Spreektekst fractievoorzitter Joey Koops
Het bestuurlijk voorwoord van de Kadernota eindigt met de oproep om de volgende uitspraak van de Koning als missie te nemen, en ik citeer:
“Lijstjes, peilingen; ze kloppen gewoon niet. Emmen is een hele sterke stad waar je graag wil wonen”
Voorzitter, zelfs voor een partij die kritisch kijkt naar het Koningshuis, was Koningsdag in Emmen een ongekend feestje. Toch kunnen wij ons wat minder goed vinden in deze uitspraak als missie. Emmen is geen stad, maar een gemeente met dorpen, wijken en een stadskern, waarbij al die onderdelen afzonderlijk samen Emmen maken. Bovendien, natuurlijk weten we dat de lijstjes en de peilingen vaak niet kloppen, maar een echte Emmenaar laat zich niet leiden door wat een ander van ons vindt.
Nee, wij kunnen ons veel beter vinden in de volgende uitspraak van de Koning, en ik citeer opnieuw:
“Iedere keer als ik terugkom in de provincie of in Emmen, dan zeg ik: hier kom ik weg”
Iedereen die hier geboren is, of hier later een thuis heeft gevonden, die weet precies wat wordt bedoeld met het hier kom ik weg, en hoe waardevol dat gevoel is. Dat maakt de missie ook veel vanzelfsprekender: we hebben niets te bewijzen, we hebben vooral heel veel om te laten zien en om aan te bieden. D66 kijkt met die missie in ons achterhoofd met vertrouwen naar de toekomst en kan zich in grote lijnen goed vinden in de plannen en ambities van het college.
Zo worden wij bijvoorbeeld enthousiast van de plannen rondom participatie, kijken wij met waardering naar het realistische verhaal rondom veiligheid, zijn wij fan van de Angelslo Academy, die snel breder uitgerold mag worden, en waarderen wij het dat het college een aantal succesvolle interventies die zijn uitgerold in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs structureel gaat maken. Op grotere lijnen zijn wij verder ook positief over de voorgestelde ontwikkelingen rondom de kaders weerstandsvermogen en de verschillende reserves, en de richting die daar wordt gekozen.
Echter, met alleen ambities komen we er niet. Zoals opstellers van lijstjes en peilingen wellicht zouden zeggen; geen woorden, maar daden, kan een Emmenaar dat natuurlijk ook; niet lullen, maar poetsen. En bij de vertaling van ambities naar poetsen zit voor ons nog wel een zorg.
We verliezen ons met regelmaat in grootsheid. We kennen miljoenen toe aan grote projecten, maar vergeten daarbij dat een veel kleiner bedrag voor veel inwoners en instellingen van grotere impact kan zijn. Ik zou daarom het college willen uitdagen om met meer regelmaat updates te delen en het gesprek met de raad aan te gaan over de kleine onderwerpen. Is het college bereid om niet alleen toegekende subsidies openbaar te maken, maar waar mogelijk, ook de afwijzingen? En kunnen we afspreken dat wanneer een collegebesluit tot gevolg heeft dat een relatie wordt beëindigd of een partner in het bestaan wordt bedreigd, dat het altijd naar de raad gaat, ongeacht hoe groot of klein de relatie is?
Ook verliezen we met regelmaat de mens uit het oog. We reserveren miljoenen om het Rensenpark op te knappen, maar we investeren daarbij vooral in stenen. Ook zijn we natuurlijk blij dat de citymarketing terugkomt, maar we mogen daarbij niet vergeten dat we bij de afschaffing al gewaarschuwd zijn dat het jaren kost om het weer bestendig op te bouwen, en dat we met die twee jaar die we er nu in willen steken het op voorhand al geen waardige kans geven. Kunnen we verder vandaag afspreken dat na het zomerreces de commissie Samenleving weer altijd plaatsvindt? De mens staat er centraal, het is het grootste gedeelte van onze financiën, er liggen nog veel uitdagingen, en het zijn wellicht de vaagste plannen in deze Kadernota, maar we spreken elkaar veel te weinig.
Bovenal moeten we werken aan vertrouwen. Wanneer we inwoners uitnodigen om met ons het democratisch proces vorm te geven, dan moeten we daar iets mee. Het gebeurt nog te vaak dat inwoners delen het gevoel te hebben nooit echt inspraak te hebben gehad. Ook balen wij flink van het afschaffen van de burgerbegroting, waarmee we een stap in de verkeerde richting zetten. Er is een groeiende kloof tussen inwoners en politiek, en steeds meer mensen haken af of haken aan bij partijen die zich buiten het politiek bestel nestelen. Met dat soort partijen aan de macht wordt het hier kom ik weg niet langer een uitnodiging, maar een waarschuwing. En daar moeten we voor waken.
