Cultuurnota

“Kunst en cultuur zijn een uiting van onze levenslessen en daarmee onze meest waardevolle spiegel.”

Ik citeer hier uit het verkiezingsprogramma van 2022 van D66 Emmen. Naast aandacht voor laaggeletterdheid, onderwijs en kansengelijkheid is ook kunst en cultuur een groot goed voor D66 Emmen. U begrijpt dat wij ons vanuit deze visie grote zorgen maken over knelpunten die ontstaan met plannen van het huidige kabinet. Daarnaast hebben we te maken met een onevenredige verspreiding van geldstromen op het gebied van cultuur en zien we ook dat we in Emmen per inwoner relatief zeer weinig te besteden hebben. Toch laat Emmen op veel gebieden zien wat ze aan cultuur in huis heeft. Dat hebben we bijvoorbeeld kunnen zien op Koningsdag, tijdens festivals en door tal van musea die mede dankzij de cultuurnota overeind kunnen blijven.

De ambitie om kunst en cultuur binnen de mogelijkheden zo zichtbaar mogelijk te maken, zien we ook in deze cultuurnota. Er zit veel voorwerk in overleg met grote partners en vrijwilligersorganisaties, en ook de kinderraad is betrokken. Door de cultuurmonitor is ook in de breedte gekeken naar de cultuurbeleving van onze eigen inwoners. Een mooie basis voor deze cultuurnota. Los van ónze visie op de besteding en prioritering binnen de begroting, vinden we dat deze cultuurnota is gebaseerd op een heldere visie met stevige kernwaarden.

Tien miljoen euro voor cultuur vinden we anderzijds bedroevend weinig als we kijken naar het totaalbedrag van de begroting. Het klinkt als een groot bedrag, maar beschouwend dat hiervan zo’n 9 miljoen naar het Atlastheater en Facet gaat (en daar staan we ook zeker achter), blijft er erg weinig over voor alle kleinere cultuuraanbieders. Cultuur, welzijn, geluksgevoel, aanpak van laaggeletterdheid hebben een bewezen meerwaarde. Eigenlijk zou elke grote gemeente een gesubsidieerde muziekschool, een theaterschool en een poppodium moeten hebben.

In plaats hiervan hebben we in Emmen de uitdaging om met de overgebleven 9 ton een goede verdeling te maken. Ook wij zijn hierbij verheugd dat de gemeente terug komt op de subsidie voor Museum Collectie Brands. Die doet qua belevenis en waardevol erfgoed niet onder voor andere musea in Emmen.

En dan komt-ie: Loods 13. Er zijn verschillende meningen over de hoogte van de subsidie. Deze stichting is in sneltreinvaart gegroeid tot een organisatie met een groot maatschappelijk belang, voor inmiddels 130 kinderen. We hebben met eigen ogen mogen zien welke kansen de kinderen hier krijgen en op welke wijze talenten hier ontdekt én uitgebouwd worden. Loods 13 vraagt in relatie tot andere cultuuraanbieders veel geld, maar vergeleken bijvoorbeeld het CBK valt het nog erg mee. Bovendien werken hier veel gekwalificeerde docenten die hun werk absoluut niet onbetaald zouden moeten doen. Wij hopen dat de pro-memorie-vermelding op de begroting straks met een groot bedrag wordt ingevuld, zodat de theaterlessen en activiteiten zo goed als mogelijk doorgang kunnen vinden. We wensen dat de medewerkers de kans krijgen om door te groeien en onze jeugd die zo gelukkig getrouwd is met Loods 13, hier uiterst van kan profiteren.

Daarnaast voel ik de behoefte om te benoemen dat wethouder Keen zich vaak heeft laten zien binnen Loods 13 en twee weken geleden nog tijdens een informatiebijeenkomst een stevige visie heeft uitgesproken op het belang van de activiteiten in Loods 13. Ik blijf daarom vertrouwen op een goed afgewogen besluit.

Voorzitter, ik heb nog twee vragen over de cultuurnota:
We hebben mijnheer Feldhaus net gepassioneerd horen spreken. Stichting muziekfabriek heeft nog geen nieuw onderkomen en kan niet op een subsidie rekenen. Wij denken dat je zo’n uniek museum, dat ook nadenkt over het geven van concerten en muzieklessen, moet omarmen. Zoveel muziek komen we inderdaad niet tegen in de cultuurnota. Is het college alsnog bereid om positief mee te denken als de plannen van de Muziekfabriek iets concreter worden?

