onbelangrijk, een bijzonder mooie trekpleister voor onze inwoners en toeristen.
  • Perceelsplitsing. Wij willen dat de gemeente veelomvattend onderzoek gaat doen naar alle mogelijkheden om meerdere woonvormen op eenzelfde perceel te creëren. Daarbij valt te denken aan zogenaamde kangoeroewoningen, maar kennen wij ook concrete vragen uit bijvoorbeeld Oranjedorp, waar gekeken wordt naar het realiseren van betaalbare starterswoningen op een bestaand (voor deze inwoner te) groot perceel. Wij staan hier zeer welwillend tegenover, omdat wij denken dat dit veel mensen de kans kan bieden eerder, langer, lokaler en goedkoper zelfstandig te wonen.
  • Bedrijven Investeringszone. Wij zien kansen in het stimuleren en faciliteren van zogenaamde Bedrijven Investeringszones (BIZ) in onze hoofdwinkelgebieden, en zo nodig ook op bepaalde industriegebieden, in samenwerking met de betrokken EOP’s. Wij willen hiermee ondernemers nog meer de kans geven nadrukkelijk betrokken te zijn bij hun werkomgeving, door zelf gezamenlijke investeringen te kunnen doen. Wij stellen hierbij voor dat de gemeente de geïnvesteerde ondernemersgelden in het budget verdubbelt.
  • Geveltuintjes. Wij willen alle ondernemers in de gemeente Emmen de kans en ruimte bieden om zogenaamde geveltuintjes bij hun bedrijfspanden te realiseren. Wij geloven dat dit het woonplezier en de aantrekkelijkheid van onze centra op een laagdrempelige manier kan verbeteren. Bovendien merken wij ook uit de praktijk, bijvoorbeeld in het Oude Centrum, dat veel ondernemers graag meedenken over de vergroening van hun werkomgeving. Wij stellen voor dat de gemeente hiervoor subsidies beschikbaar stelt.
  • Proactieve transformatie. Wij willen voorkomen dat investeerders bedrijfspanden opkopen voor speculatiedoeleinden. Daarmee willen wij zeggen – het kan niet zo zijn dat grote investeerders panden bewust laten verloederen, in de hoop dat de gemeente het pand daarom voor een te hoge prijs overneemt. Daarnaast kennen wij verschillende voorbeelden van bedrijfspanden en woningen in de gemeente Emmen die al jarenlang leegstaan, en waarbij geen verwachting is dat deze binnenkort weer in gebruik zullen worden genomen. Dit is niet alleen slecht voor het aanzien van onze gemeente, maar het betekent ook dat deze panden niet tot woningen getransformeerd kunnen worden. Wij willen daarom dat de gemeente proactief de eigenaren van deze panden gaat benaderen, de mogelijkheden voor een lokale leegstandsbelasting gaat onderzoeken, en in Den Haag gaat lobbyen voor landelijke wetgeving hieromtrent.
  • Auto’s in het centrum. Wij stellen voor dat de autoluwe zone in het centrum van Emmen flink wordt uitgebreid, door de Hoofdstraat-rotonde, een gedeelte van de Wilhelminastraat tot aan de Kapelstraat, en het gedeelte van de Hoofdstraat vanaf de Minister Kanstraat tot aan de Derksstraat, achter paaltjes te zetten. Wij willen hierbij meer ondernemers de kans geven terrasruimte te creëren, maar wij geloven ook dat het flink kan bijdragen aan het (gevoel van) veiligheid in deze gebieden. Verder stellen wij voor dat in het centrum van Klazienaveen onderzocht wordt of het instellen van eenrichtingsverkeer in de vorm van een lus rond het centrum de verkeersproblemen aldaar kan verminderen en het bovendien veiliger kan maken om hier te voet en te fiets te winkelen.
Home Wonen