Koningsdag biedt een goed kader om extra stappen te zetten. Zo hoorden wij van veel inwoners dat het opviel hoeveel het centrum werd opgepoetst in de aanloop naar Koningsdag. Kan het Koningsdag poetsteam ook af en toe de dorpen en de wijken in? Daarbij zouden wij het college ook willen vragen om een schouw te maken van de onderhoudsstand van de zebrapaden in onze gemeente, een ander punt dat wij regelmatig van inwoners terugkrijgen. Daarvoor dienen wij een motie in, dat het volgende dictum heeft:
Verzoekt het college:
– Een inventarisatie te maken van het onderhoudsniveau van zebrapaden in de gemeente Emmen;
– Hierbij waar nodig een inschatting te maken van de kosten tot het op een acceptabel niveau van onderhoud brengen van de zebrapaden, waarbij een onderscheid kan worden gemaakt tussen zebrapaden die wel of niet op wegen liggen waarvan regulier onderhoud binnen afzienbare tijd gepland staat.
Tijdens Koningsdag stond verder cultuur centraal, maar die waardering zien wij niet terug in deze Kadernota. We compenseren aflopende regelingen, maar we kiezen er niet voor om extra te investeren. Bovendien maken wij ons zorgen over de impact die het nieuwe kabinet gaat hebben op de kunst- en cultuursector, waarbij het afschaffen van het verlaagd btw-tarief voor culturele goederen en diensten een nare voorbode is. Wij stellen daarom voor om ook een bestemmingsreserve kunst en cultuur in te stellen, waarmee we kunnen laten zien dat kunst en cultuur in Emmen wel van waarde blijven. Deze motie heeft het volgende dictum:
Verzoekt het college:
– Een bestemmingsreserve Kunst & Cultuur in te stellen, en deze te voeden met een éénmalige storting van € 3,0 miljoen vanuit de nog niet bestemde vrije ruimte in de reserves;
– Deze bestemmingsreserve breed in te zetten om o.a. de kunst & cultuursector in Emmen te ondersteunen, om culturele vernieuwing aan te jagen, om groeiruimte te bieden aan (jonge) creatieve professionals, en om de culturele synergie in Emmen aan te jagen.
We hebben hierbij ingestoken op een eenmalige storting van 3,0 miljoen euro, omdat dit bedrag zo ongeveer een derde is van het Emmense financiële totaalplaatje op het gebied van kunst en cultuur, zoals dat is gedeeld in de aflopende Cultuurnota. Daarbij zijn wij van mening dat we ons niet alleen moeten voorbereiden op landelijke klappen, maar dat we ook moeten toewerken naar een welverdiende herwaardering van onze culturele partners.
Voorzitter, afsluitend kondigt D66 ook een amendement aan, waar we eigenlijk een compliment hadden willen uitdelen. Wij vonden het namelijk van een overtuigend realisme getuigen, en toch ook wel van moed, dat het college het plan uitsprak om de reikwijdte voor het gebruik van de middelen in het calamiteitenfonds te verbreden met het realiseren van passende woningbouw in Emmen in relatie tot de taakstelling huisvesting statushouders. We lopen al jaren flink achter, het is onverstandig om deze opgave te verwateren door alles maar onder het algemene kopje wonen te plakken, het calamiteitenfonds biedt precies het juiste haakje, en ergens voelt het vanwege de Oekraïne-gelden ook rechtvaardig. Daarnaast vinden wij het ook niet netjes dat het college met een mailtje, met een niet-bestaande omweg, gemeend heeft deze ambitie te kunnen schrappen, zonder daarover met de raad het debat te voeren. Met ons amendement voegen wij dan ook precies de tekst weer toe zoals het college die in eerste instantie had opgesteld, mits besloten wordt de tekst te schrappen wanneer we aankomen bij de besluitvorming.
Voorzitter, voor mijn afronding kom ik terug op het begin van mijn betoog. D66 kijkt met vertrouwen naar de toekomst, en heeft waardering voor de ambities van dit college. Zolang we ons daarbij niet verliezen in grootsheid, onze inwoners centraal blijven stellen, en wat Emmen eigen maakt blijven borgen, heeft het college in D66 een uitgesproken, maar vooral betrokken, partner, die bereid is om mee te dromen.