En tot slot: ons wereldberoemde Spiral Hill. Twee jaar geleden een van de genoemde redenen waarom Emmen (geheel onterecht) werd gekwalificeerd als minst aantrekkelijke stad: dit wereldberoemde en nieuwsgierig makende kunstwerk is namelijk niet toegankelijk! Het staat op privegrond. Wat is ons doel hiermee en waarom wordt het in de cultuurnota benoemd? Betekent dit dat er op dit gebied mogelijkheden voor ons liggen?

De gemeenteraad wordt vanavond door het college gevraagd, of wij het huwelijk willen aangaan met hun cultuurnota. Laten we daarom beginnen bij de geloften.

Zoals wij ook tijdens de commissievergadering hebben betoogd, kan D66 zich goed vinden in uw visie en ambities. Het college heeft daarnaast duidelijk beschreven wat de verschillende taken van de gemeente zijn en ook wij vinden het logisch dat de acht kernwaarden van de vorige cultuurnota opnieuw gebruikt zijn.

Wij hebben verder geen twijfel over de oprechtheid van het aanzoek. De wethouder is, in een omgeving waarin die overtuiging allesbehalve vanzelfsprekend is, een uitgesproken voorstander van een levendige kunst- en cultuursector. En wij zien ook echt de inspanningen die verricht zijn om van deze cultuurnota een gedragen geheel te maken, waarbij geprobeerd is zoveel mogelijk relevante partijen te betrekken.

Maar er zijn nog wel bezwaren uit de zaal. Zo wordt de muziek in uw verhaal gemist, om welke reden wij met de ChristenUnie een motie indienen rondom de versterking van het netwerk van muziekscholen, -docenten en -verenigingen. Waarbij wat ons betreft ook een nadere verkenning past naar de plannen van de Muziekfabriek. Ook is het college al jaren in gesprek met uw verre oom ‘Broken Circle,’ achterin de zaal, en vragen wij ons af wanneer dat gesprek ooit tot een einde komt. Kunnen wij daarover uiterlijk volgend jaar duidelijkheid krijgen? Verder zouden wij van harte de afterparty bij een poppodium willen vieren, maar ook die wordt nog gemist. Kan de wethouder toezeggen dat de mogelijkheden rondom een Emmens poppodium nog deze bestuursperiode serieus worden onderzocht?

Voorzitter, ondanks deze bezwaren, is het ons vooral de bruidsschat die echt teleurstelt. Op een begroting van € 520 miljoen, en met een inwoneraantal van 109.000, zijn de visie en ambities een schamele € 10 miljoen waard. Waarbij ook nog eens enkele miljoenen enkel bedoeld zijn voor de huur van panden. Als we het Atlas Theater, Facet en DIEP bovendien buiten beschouwing laten, resteert er zo ongeveer slechts een miljoen euro, voor het gehele kunst- en cultuurveld. Dat is bedroevend weinig. Een sector die al enorm onder druk staat, verdient wat ons betreft beter.

Welke potjes zijn beschikbaar om culture instellingen die de komende jaren in de problemen komen, te helpen?

Welke potjes zijn beschikbaar voor nieuwe kunst- en cultuuruitingen, die buiten de scope van deze cultuurnota vallen?

Bovenal, hoe verwacht de wethouder dat de Emmense kunst- en cultuursector gaat dansen, als zij nauwelijks de middelen krijgt om nieuwe dansschoenen te kopen?

Voorzitter, het is niet natuurlijk niet zomaar dat ik de beeldspraak van een huwelijk in mijn betoog heb gebruikt. Tijdens de afgelopen commissievergadering hebben vele bruiden ons met de neus op de feiten van Loods13 gedrukt. Dat is een warm nest. Dat is een plek waar je jezelf kunt zijn. Dat is een plek waar je zelfvertrouwen kunt opbouwen en je talenten kunt ontwikkelen. Loods13 is voor alle insprekers van die inwoners, en voor de nog veel grotere groep betrokkenen die niet heeft ingesproken, een tweede thuis.

D66 kan, opnieuw, niet duidelijk genoeg zijn, en ook daartoe dienen wij een motie in met de ChristenUnie: Wat ons betreft blijft de theaterschool bestaan.

Natuurlijk is het belangrijk dat het op een gedegen manier gebeurt, maar wat ons betreft hoort daarbij dan ook de conclusie dat als er tot volwaardige plannen kan worden gekomen er ook niet uitgesloten mag worden dat er meer geld naar Loods13 gaat. Zodat zij niet alleen de huidige taken kunnen voortzetten, maar juist ook kunnen doorontwikkelen.